Methadon, tıpta doktor kontrolünde, kronik ağrıların yönetiminde ağrı kesici (analjezik )olarak ve narkotik bağımlılığı tedavisinde kullanılan bir sentetik opioiddir. 1937'de Almanya'da geliştirilmiştir. Methadonun fizyolojik tesiri her bakımdan morfine benzer. En önemli farkı analjezik tesirinin morfinden fazla, toksik tesirinin, bağımlılık yapma etkisinin ve solunum sistemi üzerine etkisinin morfinden az olmasıdır.Buna rağmen metadonda diğer opiyatlara benzer şekilde istismar potansiyeli taşır. Bu nedenle methadon morfinmanların tedavisinde morfin yerine başlangıçta ilaç olarak verilir. Molekül DSÖ'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.
Klinik verisi | |
---|---|
Uygulama yolu | Ürin |
Farmakokinetik veri | |
Biyoyararlanım | %40-80(92) |
Protein bağlanma | %65-75 |
Metabolizma | Hepatik |
Eliminasyon yarı ömrü | 24-36 saat |
Boşaltım | Renal |
Tanımlayıcılar | |
| |
CAS Numarası |
|
PubChem CID |
|
DrugBank |
|
CompTox Bilgi Paneli (EPA) |
|
(ECHA Bilgi Kartı) | 100.000.907 |
Kimyasal ve fiziksel veriler | |
Formül | C21H27NO |
Mol kütlesi | 309.445 |
Uyarılar:
Metadon kullanımı sırasında kişi potansiyel bağımlılık ve suistimal ile yanlış kullanım açısından izlenmelidir.
Doktor önerisi ve takibi dışında kullanım özellikle de çocuklarda doz ile de ilişkili olarak ölüme neden olabilir.
Yan Etkileri :
Kardiyak Etkileri: QT aralığı uzaması ve ciddi kardiyak aritmiler (torsades de pointes gibi); kronik ağrının yönetiminde 200 mg dozu üstünde ve opiat bağımlılığı tedavisinde daha düşük dozlar için raporlanmıştır Bu yüzden de tedavi başlangıcı ve doz değişimleri sırasında kalp ritmi monitorize edilmelidir.
Solunum depresyonu :İlaca başlama döneminde,diğer bir opioid'ten geçişte hatta suistimal ve yanlış kullanım olmaksızın bile ölümcül solunum depresyonu raporlanmıştır.Bu etki özellikle erken dozlarda görülebildiği gibi pik ağrı kesici etkiden sonra da persistan bir süre boyunca görülebilir.
İlaçlarla etkileşim : Benzodiazepinler ve diğer MSS depresanlarıyla (alkol dahil) birlikte kullanımda derin sedasyon solunum depresyonu koma ve ölüm görülebilir.
Metadon kullanarak detoksifikasyon bir aydan daha kısa bir sürede gerçekleştirilebilir veya altı ay kadar uzun bir sürede kademeli olarak yapılabilir.
Günde 3 mg morfin yerine 1 mg methadon verilir. Günlük doz yavaş yavaş azaltılarak 3 hafta içinde kesilir. Tartarik asit yardımıyla optikçe aktif izotoplarına ayrılmış sol şeklinin morfinden iki kat fazla, sağ şeklinin ise 1/10'u kadar tesirli olduğu görülmüştür. analkezik etkisi methadondan azdır.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Methadon tipta doktor kontrolunde kronik agrilarin yonetiminde agri kesici analjezik olarak ve narkotik bagimliligi tedavisinde kullanilan bir sentetik opioiddir 1937 de Almanya da gelistirilmistir Methadonun fizyolojik tesiri her bakimdan morfine benzer En onemli farki analjezik tesirinin morfinden fazla toksik tesirinin bagimlilik yapma etkisinin ve solunum sistemi uzerine etkisinin morfinden az olmasidir Buna ragmen metadonda diger opiyatlara benzer sekilde istismar potansiyeli tasir Bu nedenle methadon morfinmanlarin tedavisinde morfin yerine baslangicta ilac olarak verilir Molekul DSO nun Temel Ilaclar Listesi nde yer almaktadir MetadonKlinik verisiUygulama yoluUrinFarmakokinetik veriBiyoyararlanim 40 80 92 Protein baglanma 65 75MetabolizmaHepatikEliminasyon yari omru24 36 saatBosaltimRenalTanimlayicilarIUPAC adi RS 6 Dimetilamino 4 4 difenilheptan 3 onCAS Numarasi76 99 3PubChem CID4095DrugBankAPRD00485CompTox Bilgi Paneli EPA DTXSID7023273ECHA Bilgi Karti100 000 907Kimyasal ve fiziksel verilerFormulC21H27NOMol kutlesi309 445 Uyarilar Metadon kullanimi sirasinda kisi potansiyel bagimlilik ve suistimal ile yanlis kullanim acisindan izlenmelidir Doktor onerisi ve takibi disinda kullanim ozellikle de cocuklarda doz ile de iliskili olarak olume neden olabilir Yan Etkileri Kardiyak Etkileri QT araligi uzamasi ve ciddi kardiyak aritmiler torsades de pointes gibi kronik agrinin yonetiminde 200 mg dozu ustunde ve opiat bagimliligi tedavisinde daha dusuk dozlar icin raporlanmistir Bu yuzden de tedavi baslangici ve doz degisimleri sirasinda kalp ritmi monitorize edilmelidir Solunum depresyonu Ilaca baslama doneminde diger bir opioid ten geciste hatta suistimal ve yanlis kullanim olmaksizin bile olumcul solunum depresyonu raporlanmistir Bu etki ozellikle erken dozlarda gorulebildigi gibi pik agri kesici etkiden sonra da persistan bir sure boyunca gorulebilir Ilaclarla etkilesim Benzodiazepinler ve diger MSS depresanlariyla alkol dahil birlikte kullanimda derin sedasyon solunum depresyonu koma ve olum gorulebilir Metadon kullanarak detoksifikasyon bir aydan daha kisa bir surede gerceklestirilebilir veya alti ay kadar uzun bir surede kademeli olarak yapilabilir Gunde 3 mg morfin yerine 1 mg methadon verilir Gunluk doz yavas yavas azaltilarak 3 hafta icinde kesilir Tartarik asit yardimiyla optikce aktif izotoplarina ayrilmis sol seklinin morfinden iki kat fazla sag seklinin ise 1 10 u kadar tesirli oldugu gorulmustur analkezik etkisi methadondan azdir Kaynakca Cyprus Turkish Journal of Psychiatry amp Psychology 2019 9 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2020 Drugs com Ingilizce 22 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Kasim 2021