Ongun Han

Ongun Han - Türk ve Altay mitolojisinde Bereket Tanrısı. Bolluk ve bereketin kaynağıdır. Kıtlıkları giderir. Ekinlerin bereketli olmasını sağlar. Onun isteğiyle başaklar bire dokuz verirler.

Ongun sözcüğünün Türk dilinde yaygın olarak kullanılan ve birbiriyle yakından bağlantısı olan iki anlamı vardır.

1. Kutsal hayvan ve onun sembolize edilmiş figürü. Kendisinin soyundan gelindiği düşünülen ve saygı duyulan, kutsal kabul edilen hayvan, nesne veya varlık. Bazen rüzgâr bile bir ongun olabilir. Kimi zaman hayvan veya insan biçimli heykelciklerdir. Daha sonra arma şeklini almış ve bunlara da Ongan adı verilmiştir. Her boyun farklı bir kutsal hayvanı ve onu simgeleyen bir ongunu vardır. Bereket ve uğur getirdiğine inanılır. Ongun hayvanlarını yemek, yaralamak ve öldürmek yasaktır. Kabileler bu hayvandan türediklerine inanırlar. Yasaklara uymayanın başına felaketler gelir ve toplumdan dışlanır. Hatta bu hayvanların adlarını anmak dahi tabu (kutsal yasak) olarak kabul edilir.
2. Bolluk, bereket. Ayrıca yararlılık, verimlilik, kutluluk, eksiksiz olma, gelişmişlik manalarını da içerir. Bir varlığın devamlılığı, çoğalma yeteneği. Bu anlam, sözcüğün "totem" şeklindeki ilk içeriği ile yakından bağlantılıdır. Çünkü bu bereketin, kutlu varlıklardan kaynaklandığına inanılır.

Etimoloji

(On) kökünden türemiştir. Bolluk, bereket, onarmak, iyileşmek anlamlarını içerir. Ongun sözcüğü Türk, Altay ve Moğol mitolojisinde totem anlamına gelir. Moğollar Ongon derler.

Dipnotlar

1. ^ ^{a b} Türk Dili sözlüğü, Orhan Hançerlioğlu, Remzi Kitabevi (Sayfa-368)
2. ^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Ayrıca bakınız

• Ongun