Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Petko Rachov Slaveykov (Bulgarca: Петко Рачов Славейков) (17 Kasım 1827 E.U. Tırnovo - 1 Temmuz 1895 E.U. Sofya ) Bulgar şair, gazeteci, aydın ve folklorist.
| Petko Slaveykov | |
|---|---|
 | |
| Kendi dilinde adı | Петко Рачов Славейков |
| Doğum | 17 Kasım 1827 Tırnovo, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 01 Temmuz 1895 (67 yaşında) Sofya, Bulgaristan Prensliği |
| Defin yeri | Sofya Merkez Mezarlığı |
| Meslek | Şair, gazeteci, politikacı |
| Milliyet |  Bulgaristan |
| Evlilik | Irina Raykova |
Yaşamı
İlk yılları ve eğitimi
Slaveykov Tırnovo’da dünyaya geldi. Annesi doğum esnasında ölmüş, kendisi hayatta kalmıştır. Annesinin köyü olan ’da bülbülleri (Bulgarca: slayev) görmüş ve bundan çok etkilenen Petko adını ‘’Slaveykov’’ olarak değiştirmeye karar vermiştir.
Slaveykov ardı ardına Tarnovo, Direndova ve Trevne'de ve Başkalaşım Manastırında çalışmış ve manastır kütüphanesinde kitap okuyarak kendisini geliştirmiştir. Bu çalışmaları sırasında Sırp ve Batı Avrupa eserlerini okumuş ve Yunanca öğrenmiştir.
1843’te öğretmenliğe başlamış fakat yazdığı satirik şiir "Tarnovo meşhur Yunan Piskoposlarıyla ünlü oldu" (İngilizce: Tarnovo became famous for renowned Greek bishops) yüzünden kovulmuştur. Devamında kullanarak Vidin, Vratsa, Pleven, Berkofça, Leskofça, Byala ve Elena’da öğretmenlik yapmıştır.
Kültürel aktiviteleri ve İstanbul periyodu
Slaveykov kültürel çalışmaları kapsamında 1847 yılına kadar 2263 deyiş, türkü ve atasözü toplamıştır. Slaveykov’u dönemin Rus şair ve yazarlarıyla tanıştırmıştır. 1852 yılından itibaren ilk kitapları Smesena kitka, Pesnopoya ve Basnenik'i basmaya başlamıştır. 1853 yılında Kırım Savaşı ve çevresindeki devrimci olaylardan etkilenerek Boyka Voyvoda şiirini yazmıştır. 1856 yılındaki başarısız ’ndan sonra çalışmalarını Bulgar halkının ulusal bilincinin canlandırılmasına yoğunlaştırmıştır. 1864 yılında Bulgar İncil Derneği tarafından İncil’in doğu Bulgar lehçesinde tam çevirisinin yapılması için İstanbul’a davet edilmiştir. Doğu Bulgarca’nın yaygın dil olarak kullanılması için büyük önem taşıyan bu tercümenin tam metni 1871 yılında İstanbul’da basılmıştır.
İstanbul’da tercüme üzerine çalıştığı esnada (1863-1867), Makedoniya (1866-1872), Shutosh (1873-1874) ve Kosturka (1874) olmak üzere dört gazete ve Ruzhitsa (1871), Pchelitsa (1871), Chitalishte (1872-1873) ve Zvanchatiy glumcho (1872) isimli dört dergi çıkarmıştır. Kendisini İstanbul’un en ünlü Bulgar yazarı olarak tanımlayan Slaveykov, 60’tan fazla kitap ve süreli yayın ve çevirisi yayınlamıştır. Otonom bir Bulgar Kilisesi hareketine destek vermiş ve yeni kurulan Bulgar Eksarhlığı’nda öğretmenliğe başlamıştır. ‘’Makedoniya’’ gazetesinde yayınlanan ‘’Dvete kasti i vlasti’’ makalesi için tutuklanmış ve merkezi Bükreş’te olan üyeliğiyle suçlanmıştır.
Siyasi faaliyetleri
1873 yılında ünlü Izvorat na Belonogata’' (Türkçe: Beyaz Bacaklıların Baharı) şiirini yazmış ve aynı yıl Edirne (Odrin)’de Bulgar Lisesi’ni kurmuştur. Devam eden süreçte Eski Zağra’da öğretmenlik yaparken devrimci şiirler yazmış ve gelişen Bulgar İsyanları sonrasında tutuklanmıştır. Bu süreçte Eski Zağra’da çıkan yangın sebebiyle el yazmalarını ve çalışmalarını kaybetmiştir. 93 Harbi esnasında Rus kuvvetlerine sivil olarak katılmış ve General Mihail Skobelev’in Şıpka Geçidi Muharebelerine tanık olmuştur. Orduyla beraber ilerlemeye devam ederek İstanbul yakınlarındaKİ Yeşilköy (San Stefano)’ya kadar gelmiştir.
1878 yılında Bulgaristan’ın Osmanlı İmparatorluğu’ndan bağımsızlığını elde etmesinden sonra milletvekili olarak kurucu Bulgaristan Ulusal Meclisine girmiş ve ’la birlikte demokratik bir anayasa hazırlanması için çaba göstermiştir. 1880 yılında meclis başkanı olmuş ve 1880-1881 yıllarında Bulgaristan Aydınlanma ve İçişleri Bakanı olarak görev yapmıştır. Bu süreçte Osten (1879), Tselokupna Balgariya (1879), Nezavisimost (1880-1883), Tarnovska konstitutsiya (1884), Istina (1886), Sofiyski dnevnik (1886) ve Pravda (1888) isimli gazeteleri çıkarmıştır.
Hayatının son yıllarında siyasi fikirleri ve eylemleri dolayısıyla tutuklanmış, öğretmenlik yapması yasaklanmış ve ceza olarak emekli maaşı azaltılmıştır. 1 Temmuz 1895’te Sofya’da ölmüştür.
Ailesi
Irina Raykova ile evli olan Slaveykov’un politikacılar ve , gazeteci ve şair dahil toplam sekiz çocuğu vardı.
Çalışmaları
Slaveykov orijinal ve imitasyon eserleriyle Bulgar dilinin gelişimine katkı sağlamıştır. Rus şairler Aleksandr Puşkin, ve Nikolay Karamzin’in etkisi altında vatansever şarkılar, şiirler yazmıştır. Geniş bir yelpazede eser üreten Slaveykov’un lirik aşk ve manzara şiirleri de bulunmaktadır. Şiirin yanı sıra deyiş ve atasözleri üzerinde çalışmış, çevirmenlik ve gazetecilik yapmış, Bulgar çocuk edebiyatının ilk temsilcilerinden olmuştur. Takma isimler altında Bulgar geleneklerini ve ritüellerini yazıya dökmüştür.[]
Kaynakça
- ^ (1910). "Bulgaria (Literature)". The Encyclopaedia Britannica; A Dictionary of Arts, Sciences, Literature and General Information. IV (BISHARIN to CALGARY) (11.11yayıncı=At the University Press bas.). Cambridge, England. s. 786. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2018 – Internet Archive vasıtasıyla.
- ^ "American Missionaries and the Middle East: Foundational Encounters, ed. Mehmet Ali Doğan and Heather J. Sharkey" (PDF). Salt Lake City: University of Utah. 2011. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 31 Mart 2020.
- ^ Ulutürk, Rafet. "Bulgar Parlamento Tarihi". 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mart 2020.
Konuyla ilgili yayınlar
- Black, Cyril E. (1943). The Establishment of Constitutional Government in Bulgaria (İngilizce). Princeton, NJ: Princeton University Press. ss. 33, 46, 69, 83, 86-87, 94-98, 123, 129, 131, 134, 181, 186, 208, 218, 249, 254. Erişim tarihi: 11 Ocak 2020 – Internet Archive vasıtasıyla.
Dış bağlantılar
- Minchin, James George Cotton (1886). The Growth of Freedom in the Balkan Peninsula: Notes of a Traveller in Montenegro, Bosnia, Servia, Bulgaria, and Greece. Londra: John Murray. ss. 332-339. Erişim tarihi: 22 Eylül 2018 – Internet Archive vasıtasıyla.
- "Petko Slaveykov". Biographical sketch (Bulgarca). Slovoto. 29 Mart 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ağustos 2006.
- Gabrovsko-to Uchilishte i Negovy-tie Pŭrvi Popechiteli, (The Gabrovo School and Its First Trustees) From the Erken Dönem Bulgar Baskı Koleksiyonu 30 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Kongre Kütüphanesi
- Erken Dönem Bulgar Baskı Koleksiyonu 30 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Kongre Kütüphanesi
![image]()
Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Bulgaria/Language". Encyclopædia Britannica (11. bas.). Cambridge University Press.
| Wikimedia Commons'ta Petko Slaveykov ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Petko Rachov Slaveykov Bulgarca Petko Rachov Slavejkov 17 Kasim 1827 E U Tirnovo 1 Temmuz 1895 E U Sofya Bulgar sair gazeteci aydin ve folklorist Petko SlaveykovKendi dilinde adiPetko Rachov SlavejkovDogum17 Kasim 1827 1827 11 17 Tirnovo Osmanli ImparatorluguOlum01 Temmuz 1895 67 yasinda Sofya Bulgaristan PrensligiDefin yeriSofya Merkez MezarligiMeslekSair gazeteci politikaciMilliyetBulgaristanEvlilikIrina RaykovaYasamiIlk yillari ve egitimi Slaveykov Tirnovo da dunyaya geldi Annesi dogum esnasinda olmus kendisi hayatta kalmistir Annesinin koyu olan da bulbulleri Bulgarca slayev gormus ve bundan cok etkilenen Petko adini Slaveykov olarak degistirmeye karar vermistir Slaveykov ardi ardina Tarnovo Direndova ve Trevne de ve Baskalasim Manastirinda calismis ve manastir kutuphanesinde kitap okuyarak kendisini gelistirmistir Bu calismalari sirasinda Sirp ve Bati Avrupa eserlerini okumus ve Yunanca ogrenmistir 1843 te ogretmenlige baslamis fakat yazdigi satirik siir Tarnovo meshur Yunan Piskoposlariyla unlu oldu Ingilizce Tarnovo became famous for renowned Greek bishops yuzunden kovulmustur Devaminda kullanarak Vidin Vratsa Pleven Berkofca Leskofca Byala ve Elena da ogretmenlik yapmistir Kulturel aktiviteleri ve Istanbul periyodu Slaveykov kulturel calismalari kapsaminda 1847 yilina kadar 2263 deyis turku ve atasozu toplamistir Slaveykov u donemin Rus sair ve yazarlariyla tanistirmistir 1852 yilindan itibaren ilk kitaplari Smesena kitka Pesnopoya ve Basnenik i basmaya baslamistir 1853 yilinda Kirim Savasi ve cevresindeki devrimci olaylardan etkilenerek Boyka Voyvoda siirini yazmistir 1856 yilindaki basarisiz ndan sonra calismalarini Bulgar halkinin ulusal bilincinin canlandirilmasina yogunlastirmistir 1864 yilinda Bulgar Incil Dernegi tarafindan Incil in dogu Bulgar lehcesinde tam cevirisinin yapilmasi icin Istanbul a davet edilmistir Dogu Bulgarca nin yaygin dil olarak kullanilmasi icin buyuk onem tasiyan bu tercumenin tam metni 1871 yilinda Istanbul da basilmistir Istanbul da tercume uzerine calistigi esnada 1863 1867 Makedoniya 1866 1872 Shutosh 1873 1874 ve Kosturka 1874 olmak uzere dort gazete ve Ruzhitsa 1871 Pchelitsa 1871 Chitalishte 1872 1873 ve Zvanchatiy glumcho 1872 isimli dort dergi cikarmistir Kendisini Istanbul un en unlu Bulgar yazari olarak tanimlayan Slaveykov 60 tan fazla kitap ve sureli yayin ve cevirisi yayinlamistir Otonom bir Bulgar Kilisesi hareketine destek vermis ve yeni kurulan Bulgar Eksarhligi nda ogretmenlige baslamistir Makedoniya gazetesinde yayinlanan Dvete kasti i vlasti makalesi icin tutuklanmis ve merkezi Bukres te olan uyeligiyle suclanmistir bulunan Petko Slaveykov sagda ve oglu solda heykelleriSiyasi faaliyetleri 1873 yilinda unlu Izvorat na Belonogata Turkce Beyaz Bacaklilarin Bahari siirini yazmis ve ayni yil Edirne Odrin de Bulgar Lisesi ni kurmustur Devam eden surecte Eski Zagra da ogretmenlik yaparken devrimci siirler yazmis ve gelisen Bulgar Isyanlari sonrasinda tutuklanmistir Bu surecte Eski Zagra da cikan yangin sebebiyle el yazmalarini ve calismalarini kaybetmistir 93 Harbi esnasinda Rus kuvvetlerine sivil olarak katilmis ve General Mihail Skobelev in Sipka Gecidi Muharebelerine tanik olmustur Orduyla beraber ilerlemeye devam ederek Istanbul yakinlarindaKI Yesilkoy San Stefano ya kadar gelmistir 1878 yilinda Bulgaristan in Osmanli Imparatorlugu ndan bagimsizligini elde etmesinden sonra milletvekili olarak kurucu Bulgaristan Ulusal Meclisine girmis ve la birlikte demokratik bir anayasa hazirlanmasi icin caba gostermistir 1880 yilinda meclis baskani olmus ve 1880 1881 yillarinda Bulgaristan Aydinlanma ve Icisleri Bakani olarak gorev yapmistir Bu surecte Osten 1879 Tselokupna Balgariya 1879 Nezavisimost 1880 1883 Tarnovska konstitutsiya 1884 Istina 1886 Sofiyski dnevnik 1886 ve Pravda 1888 isimli gazeteleri cikarmistir Hayatinin son yillarinda siyasi fikirleri ve eylemleri dolayisiyla tutuklanmis ogretmenlik yapmasi yasaklanmis ve ceza olarak emekli maasi azaltilmistir 1 Temmuz 1895 te Sofya da olmustur Slaveykov un Sofya Merkez Mezarliginda bulunan mezar tasi AilesiIrina Raykova ile evli olan Slaveykov un politikacilar ve gazeteci ve sair dahil toplam sekiz cocugu vardi CalismalariSlaveykov orijinal ve imitasyon eserleriyle Bulgar dilinin gelisimine katki saglamistir Rus sairler Aleksandr Puskin ve Nikolay Karamzin in etkisi altinda vatansever sarkilar siirler yazmistir Genis bir yelpazede eser ureten Slaveykov un lirik ask ve manzara siirleri de bulunmaktadir Siirin yani sira deyis ve atasozleri uzerinde calismis cevirmenlik ve gazetecilik yapmis Bulgar cocuk edebiyatinin ilk temsilcilerinden olmustur Takma isimler altinda Bulgar geleneklerini ve rituellerini yaziya dokmustur kaynak belirtilmeli Kaynakca 1910 Bulgaria Literature The Encyclopaedia Britannica A Dictionary of Arts Sciences Literature and General Information IV BISHARIN to CALGARY 11 11yayinci At the University Press bas Cambridge England s 786 Erisim tarihi 15 Temmuz 2018 Internet Archive vasitasiyla American Missionaries and the Middle East Foundational Encounters ed Mehmet Ali Dogan and Heather J Sharkey PDF Salt Lake City University of Utah 2011 13 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 31 Mart 2020 Uluturk Rafet Bulgar Parlamento Tarihi 22 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mart 2020 Konuyla ilgili yayinlarBlack Cyril E 1943 The Establishment of Constitutional Government in Bulgaria Ingilizce Princeton NJ Princeton University Press ss 33 46 69 83 86 87 94 98 123 129 131 134 181 186 208 218 249 254 Erisim tarihi 11 Ocak 2020 Internet Archive vasitasiyla Dis baglantilarMinchin James George Cotton 1886 The Growth of Freedom in the Balkan Peninsula Notes of a Traveller in Montenegro Bosnia Servia Bulgaria and Greece Londra John Murray ss 332 339 Erisim tarihi 22 Eylul 2018 Internet Archive vasitasiyla Petko Slaveykov Biographical sketch Bulgarca Slovoto 29 Mart 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Agustos 2006 Gabrovsko to Uchilishte i Negovy tie Pŭrvi Popechiteli The Gabrovo School and Its First Trustees From the Erken Donem Bulgar Baski Koleksiyonu 30 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kongre Kutuphanesi Erken Donem Bulgar Baski Koleksiyonu 30 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kongre Kutuphanesi Chisholm Hugh Ed 1911 Bulgaria Language Encyclopaedia Britannica 11 bas Cambridge University Press Wikimedia Commons ta Petko Slaveykov ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir