Cevat Hamit Dereli (1900, Rize - 23 Temmuz 1989, İstanbul), Türk ressamdır.
Cevat Dereli | |
---|---|
Doğum | 1900 |
Ölüm | 23 Temmuz 1989 (88-89 yaşlarında) İstanbul, Türkiye |
Alanı | Resim |
Etkilendikleri | İzlenimcilik, Türk Minyatürleri |
Ödüller | |
| |
Hayatı
1900'da Rize'de doğdu. Resimle 1907-1914 döneminde İstanbul'da tamamladığı ilk ve orta eğitim sırasında ilgilenmeye başladı. Ressam Nazmi Ziya Güran’ın yonlendirmesi ile daha ileri sanat eğitimi için 1915'te İstanbul'daki Sanâyi-i Nefîse Mektebi (günümüz Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi)'ne girdi. Önce Hikmet Onat atölyesinden çalıştı ve bir yıl sonra İbrahim Çallı'nın atolyesinde öğrenciliğe devam etti. Ogrenci iken "Osmanki Ressamlar Cemiyeti" sergilerine katildi ve diğer ressam arkadaşları ile birlikte 1922-1923'te "Yeni Ressamlar Cemiyeti"ni kurdu. 1924 yılında bu okuldan diploma aldı. Aynı yıl devlet yarışmasını kazanarak devlet bursu ile Paris'e gitti. 1924 ile 1928 yılları arasında Julian Akademisi'nde ve "Paul-Albert Laurens atölyesi"nde çalıştı.
1928'de Türkiye'ye dönüş yaptıktan sonra 1929'da Güzel Sanatlar Akademisi'nde Nazmi Ziya atölyesinde muallim muavini olarak görev aldı. Aynı yıl Paris'teki diğer Türk ressam arkadaşları ile birlikte kurduğu "Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Cemiyeti"'nin Ankara'da açtığı resim sergisine katkıda bulundu. Bu sergiöler sonra İstanbul ve diğer şehirlerde de açıldı. 1932'de Cevat Dereli Akademi'deki görevinden ayrıldı. İstanbul Tıp Fakültesi'nde desinatörlüğüne geçti ve anatomik planlar çizdi. Léopold Lévy'nin 1936 yılında Türkiye’ye çağrılıp Ocak 1937'de Güzel Sanatlar Akademisi’nde "Resim Bölümü" başkanlığı görevini üstlenip giriştiği yenileştirme hareketleri sırasında Cevat Dereli tekrar göreve çağrılarak Güzel Sanatlar Akademisi’nde İbrahim Çallı atölyesinde resim öğretmenliğį görevini üstlendi. İbrahim Çallı'nın 1947'de emekliye ayrılmasından sonra atölye hocalığını tek başına yürüttü.
1937'de Cevat Dereli, CHP’nin düzenlediği yurt gezilerine de katıldı. İki grup hâlinde ressamlar gezilerde Anadolu'nun çeşitli illerine resimler yapmak üzere gönderildi. Cevat Dereli Sinop'a gonderildi. 1936'dan sonra bu birlik tarafından İzmit’te halkevinde düzenlenen "Müstakil Ressam ve Heykeltıraşlar Sergisi"’nde Sinop peyzajıyla birinicilik kazandı. CHP yurt gezileri ile ile birlikte düzenlenen Birinci Devlet Resim ve Heykel Sergisi'nde de Sinop'ta yaptığı peyzajla birincilik kazandı.
1933'te beş Türk ressam ve bir heykeltıraş tarafından kurulan D Grubu ressamları arasına sonradan katıldı ve onların karma sergilerine iştirak etmeye başladı. İkinci Devlet Resim ve Heykel Sergisi'nin birincilik ödülünü kazandı. Cevat Dereli bundan sonra yapılan her Devlet Resim ve Haykel Sergisi'ne katkıda bulundu.
