Larin Paraske (d. 27. Aralık 1833 – ö. 3. Ocak 1904) Izhorlu sözlü şairdi. Fin halk şiirinde önemli bir figür olarak kabul edilir ve "Fin Mnemosyne" olarak anılır. Devamlı dinleyicileri arasında, Elias Lönnrot tarafından Fin folklorundan derlenen destansı bir şiir olan Kalevala'nın yorumlarından ilham alan Jean Sibelius gibi birkaç romantik milliyetçi sanatçı vardı.
Larin Paraske | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Doğum | Paraskeva Nikitina 27 Aralık 1833 , , Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 3 Ocak 1904 (70 yaşında) , Rus İmparatorluğu |
Tarzlar | Sözlü şiir geleneği |
Etkin yıllar | 1899-1900 |
Önemli çalgılar | |
Paraske 32.000'den fazla şiiri ezberden okuyabiliyordu. Bu da onu Karelya kültürü için önemli bir kaynak haline getirdi. Şiirleri 1880'lerde Adolf Neovius tarafından yazıya geçirildi. Birkaç yıl süren çalışmaların ardından yaklaşık 1200 şiir, 1750 atasözü ve 336 bilmecenin yanı sıra ağlayarak ve hıçkırarak seslendirilen itkuvirsi olarak bilinen birkaç Fin ağıtı belgelendi.
Biyografi
Paraske, resmi Rusça adı olan Paraskeva Nikitina olarak Kuzey Ingriya'nın Lempaala şehrinde doğdu. Babası Mikitta Mikitanpoika (1802 – 1851) topraksız ama kiraladığı çiftliklerde çalışan bir köylüydü. Ebeveynlerinin ikisi de etnik İngrilerdi. Paraske, erken yaşlarda yörede bilinen tüm şiirleri ezberleyerek ve daha birçok şiiri kendisi yaratarak şiire başladı. Akrabaları Timon Tarja ve Kondrolan Maura da üretken şairlerdi. Paraske'nin babası 1851'de, annesi Tatjana Vasilovna ise üç yıl önce 1848'de öldü.
1853'te Paraske, Viipuri Eyaletinin Sakkola'daki (daha sonra Metsäpirtti belediyesi) Vaskela köyünden Kaurila Teppananpoika veya Gavril Stepanov adında bir köylü ile evlendi. Kocası hastaydı ve ondan 20 yaş büyüktü. Ancak evlilik neticesi 1855'ten 1878'e kadar olan yıllar boyunca dokuz çocuk verdi. Ama sadece üçü yetişkinliğe kadar hayatta kaldı. Paraske, kendi çocuklarının yanı sıra, St. Petersburg'dan 50 yetim çocuğa baktı. Ailenin geçimi onun gelirine bağlı olduğu için hayatı zordu. Kocası 1888'de öldü.
Paraske'nin hayatı, 1887'de ulusal halk şiirini belgeleyen din adamı Adolf Neovius'un dikkatini çekmesiyle değişti. Neovius onun yeteneğini fark etti ve Paraske'ye şiirini söylemesi için saat başına bir ruble ödedi. Paraske bu parayla evini icradan kurtarmayı başardı. İşbirliği 1200 şiir, 1750 atasözü ve 336 bilmecenin yazıya dökülmesiyle sonuçlandı. Şiirleri daha önce 1877'de A. Borenius-Lähteenkorva tarafından da yazılmıştı, ancak bu eser sadece 26 şiirden oluşuyordu.
1891'de Neovius Porvoo'ya taşındı ve Paraske projelerini tamamlamak için onunla birlikte şehre gitti. 1891'den 1894'e kadar Porvoo ve Helsinki'de birçok performans sergiledi ve çok popüler oldu. Kalevala temalı rün şarkıları birçok önde gelen sanatçıyı etkiledi. Jean Sibelius ' Kullervo, Op. 7'nin Paraske'nin hipnotik, büyülü şarkı söyleme tarzının unsurlarını içerdiğini söylemektedir.Albert Edelfelt ve Eero Järnefelt, 1893'te Paraske'nin portrelerini çizdi.
