Seferali bey Hasan bey oğlu Velibeyov (Velibeyli) (azerice: Səfərəli bəy Həsən bəy oğlu Vəlibəyov;1861, Şuşa - 31 Ağustos 1902, Bakü) - tanınmış bir Azerbaycanlı eğitimci, yayıncı, öğretmen ve tercüman. Transkafkasya (Gori) öğretmen okulunun Azerbaycan şubesinin ilk mezunu. Azerbaycan dilinde okuma üzerine ilk ders kitaplarının yazarı ve derleyicisi.
Hayatı
1861 yılında Şuşa şehrinde, Karabağ beyi Şeyh Hasan bey Velibeyov'un ailesinde doğdu.
İlköğrenimini bir mollahane'de (camiye bağlı okul) aldı, burada Farsça ve Arapça okudu. 1875 yılında 4 yıllık Şuşa Rus şehir okuluna girdi ve 1879'da mezun oldu.
Aynı yıl, 17 yaşlı Velibeyov, Transkafkasya (Gori) Öğretmen Okulu'nun yeni kurulan Azerbaycan şubesinin müfettişi, Azerbaycan şubesine ilk öğrencileri almak için Karabağa gelmiş Aleksey Çernyayevski ile tanıştı. Velibeyovla konuştuktan sonra ve yüksek eğitim seviyesinden emin olduktan sonra, Çernyayevski onu Gori'ye davet eder ve okulunun ikinci sınıfına kabul eder.
Velibeyov, Transkafkasya Öğretmen Okulu'ndan iki yılda mezun oldu ve 1881'de okulun yeni kurulan Azeri şubesinin ilk mezunu oldu. Velibeyov, kursu ilk tamamlayan mezun olarak, 1881 Haziran'dan itibaren Öğretmen Okulu'ndaki ilkokulda öğretmenlik görevine atandı.
Seferali bey Velibeyov, okuldan mezun olduktan sonra, sözde "usûl-i cedîd"in uygulanması ve yaygınlaştırılması ve modern "sesli yöntem" öğretiminin kullanılması için bir savaşçı oldu. Velibeyov bu konuda öğretmeni A. O. Çernyayevski beraber çalışıyor.
1883 yılında 21 yaşındaki Velibeyov, Şuşa'da yaz tatilinde olarak, okuma-yazma bilmeyen çocuklar için parasız bir okul açtı. Velibeyov, okulu eski Karabağ hanın kızı şair Hurşidbanu Natevan'ın sarayında ve onun himayesinde açar.
1884 yılında Velibeyov, Dağıstan ve Şirvan'ın Orta Çağ tarihini anlatan XVII yüzyıl "Derbent-name" tarihi kitabını Azerbaycan el yazmasından Rusçaya çevirdi ve inceledi.
1885 yılında Velibevov, Transkafkasya'ya yaptığı gezi sırasında Transkafkasya Öğretmen Okulu'nu tanımak için Gori'ye gelen ünlü Kırım Tatar eğitimci, yayıncı ve yayıncı İsmail Gaspıralı ile tanıştı. Gaspıralı'nın hemfikir ve takipçisi olan Velibevov, Gaspıralı'yla Transkafkasya gezisinde eşlik ediyor ve Gaspıralı'nın Tercüman gazetesinin dağıtımına yardım ediyor. Bu tanışma, Velibeyov ve Gaspıralı arasında uzun yıllar sürecek dostluk ve işbirliğinin başlangıcı oldu.
1888'de Velibeyov, Vatan Dili ders kitabının ikinci bölümünün (A. Çernyayevski ile birlikte) ortak yazarı oldu. Vatan Dili ders kitabı (birinci ve ikinci bölümler), ilkokulda okuyan Azerbaycanlı çocuklar için yeni türde ilk özel ders kitabı oldu. Velibeyov'un A. Çernyayevski ile işbirliği içinde derlediği “Vatan Dili”nin ikinci (ana) bölümü, yaklaşık 40 yıl boyunca Azerbaycanlı çocukların esas ders kitabı oldu.
1889'da Velibeyov, öğrenciler için kısa ve anlaşılır okuma metinlerinden oluşan “Güdreti-Huda” - “Tanrı'nın Gücü” adlı bir okuma kitabı derledi ve yayınladı. Bu ders kitabı, Azerbaycan dilinde temel okuma için ilk kılavuzlardan biri oldu.
1890 yılında Feridun Bey Köçerli ile birlikte Bahçesaray'a giden Velibeyov, İsmail Gaspıralı'nın yanında 10 gün kaldı. Velibeyov ve Köçerli, Tercüman gazetesinin matbaasının işinde Gasprinsky ve ailesine yardım ediyor, Bahçesaray ehalisi ve Zincirli Medresesi başkanıyla tanışıyor ve Velibeyov yerel yeni yöntem okulunda gösteri dersleri veriyor.
1890'da Bahçesaray'dayken Velibeyov bir sonraki eseri olan "Hazineyi-Ehbar" - "Bilgi Hazinesi" ansiklopedisini yayınladı. Ansiklopedide edebiyat, tarih, coğrafya, etnografya ve ünlü tarihi şahsiyetler hakkında bilgilendirici makaleler yer alıyordu.
Transkafkasya Öğretmen Okulu'nda 15 yıllık hizmeti sırasında ilkokul, Azerice öğretmeni ve din öğretmeni olan Velibeyov, gelecek öğretmen, yazarlar ve eğitimcileri olan Neriman Nerimanov, Celil Memmedguluzade, Süleyman Sani Ahundov, Badal bey Badalbeyli ve daha birçok kişinin ilk öğretmeni ve akıl hocası oldu.
Bir yayıncı olarak Seferali bey, Tercüman, Kavkaz, Ziya (Ziyayi-Kafkasiye), Keşkül gibi o dönemin önde gelen yayınlarında neşredildi. Seferali Bey'in yazıları ağırlıklı olarak eğitim ve aydınlanma sorunlarına, Azerbaycan dilinin gelişimine, kültür ve toplum hayatının gelişmesinde ilerleme konularına ayrılmıştı.
1896'da Transkafkasya Öğretmen Okulu'nda 15 yıl hizmet verdikten sonra Seferali bey, Gori'den Bakü'ye taşınarak Bakü Real Mektebi'ne geçti ve eski öğrencisi Neriman Nerimanov'un yanında çalıştı.
1896'da Seferali Bey, Azerbaycan, İran ve Buhara'daki ilköğretim okulları için Farsça okumak için “Isuli-Сedid Lisani Farsi” - “Fars Dilini Öğrenmenin Yeni Usulu” adlı bir ders kitabı yayınladı.
Seferali bey Velibeyov 31 Ağustos 1902'de 42 yaşında Bakü şehrinde kalp hastalığından öldü.
Mukafatlar
- Aziz Stanislav Nişanı, (3 sınıf) (1888)
- Aziz Anna Nişanı, (3 sınıf) (1895)
- İmparator III.Aleksandr'ın saltanatının anısına Nişanı (1896)
- Buhara Yıldızı Nişanı, (1 sınıf) (1899)
- Siri Hursit Nişanı, (4 sınıf) (1902)
Ayrıca bakınız
- Süleyman Sani Ahundov - Seferali bey Velibeyov, tanınmış yazar Süleyman Sani Ahundov'un dayısıdır
- Neriman Nerimanov
- Ismail Gaspıralı
- Feridun Bey Köçerli
- Karabağ
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Seferali bey Hasan bey oglu Velibeyov Velibeyli azerice Sefereli bey Hesen bey oglu Velibeyov 1861 Susa 31 Agustos 1902 Baku taninmis bir Azerbaycanli egitimci yayinci ogretmen ve tercuman Transkafkasya Gori ogretmen okulunun Azerbaycan subesinin ilk mezunu Azerbaycan dilinde okuma uzerine ilk ders kitaplarinin yazari ve derleyicisi Seferali bey VelibeyovHayati1861 yilinda Susa sehrinde Karabag beyi Seyh Hasan bey Velibeyov un ailesinde dogdu Ilkogrenimini bir mollahane de camiye bagli okul aldi burada Farsca ve Arapca okudu 1875 yilinda 4 yillik Susa Rus sehir okuluna girdi ve 1879 da mezun oldu Ayni yil 17 yasli Velibeyov Transkafkasya Gori Ogretmen Okulu nun yeni kurulan Azerbaycan subesinin mufettisi Azerbaycan subesine ilk ogrencileri almak icin Karabaga gelmis Aleksey Cernyayevski ile tanisti Velibeyovla konustuktan sonra ve yuksek egitim seviyesinden emin olduktan sonra Cernyayevski onu Gori ye davet eder ve okulunun ikinci sinifina kabul eder Velibeyov Transkafkasya Ogretmen Okulu ndan iki yilda mezun oldu ve 1881 de okulun yeni kurulan Azeri subesinin ilk mezunu oldu Velibeyov kursu ilk tamamlayan mezun olarak 1881 Haziran dan itibaren Ogretmen Okulu ndaki ilkokulda ogretmenlik gorevine atandi Seferali bey Velibeyov okuldan mezun olduktan sonra sozde usul i cedid in uygulanmasi ve yayginlastirilmasi ve modern sesli yontem ogretiminin kullanilmasi icin bir savasci oldu Velibeyov bu konuda ogretmeni A O Cernyayevski beraber calisiyor 1883 yilinda 21 yasindaki Velibeyov Susa da yaz tatilinde olarak okuma yazma bilmeyen cocuklar icin parasiz