Arleken veya arlekin, İtalyan komedyasındaki (commedia dell’arte) önemli standart karakterlerden biri. Genellikle bir beyefendinin umursamaz ve kıvrak zekalı yardımcısı ya da evin hizmetçisinin kaprisli sevgilisi olarak resmedilir. Türkçeye Fransızca arlequin kavramından geçmiştir.
Tarihçe
İtalyan komedyasının ilk yıllarında (16. yüzyıl ortaları), arlekenler kurnaz ve hırslı bir uşağı canlandırırdı. "Zanni" olarak adlandırılan uşak genellikle yoksul, ödlek ve hurafelere inanan bir karakter olurdu. 17. yüzyıla gelindiğinde arleken sadık, sabırlı, kolay kanan ve cinselliğe düşkün bir yardımcıya dönüştü. Cinsel arzuları yüzünden sürekli başı belaya giriyor, bu zor durumlardan zekası ve neşeli kişiliği sayesinde sıyrılmayı başarıyordu. Biraz ahlaksız olmakla birlikte zalim değildi ve diğer komedya uşakları gibi kendisine kötülük edenlerden intikam alma derdinde değildi.
Kostüm ve makyaj
İlk başlarda arleken kostümü, köylü gömleği ile yamalı bir pantolondan ibaretti. Zamanla, üçgen ve karolarla bezeli dar bir kostüme dönüştü ve arlekenler "şakşak" denen ve şaklama sesi çıkartan tahta bir araç taşımaya başladılar. Siyah bir yarım maske takmaya başladılar. Küçük göz deliklerine, şaşkın bir ifade veren yay kaşlara ve kırışık alınlara sahiptiler. Bu makyaj hicivsel bir şekilde duygusal, kurnaz ve aynı zamanda kolay kanan bir ifade veriyordu. Siyah maske ve döküntü kıyafetler, zaman zaman kölelikle özdeşleştirilmiştir.
16. yüzyılda commedia dell'arte'de ortaya çıkan arleken karakteri, sonraki dönemlerdeki sahne sanatlarına da taşındı. Commedia dell’arte'nin Fransızlaşmış versiyonu olan Comédie-Italienne'de başlıca karakterlerden biri hâline geldi. 18. yüzyıl ortalarında, İngiltere'de, komedya ve masal karışımı olan danslı pantomimlere adapte edildi. İngiltere'de olarak adlandırılan slapstick pantomimin baş karakteri oldu.
Popüler kültürde
- Arlekenlere "Mardi Gras" gibi karnavallarda sıklıkla rastlanır.
- Batman serilerinde "Harley Quinn" olarak görünmüştür.
- , adını bu karakterden alan bir doğuştan gelen hastalıktır.
- Death Metal grubu Opeth'in 2005 albümü Ghost Reveries'de "Harlequin Forest" başlığını taşıyan bir parça bulunmaktadır.
- Tim Burton'nın The Nightmare Before Christmas eserinde arleken kostümlü bir canavar bulunmaktadır.
- Twenty One Pilots'ın ""şarkısı buradaki karakterlerden bahsetmektedir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arleken veya arlekin Italyan komedyasindaki commedia dell arte onemli standart karakterlerden biri Genellikle bir beyefendinin umursamaz ve kivrak zekali yardimcisi ya da evin hizmetcisinin kaprisli sevgilisi olarak resmedilir Turkceye Fransizca arlequin kavramindan gecmistir Bir arleken cizimi 1860TarihceItalyan komedyasinin ilk yillarinda 16 yuzyil ortalari arlekenler kurnaz ve hirsli bir usagi canlandirirdi Zanni olarak adlandirilan usak genellikle yoksul odlek ve hurafelere inanan bir karakter olurdu 17 yuzyila gelindiginde arleken sadik sabirli kolay kanan ve cinsellige duskun bir yardimciya donustu Cinsel arzulari yuzunden surekli basi belaya giriyor bu zor durumlardan zekasi ve neseli kisiligi sayesinde siyrilmayi basariyordu Biraz ahlaksiz olmakla birlikte zalim degildi ve diger komedya usaklari gibi kendisine kotuluk edenlerden intikam alma derdinde degildi Kostum ve makyaj Ilk baslarda arleken kostumu koylu gomlegi ile yamali bir pantolondan ibaretti Zamanla ucgen ve karolarla bezeli dar bir kostume donustu ve arlekenler saksak denen ve saklama sesi cikartan tahta bir arac tasimaya basladilar Siyah bir yarim maske takmaya basladilar Kucuk goz deliklerine saskin bir ifade veren yay kaslara ve kirisik alinlara sahiptiler Bu makyaj hicivsel bir sekilde duygusal kurnaz ve ayni zamanda kolay kanan bir ifade veriyordu Siyah maske ve dokuntu kiyafetler zaman zaman kolelikle ozdeslestirilmistir 16 yuzyilda commedia dell arte de ortaya cikan arleken karakteri sonraki donemlerdeki sahne sanatlarina da tasindi Commedia dell arte nin Fransizlasmis versiyonu olan Comedie Italienne de baslica karakterlerden biri haline geldi 18 yuzyil ortalarinda Ingiltere de komedya ve masal karisimi olan dansli pantomimlere adapte edildi Ingiltere de olarak adlandirilan slapstick pantomimin bas karakteri oldu Populer kulturdeArlekenlere Mardi Gras gibi karnavallarda siklikla rastlanir Batman serilerinde Harley Quinn olarak gorunmustur adini bu karakterden alan bir dogustan gelen hastaliktir Death Metal grubu Opeth in 2005 albumu Ghost Reveries de Harlequin Forest basligini tasiyan bir parca bulunmaktadir Tim Burton nin The Nightmare Before Christmas eserinde arleken kostumlu bir canavar bulunmaktadir Twenty One Pilots in sarkisi buradaki karakterlerden bahsetmektedir Kaynakca arlequin Fransizca Turkce Resimli Buyuk Dil Kilavuzu Resat Nuri Guntekin a b c d harlequin 28 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Britannica com