Itzhak Stern (25 Ocak 1901 - 1969),Oskar Schindler'in muhasebeciliğini yapmış Yahudi sanayici ve muhasebeciydi. O, Schindler'le beraber Deutsche Emailwarenfabrik emaye malzeme şirketi için muhasebeci olarak Kraków'de çalıştı ve birçok şirketin yönetilmesine yardımcı oldu. Oskar Schindler'in araya girerek soykırımdan kurtardığı yahudilerin isim listesini yazmakla görevliydi.
Hayatı
İlk yılları
Stern, 25 Ocak 1901'de Kraków'da doğdu. Yahudi cemaatinde önemli bir liderdi ve Batı Polonya Yahudi Ajansı'nın başkan yardımcısı ve Siyonist Merkez Komitesi'nin bir üyesiydi. 1938'de Sophia Backenrot ile nişanlandı, ancak evliliği savaş sonrasına ertelendi.
II. Dünya Savaşı
18 Kasım 1939'da, Polonya'daki Nazi işgalinin ilk aylarında Oskar Schindler, Stern'le tanıştırıldı. O sıralarda Schindler'in arkadaşı Abwehr ajanı Josef "Sepp" Aue'nin muhasebecisi olarak çalışıyordu ve kendisi Stern'ün eskiden Yahudilere ait olan iş yerinin kontrolünü Treuhänder (mütevelli) olarak ele geçirmişti. Schindler, Stern'e, satın almayı düşündüğü bir şirketin, o yılın başlarında iflas başvurusunda bulunan Yahudi işadamlarından oluşan bir konsorsiyumun (Abraham Bankier dahil) sahibi olduğu Rekord Ltd adında bir emaye eşya üreticisinin bilançosunu gösterdi. Stern ona, şirketi Haupttreuhandstelle Ost'un (Doğu Ana Mütevelli Bürosu) himayesi altında bir mütevelli heyeti olarak yönetmek yerine, işi doğrudan satın almalı veya kiralamalı, çünkü bu ona daha fazla Yahudi tutma özgürlüğü de dahil olmak üzere Nazilerin emirlerinden daha fazla özgürlük verecektir. Stern'ün Yahudi olmasına ve Schindler'in Nazi Partisi üyesi olmasına rağmen Schindler, Stern'e dost canlısıydı. Daha sonra Stern toplantı hakkında şunları söyledi:
Ne istediğini bilmiyordum ve korkuyordum... 1 Aralık'a kadar, biz Polonyalı Yahudiler aşağı yukarı yalnız kalmıştık. Fabrikaları elbette Aryanlaştırmışlardı. Ve sokakta bir Alman size bir soru sorduğunda cevabınızın önüne 'Ben bir Yahudiyim...' diye yazmanız zorunluydu. Davud'un Yıldızı'nı ancak 1 Aralık'ta takmaya başlamamız gerekti. Oskar Schindler'le bu görüşmeyi tam da Yahudiler için durum daha da kötüleşmeye başladığında, Demokles'in Kılıcı çoktan başımızın üzerindeyken yapmıştım.
Daha sonraki bir toplantıda Stern, Schindler'e, fabrikası Deutsche Emaillewarenfabrik'te (Alman Emaye Eşya Fabrikası) Yahudi köle emeğini Polonyalı işçilerden daha düşük bir fiyata personel olarak kullanabileceğini ve bunun aynı zamanda bu işçilerin sınır dışı edilmekten korunmasına da olanak sağlayacağını söyledi. Schindler onun önerisine uyarak Holokost sırasında Yahudileri kurtarma çalışmalarına başladı.
Kraków'daki Yahudiler, Alman birliklerinin Kraków'u işgal etmesinden altı ay sonra Kraków Gettosu'nda hapsedildi. Getto 1943'te tamamen tasfiye edildi. Schindler'in işçileri ve Stern de dahil olmak üzere yararlı görülenler (köle emeği olarak kullanılmak üzere) Płaszów'a gönderildi. Geri kalanlar Polonya'daki çeşitli ölüm kamplarına gönderildi. Płaszów'da Stern ve kardeşi Natan, Mietek Pemper ve Joseph Bau ile birlikte Płaszów'un ofisinde çalışmaya zorlandılar ve burada kampın kötü şöhretli komutanı Amon Göth ile sık sık temasa geçtiler. Stern, Płaszów'un kapatılmasını ve tasfiye edilmesini önleme çabalarında Pemper'e yardım etti; oradaki koşullar berbat olsa da tasfiyenin muhtemelen her mahkûmun ölümü anlamına geldiğini biliyordu. Stern, bu süre boyunca Schindler'le iletişimini sürdürdü ve işçileri Schindler'in fabrikasına transfer etmek, yardım parası dağıtmak ve dış dünyayı onların kötü durumu hakkında bilgilendirmek dahil olmak üzere Yahudiler için daha iyi koşullar sağlamak için çalıştı.
1944'te Płaszów'un kapatılması kaçınılmaz hale gelince Schindler, Yahudi işçilerinin ölüm kamplarına gönderilmesini önlemek amacıyla Çekoslovakya'yı işgal eden Brněnec'teki Brünnlitz çalışma kampında yeni bir fabrika açmaya karar verdi. Stern ve ailesinin hayatta kalan üyeleri, Schindler tarafından Brünnlitz'e nakledilecek ünlü listeye yerleştirildi; ancak Stern'in annesi, Schindler onların Brünnlitz'e naklini ayarlayamadan diğer kadın Schindlerjuden ile birlikte Auschwitz'e nakledildiğinde hastalıktan öldü. Stern ve Natan da dahil olmak üzere erkek Schindlerjuden'ler, nispeten güvenli olan Brünnlitz'e gönderilmeden önce Gross-Rosen toplama kampına nakledildi. Stern burada doğrudan Schindler'le çalıştı ve Yahudi işçilerin liderlerinden biri oldu. Nazi Partisi üyeliği ve Abwehr'deki hizmeti nedeniyle Schindler, Nazi Almanyası'nın yenilgisinden sonra tutuklanma tehlikesiyle karşı karşıyaydı. Stern ve diğer Yahudi liderler, Schindler'in Yahudileri kurtardığını kanıtlayan bir mektup yazdılar ve bunu Müttefik hatlarına kaçmadan önce Schindler'e verdiler.
Daha sonra ki yaşamı
Brünnlitz kampının Kızıl Ordu tarafından kurtarılmasının ardından Stern, Paris'e taşındı ve sonunda İsrail'e göç etti. Schindler'in daha geniş çapta tanınmasını savundu, hatta kurtarma faaliyetleri hakkında bir broşür bile yazdı. Stern, hayatının geri kalanında Schindler'le arkadaş kaldı ve 1969'daki ölümüne kadar onunla mektuplaştı. Schindler'in cenazesinde "teselli edilemez bir şekilde ağladığı" bildirildi.
Özel hayatı
1938'de Stern, Drohobycz gettosunda Aryan görünümü nedeniyle savaştan sağ kurtulan Sophia Backenrot ile nişanlandı. Evlilikleri 1945'teki savaşın sonuna kadar ertelendi. Stern'ün 68 yaşında ölümüne kadar evli kaldılar.
Anısı
1993 yapımı Schindler'in Listesi filminde İngiliz aktör Ben Kingsley tarafından canlandırılmıştır. Filmin sonunda Stern'ün dul eşi Sophia, Schindlerjuden ve onları canlandıran oyunculardan oluşan bir geçit töreninde belirir ve Schindler'in Zion Dağı'ndaki mezarına taş koyarlar. Bu, ölen kişiye saygı gösteren bir Yahudi geleneğidir. Stern'ün kardeşi Natan da geçit törenindeki Schindlerjuden'lardan biriydi.
Kaynakça
- ^ . 30 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2007.
- ^ a b c Steinhouse, Herbert (1994). "The Real Oskar Schindler". www.writing.upenn.edu. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2018.
- ^ a b (2010). Oskar Schindler : stepping stone to life : a reconstruction of the Schindler story. League City, Texas: Susaneking.com. ISBN . OCLC 841094409.
- ^ a b "Testimony of Yitzhak Stern: Yitzhak Stern, May 1962, at a meeting of Schindler's survivors with their rescuer in Israel". Yad Vashem. 20 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ağustos 2017.
- ^ Crowe 2007, ss. 107–108.
- ^ Crowe 2007, s. 101.
- ^ a b "The Real Oskar Schindler". www.writing.upenn.edu. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ağustos 2018.
- ^ Pemper, Mieczysław (2008). The road to rescue : the untold story of Schindler's list. First softcover. With: Viktoria Hertling, Marie Elisabeth Müller, David Dollenmayer. New York: Other Press. ISBN . OCLC 707968457.
- ^ a b c d (2007). Oskar Schindler : the untold account of his life, wartime activities, and the true story behind the list. New York: Basic Books. ISBN . OCLC 85829223.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Itzhak Stern 25 Ocak 1901 1969 Oskar Schindler in muhasebeciligini yapmis Yahudi sanayici ve muhasebeciydi O Schindler le beraber Deutsche Emailwarenfabrik emaye malzeme sirketi icin muhasebeci olarak Krakow de calisti ve bircok sirketin yonetilmesine yardimci oldu Oskar Schindler in araya girerek soykirimdan kurtardigi yahudilerin isim listesini yazmakla gorevliydi HayatiIlk yillari Stern 25 Ocak 1901 de Krakow da dogdu Yahudi cemaatinde onemli bir liderdi ve Bati Polonya Yahudi Ajansi nin baskan yardimcisi ve Siyonist Merkez Komitesi nin bir uyesiydi 1938 de Sophia Backenrot ile nisanlandi ancak evliligi savas sonrasina ertelendi II Dunya Savasi 18 Kasim 1939 da Polonya daki Nazi isgalinin ilk aylarinda Oskar Schindler Stern le tanistirildi O siralarda Schindler in arkadasi Abwehr ajani Josef Sepp Aue nin muhasebecisi olarak calisiyordu ve kendisi Stern un eskiden Yahudilere ait olan is yerinin kontrolunu Treuhander mutevelli olarak ele gecirmisti Schindler Stern e satin almayi dusundugu bir sirketin o yilin baslarinda iflas basvurusunda bulunan Yahudi isadamlarindan olusan bir konsorsiyumun Abraham Bankier dahil sahibi oldugu Rekord Ltd adinda bir emaye esya ureticisinin bilancosunu gosterdi Stern ona sirketi Haupttreuhandstelle Ost un Dogu Ana Mutevelli Burosu himayesi altinda bir mutevelli heyeti olarak yonetmek yerine isi dogrudan satin almali veya kiralamali cunku bu ona daha fazla Yahudi tutma ozgurlugu de dahil olmak uzere Nazilerin emirlerinden daha fazla ozgurluk verecektir Stern un Yahudi olmasina ve Schindler in Nazi Partisi uyesi olmasina ragmen Schindler Stern e dost canlisiydi Daha sonra Stern toplanti hakkinda sunlari soyledi Ne istedigini bilmiyordum ve korkuyordum 1 Aralik a kadar biz Polonyali Yahudiler asagi yukari yalniz kalmistik Fabrikalari elbette Aryanlastirmislardi Ve sokakta bir Alman size bir soru sordugunda cevabinizin onune Ben bir Yahudiyim diye yazmaniz zorunluydu Davud un Yildizi ni ancak 1 Aralik ta takmaya baslamamiz gerekti Oskar Schindler le bu gorusmeyi tam da Yahudiler icin durum daha da kotulesmeye basladiginda Demokles in Kilici coktan basimizin uzerindeyken yapmistim Daha sonraki bir toplantida Stern Schindler e fabrikasi Deutsche Emaillewarenfabrik te Alman Emaye Esya Fabrikasi Yahudi kole emegini Polonyali iscilerden daha dusuk bir fiyata personel olarak kullanabilecegini ve bunun ayni zamanda bu iscilerin sinir disi edilmekten korunmasina da olanak saglayacagini soyledi Schindler onun onerisine uyarak Holokost sirasinda Yahudileri kurtarma calismalarina basladi Krakow daki Yahudiler Alman birliklerinin Krakow u isgal etmesinden alti ay sonra Krakow Gettosu nda hapsedildi Getto 1943 te tamamen tasfiye edildi Schindler in iscileri ve Stern de dahil olmak uzere yararli gorulenler kole emegi olarak kullanilmak uzere Plaszow a gonderildi Geri kalanlar Polonya daki cesitli olum kamplarina gonderildi Plaszow da Stern ve kardesi Natan Mietek Pemper ve Joseph Bau ile birlikte Plaszow un ofisinde calismaya zorlandilar ve burada kampin kotu sohretli komutani Amon Goth ile sik sik temasa gectiler Stern Plaszow un kapatilmasini ve tasfiye edilmesini onleme cabalarinda Pemper e yardim etti oradaki kosullar berbat olsa da tasfiyenin muhtemelen her mahkumun olumu anlamina geldigini biliyordu Stern bu sure boyunca Schindler le iletisimini surdurdu ve iscileri Schindler in fabrikasina transfer etmek yardim parasi dagitmak ve dis dunyayi onlarin kotu durumu hakkinda bilgilendirmek dahil olmak uzere Yahudiler icin daha iyi kosullar saglamak icin calisti 1944 te Plaszow un kapatilmasi kacinilmaz hale gelince Schindler Yahudi iscilerinin olum kamplarina gonderilmesini onlemek amaciyla Cekoslovakya yi isgal eden Brnenec teki Brunnlitz calisma kampinda yeni bir fabrika acmaya karar verdi Stern ve ailesinin hayatta kalan uyeleri Schindler tarafindan Brunnlitz e nakledilecek unlu listeye yerlestirildi ancak Stern in annesi Schindler onlarin Brunnlitz e naklini ayarlayamadan diger kadin Schindlerjuden ile birlikte Auschwitz e nakledildiginde hastaliktan oldu Stern ve Natan da dahil olmak uzere erkek Schindlerjuden ler nispeten guvenli olan Brunnlitz e gonderilmeden once Gross Rosen toplama kampina nakledildi Stern burada dogrudan Schindler le calisti ve Yahudi iscilerin liderlerinden biri oldu Nazi Partisi uyeligi ve Abwehr deki hizmeti nedeniyle Schindler Nazi Almanyasi nin yenilgisinden sonra tutuklanma tehlikesiyle karsi karsiyaydi Stern ve diger Yahudi liderler Schindler in Yahudileri kurtardigini kanitlayan bir mektup yazdilar ve bunu Muttefik hatlarina kacmadan once Schindler e verdiler Daha sonra ki yasami Brunnlitz kampinin Kizil Ordu tarafindan kurtarilmasinin ardindan Stern Paris e tasindi ve sonunda Israil e goc etti Schindler in daha genis capta taninmasini savundu hatta kurtarma faaliyetleri hakkinda bir brosur bile yazdi Stern hayatinin geri kalaninda Schindler le arkadas kaldi ve 1969 daki olumune kadar onunla mektuplasti Schindler in cenazesinde teselli edilemez bir sekilde agladigi bildirildi Ozel hayati 1938 de Stern Drohobycz gettosunda Aryan gorunumu nedeniyle savastan sag kurtulan Sophia Backenrot ile nisanlandi Evlilikleri 1945 teki savasin sonuna kadar ertelendi Stern un 68 yasinda olumune kadar evli kaldilar Anisi 1993 yapimi Schindler in Listesi filminde Ingiliz aktor Ben Kingsley tarafindan canlandirilmistir Filmin sonunda Stern un dul esi Sophia Schindlerjuden ve onlari canlandiran oyunculardan olusan bir gecit toreninde belirir ve Schindler in Zion Dagi ndaki mezarina tas koyarlar Bu olen kisiye saygi gosteren bir Yahudi gelenegidir Stern un kardesi Natan da gecit torenindeki Schindlerjuden lardan biriydi Kaynakca 30 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2007 a b c Steinhouse Herbert 1994 The Real Oskar Schindler www writing upenn edu 6 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2018 a b 2010 Oskar Schindler stepping stone to life a reconstruction of the Schindler story League City Texas Susaneking com ISBN 9780984594313 OCLC 841094409 a b Testimony of Yitzhak Stern Yitzhak Stern May 1962 at a meeting of Schindler s survivors with their rescuer in Israel Yad Vashem 20 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Agustos 2017 Crowe 2007 ss 107 108 Crowe 2007 s 101 a b The Real Oskar Schindler www writing upenn edu 6 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Agustos 2018 Pemper Mieczyslaw 2008 The road to rescue the untold story of Schindler s list First softcover With Viktoria Hertling Marie Elisabeth Muller David Dollenmayer New York Other Press ISBN 9781590514948 OCLC 707968457 a b c d 2007 Oskar Schindler the untold account of his life wartime activities and the true story behind the list New York Basic Books ISBN 9780465002535 OCLC 85829223