Engin Arık (14 Ekim 1948 - 30 Kasım 2007), Türk parçacık fizikçisisi ve Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümü'nün eski profesörüdür. Toryum madeninin enerji sorununa temiz ve ekonomik bir çözüm olabileceği yolundaki görüşleri ile tanındı.
Engin Arık | |
---|---|
Doğum | 14 Ekim 1948 İstanbul |
Ölüm | 30 Kasım 2007 (59 yaşında) Isparta |
Ölüm sebebi | Uçak kazası |
Vatandaşlık | Türk |
Eğitim | |
Tanınma nedeni | |
Evlilikler | Metin Arık |
Kariyeri | |
Dalı | Parçacık fiziği |
Çalıştığı kurumlar |
|
Hayatı
14 Ekim 1948'de İstanbul'da doğdu. Şimdiki adı Beşiktaş Atatürk Anadolu Lisesi olan, Atatürk Kız Lisesi'ni 1965 yılında bitirdi. Engin Arık 1969'da İstanbul Üniversitesi'nden matematik ve fizik diploması aldıktan sonra, aynı üniversitenin Kuramsal Fizik Kürsüsü'nde öğrenci asistanı olarak çalışmaya başladı.
Engin Arık, deneysel yüksek enerji fiziği alanında Pittsburgh Üniversitesi'nde 1971'de master (M.S.) 1976'da doktor (Ph.D.) unvanı aldı. Doktora çalışmasının ana temasını değişik elementler üzerine hyperon demeti yollanarak gözlenen rezonansları oluşturuyordu. 1976-1979 doktora sonrası araştırmacı olarak Londra Üniversitesi ve Rutherford Laboratuvarları'nda hidrojen hedef üzerine yollanan pion demeti ile exotic delta oluşumlarını inceleyen deneylerde yer aldı.
1979'da Türkiye'ye dönerek Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümü'ne girdi. Deneysel yüksek enerji fiziği alanında yaptığı çalışmalarla 1981 yılında doçent oldu. 1983'te, 'da iki yıl çalışmak üzere üniversiteyi bıraktı ve ardından Boğaziçi Üniversitesi'ne dönerek 1988'de profesör oldu.
Arık 1997 ve 2000 arasında Viyana'da Birleşmiş Milletler'in bir kuruluşu olan 'da radionuclide görevlisi olarak çalıştı.
1990'dan sonra CERN'deki çalışmalara katıldı. ATLAS ve deneylerine katılan Türk bilim insanlarına liderlik yaptı. Arık deneysel yüksek enerji fiziği alanında yüzün üzerinde makale yayımlamış, yüzlerce atıf almıştır. Aynı zamanda 'nin de yürütücülüğünü yapan Arık, 30 Kasım 2007 tarihinde Isparta'daki uçak kazasında öldü. Edirnekapı Şehitliği'ne defnedildi.
Arık, Boğaziçi Üniversitesi'nde kendisiyle aynı bölümde profesör olan ile evliydi ve iki çocuğu vardı.
2014 yılında yayınlanan raporunda yer alan 'i sıralamasına göre, Türkiye'deki bilim insanları içerisinde hâlen ilk sırada yer almaktadır.
Suikast iddiaları
Engin Arık'ın ölümü hakkında çeşitli suikast iddiaları vardır, Arık uçak kazasında öldükten sonra bunun bazı gruplar suikast olduğunu, kazanın önceden planlandığını öne sürmüşlerdir bu konu hakkında soruşturma bile açılmıştır, günümüzde soruşturma hâlâ devam etmektedir.
Toryum çalışmaları
Sadece deneysel yüksek enerji fiziği alanında yaptığı çalışmalarla sınırlı kalmayan Arık, Türkiye'de çok önemli rezervleri bulunan toryum mineralinin enerji sorununa temiz ve ekonomik bir çözüm olabileceği ve olması gerektiği yönündeki görüşleri ve çalışmalarıyla tanındı. Bu doğrultuda, Türkiye'nin toryum ile elektrik enerjisi üretebilme olanağına kavuştuğunda trilyonlarca varil petrole eş değerde bir enerji kaynağının sahibi olacağını ileri sürdü. Hızlandırıcı projesi ve Türkiye’nin CERN’e üyeliği konusundaki çalışmaları nedeniyle kendisine suikast düzenlendiği, uçağının MOSSAD veya başka bir istihbarat teşkilatı tarafından düşürülmüş olabileceği iddiaları ortaya atılmıştır.
Engin Arık
Kaynakça
- ^ . 5 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2008.
- ^ Hüseyin Gazi Topdemir (Mart 2011). "Parçacık Fiziğine Adanmış Bir Ömür: Engin Arık". Bilim ve Teknik. Cilt 520. s. 83.
- ^ "Hayat arkadaşına son dokunuş". Hürriyet. 3 Aralık 2007. 2 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2020.
- ^ . 25 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2008.
- ^ . 16 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2015.
- ^ "Profesörden İlginç İddia". 13 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Şubat 2016.
- ^ "Engin Arık'la röportaj". Hürriyet Pazar. 27 Temmuz 2002. 7 Nisan 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Temmuz 2012.
Dış bağlantılar
- THM (TAC) Türk Hızlandırıcı Merkezi Resmi Sitesi 5 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Engin Arik 14 Ekim 1948 30 Kasim 2007 Turk parcacik fizikcisisi ve Bogazici Universitesi Fizik Bolumu nun eski profesorudur Toryum madeninin enerji sorununa temiz ve ekonomik bir cozum olabilecegi yolundaki gorusleri ile tanindi Engin ArikDogum14 Ekim 1948 IstanbulOlum30 Kasim 2007 59 yasinda IspartaOlum sebebiUcak kazasiVatandaslikTurkEgitimIstanbul UniversitesiPittsburgh UniversitesiTaninma nedeniEvliliklerMetin ArikKariyeriDaliParcacik fizigiCalistigi kurumlarLondra Universitesien Rutherford LaboratoryBogazici Universitesien Control Data Corporationen Comprehensive Test Ban Treaty OrganizationAnkara Yenimahalle de adinin verildigi sokakEngin Arik in MezariHayati14 Ekim 1948 de Istanbul da dogdu Simdiki adi Besiktas Ataturk Anadolu Lisesi olan Ataturk Kiz Lisesi ni 1965 yilinda bitirdi Engin Arik 1969 da Istanbul Universitesi nden matematik ve fizik diplomasi aldiktan sonra ayni universitenin Kuramsal Fizik Kursusu nde ogrenci asistani olarak calismaya basladi Engin Arik deneysel yuksek enerji fizigi alaninda Pittsburgh Universitesi nde 1971 de master M S 1976 da doktor Ph D unvani aldi Doktora calismasinin ana temasini degisik elementler uzerine hyperon demeti yollanarak gozlenen rezonanslari olusturuyordu 1976 1979 doktora sonrasi arastirmaci olarak Londra Universitesi ve Rutherford Laboratuvarlari nda hidrojen hedef uzerine yollanan pion demeti ile exotic delta olusumlarini inceleyen deneylerde yer aldi 1979 da Turkiye ye donerek Bogazici Universitesi Fizik Bolumu ne girdi Deneysel yuksek enerji fizigi alaninda yaptigi calismalarla 1981 yilinda docent oldu 1983 te da iki yil calismak uzere universiteyi birakti ve ardindan Bogazici Universitesi ne donerek 1988 de profesor oldu Arik 1997 ve 2000 arasinda Viyana da Birlesmis Milletler in bir kurulusu olan da radionuclide gorevlisi olarak calisti 1990 dan sonra CERN deki calismalara katildi ATLAS ve deneylerine katilan Turk bilim insanlarina liderlik yapti Arik deneysel yuksek enerji fizigi alaninda yuzun uzerinde makale yayimlamis yuzlerce atif almistir Ayni zamanda nin de yurutuculugunu yapan Arik 30 Kasim 2007 tarihinde Isparta daki ucak kazasinda oldu Edirnekapi Sehitligi ne defnedildi Arik Bogazici Universitesi nde kendisiyle ayni bolumde profesor olan ile evliydi ve iki cocugu vardi 2014 yilinda yayinlanan raporunda yer alan i siralamasina gore Turkiye deki bilim insanlari icerisinde halen ilk sirada yer almaktadir Suikast iddialariEngin Arik in olumu hakkinda cesitli suikast iddialari vardir Arik ucak kazasinda oldukten sonra bunun bazi gruplar suikast oldugunu kazanin onceden planlandigini one surmuslerdir bu konu hakkinda sorusturma bile acilmistir gunumuzde sorusturma hala devam etmektedir Toryum calismalariSadece deneysel yuksek enerji fizigi alaninda yaptigi calismalarla sinirli kalmayan Arik Turkiye de cok onemli rezervleri bulunan toryum mineralinin enerji sorununa temiz ve ekonomik bir cozum olabilecegi ve olmasi gerektigi yonundeki gorusleri ve calismalariyla tanindi Bu dogrultuda Turkiye nin toryum ile elektrik enerjisi uretebilme olanagina kavustugunda trilyonlarca varil petrole es degerde bir enerji kaynaginin sahibi olacagini ileri surdu Hizlandirici projesi ve Turkiye nin CERN e uyeligi konusundaki calismalari nedeniyle kendisine suikast duzenlendigi ucaginin MOSSAD veya baska bir istihbarat teskilati tarafindan dusurulmus olabilecegi iddialari ortaya atilmistir Bildigim kadariyla toryum un 21 yuzyilin en stratejik maddesi olmasi buyuk bir olasilik Eger 2005 yilina kadar yapilmasi planlanan yeni tip nukleer enerji santralleri gerceklesirse toryum bir numarali element olacak Cunku yeni tip reaktorlerde yakit olarak kullanilacak Eger biz toryum ile elektrik enerjisi uretebilmek olanagina kavusursak bu trilyonlarca varil petrole es degerde bir enerji kaynagi olacak Engin ArikKaynakca 5 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mart 2008 Huseyin Gazi Topdemir Mart 2011 Parcacik Fizigine Adanmis Bir Omur Engin Arik Bilim ve Teknik Cilt 520 s 83 Hayat arkadasina son dokunus Hurriyet 3 Aralik 2007 2 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2020 25 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mart 2008 16 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mart 2015 Profesorden Ilginc Iddia 13 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Subat 2016 Engin Arik la roportaj Hurriyet Pazar 27 Temmuz 2002 7 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Temmuz 2012 Dis baglantilarTHM TAC Turk Hizlandirici Merkezi Resmi Sitesi 5 Aralik 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce