Boyoz, 1492'de Türkiye'ye yerleşen Sefarad Yahudileri tarafından Anadolu ve özellikle İzmir mutfağına katılmış, İzmir damak tadı ile özdeşleşmiş, mayasız bir hamur işidir. İzmir Boyozu adıyla coğrafi işaret almıştır.
Boyoz, İspanyolca yazılışıyla bollos, "küçük somun" anlamına gelen bollo sözcüğünün çoğuludur. İspanyolca iki L harfi Y sesiyle okunur. Birçok mutfakta çörek, börek benzeri unlu mamüllerin Sefarad kültürüne özgü bir uygulamasıdır.
Boyozun ilk çıkışını atık hamur malzemesinin değerlendirilmesine bağlayan kaynaklar bulunmaktadır.[] İzmir dışında hiçbir şehirde ticari olarak piyasaya sunulmadığından İzmir’in böreği olmuştur. Rivayete göre, İzmir'de ilk boyozu Boyozcu Avram Usta yapmış, o öldükten sonra İzmir'de boyozlar "Avram Usta’nın boyozu" adı altında satılmıştır.[]
Öncelikle hamur yoğrulup top şeklinde 2-3 saat tavada dinlendirilir. Daha sonra elle tabak genişliğinde açılıp bir süre daha dinlendirilen hamur, daha sonra yine elle sallanır ve tekrar açılır ve rulo yapılıp 1-2 saat daha dinlendirilir. Kulak memesi kıvamında kopma noktasına geldiğinde tavalara sıralanır ve küçük toplar halinde kesilerek yarım saat ile bir saat arasında nebati yağ içinde bekletilir. Çok yüksek ateşte tepsi ile fırınlanmadan önce kat kat, ipince açılmış olan milföy yufkanın arasına içlik malzemesi (peynir, ıspanak vs.) konur. Ticari satılan boyozlar boş olarak yapılırsa da gerçek boyoz boş yapılmaz. Hamurun özelliği un, çiçek yağı ve tahin karışımı ve tuzlu olmasıdır.[]
Çeşitleri
- Sade boyoz
- Domatesli kaşarlı boyoz
- Karışık Ege otlu boyoz
- Pastırmalı boyoz
- Peynirli boyoz
- Kıymalı boyoz
- Zahterli boyoz
- Tahinli boyoz
- Sütlü boyoz
- Çörek otu ve susamlı boyoz
- Balkabaklı boyoz
- Yağsız boyoz
- Ispanaklı boyoz
- Patlıcanlı boyoz
- Zeytinli boyoz
- Patatesli boyoz
- Enginarlı boyoz
- Yeşil mercimekli boyoz
- Pırasalı boyoz
- Çikolatalı boyoz
- Ballı boyoz
Kaynakça
- ^ a b Yentürk, Nejat. Boyoz - İzmir'in Yaşayan ve Unutulmuş Unluları. Yemek ve Kültür, sayı 6. Çiya yayınları
- ^ . Coğrafi İşaretler Portalı. 5 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020.
- ^ . TRT Haber. 27 Kasım 2016. 28 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Boyoz 1492 de Turkiye ye yerlesen Sefarad Yahudileri tarafindan Anadolu ve ozellikle Izmir mutfagina katilmis Izmir damak tadi ile ozdeslesmis mayasiz bir hamur isidir Izmir Boyozu adiyla cografi isaret almistir Boyoz Boyoz Ispanyolca yazilisiyla bollos kucuk somun anlamina gelen bollo sozcugunun coguludur Ispanyolca iki L harfi Y sesiyle okunur Bircok mutfakta corek borek benzeri unlu mamullerin Sefarad kulturune ozgu bir uygulamasidir Boyozun ilk cikisini atik hamur malzemesinin degerlendirilmesine baglayan kaynaklar bulunmaktadir kaynak belirtilmeli Izmir disinda hicbir sehirde ticari olarak piyasaya sunulmadigindan Izmir in boregi olmustur Rivayete gore Izmir de ilk boyozu Boyozcu Avram Usta yapmis o oldukten sonra Izmir de boyozlar Avram Usta nin boyozu adi altinda satilmistir kaynak belirtilmeli Oncelikle hamur yogrulup top seklinde 2 3 saat tavada dinlendirilir Daha sonra elle tabak genisliginde acilip bir sure daha dinlendirilen hamur daha sonra yine elle sallanir ve tekrar acilir ve rulo yapilip 1 2 saat daha dinlendirilir Kulak memesi kivaminda kopma noktasina geldiginde tavalara siralanir ve kucuk toplar halinde kesilerek yarim saat ile bir saat arasinda nebati yag icinde bekletilir Cok yuksek ateste tepsi ile firinlanmadan once kat kat ipince acilmis olan milfoy yufkanin arasina iclik malzemesi peynir ispanak vs konur Ticari satilan boyozlar bos olarak yapilirsa da gercek boyoz bos yapilmaz Hamurun ozelligi un cicek yagi ve tahin karisimi ve tuzlu olmasidir kaynak belirtilmeli CesitleriSade boyoz Domatesli kasarli boyoz Karisik Ege otlu boyoz Pastirmali boyoz Peynirli boyoz Kiymali boyoz Zahterli boyoz Tahinli boyoz Sutlu boyoz Corek otu ve susamli boyoz Balkabakli boyoz Yagsiz boyoz Ispanakli boyoz Patlicanli boyoz Zeytinli boyoz Patatesli boyoz Enginarli boyoz Yesil mercimekli boyoz Pirasali boyoz Cikolatali boyoz Balli boyozKaynakca a b Yenturk Nejat Boyoz Izmir in Yasayan ve Unutulmus Unlulari Yemek ve Kultur sayi 6 Ciya yayinlari Cografi Isaretler Portali 5 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Nisan 2020 TRT Haber 27 Kasim 2016 28 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ocak 2024