Cevat Dereli Türkiye içinde olduğu gibi dış ülkelerde de birçok karma sergiye katılmıştır. 1956 yılında Venedik Bienali'ne, Paris, Amsterdam, Moskova sergilerine katıldı. 1958'de Brüksel'de düzenlenen "50 Yıllık Modern Sanat Sergisi'ne, Türkiye'den Zeki Faik İzer'le birlikte seçilerek girdi. Belçika'daki "Sanat ve Çalışma" konulu uluslararası sergiye "Balıkçı" adlı kompozisyonu ile katildi. Avrupa'nın sanat merkezlerinde gezdirilen çağdaş Türk sanatı sergilerinde hazırladığı resim eserleri yer aldı. Sonradan İstanbul Resim ve Heykel Müzesi arşivine kaldırılan, 46 tane portre-desenden oluşan ilk kişisel sergisi Akademi salonlarında 1970 yılında düzenlendi. 1976'dan günümüze kadar İstanbul'da çeşitli kişisel sergiler açtı.
1977’de verilen ilk ve tek Sedat Simavi Plastik Sanatlar Ödülü’nü Zühtü Müridoğlu ile paylaştı. Atatürk’ün 100. doğum yılı nedeniyle Kültür Bakanlığı’nın 1981’de düzenlediği sergide Atatürk Devlet Armağanı’nı almıştır.
İlk resimlerinde empresyonizmin etkileri görülür. Kendi sanatını Türkiye'ye döndüğü 1928 yılında yaptığı “Boğaziçi”, “Beylerbeyi Sırtlarından” gibi peyzajlar ile tanıtmaya başlamıştır. Bu yillardan sonra ta hayatının sonuna kadar Cevat Dereli'in işlediğį resim janrı olarak peyzaj resimleri yapıtları arasında baş yeri almıştır. Eserlerinde köy görünümleri ve köy yaşamı gibi genel konular yanında, Ürgüp, Kayseri, Sinop, Bursa, Gümüşhane gibi taşra şehirleri görüntüleri eserlerinde önemli yer tutmuştur. Ama ayni zamanda İstanbul'u da resimlerinde bulundurmuştur. Boğaz, Adalar gibi İstanbul’un doğal güzelliklerini figüratif anlayışta resimlerinde işlemiştir. Dolmabahçe, Beylerbeyi Sarayları gibi İstanbul'un anıtsal yapıları da Dereli'nin peyzaj resimlerinde yer almis konulardir. Fakat sonraki eserlerinde Türk minyatürlerinden de faydalanarak değişik bir üslûp kazandığı görülür. Bu eserlerde (Turgut Zaim ve Nurullah Berk gibi ressamlardan esinlenerek) Türk resim sanatının geleneksel çizgilerine dayanan bir resim anlayışı ve stili oluşturmaya gayret etmiştir. Cevat Dereli sanatı hakkında yapılan bir raportajda şahsi hayat bakışı hakkındaki bir soruya şu cevabı vermiştir:
Ben konuşmam, resim yaparım. Yapacağım tek açıklama budur.
Cevat Dereli 23 Temmuz 1989'da İstanbul'da ölmüştür.
Kaynakça
- ^ a b c d Boğaziçi Üniversitesi Atatürk Enstitüsü, Ata.boun.edu.tr websitesi arşivinde "Cevat Dereli" maddesi. Online:[1] Erişim: 17.9.2017)
- ^ a b c d e Kültür ve Turizm Bakanlığı Guzelsanatlar.kulturturizm.gov.tr websitesinden "Cevat Dereli" maddesi. Online: [2] 16 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b c d e f Kuzucular, Şahameddin (2012) "Cevat Dereli ve Resim Sanatı" Edebi Yad ve Sanat Akademisi websitesi. [3] 16 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
- T.C.Kültür ve Turizm Bakanlığı Guzelsanatlar.kulturturizm.gov.tr websitesinde "Cevat Dereli" maddesi. Online: [4] 16 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Lebriz websitesinde "Cevat Dereli" sanal resim sergisi Online: [5] 23 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Cevat Dereli hakkında biyografik bilgiler Online: [6]
- Kuzucular, Şahameddin (2012) "Cevat Dereli ve Resim Sanatı" Edebi Yad ve Sanat Akademisi websitesi. Online: [7] 16 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cevat Hamit Dereli 1900 Rize 23 Temmuz 1989 Istanbul Turk ressamdir Cevat DereliDogum1900Olum23 Temmuz 1989 88 89 yaslarinda Istanbul TurkiyeAlaniResimEtkilendikleriIzlenimcilik Turk MinyaturleriOdullerBirinci Devlet Resim ve Heykel Sergisi nde Sinop peyzaji ile birincilik Ikinci Devlet Resim ve Heykel Sergisi nde birincilik 1977 de Sedat Simavi Plastik Sanatlar Odulu Zuhtu Muridoglu ile birlikte 1981 de Ataturk un 100 dogum yili nedeniyle Kultur Bakanligi duzenledigi sergide Ataturk Devlet Armagani Hayati1900 da Rize de dogdu Resimle 1907 1914 doneminde Istanbul da tamamladigi ilk ve orta egitim sirasinda ilgilenmeye basladi Ressam Nazmi Ziya Guran in yonlendirmesi ile daha ileri sanat egitimi icin 1915 te Istanbul daki Sanayi i Nefise Mektebi gunumuz Mimar Sinan Guzel Sanatlar Universitesi ne girdi Once Hikmet Onat atolyesinden calisti ve bir yil sonra Ibrahim Calli nin atolyesinde ogrencilige devam etti Ogrenci iken Osmanki Ressamlar Cemiyeti sergilerine katildi ve diger ressam arkadaslari ile birlikte 1922 1923 te Yeni Ressamlar Cemiyeti ni kurdu 1924 yilinda bu okuldan diploma aldi Ayni yil devlet yarismasini kazanarak devlet bursu ile Paris e gitti 1924 ile 1928 yillari arasinda Julian Akademisi nde ve Paul Albert Laurens atolyesi nde calisti 1928 de Turkiye ye donus yaptiktan sonra 1929 da Guzel Sanatlar Akademisi nde Nazmi Ziya atolyesinde muallim muavini olarak gorev aldi Ayni yil Paris teki diger Turk ressam arkadaslari ile birlikte kurdugu Mustakil Ressamlar ve Heykeltiraslar Cemiyeti nin Ankara da actigi resim sergisine katkida bulundu Bu sergioler sonra Istanbul ve diger sehirlerde de acildi 1932 de Cevat Dereli Akademi deki gorevinden ayrildi Istanbul Tip Fakultesi nde desinatorlugune gecti ve anatomik planlar cizdi Leopold Levy nin 1936 yilinda Turkiye ye cagrilip Ocak 1937 de Guzel Sanatlar Akademisi nde Resim Bolumu baskanligi gorevini ustlenip giristigi yenilestirme hareketleri sirasinda Cevat Dereli tekrar goreve cagrilarak Guzel Sanatlar Akademisi nde Ibrahim Calli atolyesinde resim ogretmenligį gorevini ustlendi Ibrahim Calli nin 1947 de emekliye ayrilmasindan sonra atolye hocaligini tek basina yuruttu 1937 de Cevat Dereli CHP nin duzenledigi yurt gezilerine de katildi Iki grup halinde ressamlar gezilerde Anadolu nun cesitli illerine resimler yapmak uzere gonderildi Cevat Dereli Sinop a gonderildi 1936 dan sonra bu birlik tarafindan Izmit te halkevinde duzenlenen Mustakil Ressam ve Heykeltiraslar Sergisi nde Sinop peyzajiyla birinicilik kazandi CHP yurt gezileri ile ile birlikte duzenlenen