Arılı, Artvin ilinin Arhavi ilçesine bağlı bir köydür.
Arılı | |
---|---|
Köyden fotoğraf, 2019 | |
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Arılı Arılı'nın Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Arhavi |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 513 m |
Nüfus (2020) | |
• Toplam | 189 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08290 |
Tarihçe
Arılı köyünün eski adı Papilati'dir. Lazca bir yer adı olan Papilati (პაპილათი), "Papazın yeri" anlamına gelir. Nitekim Gürcü tarihçi İuri Siharulidze bu yer adındaki "-at"ın (-ათ) yer adı eki olduğunu, "papa" (პაპა) kelimesinin Lazcada "rahip" anlamına geldiğini ve "Papiloğlu" aile adının da bu kelimeden türediğini belirtmiştir. Bu yer adı Türkçeye Papilat olarak girmiştir. Nitekim 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesi ile 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Papilat (پاپلات) olarak geçer. Papilati, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı Sessizdere köyünün de eski adıdır.
Papilat köyünün bulunduğu Lazeti bölgesi, antik çağda Kolheti Krallığı'nın bir parçasıydı. Osmanlılar bu bölgeyi, 1461 yılında Trabzon İmparatorluğu'nu ortadan kaldırdıktan sonra ele geçirdi. Arhavi, Osmanlı döneminde Lazistan olarak adlandırılan bölgede bulunuyordu. Papilat'ın yer aldığı Arhavi, erken Osmanlı kayıtlarında Trabzon sancağına bağlı Arhavi kazası olarak geçer. Arhavi kazası, 1486 tahriri sırasında Arhavi-Laz nahiyesinden, 16. yüzyılda ise, Arhavi-Laz, Gonio, Vilayet-i İskele ve Vilayet-i Bağobit nahiyelerinden oluşuyordu.
Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi toplama amacıyla 1835 yılında yaptığı nüfus tespitinde, Orçi bölgesinin köyü olarak "Orçi-Papilat" adıyla kaydedilmiştir. Papilat, 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre Trabzon vilayetinin sancaklarından biri olan Lazistan sancağında Hopa kazasının Arhavi nahiyesine bağlı bir köydü. Nüfusu 69 hanede yaşayan 144 kişiden oluşuyordu. Bu tarihte Osmanlı idaresi sadece erkek nüfusu tespit ediyordu. Bundan dolayı köyün toplam nüfusunu bulmak için erkek sayısı kadar kadın eklemek gerekir. Bunun sonucunda Papilat köyünde yaklaşık 288 kişinin yaşadığı söylenebilir. Hane başına yaklaşık 4,2 kişi düşmesi, ailelerin birey sayısının az olduğunu göstermektedir. Tarımla geçinen köyde hayvan varlığı olarak 88 keçi/koyun, 492 inek ve 5 öküz tespit edilmiştir.
Nikolay Marr, 1910 yılında Lazistan'da yaptığı araştırma gezisi notlarında Papilat'ı Atina Deresi'nin doğusunun üst kesimindeki köyler arasında saymış ve Sapu köyüne yakın olduğunu belirtmiştir.
Papilat, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Rize vilayetinin Hopa kazasının Arhavi nahiyesine bağlıydı. 1935 genel nüfus sayımında ise, Artvin vilayeti yerine kurulmuş olan Çoruh vilayetinin Hopa kazasına bağlı Arhavi nahiyesinin bir köyü olarak geçer. Bu tespite göre köyün nüfusu 266 kişiden oluşuyordu. Papilat kelimesi "yabancı kökten geldiği" için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Arılı olarak değiştirilmiştir. 1965 genel nüfus sayımında Arılı köyünün nüfusu 268 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 141 kişi okuma yazma biliyordu.
Çifte Köprüler olarak adlandırılan kemerli taş köprülerin bulunduğu Ortacalar köyüne sınır olan Arılı köyündeki tarihi evler, köydeki başlıca tarihi yapıları oluşturmaktadır. Bu evlerin neredeyse tamamı geleneksel mimaride inşa edildiği için tescil edilmiştir.
Coğrafya
Arılı köyü, Artvin il merkeziine 97 km, Arhavi ilçe merkezine 17 km uzaklıktadır. Köy, Isınali, Kamilet, Köyiçi ve Örnek mahallelerinden oluşmaktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2020 | 189 |
2019 | 204 |
2018 | 270 |
2017 | 91 |
2016 | 96 |
2015 | 107 |
2014 | 111 |
2013 | 136 |
2012 | 123 |
2011 | 129 |
2010 | 126 |
2009 | 135 |
2008 | 162 |
2007 | 42 |
2000 | 109 |
1990 | 231 |
1985 | 236 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 29 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Artvin Arhavi Arılı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 7 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ İuri Siharulidze, Çaneti / Lazeti (ჭანეთი / ლაზეთი), Batum, 1977, I. cilt, s. 76-77.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 368, .
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 621.
- ^ "Kenan Aydın, "Arhavi Kazasında İskân ve Nüfus (1583-1681/1682)" - Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2021 Bahar (34), 197-225". 17 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ağustos 2021.
- ^ "1165 no.lu Arhavi Nüfus Defteri". 1835.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 369, .
- ^ Nikolay Marr, Lazistan'a Yolculuk (Çeviri: Yulva Muhurcişi), İstanbul, 2016, s. 71-72, .
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 306" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Nisan 2021.
- ^
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 87.
- ^ ""Arılı Köyü" - Karadeniz Kültür Envanteri". 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Nisan 2021.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 25 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Yerelnet25 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Arılı, Arhavi için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arili Artvin ilinin Arhavi ilcesine bagli bir koydur AriliKoyKoyden fotograf 2019Artvin in Turkiye deki konumuAriliArili nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceArhaviCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim513 mNufus 2020 Toplam189Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08290TarihceArili koyunun eski adi Papilati dir Lazca bir yer adi olan Papilati პაპილათი Papazin yeri anlamina gelir Nitekim Gurcu tarihci Iuri Siharulidze bu yer adindaki at in ათ yer adi eki oldugunu papa პაპა kelimesinin Lazcada rahip anlamina geldigini ve Papiloglu aile adinin da bu kelimeden turedigini belirtmistir Bu yer adi Turkceye Papilat olarak girmistir Nitekim 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesi ile 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Papilat پاپلات olarak gecer Papilati Rize ilinin Pazar ilcesine bagli Sessizdere koyunun de eski adidir Papilat koyunun bulundugu Lazeti bolgesi antik cagda Kolheti Kralligi nin bir parcasiydi Osmanlilar bu bolgeyi 1461 yilinda Trabzon Imparatorlugu nu ortadan kaldirdiktan sonra ele gecirdi Arhavi Osmanli doneminde Lazistan olarak adlandirilan bolgede bulunuyordu Papilat in yer aldigi Arhavi erken Osmanli kayitlarinda Trabzon sancagina bagli Arhavi kazasi olarak gecer Arhavi kazasi 1486 tahriri sirasinda Arhavi Laz nahiyesinden 16 yuzyilda ise Arhavi Laz Gonio Vilayet i Iskele ve Vilayet i Bagobit nahiyelerinden olusuyordu Osmanli idaresinin askere alma ve vergi toplama amaciyla 1835 yilinda yaptigi nufus tespitinde Orci bolgesinin koyu olarak Orci Papilat adiyla kaydedilmistir Papilat 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine gore Trabzon vilayetinin sancaklarindan biri olan Lazistan sancaginda Hopa kazasinin Arhavi nahiyesine bagli bir koydu Nufusu 69 hanede yasayan 144 kisiden olusuyordu Bu tarihte Osmanli idaresi sadece erkek nufusu tespit ediyordu Bundan dolayi koyun toplam nufusunu bulmak icin erkek sayisi kadar kadin eklemek gerekir Bunun sonucunda Papilat koyunde yaklasik 288 kisinin yasadigi soylenebilir Hane basina yaklasik 4 2 kisi dusmesi ailelerin birey sayisinin az oldugunu gostermektedir Tarimla gecinen koyde hayvan varligi olarak 88 keci koyun 492 inek ve 5 okuz tespit edilmistir Nikolay Marr 1910 yilinda Lazistan da yaptigi arastirma gezisi notlarinda Papilat i Atina Deresi nin dogusunun ust kesimindeki koyler arasinda saymis ve Sapu koyune yakin oldugunu belirtmistir Papilat 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Rize vilayetinin Hopa kazasinin Arhavi nahiyesine bagliydi 1935 genel nufus sayiminda ise Artvin vilayeti yerine kurulmus olan Coruh vilayetinin Hopa kazasina bagli Arhavi nahiyesinin bir koyu olarak gecer Bu tespite gore koyun nufusu 266 kisiden olusuyordu Papilat kelimesi yabanci kokten geldigi icin koyun adi 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Arili olarak degistirilmistir 1965 genel nufus sayiminda Arili koyunun nufusu 268 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde 141 kisi okuma yazma biliyordu Cifte Kopruler olarak adlandirilan kemerli tas koprulerin bulundugu Ortacalar koyune sinir olan Arili koyundeki tarihi evler koydeki baslica tarihi yapilari olusturmaktadir Bu evlerin neredeyse tamami geleneksel mimaride insa edildigi icin tescil edilmistir CografyaArili koyu Artvin il merkeziine 97 km Arhavi ilce merkezine 17 km uzakliktadir Koy Isinali Kamilet Koyici ve Ornek mahallelerinden olusmaktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2020 1892019 2042018 2702017 912016 962015 1072014 1112013 1362012 1232011 1292010 1262009 1352008 1622007 422000 1091990 2311985 236Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 29 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Ocak 2020 a b c d e f g h i j k l m n o Artvin Arhavi Arili Koy Nufusu Nufusune com 7 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Subat 2020 Iuri Siharulidze Caneti Lazeti ჭანეთი ლაზეთი Batum 1977 I cilt s 76 77 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 368 ISBN 9789157871117 a b Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 621 Kenan Aydin Arhavi Kazasinda Iskan ve Nufus 1583 1681 1682 Hacettepe Universitesi Turkiyat Arastirmalari Dergisi 2021 Bahar 34 197 225 17 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Agustos 2021 1165 no lu Arhavi Nufus Defteri 1835 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 369 ISBN 9789157871117 Nikolay Marr Lazistan a Yolculuk Ceviri Yulva Muhurcisi Istanbul 2016 s 71 72 ISBN 9786055753634 1935 Genel Nufus Sayimi Istanbul 1937 s 306 PDF 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Nisan 2021 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 87 Arili Koyu Karadeniz Kultur Envanteri 30 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Nisan 2021 a b c d YerelNet org tr 25 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarYerelnet25 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Arili Arhavi icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft