Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
SCSI (Small Computer System Interface, Türkçe: Küçük bilgisayar sistemi arayüzü, telaffuz: İngilizce telaffuz: ), Sabit Disk, CD sürücü, tarayıcı, yazıcı gibi aygıtları paralel arabirim standartlarından daha uyumlu ve gelişmiş bir şekilde kontrol eden standarttır.
Bilgisayarlarda SCSI aygıtlar, ya entegre SCSI kontrolcüleriyle ya da SCSI kontrol kartlarıyla kullaniliyor. SCSI şu anki diğer paralel arabirim standartlarından daha hizli bir veri akışına sahiptir. Bu hız ise şu anda 640 MB/s’ye (5120 Mbit/s) kadar çıkıyor.
6-6,5 yıllık bir geçmişi ile yeterli bir olgunluğa erişti artık. Çekiciliğinden ise çok az şey kaybetti. EIDE'den biraz daha pahalı olmasına rağmen bir adaptöre 7 adet cihaz bağlanabiliyor. EIDE ise iki kanalı ile sadece dört adet cihazı kontrol edebiliyor.
SCSI standartları
İlk tanımlanan SCSI standardı, sadece sabit diskler içindi ve bu 1986 yılında tanımlandı. Bu zamanda SCSI veriyolu transfer hızı standart asenkron modda, 8 bitlik veriyolu üzerinde yaklaşık 3Mb/sn idi. Senkron modda, SCSI, veri transfer hızı 5 Mb/sn'yi geçmiyordu. SCSI arabiriminin temeli, halen SCSI aygıtlar arasında veri transferini ve iletişimini kontrol eden komut seti belirler. Bu komutlar SCSI'nin gücünü ortaya koyar, çünkü SCSI mantığının çok daha verimli olmasının altında yatan etmen bu komutlardır. İlk başlarda bu komutlar üreticiler tarafından tam olarak kullanılamıyordu. daha sonra SCSI komutlarını standart hale getirmek için CCS (Common Command Set) geliştirildi.
SCSI-1 olarak bilinen orijinal SCSI, "basit SCSI" olarak bilinen ve çok fazla destek bulan SCSI-2 'ye geliştirildi. SCSI-3 ile birlikte, belirli aygıtların desteklediği spesifikasyonlara uymak için bir dizi komut seti geldi. SCSI-3 için toplanan bu komutlar sadece SCSI-3 paralel arabirimi tarafından kullanılmadı. Bu komutlar SCSI-3'ten başka Fibre Channel, Serial Bus Protokolleri gibi diğer paralel ve seri arabirimler tarafından da kullanıldı.
En çok tamamlanan SCSI standardı ise, saniyede 80 Mb transfer için 40 Mhz saat hızı kullanan Ultra-2'dir. LVD (Low Voltage Differential = Düşük voltaj Diferansiyel) sinyallemesini kullanan Ultra-2 12 metreye varan daha uzun kabloların kullanılmasına izin verdi. LVD teknolojisi daha düşük Voltaj tüketimini ve düşük maliyet sağlar.
En son SCSI standardı ise transfer hızını saniyede 160Mb'a çıkaran Ultra-3'dür Bu standart genelde karışıklık olmasın diye Ultra160/m olarak adlandırılıyor. Ultra 160/m standartlarını destekleyen Disk'ler daha fazla transfer hızı imkânı sunuyor.
Ayrıca Ultra160/m verilerinizin güvenliği için CRC (Cyclical Redudancy Checking) hata denetleme sistemini destekliyor.
Şu ankiSCSI standartlarını ve özellikleri aşağıdaki tabloda bulabileceksiniz.
| SCSI Standardı | Max. Transfer Hız | Max. Aygıt Sayısı | Max. Kablo Uzunluğu |
| SCSI-1 | 5 | 8 | 6 |
| SCSI-2 | 5-10 | 8 veya 16 | 6 |
| Fast SCSI-2 | 10-20 | 8 | 3 |
| Wide SCSI-2 | 20 | 16 | 3 |
| Fast Wide SCSI-2 | 20 | 16 | 3 |
| Ultra SCSI-3, 8 bit | 20 | 8 | 1,5 |
| Ultra SCSI-3, 16 bit | 40 | 16 | 1,5 |
| Ultra-2 SCSI | 40 | 8 | 12 |
| Wide Ultra-2 SCSI | 80 | 16 | 12 |
| Ultra-3 (Ultra 160/m) SCSI | 160 | 16 | 12 |
SCSI’nin avantajları
- SCSI aygıtlar veri transferi için gelen komut ya da komutları işlemciye değil kendi üzerinde bulunan kontrolcüye yaptırır.
- SCSI kartların üzerinde kendi BIOS’lari bulunur. Bir SCSI kart üzerine takılan bir aygıtı SCSI BIOS sayesinde görebilirsiniz.
SCSI'nin IDE gibi veri taransferi için gelen komutları işlemciye yaptırmaz. Kendi üzerindeki kontrolcüye yaptırır. IDE aygıtlar işlem yaparken işlemciyi kullanırken, SCSI kendi denetçisi üzerine yapacağından işlemciye binen yük daha azdır. Çok fazla CD yazan kişilere genelde SCSI CD yazıcı önerilir. Bunun sebeplerinden bir tanesi ise düşük işlemci kullanımıdır. Bu şekilde hata oranı daha azalır. Gerçi günümüzde IDE CD-Yazıcıları ile SCSI CD-Yazıcılar arasında pek bir fark kalmasa da ileride sıralayacağımız avantajlar önemlidir.
SCSI kartların üzerinde kendi BIOS'ları bulunur. Yani bir SCSI kart üzerine taktığınız bir aygıtı SCSI BIOS sayesinde görebiliyorsunuz. Bir SCSI kartına (Bant genişliğine bağlıdır) maksimum 7 veya 15 aygıt bağlanabilir ve bu aygıtlar IRQ işgal etmez. Sebebi ise bu takılan SCSI aygıtların hepsinin SCSI kart üzerinden dünyaya açılması. Yani sadece SCSI kart IRQ işgal eder. Eğer SCSI kartınız Dual-Channel (Çift Kanallı) ise 15 SCSI aygıtını sorun olmadan bağlayabilirsiniz. Ayrıca sisteminize birden fazla SCSI kart da bağlayabilirsiniz. Sisteminize 2 adet Dual -Channel SCSI kartı attınız mı 30 aygıt bağlayabilirsiniz. SCSI'nin genişleme açısından çok ama çok daha mantıklı olduğunu rahat bir şekilde anlıyoruz.
Sistem çalışma esnasında ise SCSI aygıtların çok daha rahat ve sorunsuz olduğunu görüyoruz. Paralel Porta bağlanan bir printer sahibi iseniz tarama esnasında hiçbir şey yapamazsınız genelde. Ama SCSI tarayıcılarda bu sorun yoktur. Çünkü tarayıcının yaptırdığı işlemleri Paralel Scanner gibi işlemciye değil de kendis SCSI denetleyecisine yaptırır. Yalnız şuradan şu sonuç çıkmasın : "SCSI aygıtlar hiç CPU harcamaz!" Hayır. Bu yanlıştır. Yüzde %0,01 ila %5 arasında bir CPU kullanımı vardır genelde. Bu rakam bazen duruma göre çok da olmasa artabilir.
Bağlantılar
SCSI kartınıza SCSI Disknizi veya SCSI CD-Sürücünüzü ya da SCSI tarayacınızı taktığınızda bunlar nasıl tanınır ve hangisini birincil veya ikincil olacağına nasıl karar verilir?
SCSI arabiriminiz 8 bitlik dar bir veriyolu kullanıyorsa taktığınız aygıtlara 0-7'ye kadar değişen bir ID numarası verilir. Eğer 16 bitlik geniş veriyolu kullanılıyorsa bu rakam 15'e kadar çıkar. ID olayına Türkçede genelde adresleme deniyor. Mantığı tıpkı IDE aygıtları gibidir. Yani, Primary Master ve Secondary Master gibi adreslemeler yerine ID olayı kullanılıyor SCSI teknolojisinde. SCSI teknolojisinde Giriş/Çıkış işlemi isteyen aygıtlara ise Initator (Başlangıç Aygıtı) adı veriliyor. Bu başlangıç aygıtlarını işlemlerini yerine getiren aygıtlara ise hedef aygıt denir. Hedef aygıtlara 8 kadar ilave aygıt takılabilir. Çünkü hedef aygıtlar kendi yapılarında denetleyici bulundururlar. İşte bunlara ise Logical Unit (Mantıksal Birim) adı verilir. Bu aygıtlara LUN (Logical Unit Number) dediğimiz mantıksal birim numaraları atanıyor. SCSI denetçiye gönderilen komutlar, aygıtları aygıtların LUN numaralarına göre tanınır.
SCSI kartına bir SCSI sabit disk, SCSI CD-Sürücü ve SCSI tarayıcı taktığımızı düşünelim. Sabit diske ID numarası olarak 0, CD-Sürücüye 1, Tarayıcıya ise 2 verilir. Bunların hepsinin mantıksal birim numarası (LUN) 0 'dır. Sebebi ise Taraycının bağlı olduğu kanalda tarayıcının tek mantıksal aygıt olmasıdır. Her SCSI ID 1 den 7 ye kadar LUN'a sahip aygıtı kontrol edebilir. Dolayısı ile dış dünyaya açılan SCSI bağlantısına birden fazla aygıtın bağlanmasının esprisi budur. Yani öz olarak ID2 numarasında bulunan Tarayıcının portuna 7 farklı donanım bağlanabilir.