Birinci Devlet Resim ve Heykel Sergisi nde de Sinop ta yaptigi peyzajla birincilik kazandi 1933 te bes Turk ressam ve bir heykeltiras tarafindan kurulan D Grubu ressamlari arasina sonradan katildi ve onlarin karma sergilerine istirak etmeye basladi Ikinci Devlet Resim ve Heykel Sergisi nin birincilik odulunu kazandi Cevat Dereli bundan sonra yapilan her Devlet Resim ve Haykel Sergisi ne katkida bulundu Cevat Dereli Turkiye icinde oldugu gibi dis ulkelerde de bircok karma sergiye katilmistir 1956 yilinda Venedik Bienali ne Paris Amsterdam Moskova sergilerine katildi 1958 de Bruksel de duzenlenen 50 Yillik Modern Sanat Sergisi ne Turkiye den Zeki Faik Izer le birlikte secilerek girdi Belcika daki Sanat ve Calisma konulu uluslararasi sergiye Balikci adli kompozisyonu ile katildi Avrupa nin sanat merkezlerinde gezdirilen cagdas Turk sanati sergilerinde hazirladigi resim eserleri yer aldi Sonradan Istanbul Resim ve Heykel Muzesi arsivine kaldirilan 46 tane portre desenden olusan ilk kisisel sergisi Akademi salonlarinda 1970 yilinda duzenlendi 1976 dan gunumuze kadar Istanbul da cesitli kisisel sergiler acti 1977 de verilen ilk ve tek Sedat Simavi Plastik Sanatlar Odulu nu Zuhtu Muridoglu ile paylasti Ataturk un 100 dogum yili nedeniyle Kultur Bakanligi nin 1981 de duzenledigi sergide Ataturk Devlet Armagani ni almistir Ilk resimlerinde empresyonizmin etkileri gorulur Kendi sanatini Turkiye ye dondugu 1928 yilinda yaptigi Bogazici Beylerbeyi Sirtlarindan gibi peyzajlar ile tanitmaya baslamistir Bu yillardan sonra ta hayatinin sonuna kadar Cevat Dereli in isledigį resim janri olarak peyzaj resimleri yapitlari arasinda bas yeri almistir Eserlerinde koy gorunumleri ve koy yasami gibi genel konular yaninda Urgup Kayseri Sinop Bursa Gumushane gibi tasra sehirleri goruntuleri eserlerinde onemli yer tutmustur Ama ayni zamanda Istanbul u da resimlerinde bulundurmustur Bogaz Adalar gibi Istanbul un dogal guzelliklerini figuratif anlayista resimlerinde islemistir Dolmabahce Beylerbeyi Saraylari gibi Istanbul un anitsal yapilari da Dereli nin peyzaj resimlerinde yer almis konulardir Fakat sonraki eserlerinde Turk minyaturlerinden de faydalanarak degisik bir uslup kazandigi gorulur Bu eserlerde Turgut Zaim ve Nurullah Berk gibi ressamlardan esinlenerek Turk resim sanatinin geleneksel cizgilerine dayanan bir resim anlayisi ve stili olusturmaya gayret etmistir Cevat Dereli sanati hakkinda yapilan bir raportajda sahsi hayat bakisi hakkindaki bir soruya su cevabi vermistir Ben konusmam resim yaparim Yapacagim tek aciklama budur Cevat Dereli 23 Temmuz 1989 da Istanbul da olmustur Kaynakca a b c d Bogazici Universitesi Ataturk Enstitusu Ata boun edu tr websitesi arsivinde Cevat Dereli maddesi Online 1 Erisim 17 9 2017 a b c d e Kultur ve Turizm Bakanligi Guzelsanatlar kulturturizm gov tr websitesinden Cevat Dereli maddesi Online 2 16 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b c d e f Kuzucular Sahameddin 2012 Cevat Dereli ve Resim Sanati Edebi Yad ve Sanat Akademisi websitesi 3 16 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarT C Kultur ve Turizm Bakanligi Guzelsanatlar kulturturizm gov tr websitesinde Cevat Dereli maddesi Online 4 16 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lebriz websitesinde Cevat Dereli sanal resim sergisi Online 5 23 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cevat Dereli hakkinda biyografik bilgiler Online 6 Kuzucular Sahameddin 2012 Cevat Dereli ve Resim Sanati Edebi Yad ve Sanat Akademisi websitesi Online 7 16 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde