Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kükürt dioksit formülünde bir kükürt atomu iki oksijen atomu yer alır. Aralarında kovalent-polar bağ yaparlar. SO2 formülü ile gösterilir. Şeker endüstrisinde kullanılır. Hava kirliliğine ve asit yağmurlarına sebep olur. (SO2), renksiz, keskin kokulu reaktif bir gaz olup kömür, fuel-oil gibi kükürt içeren yakıtların yanması sırasında, metal eritme işlemleri ve diğer endüstriyel işlemler sonucu oluşur. Ana kaynakları, termik santraller ve endüstriyel kazanlardır. Genel olarak, en yüksek SO2 konsantrasyonları büyük endüstriyel kaynakların yakınında bulunur.
2010 yılı Ekim ayında kükürt dioksit ortalamalarının Türkiye'de en yüksek bulunduğu il ve ilçe merkezleri sırasıyla Tekirdağ, Hakkâri, Antalya, Kastamonu ve Kars’tır.
Sağlık etkileri
SO2’nin sağlık etkilerine karşı en hassas grup, çocuklar ile dışarıda aktif olan astımlı yetişkinlerdir. Birincil etkisi, hırıltılı solunum, göğüs sıkışması ve kesik nefes alma gibi belirtilere sebep olan, solunum yollarının daralmasıdır. SO2 konsantrasyonu ve soluma hızı artarken rahatsızlık bulguları da artar. Maruziyet kesildiğinde, akciğer fonksiyonu bir saat içinde normal haline döner.
SO2 ve ince partiküllere uzun süreli maruziyet, solunum hastalıklarına, akciğerlerin savunma mekanizmasında değişikliklere ve mevcut kalp hastalıklarının kötüleşmesine sebep olabilir. Bu etkilere karşı en hassas grup çocuklar, yaşlılar ve kronik akciğer hastalığı veya kalp hastalığı olan kişilerdir.
Kükürt dioksitin gıdalar üzerinde etkileri
Kükürt dioksit, gıdaların bozulmadan uzun süre depolanması ve fiziksel, kimyasal yapılarının korunması amacıyla kullanılan eski yöntemlerden biridir. Ancak kükürt dioksit kalıntıları gıdalarda istenmeyen tat değişikliklerine, gıdadaki vitaminlerin parçalanarak yok olmasına ve insanlarda bazı rahatsızlıklara neden olabilir. Bu nedenle Codex Alimentarus Komisyonu kükürt alımını günlük 50 mg olarak sınırlamıştır.
Özellikle kuru kayısı, incir ve üzüm gibi doğrudan tüketilen gıdalarda bulunan kükürt dioksit miktarının tespit edilmesi büyük önem taşımaktadır.
Gıda maddelerinde koruyucu olarak kullanılan kükürt dioksit; gıdanın kimyasal yapısına, uygulanan işlemin cinsi ve süresine, saklama koşullarına ve katılan SO2 miktarına göre değişiklik gösterir.
Kükürt dioksit kullanılmasının amacı; meyve ve sebzelerin kurutulması sırasında oluşan enzimatik veya enzimatik olmayan reaksiyonların kontrol altında tutulması, mikroorganizma artışının önlenmesi, antioksidan olarak kullanımı ve raf ömrünü uzatmaktır.
Gıdalara uygulanan kükürtleme işleminde, toz kükürt tuzları yakılarak kükürt dioksit elde edilir. Bu gaza maruz bırakılan meyveler gazı absorbe ederler. Kükürt dioksit, meyvenin yapısında bulunan su içerisinde çözünerek sülfüroz aside dönüşür.
Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliğine göre şaraplarda azami kükürt dioksit miktarı 200 ppm'dir. Kuru sebze ve meyvelerin renginin kararmaması ve doğal bir renk almasını sağlayan kükürt dioksit miktarı azami 2000 ppm olmalıdır.
Astım, sülfit duyarlılığı veya sülfit alerjisi olanlarda kuru meyve yemek; solunum sorunlarına, yaşamı tehdit eden alerji benzeri semptomlara veya nadir durumlarda ciddi sağlık sorunlarına ve hatta ölüme neden olabilmektedir.
ABD Gıda ve İlaç Dairesi, 10 ppm'den fazla sülfit içeren gıdaların bu bilgileri gıda etiketinde listelemesini zorunlu kılar. Ülkelerin sülfitler için farklı standartları vardır. Avustralya hükûmeti gıdalardaki sülfit miktarını 3.000 ppm ile sınırlarken, İngiliz hükûmeti gıdalardaki sülfitleri 2.000 ppm ile sınırlamıştır.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kukurt dioksit formulunde bir kukurt atomu iki oksijen atomu yer alir Aralarinda kovalent polar bag yaparlar SO2 formulu ile gosterilir Seker endustrisinde kullanilir Hava kirliligine ve asit yagmurlarina sebep olur SO2 renksiz keskin kokulu reaktif bir gaz olup komur fuel oil gibi kukurt iceren yakitlarin yanmasi sirasinda metal eritme islemleri ve diger endustriyel islemler sonucu olusur Ana kaynaklari termik santraller ve endustriyel kazanlardir Genel olarak en yuksek SO2 konsantrasyonlari buyuk endustriyel kaynaklarin yakininda bulunur Kukurt dioksit molekuluKukurt dioksit molekulu 2010 yili Ekim ayinda kukurt dioksit ortalamalarinin Turkiye de en yuksek bulundugu il ve ilce merkezleri sirasiyla Tekirdag Hakkari Antalya Kastamonu ve Kars tir Saglik etkileriSO2 nin saglik etkilerine karsi en hassas grup cocuklar ile disarida aktif olan astimli yetiskinlerdir Birincil etkisi hiriltili solunum gogus sikismasi ve kesik nefes alma gibi belirtilere sebep olan solunum yollarinin daralmasidir SO2 konsantrasyonu ve soluma hizi artarken rahatsizlik bulgulari da artar Maruziyet kesildiginde akciger fonksiyonu bir saat icinde normal haline doner SO2 ve ince partikullere uzun sureli maruziyet solunum hastaliklarina akcigerlerin savunma mekanizmasinda degisikliklere ve mevcut kalp hastaliklarinin kotulesmesine sebep olabilir Bu etkilere karsi en hassas grup cocuklar yaslilar ve kronik akciger hastaligi veya kalp hastaligi olan kisilerdir Kukurt dioksitin gidalar uzerinde etkileriKukurt dioksit gidalarin bozulmadan uzun sure depolanmasi ve fiziksel kimyasal yapilarinin korunmasi amaciyla kullanilan eski yontemlerden biridir Ancak kukurt dioksit kalintilari gidalarda istenmeyen tat degisikliklerine gidadaki vitaminlerin parcalanarak yok olmasina ve insanlarda bazi rahatsizliklara neden olabilir Bu nedenle Codex Alimentarus Komisyonu kukurt alimini gunluk 50 mg olarak sinirlamistir Ozellikle kuru kayisi incir ve uzum gibi dogrudan tuketilen gidalarda bulunan kukurt dioksit miktarinin tespit edilmesi buyuk onem tasimaktadir Gida maddelerinde koruyucu olarak kullanilan kukurt dioksit gidanin kimyasal yapisina uygulanan islemin cinsi ve suresine saklama kosullarina ve katilan SO2 miktarina gore degisiklik gosterir Kukurt dioksit kullanilmasinin amaci meyve ve sebzelerin kurutulmasi sirasinda olusan enzimatik veya enzimatik olmayan reaksiyonlarin kontrol altinda tutulmasi mikroorganizma artisinin onlenmesi antioksidan olarak kullanimi ve raf omrunu uzatmaktir Gidalara uygulanan kukurtleme isleminde toz kukurt tuzlari yakilarak kukurt dioksit elde edilir Bu gaza maruz birakilan meyveler gazi absorbe ederler Kukurt dioksit meyvenin yapisinda bulunan su icerisinde cozunerek sulfuroz aside donusur Turk Gida Kodeksi Gida Katki Maddeleri Yonetmeligine gore saraplarda azami kukurt dioksit miktari 200 ppm dir Kuru sebze ve meyvelerin renginin kararmamasi ve dogal bir renk almasini saglayan kukurt dioksit miktari azami 2000 ppm olmalidir Astim sulfit duyarliligi veya sulfit alerjisi olanlarda kuru meyve yemek solunum sorunlarina yasami tehdit eden alerji benzeri semptomlara veya nadir durumlarda ciddi saglik sorunlarina ve hatta olume neden olabilmektedir ABD Gida ve Ilac Dairesi 10 ppm den fazla sulfit iceren gidalarin bu bilgileri gida etiketinde listelemesini zorunlu kilar Ulkelerin sulfitler icin farkli standartlari vardir Avustralya hukumeti gidalardaki sulfit miktarini 3 000 ppm ile sinirlarken Ingiliz hukumeti gidalardaki sulfitleri 2 000 ppm ile sinirlamistir Kaynakca TUIK 25 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2010 a b c d e f g h www nano lab com tr 8 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2023