Altmışlık döngü (Çince: 干支; pinyin: gānzhī), her biri bir yıla karşılık gelen altmış terimden oluşan bir döngüdür. Dolayısıyla bir döngü için toplam altmış yıldır ve tarihsel olarak Çin'de zamanı kaydetmek için kullanılır ve daha sonra Doğu Asya kültürel alanının geri kalanına yayıldı. İlk Çince yazılı metinlerde, MÖ 2. binyılın sonlarına ait Shang kehanet kemiklerinde günleri kaydetmenin bir yolu olarak görünmektedir. Yılları kaydetmek için kullanımı MÖ 3. yüzyılın ortalarında başladı.
Günleri ve yılları numaralandırmaya yönelik bu geleneksel yöntemin artık modern Çin zaman işleyişinde veya resmi takvimde önemli bir rolü bulunmamaktadır. Ancak altmışlık döngüsü, Çin'de Xinhai Devrimi, Japonya'da Boshin Savaşı, Kore'de Imjin Savaşı ve Vietnam'da gibi birçok tarihi olayın adında kullanılmaktadır. Ayrıca çağdaş Çin astrolojisinde ve da bir rolü olmaya devam etmektedir. Bunda Hindu takviminin 60 yıllık döngüsüyle bazı paralellikler bulunmaktadır.
Altmışlık döngü
№ | Hanzi | Çince | Japonca | Vietnamca | Yin ile yang | Element |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | 甲 | jiǎ | kinoe | giáp | Yang | Ağaç |
2 | 乙 | yǐ | kinoto | ất | Yin | Ağaç |
3 | 丙 | bǐng | hinoe | bính | Yang | Ateş |
4 | 丁 | dīng | hinoto | đinh | Yin | Ateş |
5 | 戊 | wù | tsuchinoe | mậu | Yang | Toprak |
6 | 己 | jǐ | tsuchinoto | kỷ | Yin | Toprak |
7 | 庚 | gēng | kanoe | canh | Yang | Metal |
8 | 辛 | xīn | kanoto | tân | Yin | Metal |
9 | 壬 | rén | mizunoe | nhâm | Yang | Su |
10 | 癸 | guǐ | mizunoto | quý | Yin | Su |
Kaynakça
Ek okuma
- Bartle, P. F. W. (1978). "Forty days: the Akan calendar". Africa: Journal of the International African Institute. 48 (1). ss. 80-84. doi:10.2307/1158712. JSTOR 1158712.
- Kalinowski, Marc (2007). "Time, space and orientation: figurative representations of the sexagenary cycle in ancient and medieval China". Francesca Bray (Ed.). Graphics and text in the production of technical knowledge in China : the warp and the weft. Leiden: Brill. ss. 137-168. ISBN .
- Smith, Adam (2011). "The Chinese sexagenary cycle and the ritual origins of the calendar". Steele, John (Ed.). Calendars and years II : astronomy and time in the ancient and medieval world. Oxford: Oxbow. ss. 1-37. ISBN .
Dış bağlantılar
- "Heavenly Stems and Earthly Branches". Hong Kong Observatory (İngilizce). 4 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Kasım 2022.
- Ganzhi.io 26 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . An Open Source application and implementation of Gan & Zhi as well as Jeiqi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Altmislik dongu Cince 干支 pinyin ganzhi her biri bir yila karsilik gelen altmis terimden olusan bir dongudur Dolayisiyla bir dongu icin toplam altmis yildir ve tarihsel olarak Cin de zamani kaydetmek icin kullanilir ve daha sonra Dogu Asya kulturel alaninin geri kalanina yayildi Ilk Cince yazili metinlerde MO 2 binyilin sonlarina ait Shang kehanet kemiklerinde gunleri kaydetmenin bir yolu olarak gorunmektedir Yillari kaydetmek icin kullanimi MO 3 yuzyilin ortalarinda basladi Gunleri ve yillari numaralandirmaya yonelik bu geleneksel yontemin artik modern Cin zaman isleyisinde veya resmi takvimde onemli bir rolu bulunmamaktadir Ancak altmislik dongusu Cin de Xinhai Devrimi Japonya da Boshin Savasi Kore de Imjin Savasi ve Vietnam da gibi bircok tarihi olayin adinda kullanilmaktadir Ayrica cagdas Cin astrolojisinde ve da bir rolu olmaya devam etmektedir Bunda Hindu takviminin 60 yillik dongusuyle bazi paralellikler bulunmaktadir Altmislik dongu Hanzi Cince Japonca Vietnamca Yin ile yang Element1 甲 jiǎ kinoe giap Yang Agac2 乙 yǐ kinoto ất Yin Agac3 丙 bǐng hinoe binh Yang Ates4 丁 ding hinoto đinh Yin Ates5 戊 wu tsuchinoe mậu Yang Toprak6 己 jǐ tsuchinoto kỷ Yin Toprak7 庚 geng kanoe canh Yang Metal8 辛 xin kanoto tan Yin Metal9 壬 ren mizunoe nham Yang Su10 癸 guǐ mizunoto quy Yin SuKaynakca 2005 Jikkan junishi Japan Encyclopedia Roth Kathe tarafindan cevrildi s 420 ISBN 9780674017535 Ek okumaBartle P F W 1978 Forty days the Akan calendar Africa Journal of the International African Institute 48 1 ss 80 84 doi 10 2307 1158712 JSTOR 1158712 Kalinowski Marc 2007 Time space and orientation figurative representations of the sexagenary cycle in ancient and medieval China Francesca Bray Ed Graphics and text in the production of technical knowledge in China the warp and the weft Leiden Brill ss 137 168 ISBN 978 90 04 16063 7 Smith Adam 2011 The Chinese sexagenary cycle and the ritual origins of the calendar Steele John Ed Calendars and years II astronomy and time in the ancient and medieval world Oxford Oxbow ss 1 37 ISBN 978 1 84217 987 1 Dis baglantilar Heavenly Stems and Earthly Branches Hong Kong Observatory Ingilizce 4 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2022 Ganzhi io 26 Kasim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde An Open Source application and implementation of Gan amp Zhi as well as Jeiqi