Halil Sami Paşa (1866 – 1925) Türk asker. Birinci Dünya Savaşı sırasında Çanakkale Cephesi'ndeki 9. Tümen komutanlığı göreviyle bilinir. 1866 yılında İstanbul’da doğmuştur. Kuleli Askerî Lisesinde eğitim görmüş, 17 Temmuz 1886 tarihinde girdiği Harbiye Mektebi’nden 28 Mayıs 1889’da teğmen rütbesiyle mezun olmuştur.
Halil Sami Bey 1305 (1889) P.-18 | |
---|---|
Doğum | 1866 |
Ölüm | 1925 (59 Yaşında) |
Bağlılığı | Osmanlı İmparatorluğu |
Branşı | Osmanlı ordusu |
Hizmet yılları | 1889-1918 |
Rütbesi | Miralay |
Komutası | 3. Tümen 9. Tümen |
Çatışma/savaşları | Balkan Savaşı I. Dünya Savaşı |
Ödülleri | |
Yaşamı
İsmail Hakkı Bey’in oğlu olarak 1866 yılında İstanbul’da doğan Halil Sami Bey, Harbiye’den mezun olmasının ardından, Osmanlı ordusunda pek çok kıta görevinde bulunmuştur. II. Abdülhamit döneminde öncelikle askeri sahada başlayan, daha sonra da iktisadi-mali alanlarda da giderek artan Türk-Alman ilişkileri çerçevesinde Türk ordusunun geleceğine hükmedecek pek çok subay, yurtdışı eğitimi için Almanya’ya gönderilmiştir. bu kapsamda Halil Sami Bey de 19 Eylül 1889’da eğitim için Almanya’ya gönderilenler arasında yer almıştır. Almanya’daki eğitimin ardından tekrar İstanbul’a dönmüş, çeşitli birliklerde görev yapmıştır. Halil Sami Bey, Trablusgarp’ta Redif Teşkilatı kurmak üzere ocak 1901’de Binbaşı rütbesi ile görevlendirilmiş; daha sonra 21 Kasım 1901’de Selanik’e 3. Ordu Numune Talim Taburu öğretmenliği görevine atanmıştır. 6 Şubat 1909’da İstanbul’da Harbiye Mektebi Piyade Talimi öğretmenliğine atanan Halil Sami Bey, 16 Ağustos 1909’da Küçük Zabit Mektebi (Astsubay Okulu) komutanlığına getirilmiştir. 23 Eylül 1912’de 5. Kolordu 5. Nişancı Alayı Komutanlığına atanmış, 5 Ekim 1912’de ise İzmir Redif Alayı Komutanlığına getirilmiştir. 20 Kasım 1913’de 1. Ordu 1. Nişancı Alayı Komutanlığına atanmış, 12 Nisan 1914’de ise 3. Tümen Komutanlığına atanmıştır. 31 Ocak 1895’te Mülâzım-ı evvel (üsteğmen), 8 Nisan 1898’de Yüzbaşı, 18 Ocak 1899’da Sağ Kolağası (Kıdemli Yüzbaşı), 18 Ocak 1901'de Binbaşı, 19 Mayıs 1907’de Kaymakam (Yarbay), 1909’daki Tasfiye-i Rütbe Kanunu’yla bütün subaylarda olduğu gibi onun da rütbesi düşürülmüş, son olarak 1 Haziran 1914’te Miralay (Albay) rütbesine terfi etmiştir. 28 Mayıs 1899’da 1. Ordu, 4. Alay, 1. Tabur, 2. Bölük komutanlığı görevine atanmıştır. 13 Temmuz 1899’da bu defa 1. Alay, 1. Tabur, 2. Bölük komutanlığına görevlendirilmiştir. 1912-1913'te Balkan Savaşı'na katılmıştır. Birinci Dünya Savaşı'nın başlamasının ve 2 Ağustos 1914'te seferberliğin ilan edilmesinin ardından, Eylül 1914’te Çanakkale Müstahkem Mevki Komutanlığı'na bağlı bulunan ve Gelibolu Yarımadası'nın savunulmasından sorumlu olan 9. Tümen'in komutanlığına getirilmiştir. Çanakkale kara muharebelerinin başladığı 25 Nisan 1915 tarihinde, 9. Tümen komutanı olarak Arıburnu ve Seddülbahir bölgesindeki çarpışmalara katılmış, Arıburnu çatışmalarının sevk ve idaresinde 19. Tümen komutanı Yarbay Mustafa Kemal Bey ile birlikte birçok çatışmalarda bulunmuşlardır. 5. Ordu Komutanı Müşir Liman Von Sanders ile anlaşamadığından dolayı, 13 Haziran 1915 tarihinde görevden el çektirilmesine yönelik girişimler üzerine muharebe sahasından ayrılmış, İstanbul’a dönmüştür. Yerine, Alman komutan Kanen Giesser atanmıştır. Liman Von Sanders’in, sağlık sorunlarını gerekçe göstererek ordu komutanlığından ayrıldıktan sonra, Halil Sami Bey daha sonra depo birlikleri müfettiş muavinliğine atanmıştır. Özlük dosyasında her ne kadar 2 Eylül 1915’te emekli olduğuna dair kayıt yer alıyorsa da, 26 Ekim 1915’de 5. Kolordu Askerlik Dairesi Başkanlığı görevine getirilmiştir. Daha sonra, 5. Kolordu Komutan Vekilliği, Ordu Dairesi Teftiş Kurulu Başkanlığı ve son olarak da Genç Dernekleri Genel Müfettiş Muavinliğine tayin edilmiştir. Çanakkale Cephesi'nden ayrıldıktan sonra emekliliğine kadar çeşitli geri hizmet görevlerinde bulunmuştur. Savaş sonrası hastalanan Albay Halil Sami Bey, Türk Kurtuluş Savaşı’na katılamadı. Albay Halil Sami Bey, 1925 yılında ölmüştür.
Kaynakça
- ^ Harp Akademileri Komutanlığı, Harp Akademilerinin 120 Yılı, İstanbul, 1968, s. 43.
- ^ a b Çanakkale Muharebeleri’nin İdaresi Komutanlar ve Stratejiler ss. 83-86.
- ^ Cemil Yavuz ve Melike Bayrak, Gün Gün Çanakkale, Nesil Yayınları, İstanbul, 2008
- ^ T.C Genelkurmay Başkanlığı, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, Cilt 1, 2009
- ^ James Rhodes Robert, Gelibolu Harekâtı, Belge Yayınları, 1.Baskı, 1965
- ^ Çanakkale Cephesi’nde 5’nci Ordu Kuruluncaya Kadar Kara Birlikleri ss.184-191.
- Erdemir, L. & Solak, K. (2015). Çanakkale Muharebeleri’nin İdaresi Komutanlar ve Stratejiler. Çanakkale Valiliği Yayınları.
- Esenkaya, A. (2016). Çanakkale Cephesi’nde 5’nci Ordu Kuruluncaya Kadar Kara Birlikleri. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 21, ss. 184-191.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Halil Sami Pasa 1866 1925 Turk asker Birinci Dunya Savasi sirasinda Canakkale Cephesi ndeki 9 Tumen komutanligi goreviyle bilinir 1866 yilinda Istanbul da dogmustur Kuleli Askeri Lisesinde egitim gormus 17 Temmuz 1886 tarihinde girdigi Harbiye Mektebi nden 28 Mayis 1889 da tegmen rutbesiyle mezun olmustur Halil Sami Bey 1305 1889 P 18Dogum1866Olum1925 59 Yasinda BagliligiOsmanli ImparatorluguBransi Osmanli ordusuHizmet yillari1889 1918RutbesiMiralayKomutasi3 Tumen 9 TumenCatisma savaslariBalkan Savasi I Dunya SavasiOdulleriYasamiIsmail Hakki Bey in oglu olarak 1866 yilinda Istanbul da dogan Halil Sami Bey Harbiye den mezun olmasinin ardindan Osmanli ordusunda pek cok kita gorevinde bulunmustur II Abdulhamit doneminde oncelikle askeri sahada baslayan daha sonra da iktisadi mali alanlarda da giderek artan Turk Alman iliskileri cercevesinde Turk ordusunun gelecegine hukmedecek pek cok subay yurtdisi egitimi icin Almanya ya gonderilmistir bu kapsamda Halil Sami Bey de 19 Eylul 1889 da egitim icin Almanya ya gonderilenler arasinda yer almistir Almanya daki egitimin ardindan tekrar Istanbul a donmus cesitli birliklerde gorev yapmistir Halil Sami Bey Trablusgarp ta Redif Teskilati kurmak uzere ocak 1901 de Binbasi rutbesi ile gorevlendirilmis daha sonra 21 Kasim 1901 de Selanik e 3 Ordu Numune Talim Taburu ogretmenligi gorevine atanmistir 6 Subat 1909 da Istanbul da Harbiye Mektebi Piyade Talimi ogretmenligine atanan