Paraske, 1894'te Sakkola, Vaskela'ya döndü. Başarısına rağmen fakir kaldı. Vergi borçları nedeniyle 1899 yazında evi satıldı ve komşusunun saunasına taşınmak zorunda kaldı. Fin Edebiyat Derneği, 1901'de Paraske'ye sanatçı emekliliği verdi, ancak mali sorunlarının üstesinden gelemedi. 1904'te Sakkola'da yoksul olarak öldü.
- Larin Paraske ailesiyle, y. 1906
- Albert Edelfelt tarafından yapılan portresi, 1893
- tarafından yapılan portresi, 1893
- Larin Paraske Ağıtları Okuyor, Albert Edelfelt, 1893
- Larin Paraske Kantele ile, Albert Edelfelt tarafından, y. 1905,
Anısına
1936'da heykeltıraş Alpo Sailo, Paraske'nin bir heykelini yaptı. Bu heykel asla gerçekleşmeyen Kalevala binası için planlandı. Ancak sonrasında heykel 1949'da Helsinki'deki Mannerheimintie'deki Hakasalmi parkına dikildi. Paraske'nin adını taşıyan bir sokak, Helsinki'nin semtinde yer almaktadır. 2004'te Paraske, Fin Yayın Şirketi YLE tarafından "en büyük 100 Fin"i belirlemek için düzenlenen bir oylama olan Suuret suomalaiset'te 87. oldu. Paraske de Finlandiya'nın pullarında bulunan kişilerden biridir.
- Heykeltraş Alpo Sailo (1877–1955) Paraske heykelini yapıyor, c. 1935–1936
- Paraske anıtı, Ortodoks mezarlığı, Palkeala (şimdi Zamost'yede, Leningrad Oblast)
- Paraske'nin Porvoo'da hatıra rölyefi
- Paraske anısına 1985 yılı Fin posta pulu.
Dış bağlantılar
- Larin Paraske at National Biography of Finland 22 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ . National Biography of Finland. 6 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2018.
- ^ . Kansallisbiografia (Fince). 16 Eylül 1997. 28 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020.
- ^ . GENOS (Fince). 5 Ocak 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2007.
- ^ a b . YLE (Fince). 4 Nisan 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2007.
- ^ a b . Helsinki City Art Museum. 25 Nisan 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2007.
- ^ a b . Sakkola (Fince). 14 Aralık 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2007.
- ^ a b c . Inkerin kulttuuriseura ry (Fince). 13 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2007.
- ^ a b c . The National Board of Antiquities (Fince). 20 Nisan 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2007.
- ^ . BBC. 6 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2007.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Larin Paraske d 27 Aralik 1833 o 3 Ocak 1904 Izhorlu sozlu sairdi Fin halk siirinde onemli bir figur olarak kabul edilir ve Fin Mnemosyne olarak anilir Devamli dinleyicileri arasinda Elias Lonnrot tarafindan Fin folklorundan derlenen destansi bir siir olan Kalevala nin yorumlarindan ilham alan Jean Sibelius gibi birkac romantik milliyetci sanatci vardi Larin ParaskeGenel bilgilerDogumParaskeva Nikitina 27 Aralik 1833 1833 12 27 Rus ImparatorluguOlum3 Ocak 1904 70 yasinda Rus ImparatorluguTarzlarSozlu siir gelenegiEtkin yillar1899 1900Onemli calgilarKanteleLarin Paraske y 1891 Helsinki merkezli fotografci Daniel Nyblin in fotografi1892 yilinda Larin Paraske Paraske 32 000 den fazla siiri ezberden okuyabiliyordu Bu da onu Karelya kulturu icin onemli bir kaynak haline getirdi Siirleri 1880 lerde Adolf Neovius tarafindan yaziya gecirildi Birkac yil suren calismalarin ardindan yaklasik 1200 siir 1750 atasozu ve 336 bilmecenin yani sira aglayarak ve hickirarak seslendirilen itkuvirsi olarak bilinen birkac Fin agiti belgelendi BiyografiParaske resmi Rusca adi olan Paraskeva Nikitina olarak Kuzey Ingriya nin Lempaala sehrinde dogdu Babasi Mikitta Mikitanpoika 1802 1851 topraksiz ama kiraladigi ciftliklerde calisan bir koyluydu Ebeveynlerinin ikisi de etnik Ingrilerdi Paraske erken yaslarda yorede bilinen tum siirleri ezberleyerek ve daha bircok siiri kendisi yaratarak siire basladi Akrabalari Timon Tarja ve Kondrolan Maura da uretken sairlerdi Paraske nin babasi 1851 de annesi Tatjana Vasilovna ise uc yil once 1848 de oldu 1853 te Paraske Viipuri Eyaletinin Sakkola daki daha sonra Metsapirtti belediyesi Vaskela koyunden Kaurila Teppananpoika veya Gavril Stepanov adinda bir koylu ile evlendi Kocasi hastaydi ve ondan 20 yas buyuktu Ancak evlilik neticesi 1855 ten 1878 e kadar olan yillar boyunca dokuz cocuk verdi Ama sadece ucu yetiskinlige kadar hayatta kaldi Paraske kendi cocuklarinin yani sira St Petersburg dan 50 yetim cocuga bakti Ailenin gecimi onun gelirine bagli oldugu icin hayati zordu Kocasi 1888 de oldu Paraske nin hayati 1887 de ulusal halk siirini belgeleyen din adami Adolf Neovius un dikkatini cekmesiyle degisti Neovius onun yetenegini fark etti ve Paraske ye siirini soylemesi icin saat basina bir ruble odedi Paraske bu parayla evini icradan kurtarmayi basardi Isbirligi 1200 siir 1750 atasozu ve 336 bilmecenin yaziya dokulmesiyle sonuclandi Siirleri daha once 1877 de A Borenius Lahteenkorva tarafindan da yazilmisti ancak bu eser sadece 26 siirden olusuyordu 1891 de Neovius Porvoo ya tasindi ve Paraske projelerini tamamlamak icin onunla birlikte sehre gitti 1891 den 1894 e kadar Porvoo ve Helsinki de bircok performans sergiledi ve cok populer oldu Kalevala temali run sarkilari bircok onde gelen sanatciyi etkiledi Jean Sibelius Kullervo Op 7 nin Paraske nin hipnotik buyulu sarki soyleme tarzinin unsurlarini icerdigini soylemektedir Albert Edelfelt ve Eero Jarnefelt 1893 te Paraske nin portrelerini cizdi Paraske 1894 te Sakkola Vaskela ya dondu Basarisina ragmen fakir kaldi Vergi borclari nedeniyle 1899 yazinda evi satildi ve komsusunun saunasina tasinmak zorunda kaldi Fin Edebiyat Dernegi 1901 de Paraske ye sanatci emekliligi verdi ancak mali sorunlarinin ustesinden gelemedi 1904 te Sakkola da yoksul olarak oldu Larin Paraske ailesiyle y 1906 Albert Edelfelt tarafindan yapilan portresi 1893 tarafindan yapilan portresi 1893 Larin Paraske Agitlari Okuyor Albert Edelfelt 1893 Larin Paraske Kantele ile Albert Edelfelt tarafindan y 1905 Anisina1936 da heykeltiras Alpo Sailo Paraske nin bir heykelini yapti Bu heykel asla gerceklesmeyen Kalevala binasi icin planlandi Ancak sonrasinda heykel 1949 da Helsinki deki Mannerheimintie deki Hakasalmi parkina dikildi Paraske nin adini tasiyan bir sokak Helsinki nin semtinde yer almaktadir 2004 te Paraske Fin Yayin Sirketi YLE tarafindan en buyuk 100 Fin i belirlemek icin duzenlenen bir oylama olan Suuret suomalaiset te 87 oldu Paraske de Finlandiya nin pullarinda bulunan kisilerden biridir Heykeltras Alpo Sailo 1877 1955 Paraske heykelini yapiyor c 1935 1936 Paraske aniti Ortodoks mezarligi Palkeala simdi Zamost yede Leningrad Oblast Paraske nin Porvoo da hatira rolyefi Paraske anisina 1985 yili Fin posta pulu Dis baglantilarLarin Paraske at National Biography of Finland 22 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca National Biography of Finland 6 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ocak 2018 Kansallisbiografia Fince 16 Eylul 1997 28 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mayis 2020 GENOS Fince 5 Ocak 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2007 a b YLE Fince 4 Nisan 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2007 a b Helsinki City Art Museum 25 Nisan 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2007 a b Sakkola Fince 14 Aralik 2000 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2007 a b c Inkerin kulttuuriseura ry Fince 13 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2007 a b c The National Board of Antiquities Fince 20 Nisan 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2007 BBC 6 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2007