Dişeti çekilmesi, dişeti kenarının kaybı veya geri çekilmesiyle diş kökünün açığa çıkmasıdır. Dişeti çekilmesi 40 yaşın üzerindeki bireylerde sık rastlanan bir sorundur, ancak ergenlikten itibaren veya 10 yaş civarında da görülebilir. azalmasıyla birlikte olabilir ya da olmayabilir ( çekilmesi) .
Sınıflandırma
Dişeti çekilmesini sınıflamak için birçok öneri yapılmıştır, Miller sınıflama sistemi bunlardan en sık kullanılanıdır. Klinikte görülen birçok vaka günümüz sınıflama sistemleri tarafından sınıflandırılamamaktadır. Kumar ve Masamatti'nin sınıflama sistemi günümüz sınıflama sistemlerinin sınıflayamadığı birçok diş eti defektini tasvir edebilmektedir. Palatal çekilmeler için de ayrı bir sınıflandırma sistemi sunmuştur. Yeni kapsamlı bir sınıflandırma sistemi interdental papilin pozisyonuna göre ve bukkal/lingual/palatal çekilmeye göre çekilmeleri sınıflayabilmektedir. Kumar ve Masamatti'nin sistemi Miller sınıflamasının kısıtlamalarının üstesinden gelmeye çalışmaktadır.
Nedenler
Dişeti çekilmesinin muhtemel birçok sebebi olabilir:
- Açık ara en yaygın neden, dişeti hastalığıdır (periodontal hastalık). Uygunsuz fırçalama ve uygunsuz diş ipi kullanımı, bakterilerin diş ile diş eti arasında çoğalmasına olanak sağlamakta ve diş etinde ağrısız, kronik iltihabın meydana gelmesine sebep olmaktadır. Böylece dişeti aşama aşama çekilmekte ve kemik kaybıyla diş sallanmaya başlamaktadır[]
- Aşırı agresif diş fırçalama: çitileme şeklindeki sert dişeti kenarındaki mineyi aşındırmaktadır
- Diş ipinin yanlış kullanımı (örneğin diş ipinin çok kaba veya agresif kullanılması) diş etini kesebilir
- Irsi ince, narin dişetinin çekilmeye uygun hale gelmesi
- Dişlerin haddinden fazla sıkılması ve gıcırdatılması () bazen periodontal hastalığın durumunu kötüleştirebilir. Sadece bruksizm dolayısıyla meydana gelen diş sallanması geri döndürülebilir, ancak dişeti çekilmesi geri döndürülemez[]
- Kusturmayla mide asidinin ağza çıkması: bazı yeme bozukluklarıyla ilişkili olabilir
- Tütün çiğneme, muköz membran çizgisini etkiler ve dişetinin zamanla çekilmesine yol açar
- Tırnakla veya kalemle dişetine gelen travmalar. Bu tür çekilmeler çoğunlukla çocuk veya kişilerin psikiyatrik sorunlarıyla ilişkilidir.
- Skorbüt (C vitamini eksikliğine bağlıdır)
- Erişkin bireyde ortodontik tedavi
- Çapraşıklık gibi anormal diş pozisyonu .
- Dudakta veya dilde bulunan piercingin dişetine sürtünmesi.
- Kasıtlı dişeti uzaklaştırması. Örneğin sürekli diş sürmez ve bu dişi sürdürmek için dişeti kesilerek dişin üzeri açılır. Bu girişim dişeti çekilmesinin nadir görülen sebebidir.
Belirtiler
Dişeti çekilmesi çoğunlukla akut bir durum değildir. Çoğu vakada çekilme aşama aşama yıllar boyunca sürer. 40 yaşın üzerinde görülmesinin nedenlerinden biri budur. Dişetinin çekilmesi bir günden diğer güne çok küçük oranda gerçekleştiğinden, hasta dişetinin görünüşe alışır ve çekilmenin farkına varmaz. Dişeti çekilmesi belirti verene kadar fark edilmeden kalabilir.
Dişeti çekilmesinin belirtileri şunlardır:
- Diş sallanması
- (aşırı hassas diş): sıcak, soğuk veya tatlı yiyecek ve içeceklerle kısa, keskin bir ağrı oluşması. Dişin kökünü çevreleyen sement diş etiyle korunmuyorsa, dentin tübülleri açığa çıkarak dış etkenlerden kolayca etkilenir.
- Dişler olduğundan uzun gözükebilir (dişeti çekiliyorsa kuronun daha büyük bir kısmı görünür)
- Dişin kökü açığa çıkar ve görünür hale gelir
- Diş dişeti kenarında çentikliymiş gibi hissedilir
- Dişin renginde değişme (mine ve sementin rengindeki farklılığa bağlı olarak)
- Dişler arasındaki mesafe büyüyor gibi sanılır (mesafe aynıdır, ancak diş eti aralığı doldurmadığından aralık daha büyük görünür)
- Dişeti kenarı altındaki kaviteler
Dişeti çekilmesi gingivitisten dolayı meydana gelmişse şu belirtiler bulunabilir:
- Kabarık, kırmızı veya şiş (iltihaplı) dişeti
- Fırçalama veya diş ipi kullanımı sırasında kanama
- Kötü ağız kokusu (halitozis)
Gingivitisin tedavisi sonucunda şiş olan dişeti normal haline döner. Bu durumdan gingivitisten dolayı belirgin olmayan dişeti çekilmeleri belirgin hale gelir.
Tedavi
Tedavi, dişeti çekilmesine neden olan sorun(ların) belirlenmesiyle başlar. Eğer sorun aşırı etkin fırçalama ise, hasta daha yumuşak bir diş fırçası almalı, daha yumuşak bir fırçalama tekniği kullanmalıdır. Eğer zayıf ağız bakımı bu duruma neden oluyorsa, ağız bakımı daha etkin sağlanmalı, profesyonel diş temizliği yapılmalıdır. Eğer sorun fazla diştaşı kaynaklı ise, temizleme ve kök yüzeyi düzleştirmesi diş etindeki iltihabın çözülmesini sağlayacaktır. Eğer etken maloklüzyon ise, oklüzal düzeltme veya ısırma plağı önerilebilir.
Eğer nedene bağlı çözümler yetersizse, daha fazla dişeti oluşturmak için yumuşak doku grefti kullanılabilir. Kullanılacak olan doku hastanın ağzındaki başka bir bölgeden elde edilebilir, dondurulmuş doku ürünleri veya sentetik membranlar kullanılabilir. Güncel araştırmalar, hastanın kendi kök hücrelerinden dişeti kültüre edip dişeti çekilmesini tedavi etmeye odaklanmaktadır.
Dişeti grefti
Dişeti çekilmesinin şekline ve dişin etrafındaki kemik seviyesine bağlı olarak diş eti çekilmesi bölgesinde periodontolog, çeşitli "periodontal plastik cerrahi" girişimlerle yeni dişeti oluşturabilir. Bu girişimler genel olarak lokal anestezi altında gerçekleştirilir. Komşu dişeti hareketlendirilerek (buna saplı greft denir), serbest dişeti greftiyle veya damaktan bağ dokusu greftiyle dişeti çekilmesi tedavi edilebilir. Hastanın damağına alternatif olarak aselüler dermal matriks (işlenmiş insan deri allogrefti) de kullanılabilir.
Büyüme faktörü teknikleri
Trombosit kökenli büyüme faktörü (PDGF) zerk edilmiş kemik grefti uygulaması tekniğinde gelişme kaydedilmiştir. Bu materyal genellikle hücresel bir matriksle kombine halde bulunur, daha sonra kaplanacak olan yumuşak kemiği oluşuturur. Bu tür kemik ve hücresel doku matriksinin gelişimi daha iyi osseointegrasyon ile sağlıklı kemik ve yumuşak dokunun oluşumu sağlar.
Böyle işlemlerden sonra iyileşme 2-4 hafta sürer. Sonuçlar birkaç ay sonra değerlendirilebilir ve bazı vakalarda en iyi sonucu elde etmek için oluşan yeni dokuya küçük girişimlerde bulunulabilir. Periodontal kemik kaybının eşlik etmediği çekilmelerde, çekilme bölgesinde tam kapanma mümkündür. [].
Kaynakça
- ^ Gingival Recession - Causes and treatment 17 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . JADA, Vol 138. http://jada.ada.org 25 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Miller PD Jr. A classification of marginal tissue recession.
- ^ Kumar A, Masamatti SS.
- ^ Receding Gums 15 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Causes, Treatment & Prevention of Gum Recession
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Diseti cekilmesi diseti kenarinin kaybi veya geri cekilmesiyle dis kokunun aciga cikmasidir Diseti cekilmesi 40 yasin uzerindeki bireylerde sik rastlanan bir sorundur ancak ergenlikten itibaren veya 10 yas civarinda da gorulebilir azalmasiyla birlikte olabilir ya da olmayabilir cekilmesi 1 Toplam atasman kaybi klinik atasman kaybi 2 Dis eti cekilmesi ve 3 Sondalama derinliginin toplamidir SiniflandirmaDiseti cekilmesini siniflamak icin bircok oneri yapilmistir Miller siniflama sistemi bunlardan en sik kullanilanidir Klinikte gorulen bircok vaka gunumuz siniflama sistemleri tarafindan siniflandirilamamaktadir Kumar ve Masamatti nin siniflama sistemi gunumuz siniflama sistemlerinin siniflayamadigi bircok dis eti defektini tasvir edebilmektedir Palatal cekilmeler icin de ayri bir siniflandirma sistemi sunmustur Yeni kapsamli bir siniflandirma sistemi interdental papilin pozisyonuna gore ve bukkal lingual palatal cekilmeye gore cekilmeleri siniflayabilmektedir Kumar ve Masamatti nin sistemi Miller siniflamasinin kisitlamalarinin ustesinden gelmeye calismaktadir NedenlerDiseti cekilmesinin muhtemel bircok sebebi olabilir Acik ara en yaygin neden diseti hastaligidir periodontal hastalik Uygunsuz fircalama ve uygunsuz dis ipi kullanimi bakterilerin dis ile dis eti arasinda cogalmasina olanak saglamakta ve dis etinde agrisiz kronik iltihabin meydana gelmesine sebep olmaktadir Boylece diseti asama asama cekilmekte ve kemik kaybiyla dis sallanmaya baslamaktadir kaynak belirtilmeli Asiri agresif dis fircalama citileme seklindeki sert diseti kenarindaki mineyi asindirmaktadir Dis ipinin yanlis kullanimi ornegin dis ipinin cok kaba veya agresif kullanilmasi dis etini kesebilir Irsi ince narin disetinin cekilmeye uygun hale gelmesi Dislerin haddinden fazla sikilmasi ve gicirdatilmasi bazen periodontal hastaligin durumunu kotulestirebilir Sadece bruksizm dolayisiyla meydana gelen dis sallanmasi geri dondurulebilir ancak diseti cekilmesi geri dondurulemez kaynak belirtilmeli Kusturmayla mide asidinin agza cikmasi bazi yeme bozukluklariyla iliskili olabilir Tutun cigneme mukoz membran cizgisini etkiler ve disetinin zamanla cekilmesine yol acar Tirnakla veya kalemle disetine gelen travmalar Bu tur cekilmeler cogunlukla cocuk veya kisilerin psikiyatrik sorunlariyla iliskilidir Skorbut C vitamini eksikligine baglidir Eriskin bireyde ortodontik tedavi Caprasiklik gibi anormal dis pozisyonu Dudakta veya dilde bulunan piercingin disetine surtunmesi Kasitli diseti uzaklastirmasi Ornegin surekli dis surmez ve bu disi surdurmek icin diseti kesilerek disin uzeri acilir Bu girisim diseti cekilmesinin nadir gorulen sebebidir BelirtilerDiseti cekilmesi cogunlukla akut bir durum degildir Cogu vakada cekilme asama asama yillar boyunca surer 40 yasin uzerinde gorulmesinin nedenlerinden biri budur Disetinin cekilmesi bir gunden diger gune cok kucuk oranda gerceklestiginden hasta disetinin gorunuse alisir ve cekilmenin farkina varmaz Diseti cekilmesi belirti verene kadar fark edilmeden kalabilir Diseti cekilmesinin belirtileri sunlardir Dis sallanmasi asiri hassas dis sicak soguk veya tatli yiyecek ve iceceklerle kisa keskin bir agri olusmasi Disin kokunu cevreleyen sement dis etiyle korunmuyorsa dentin tubulleri aciga cikarak dis etkenlerden kolayca etkilenir Disler oldugundan uzun gozukebilir diseti cekiliyorsa kuronun daha buyuk bir kismi gorunur Disin koku aciga cikar ve gorunur hale gelir Dis diseti kenarinda centikliymis gibi hissedilir Disin renginde degisme mine ve sementin rengindeki farkliliga bagli olarak Disler arasindaki mesafe buyuyor gibi sanilir mesafe aynidir ancak dis eti araligi doldurmadigindan aralik daha buyuk gorunur Diseti kenari altindaki kaviteler Diseti cekilmesi gingivitisten dolayi meydana gelmisse su belirtiler bulunabilir Kabarik kirmizi veya sis iltihapli diseti Fircalama veya dis ipi kullanimi sirasinda kanama Kotu agiz kokusu halitozis Gingivitisin tedavisi sonucunda sis olan diseti normal haline doner Bu durumdan gingivitisten dolayi belirgin olmayan diseti cekilmeleri belirgin hale gelir TedaviTedavi diseti cekilmesine neden olan sorun larin belirlenmesiyle baslar Eger sorun asiri etkin fircalama ise hasta daha yumusak bir dis fircasi almali daha yumusak bir fircalama teknigi kullanmalidir Eger zayif agiz bakimi bu duruma neden oluyorsa agiz bakimi daha etkin saglanmali profesyonel dis temizligi yapilmalidir Eger sorun fazla distasi kaynakli ise temizleme ve kok yuzeyi duzlestirmesi dis etindeki iltihabin cozulmesini saglayacaktir Eger etken malokluzyon ise okluzal duzeltme veya isirma plagi onerilebilir Eger nedene bagli cozumler yetersizse daha fazla diseti olusturmak icin yumusak doku grefti kullanilabilir Kullanilacak olan doku hastanin agzindaki baska bir bolgeden elde edilebilir dondurulmus doku urunleri veya sentetik membranlar kullanilabilir Guncel arastirmalar hastanin kendi kok hucrelerinden diseti kulture edip diseti cekilmesini tedavi etmeye odaklanmaktadir Diseti greftiDiseti cekilmesinin sekline ve disin etrafindaki kemik seviyesine bagli olarak dis eti cekilmesi bolgesinde periodontolog cesitli periodontal plastik cerrahi girisimlerle yeni diseti olusturabilir Bu girisimler genel olarak lokal anestezi altinda gerceklestirilir Komsu diseti hareketlendirilerek buna sapli greft denir serbest diseti greftiyle veya damaktan bag dokusu greftiyle diseti cekilmesi tedavi edilebilir Hastanin damagina alternatif olarak aseluler dermal matriks islenmis insan deri allogrefti de kullanilabilir Buyume faktoru teknikleri Trombosit kokenli buyume faktoru PDGF zerk edilmis kemik grefti uygulamasi tekniginde gelisme kaydedilmistir Bu materyal genellikle hucresel bir matriksle kombine halde bulunur daha sonra kaplanacak olan yumusak kemigi olusuturur Bu tur kemik ve hucresel doku matriksinin gelisimi daha iyi osseointegrasyon ile saglikli kemik ve yumusak dokunun olusumu saglar Boyle islemlerden sonra iyilesme 2 4 hafta surer Sonuclar birkac ay sonra degerlendirilebilir ve bazi vakalarda en iyi sonucu elde etmek icin olusan yeni dokuya kucuk girisimlerde bulunulabilir Periodontal kemik kaybinin eslik etmedigi cekilmelerde cekilme bolgesinde tam kapanma mumkundur kaynak belirtilmeli Kaynakca Gingival Recession Causes and treatment 17 Eylul 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde JADA Vol 138 http jada ada org 25 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Miller PD Jr A classification of marginal tissue recession Kumar A Masamatti SS Receding Gums 15 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Causes Treatment amp Prevention of Gum Recession