Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Thymbra Muharebesi Lidya Krallığı'ndan Kroisos ile Ahameniş İmparatorluğu'ndan II. Kiros'u arasındaki savaşta belirleyici olan muharebedir. Kiros, Kroisos'u Pteria Muharebesi'nden sonra Lidya'ya kadar takip ettikten sonra, MÖ 547 Aralık'ta Sardis'in kuzeyindeki ovadaki savaşta Kroisos'un kısmen dağılmış ordusunun kalıntılarıyla karşılaştı. Kroisos'un ordusu yaklaşık iki kat daha büyüktü ve birçok yeni asker ile takviye edilmişti, ancak Kiros yine de onu mutlak mağlup etti. Bu belirleyici oldu ve 14 günlük 'ndan sonra şehir ve muhtemelen kralı düştü ve Lidya, İranlılar tarafından fethedildi.
| Thymbra Muharebesi | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| II. Kiros'un seferleri | |||||||||||
 | |||||||||||
| |||||||||||
| Taraflar | |||||||||||
| Lidya Krallığı, Arabistanlı paralı askerler, Babilli paralı askerler, Mısırlı paralı askerler | Ahameniş İmparatorluğu | ||||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||||
| Kroisos, Lidya Krallığı, Frigya, , Kapadokya, , Arabistan, , Hellespont, bilinmeyen diğerleri | II. Kiros, Harpagus bilinmeyen diğerleri | ||||||||||
| Güçler | |||||||||||
| 420,000 (Ksenofon) 300 Savaş arabası (Ksenofon) | muhtemelen 20,000 ile 50,000 arası 700 Savaş arabası (300 engaged), 5-6 Kuşatma kulesi (Ksenofon) | ||||||||||
| Kayıplar | |||||||||||
| Ağır | Hafif | ||||||||||
Arka plan
Kiros, MÖ 550'de Media Krallığı'nı fethetti ve bu da komşu Lidya Krallığı ile çatışma yarattı. Kiros, Lidya kralını savaşa hazırlıksız yakalamayı planladı, ancak Thymbra'da, Kroisos'un Kiros'un iki katından fazla adamı vardı. Lidyalılar Kiros'u karşılamak için yola çıktılar ve müttefikleri varmadan önce oradaki tüm yedekleri hızla silahlandırdılar, ki asla yapmadılar. Ksenofon'a göre, Kiros'un toplamda 196.000 adamı vardı ve bu 31.000 ila 70.000 İran'dan oluşuyordu. Bu, okçuları ve sapancıları içerebilecek 20.000 piyade; Pers Ölümsüzleri olabilecek 10.000 seçkin piyade/süvari, 20.000 peltast ve 20.000 kargıcı'dan oluşuyordu. Okçular ve sapancılar dışında hepsinin küçükten büyüğe kalkanlar taşıdığı bilinmektedir. Diğerleri 42.000 Arap; Ermeni ve 126.000 piyade olan Medlerdi. Ayrıca 300 deve süvarisi, 300 savaş arabası ve her biri 20'şer adam tuttuğu bilinen 5-6 kuşatma kulesi vardı. Kısmen her arabada bir vatandaş ve bir asker olduğu için, hepsi 1.000'den fazla kişiye ulaştı.
Ksenofon, Kroisos'un 60.000 Babilli, Lidyalı ve Frigyalı, ayrıca Kapadokyalı ve Hellespont uluslarından oluşan 420.000 kişilik bir ordusu olduğunu söyler. Bu, 60.000 süvari dahil olmak üzere 300.000 adamdı. Ayrıca 120.000 Mısırlı ve en az 500 erkek olabilecek 300 savaş arabası vardı. Ksenofon'un verdiği muharebe sayıları, doğru olmasa bile, ihtimal dahilinde değerlendirilmektedir, ancak yarısından azı gerçek çatışmaya girmiş olabilir.
Muharebe
Kiros, birliklerini kare bir düzende geri çekilen kanatlarla konuşlandırdı. Kanatlar savaş arabaları, süvariler ve piyadeler tarafından kaplandı. Kiros ayrıca okçularının etrafında bir bariyer oluşturmak için yük develerini kullandı. Okçular Lidya kuvvetlerine ateş açarken develerin kokusu Lidya atlarını rahatsız etti ve süvari hücumunu bozdu.
Kiros'un beklediği gibi, Lidya ordusunun kanatları bu yeni düzeni sarmak için içeri doğru döndü. Lidya kanatları içeri girerken, dönen kanatların birleşimlerinde boşluklar belirdi. İran okçularının ve kare düzenin içinde konuşlanmış hareketli kulelerin etkili tepeden ateşi, düzensizliği artırdı. Kiros daha sonra saldırı emri verdi ve onun kanat birimleri, Kroisos'un düzensiz kanatlarına çarptı. Kısa süre sonra Lidya süvarileri birçok asker kaybetti ve geri çekilmek zorunda kaldı. Kiros'un ordusunun çoğu bozulmamış ve Lidya süvarilerinin çoğunun kaybıyla, Kiros tüm süvari ve piyadelere Kroisos'un güçlerinden geriye kalanlara saldırma emri verdi. Piyadelerin çoğu kısa sürede teslim oldu, ancak Kroisos ve piyadelerin küçük bir kısmı geri çekildi ve Lidya'nın başkenti Sardis'e yöneldi, bu da İranlılar için kesin bir zaferle sonuçlandı.
Herodot savaşın bir anlatımın verir, ancak herhangi bir sayı vermez. Bununla birlikte, savaşın ilerleyişi ve sonucuyla ilgili anlatımı, Ksenofon'un daha sonra söylediklerini doğrular.
Neticesi
Savaştan sonra Lidyalılar Sardis surlarının içine sürüldü ve muzaffer Kiros tarafından kuşatıldı. Şehir, 14 günlük 'ndan sonra, Lidyalıların, zeminin bitişik eğiminin dikliği nedeniyle, surların saldırıya açık olmadığını düşündükleri bir kısmına garnizon kurmaması nedeniyle düştüğü rivayet edilir. Kroisos yakalandı ve Yunan şehirleri İyonya ve Aiolis de dahil olmak üzere toprakları, Kiros'un zaten güçlü olan imparatorluğuna dahil edildi.
Bu gelişme Yunanistan ve İran'ı çatışmaya soktu ve Kiros'un haleflerinin ünlü İran savaşlarıyla sonuçlandı. Kiros, İyonya ve Aiolis'i ele geçirmenin yanı sıra, Lidyalılar adına savaşan Mısırlı askerlere de gönüllü olarak teslim olup ordusuna katılmalarını sağladı.
Yunan yazar Herodot'a göre Kiros, savaştan sonra Kroisos'a iyi ve saygılı davranmıştır. Babil Nabonidus Chronicle, Kiros'un kralı yendiğini ve öldürdüğünü bildirerek görünüşe göre bununla çelişir, ancak metinde geçen öldürülen Lidya kralının kimliği belirsizdir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Davis, Paul K. (2001). 100 Decisive Battles: From Ancient Times to the Present (İngilizce). Oxford University Press. s. 7. ISBN . 7 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mart 2022.
- ^ a b c Grant, R.G. (2005). Battle: a Visual Journey Through 5000 Years of Combat, DK Publishing London,
- ^ Campbell (1830), p. UNK.
- ^ Grant (2005), p. 19
- ^ Davis (1999), p. UNK.
- ^ Herodotus, The Histories, (Penguin Books, 1983), I., p. 75
- ^ Campbell, Alexander (1830). The Millennial Harbinger, Vol. I, No. IX
- ^ Herodotus, Ibid. pp. 76-79
- ^ "The End of Lydia: 547?". Livius.org. 30 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2019.
Konuyla ilgili yayınlar
- Davis, Paul K. (1999). 100 Decisive Battles: From Ancient Times to the Present, Santa Barbara, CA, USA:PUBLISHER, , URL.[]
- (1830). The Millennial Harbinger, Vol. I, No. IX.[]
- Grant, R.G. (2005). Battle: a Visual Journey Through 5000 Years of Combat, DK Publishing London,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Thymbra Muharebesi Lidya Kralligi ndan Kroisos ile Ahamenis Imparatorlugu ndan II Kiros u arasindaki savasta belirleyici olan muharebedir Kiros Kroisos u Pteria Muharebesi nden sonra Lidya ya kadar takip ettikten sonra MO 547 Aralik ta Sardis in kuzeyindeki ovadaki savasta Kroisos un kismen dagilmis ordusunun kalintilariyla karsilasti Kroisos un ordusu yaklasik iki kat daha buyuktu ve bircok yeni asker ile takviye edilmisti ancak Kiros yine de onu mutlak maglup etti Bu belirleyici oldu ve 14 gunluk ndan sonra sehir ve muhtemelen krali dustu ve Lidya Iranlilar tarafindan fethedildi Thymbra MuharebesiII Kiros un seferleriTarihAralik MO 547BolgeThymbra Gunumuzde Hanay Tepe Hoyugu LidyaSebepIran in Lidya yi isgaliSonucIran zaferiCografi DegisikliklerAnadolu Iran a ilhak edildiTaraflarLidya Kralligi Arabistanli parali askerler Babilli parali askerler Misirli parali askerlerAhamenis ImparatorluguKomutanlar ve liderlerKroisos Lidya Kralligi Frigya Kapadokya Arabistan Hellespont bilinmeyen digerleriII Kiros Harpagus bilinmeyen digerleriGucler420 000 Ksenofon 300 Savas arabasi Ksenofon muhtemelen 20 000 ile 50 000 arasi 700 Savas arabasi 300 engaged 5 6 Kusatma kulesi Ksenofon KayiplarAgirHafifArka planKiros MO 550 de Media Kralligi ni fethetti ve bu da komsu Lidya Kralligi ile catisma yaratti Kiros Lidya kralini savasa hazirliksiz yakalamayi planladi ancak Thymbra da Kroisos un Kiros un iki katindan fazla adami vardi Lidyalilar Kiros u karsilamak icin yola ciktilar ve muttefikleri varmadan once oradaki tum yedekleri hizla silahlandirdilar ki asla yapmadilar Ksenofon a gore Kiros un toplamda 196 000 adami vardi ve bu 31 000 ila 70 000 Iran dan olusuyordu Bu okculari ve sapancilari icerebilecek 20 000 piyade Pers Olumsuzleri olabilecek 10 000 seckin piyade suvari 20 000 peltast ve 20 000 kargici dan olusuyordu Okcular ve sapancilar disinda hepsinin kucukten buyuge kalkanlar tasidigi bilinmektedir Digerleri 42 000 Arap Ermeni ve 126 000 piyade olan Medlerdi Ayrica 300 deve suvarisi 300 savas arabasi ve her biri 20 ser adam tuttugu bilinen 5 6 kusatma kulesi vardi Kismen her arabada bir vatandas ve bir asker oldugu icin hepsi 1 000 den fazla kisiye ulasti Ksenofon Kroisos un 60 000 Babilli Lidyali ve Frigyali ayrica Kapadokyali ve Hellespont uluslarindan olusan 420 000 kisilik bir ordusu oldugunu soyler Bu 60 000 suvari dahil olmak uzere 300 000 adamdi Ayrica 120 000 Misirli ve en az 500 erkek olabilecek 300 savas arabasi vardi Ksenofon un verdigi muharebe sayilari dogru olmasa bile ihtimal dahilinde degerlendirilmektedir ancak yarisindan azi gercek catismaya girmis olabilir MuharebeMuharebede kullanilan stratejiler Kiros birliklerini kare bir duzende geri cekilen kanatlarla konuslandirdi Kanatlar savas arabalari suvariler ve piyadeler tarafindan kaplandi Kiros ayrica okcularinin etrafinda bir bariyer olusturmak icin yuk develerini kullandi Okcular Lidya kuvvetlerine ates acarken develerin kokusu Lidya atlarini rahatsiz etti ve suvari hucumunu bozdu Kiros un bekledigi gibi Lidya ordusunun kanatlari bu yeni duzeni sarmak icin iceri dogru dondu Lidya kanatlari iceri girerken donen kanatlarin birlesimlerinde bosluklar belirdi Iran okcularinin ve kare duzenin icinde konuslanmis hareketli kulelerin etkili tepeden atesi duzensizligi artirdi Kiros daha sonra saldiri emri verdi ve onun kanat birimleri Kroisos un duzensiz kanatlarina carpti Kisa sure sonra Lidya suvarileri bircok asker kaybetti ve geri cekilmek zorunda kaldi Kiros un ordusunun cogu bozulmamis ve Lidya suvarilerinin cogunun kaybiyla Kiros tum suvari ve piyadelere Kroisos un guclerinden geriye kalanlara saldirma emri verdi Piyadelerin cogu kisa surede teslim oldu ancak Kroisos ve piyadelerin kucuk bir kismi geri cekildi ve Lidya nin baskenti Sardis e yoneldi bu da Iranlilar icin kesin bir zaferle sonuclandi Herodot savasin bir anlatimin verir ancak herhangi bir sayi vermez Bununla birlikte savasin ilerleyisi ve sonucuyla ilgili anlatimi Ksenofon un daha sonra soylediklerini dogrular NeticesiThymbra Muharebesi Sardis kalesinin ortada altinda gerceklesti ve Lidyalilar daha sonra icin geri cekildiler Savastan sonra Lidyalilar Sardis surlarinin icine suruldu ve muzaffer Kiros tarafindan kusatildi Sehir 14 gunluk ndan sonra Lidyalilarin zeminin bitisik egiminin dikligi nedeniyle surlarin saldiriya acik olmadigini dusundukleri bir kismina garnizon kurmamasi nedeniyle dustugu rivayet edilir Kroisos yakalandi ve Yunan sehirleri Iyonya ve Aiolis de dahil olmak uzere topraklari Kiros un zaten guclu olan imparatorluguna dahil edildi Bu gelisme Yunanistan ve Iran i catismaya soktu ve Kiros un haleflerinin unlu Iran savaslariyla sonuclandi Kiros Iyonya ve Aiolis i ele gecirmenin yani sira Lidyalilar adina savasan Misirli askerlere de gonullu olarak teslim olup ordusuna katilmalarini sagladi Yunan yazar Herodot a gore Kiros savastan sonra Kroisos a iyi ve saygili davranmistir Babil Nabonidus Chronicle Kiros un krali yendigini ve oldurdugunu bildirerek gorunuse gore bununla celisir ancak metinde gecen oldurulen Lidya kralinin kimligi belirsizdir Ayrica bakinizKaynakca Davis Paul K 2001 100 Decisive Battles From Ancient Times to the Present Ingilizce Oxford University Press s 7 ISBN 9780195143669 7 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mart 2022 a b c Grant R G 2005 Battle a Visual Journey Through 5000 Years of Combat DK Publishing London 9780756645014 Campbell 1830 p UNK Grant 2005 p 19 Davis 1999 p UNK Herodotus The Histories Penguin Books 1983 I p 75 Campbell Alexander 1830 The Millennial Harbinger Vol I No IX Herodotus Ibid pp 76 79 The End of Lydia 547 Livius org 30 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2019 Konuyla ilgili yayinlarDavis Paul K 1999 100 Decisive Battles From Ancient Times to the Present Santa Barbara CA USA PUBLISHER 1576070751 URL tam kaynak belirtilmeli 1830 The Millennial Harbinger Vol I No IX tam kaynak belirtilmeli Grant R G 2005 Battle a Visual Journey Through 5000 Years of Combat DK Publishing London 9780756645014