bir okul acti Velibeyov okulu eski Karabag hanin kizi sair Hursidbanu Natevan in sarayinda ve onun himayesinde acar 1884 yilinda Velibeyov Dagistan ve Sirvan in Orta Cag tarihini anlatan XVII yuzyil Derbent name tarihi kitabini Azerbaycan el yazmasindan Ruscaya cevirdi ve inceledi 1885 yilinda Velibevov Transkafkasya ya yaptigi gezi sirasinda Transkafkasya Ogretmen Okulu nu tanimak icin Gori ye gelen unlu Kirim Tatar egitimci yayinci ve yayinci Ismail Gaspirali ile tanisti Gaspirali nin hemfikir ve takipcisi olan Velibevov Gaspirali yla Transkafkasya gezisinde eslik ediyor ve Gaspirali nin Tercuman gazetesinin dagitimina yardim ediyor Bu tanisma Velibeyov ve Gaspirali arasinda uzun yillar surecek dostluk ve isbirliginin baslangici oldu 1888 de Velibeyov Vatan Dili ders kitabinin ikinci bolumunun A Cernyayevski ile birlikte ortak yazari oldu Vatan Dili ders kitabi birinci ve ikinci bolumler ilkokulda okuyan Azerbaycanli cocuklar icin yeni turde ilk ozel ders kitabi oldu Velibeyov un A Cernyayevski ile isbirligi icinde derledigi Vatan Dili nin ikinci ana bolumu yaklasik 40 yil boyunca Azerbaycanli cocuklarin esas ders kitabi oldu 1889 da Velibeyov ogrenciler icin kisa ve anlasilir okuma metinlerinden olusan Gudreti Huda Tanri nin Gucu adli bir okuma kitabi derledi ve yayinladi Bu ders kitabi Azerbaycan dilinde temel okuma icin ilk kilavuzlardan biri oldu 1890 yilinda Feridun Bey Kocerli ile birlikte Bahcesaray a giden Velibeyov Ismail Gaspirali nin yaninda 10 gun kaldi Velibeyov ve Kocerli Tercuman gazetesinin matbaasinin isinde Gasprinsky ve ailesine yardim ediyor Bahcesaray ehalisi ve Zincirli Medresesi baskaniyla tanisiyor ve Velibeyov yerel yeni yontem okulunda gosteri dersleri veriyor 1890 da Bahcesaray dayken Velibeyov bir sonraki eseri olan Hazineyi Ehbar Bilgi Hazinesi ansiklopedisini yayinladi Ansiklopedide edebiyat tarih cografya etnografya ve unlu tarihi sahsiyetler hakkinda bilgilendirici makaleler yer aliyordu Transkafkasya Ogretmen Okulu nda 15 yillik hizmeti sirasinda ilkokul Azerice ogretmeni ve din ogretmeni olan Velibeyov gelecek ogretmen yazarlar ve egitimcileri olan Neriman Nerimanov Celil Memmedguluzade Suleyman Sani Ahundov Badal bey Badalbeyli ve daha bircok kisinin ilk ogretmeni ve akil hocasi oldu Bir yayinci olarak Seferali bey Tercuman Kavkaz Ziya Ziyayi Kafkasiye Keskul gibi o donemin onde gelen yayinlarinda nesredildi Seferali Bey in yazilari agirlikli olarak egitim ve aydinlanma sorunlarina Azerbaycan dilinin gelisimine kultur ve toplum hayatinin gelismesinde ilerleme konularina ayrilmisti 1896 da Transkafkasya Ogretmen Okulu nda 15 yil hizmet verdikten sonra Seferali bey Gori den Baku ye tasinarak Baku Real Mektebi ne gecti ve eski ogrencisi Neriman Nerimanov un yaninda calisti 1896 da Seferali Bey Azerbaycan Iran ve Buhara daki ilkogretim okullari icin Farsca okumak icin Isuli Sedid Lisani Farsi Fars Dilini Ogrenmenin Yeni Usulu adli bir ders kitabi yayinladi Seferali bey Velibeyov 31 Agustos 1902 de 42 yasinda Baku sehrinde kalp hastaligindan oldu MukafatlarAziz Stanislav Nisani 3 sinif 1888 Aziz Anna Nisani 3 sinif 1895 Imparator III Aleksandr in saltanatinin anisina Nisani 1896 Buhara Yildizi Nisani 1 sinif 1899 Siri Hursit Nisani 4 sinif 1902 Ayrica bakinizSuleyman Sani Ahundov Seferali bey Velibeyov taninmis yazar Suleyman Sani Ahundov un dayisidir Neriman Nerimanov Ismail Gaspirali Feridun Bey Kocerli Karabag