Kaynakça
ftp://ftp.kare.com.tr/Bultenler/SCSI%20Nedir.doc
- http://en.wikipedia.org/wiki/SCSI 9 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
SCSI Small Computer System Interface Turkce Kucuk bilgisayar sistemi arayuzu telaffuz Ingilizce telaffuz ˈskʌzi Sabit Disk CD surucu tarayici yazici gibi aygitlari paralel arabirim standartlarindan daha uyumlu ve gelismis bir sekilde kontrol eden standarttir Bilgisayarlarda SCSI aygitlar ya entegre SCSI kontrolculeriyle ya da SCSI kontrol kartlariyla kullaniliyor SCSI su anki diger paralel arabirim standartlarindan daha hizli bir veri akisina sahiptir Bu hiz ise su anda 640 MB s ye 5120 Mbit s kadar cikiyor 6 6 5 yillik bir gecmisi ile yeterli bir olgunluga eristi artik Cekiciliginden ise cok az sey kaybetti EIDE den biraz daha pahali olmasina ragmen bir adaptore 7 adet cihaz baglanabiliyor EIDE ise iki kanali ile sadece dort adet cihazi kontrol edebiliyor SCSI standartlariIlk tanimlanan SCSI standardi sadece sabit diskler icindi ve bu 1986 yilinda tanimlandi Bu zamanda SCSI veriyolu transfer hizi standart asenkron modda 8 bitlik veriyolu uzerinde yaklasik 3Mb sn idi Senkron modda SCSI veri transfer hizi 5 Mb sn yi gecmiyordu SCSI arabiriminin temeli halen SCSI aygitlar arasinda veri transferini ve iletisimini kontrol eden komut seti belirler Bu komutlar SCSI nin gucunu ortaya koyar cunku SCSI mantiginin cok daha verimli olmasinin altinda yatan etmen bu komutlardir Ilk baslarda bu komutlar ureticiler tarafindan tam olarak kullanilamiyordu daha sonra SCSI komutlarini standart hale getirmek icin CCS Common Command Set gelistirildi SCSI 1 olarak bilinen orijinal SCSI basit SCSI olarak bilinen ve cok fazla destek bulan SCSI 2 ye gelistirildi SCSI 3 ile birlikte belirli aygitlarin destekledigi spesifikasyonlara uymak icin bir dizi komut seti geldi SCSI 3 icin toplanan bu komutlar sadece SCSI 3 paralel arabirimi tarafindan kullanilmadi Bu komutlar SCSI 3 ten baska Fibre Channel Serial Bus Protokolleri gibi diger paralel ve seri arabirimler tarafindan da kullanildi En cok tamamlanan SCSI standardi ise saniyede 80 Mb transfer icin 40 Mhz saat hizi kullanan Ultra 2 dir LVD Low Voltage Differential Dusuk voltaj Diferansiyel sinyallemesini kullanan Ultra 2 12 metreye varan daha uzun kablolarin kullanilmasina izin verdi LVD teknolojisi daha dusuk Voltaj tuketimini ve dusuk maliyet saglar En son SCSI standardi ise transfer hizini saniyede 160Mb a cikaran Ultra 3 dur Bu standart genelde karisiklik olmasin diye Ultra160 m olarak adlandiriliyor Ultra 160 m standartlarini destekleyen Disk ler daha fazla transfer hizi imkani sunuyor Ayrica Ultra160 m verilerinizin guvenligi icin CRC Cyclical Redudancy Checking hata denetleme sistemini destekliyor Su ankiSCSI standartlarini ve ozellikleri asagidaki tabloda bulabileceksiniz SCSI Standardi Max Transfer Hiz Max Aygit Sayisi Max Kablo UzunluguSCSI 1 5 8 6SCSI 2 5 10 8 veya 16 6Fast SCSI 2 10 20 8 3Wide SCSI 2 20 16 3Fast Wide SCSI 2 20 16 3Ultra SCSI 3 8 bit 20 8 1 5Ultra SCSI 3 16 bit 40 16 1 5Ultra 2 SCSI 40 8 12Wide Ultra 2 SCSI 80 16 12Ultra 3 Ultra 160 m SCSI 160 16 12SCSI nin avantajlariSCSI aygitlar veri transferi icin gelen komut ya da komutlari islemciye degil kendi uzerinde bulunan kontrolcuye yaptirir SCSI kartlarin uzerinde kendi BIOS lari bulunur Bir SCSI kart uzerine takilan bir aygiti SCSI BIOS sayesinde gorebilirsiniz SCSI nin IDE gibi veri taransferi icin gelen komutlari islemciye yaptirmaz Kendi uzerindeki kontrolcuye yaptirir IDE aygitlar islem yaparken islemciyi kullanirken SCSI kendi denetcisi uzerine yapacagindan islemciye binen yuk daha azdir Cok fazla CD yazan kisilere genelde SCSI CD yazici onerilir Bunun sebeplerinden bir tanesi ise dusuk islemci kullanimidir Bu sekilde hata orani daha azalir Gerci gunumuzde IDE CD Yazicilari ile SCSI CD Yazicilar arasinda pek bir fark kalmasa da ileride siralayacagimiz avantajlar onemlidir SCSI kartlarin uzerinde kendi BIOS lari bulunur Yani bir SCSI kart uzerine taktiginiz bir aygiti SCSI BIOS sayesinde gorebiliyorsunuz Bir SCSI kartina Bant genisligine baglidir maksimum 7 veya 15 aygit baglanabilir ve bu aygitlar IRQ isgal etmez Sebebi ise bu takilan SCSI aygitlarin hepsinin SCSI kart uzerinden dunyaya acilmasi Yani sadece SCSI kart IRQ isgal eder Eger SCSI kartiniz Dual Channel Cift Kanalli ise 15 SCSI aygitini sorun olmadan baglayabilirsiniz Ayrica sisteminize birden fazla SCSI kart da baglayabilirsiniz Sisteminize 2 adet Dual Channel SCSI karti attiniz mi 30 aygit baglayabilirsiniz SCSI nin genisleme acisindan cok ama cok daha mantikli oldugunu rahat bir sekilde anliyoruz Sistem calisma esnasinda ise SCSI aygitlarin cok daha rahat ve sorunsuz oldugunu goruyoruz Paralel Porta baglanan bir printer sahibi iseniz tarama esnasinda hicbir sey yapamazsiniz genelde Ama SCSI tarayicilarda bu sorun yoktur Cunku tarayicinin yaptirdigi islemleri Paralel Scanner gibi islemciye degil de kendis SCSI denetleyecisine yaptirir Yalniz suradan su sonuc cikmasin SCSI aygitlar hic CPU harcamaz Hayir Bu yanlistir Yuzde 0 01 ila 5 arasinda bir CPU kullanimi vardir genelde Bu rakam bazen duruma gore cok da olmasa artabilir BaglantilarSCSI kartiniza SCSI Disknizi veya SCSI CD Surucunuzu ya da SCSI tarayacinizi taktiginizda bunlar nasil taninir ve hangisini birincil veya ikincil olacagina nasil karar verilir SCSI arabiriminiz 8 bitlik dar bir veriyolu kullaniyorsa taktiginiz aygitlara 0 7 ye kadar degisen bir ID numarasi verilir Eger 16 bitlik genis veriyolu kullaniliyorsa bu rakam 15 e kadar cikar ID olayina Turkcede genelde adresleme deniyor Mantigi tipki IDE aygitlari gibidir Yani Primary Master ve Secondary Master gibi adreslemeler yerine ID olayi kullaniliyor SCSI teknolojisinde SCSI teknolojisinde Giris Cikis islemi isteyen aygitlara ise Initator Baslangic Aygiti adi veriliyor Bu baslangic aygitlarini islemlerini yerine getiren aygitlara ise hedef aygit denir Hedef aygitlara 8 kadar ilave aygit takilabilir Cunku hedef aygitlar kendi yapilarinda denetleyici bulundururlar Iste bunlara ise Logical Unit Mantiksal Birim adi verilir Bu aygitlara LUN Logical Unit Number dedigimiz mantiksal birim numaralari ataniyor SCSI denetciye gonderilen komutlar aygitlari aygitlarin LUN numaralarina gore taninir SCSI kartina bir SCSI sabit disk SCSI CD Surucu ve SCSI tarayici taktigimizi dusunelim Sabit diske ID numarasi olarak 0 CD Surucuye 1 Tarayiciya ise 2 verilir Bunlarin hepsinin mantiksal birim numarasi LUN 0 dir Sebebi ise Taraycinin bagli oldugu kanalda tarayicinin tek mantiksal aygit olmasidir Her SCSI ID 1 den 7 ye kadar LUN a sahip aygiti kontrol edebilir Dolayisi ile dis dunyaya acilan SCSI baglantisina birden fazla aygitin baglanmasinin esprisi budur Yani oz olarak ID2 numarasinda bulunan Tarayicinin portuna 7 farkli donanim baglanabilir Kaynakcaftp ftp kare com tr Bultenler SCSI 20Nedir dochttp en wikipedia org wiki SCSI 9 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi