Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vale (Gürcüce: ვალე; okunuşu: “vale”), Gürcistan’ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahaltsihe Belediyesi’nde bir kasabadır. Potshovi Çayı’nın sağ yakasında, ’nın kuzey eteğinde, deniz seviyesinden 1.200 metre yükseklikte yer alır. Ahaltsihe kentine 12 km uzaklıktadır.
Tarihçe
Vale, erken ve geç orta çağda Gürcü krallığı sınırları içinde yer alıyordu. Gürcü atabeglerin yönettiği Samtshe-Saatabago sınırları içindeyken 16. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlılar ele geçirdi. 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre Vale, Ahısha livasının Kuzay nahiyesinin bir köyü ve bu nahiyenin idari merkeziydi. Osmanlı idaresinin de Vale (والی) olarak kaydettiği köyde 56 hane yaşıyordu. Büyük bir köy olan Vale’de vergi vermekle yükümlü hane reisleri Elia, Davita, Mamula, Revaza, Davit, Grigola, Vardzela, Gela, Badura, Kikola, Gogiça, Zuraba, Bakar gibi adlar taşıyordu. Her hanenin ispenç vergisi vermesi, Vale’nin bir Hristiyan köyü olduğunu göstermektedir. Köyde buğday, arpa, çavdar, darı, nohut, keten ve sebze yetiştiriliyor, şarapçılık ve arıcılık yapılıyor, domuz besleniyordu. Vale, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Çarlık Rusyası’nın eline geçti ve yeniden bu imparatorluğun bir parçası olan Gürcistan’a katıldı.
Vale’deki en önemli tarihsel eser Cakismani Manastırı’dır. Manastırın ana kilisesi 9-10. yüzyılda inşa edilmiştir. Vale Meryem Ana Kilisesi ise 10. yüzyılda inşa edilmiş kubbeli bir kilisenin 16. yüzyılda yeniden yapılmasıyla ortaya çıkmıştır. Köyde 19. yüzyılda inşa edilen cami günümüze sağlam ulaşmış ama kullanılmamaktadır. Bu yapıya 2012 yılında kültürel miras anıtı statüsü verilmiştir.
Nüfus
2014 yılı verilerine göre köyde 3.646 kişi yaşıyordu.
| Sayım tarihi | Nüfus | Erkek | Kadın |
|---|---|---|---|
| 2002 | 5.031 | -- | -- |
| 2014 | 3.646 | 1.763 | 1.883 |
Kaynakça
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947), s. 33, II. cilt (1941), s. 37". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ocak 2021.
- ^ Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 94 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Nebi Gümüş - Nicole Kancal-Ferrari, Ahıska Bölgesindeki Türk İslam Mimarı Yadigarları, İstanbul, 2019, s. 446, .
- ^ "Camilere Kültürel Miras Anıtı Statüsü Verildi" (Gürcüce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vale Gurcuce ვალე okunusu vale Gurcistan in Samtshe Cavaheti bolgesinde Ahaltsihe Belediyesi nde bir kasabadir Potshovi Cayi nin sag yakasinda nin kuzey eteginde deniz seviyesinden 1 200 metre yukseklikte yer alir Ahaltsihe kentine 12 km uzakliktadir Vale kasabasinin girisiCakismani ManastiriTarihceVale erken ve gec orta cagda Gurcu kralligi sinirlari icinde yer aliyordu Gurcu atabeglerin yonettigi Samtshe Saatabago sinirlari icindeyken 16 yuzyilin ikinci yarisinda Osmanlilar ele gecirdi 1595 tarihli Osmanli mufassal defterine gore Vale Ahisha livasinin Kuzay nahiyesinin bir koyu ve bu nahiyenin idari merkeziydi Osmanli idaresinin de Vale والی olarak kaydettigi koyde 56 hane yasiyordu Buyuk bir koy olan Vale de vergi vermekle yukumlu hane reisleri Elia Davita Mamula Revaza Davit Grigola Vardzela Gela Badura Kikola Gogica Zuraba Bakar gibi adlar tasiyordu Her hanenin ispenc vergisi vermesi Vale nin bir Hristiyan koyu oldugunu gostermektedir Koyde bugday arpa cavdar dari nohut keten ve sebze yetistiriliyor sarapcilik ve aricilik yapiliyor domuz besleniyordu Vale 1828 1829 Osmanli Rus Savasi sirasinda Carlik Rusyasi nin eline gecti ve yeniden bu imparatorlugun bir parcasi olan Gurcistan a katildi Vale Meryem Ana Kilisesi Vale deki en onemli tarihsel eser Cakismani Manastiri dir Manastirin ana kilisesi 9 10 yuzyilda insa edilmistir Vale Meryem Ana Kilisesi ise 10 yuzyilda insa edilmis kubbeli bir kilisenin 16 yuzyilda yeniden yapilmasiyla ortaya cikmistir Koyde 19 yuzyilda insa edilen cami gunumuze saglam ulasmis ama kullanilmamaktadir Bu yapiya 2012 yilinda kulturel miras aniti statusu verilmistir Nufus2014 yili verilerine gore koyde 3 646 kisi yasiyordu Sayim tarihi Nufus Erkek Kadin2002 5 031 2014 3 646 1 763 1 883Kaynakca Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt I cilt 1947 s 33 II cilt 1941 s 37 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ocak 2021 Samshe Cavaheti Gurcuce Yazarlar Dali Nikolaisvili Davit Sartania Avtandil Ucmacuridze Lamzira Lagidze Vaja Trapaidze Tinatin Nanobasvili Tiflis 2016 s 94 26 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8626 7 Nebi Gumus Nicole Kancal Ferrari Ahiska Bolgesindeki Turk Islam Mimari Yadigarlari Istanbul 2019 s 446 ISBN 978 975 17 4362 6 Camilere Kulturel Miras Aniti Statusu Verildi Gurcuce