Halil Sami Bey 16 Agustos 1909 da Kucuk Zabit Mektebi Astsubay Okulu komutanligina getirilmistir 23 Eylul 1912 de 5 Kolordu 5 Nisanci Alayi Komutanligina atanmis 5 Ekim 1912 de ise Izmir Redif Alayi Komutanligina getirilmistir 20 Kasim 1913 de 1 Ordu 1 Nisanci Alayi Komutanligina atanmis 12 Nisan 1914 de ise 3 Tumen Komutanligina atanmistir 31 Ocak 1895 te Mulazim i evvel ustegmen 8 Nisan 1898 de Yuzbasi 18 Ocak 1899 da Sag Kolagasi Kidemli Yuzbasi 18 Ocak 1901 de Binbasi 19 Mayis 1907 de Kaymakam Yarbay 1909 daki Tasfiye i Rutbe Kanunu yla butun subaylarda oldugu gibi onun da rutbesi dusurulmus son olarak 1 Haziran 1914 te Miralay Albay rutbesine terfi etmistir 28 Mayis 1899 da 1 Ordu 4 Alay 1 Tabur 2 Boluk komutanligi gorevine atanmistir 13 Temmuz 1899 da bu defa 1 Alay 1 Tabur 2 Boluk komutanligina gorevlendirilmistir 1912 1913 te Balkan Savasi na katilmistir Birinci Dunya Savasi nin baslamasinin ve 2 Agustos 1914 te seferberligin ilan edilmesinin ardindan Eylul 1914 te Canakkale Mustahkem Mevki Komutanligi na bagli bulunan ve Gelibolu Yarimadasi nin savunulmasindan sorumlu olan 9 Tumen in komutanligina getirilmistir Canakkale kara muharebelerinin basladigi 25 Nisan 1915 tarihinde 9 Tumen komutani olarak Ariburnu ve Seddulbahir bolgesindeki carpismalara katilmis Ariburnu catismalarinin sevk ve idaresinde 19 Tumen komutani Yarbay Mustafa Kemal Bey ile birlikte bircok catismalarda bulunmuslardir 5 Ordu Komutani Musir Liman Von Sanders ile anlasamadigindan dolayi 13 Haziran 1915 tarihinde gorevden el cektirilmesine yonelik girisimler uzerine muharebe sahasindan ayrilmis Istanbul a donmustur Yerine Alman komutan Kanen Giesser atanmistir Liman Von Sanders in saglik sorunlarini gerekce gostererek ordu komutanligindan ayrildiktan sonra Halil Sami Bey daha sonra depo birlikleri mufettis muavinligine atanmistir Ozluk dosyasinda her ne kadar 2 Eylul 1915 te emekli olduguna dair kayit yer aliyorsa da 26 Ekim 1915 de 5 Kolordu Askerlik Dairesi Baskanligi gorevine getirilmistir Daha sonra 5 Kolordu Komutan Vekilligi Ordu Dairesi Teftis Kurulu Baskanligi ve son olarak da Genc Dernekleri Genel Mufettis Muavinligine tayin edilmistir Canakkale Cephesi nden ayrildiktan sonra emekliligine kadar cesitli geri hizmet gorevlerinde bulunmustur Savas sonrasi hastalanan Albay Halil Sami Bey Turk Kurtulus Savasi na katilamadi Albay Halil Sami Bey 1925 yilinda olmustur Kaynakca Harp Akademileri Komutanligi Harp Akademilerinin 120 Yili Istanbul 1968 s 43 a b Canakkale Muharebeleri nin Idaresi Komutanlar ve Stratejiler ss 83 86 Cemil Yavuz ve Melike Bayrak Gun Gun Canakkale Nesil Yayinlari Istanbul 2008 T C Genelkurmay Baskanligi Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etut Baskanligi Yayinlari Ankara Cilt 1 2009 James Rhodes Robert Gelibolu Harekati Belge Yayinlari 1 Baski 1965 Canakkale Cephesi nde 5 nci Ordu Kuruluncaya Kadar Kara Birlikleri ss 184 191 Erdemir L amp Solak K 2015 Canakkale Muharebeleri nin Idaresi Komutanlar ve Stratejiler Canakkale Valiligi Yayinlari Esenkaya A 2016 Canakkale Cephesi nde 5 nci Ordu Kuruluncaya Kadar Kara Birlikleri Canakkale Arastirmalari Turk Yilligi 21 ss 184 191