Akrotiri Yarımadası (Yunanca: Ακρωτήρι) Batı Girit'in kuzeyinde, Hanya'nın kuzeydoğusunda ancak Hanya bölgesel biriminde bulunan kayalıklı bir yarımada.
Yarımadanın başladığı yerin doğusunda Suda, batısında Hanya bulunmaktadır. Eski ismi Kiamon olan yarımada, Bizans döneminde Charaka adı altında bilinmekteydi.
Yarımadanın en yüksek noktası deniz seviyesinden 528 metre yüksekliktedir.
Coğrafya ve çevre
Akrotiri, Girit Denizi'ndeki Girit adasının kuzeybatısında kayalık bir burundur. Hanya ve Suda kasabası arasındaki geniş bir geçitle adanın geri kalanına bağlanan kabaca dairesel bir şekle sahiptir. Güneyde, yarımada ile ada arasında Girit'in en büyük doğal limanı olan Suda Körfezi bulunur ki bu körfez Akrotiri yarımadası sayesinde oluşmaktadır. Kuzey kıyısı boyunca bir dizi tepeye sahip olan yarımadanın büyük çoğunluğu denizden biraz yüksekte bir platodur. Akrotiri'nin kayalık burnunda minimum Taraxacum bitkisi de dahil olmak üzere çeşitli bitki örtüsü bulunmaktadır.
Yarımada genelinde önceden bahçecilik ve zeytin yetiştiriciliği yapılmaktaydı. Son dönemde ise özellikle sahile yakın güneybatı kesiminde çok sayıda inşaat yapıldı. Hanya şehrine yakınlık, yarımadanın bu bölümünü çekici bir yerleşim bölgesi haline getirmektedir. Öte yandan aynı bölgede turizm endüstrisi de sahile yakınlığı ve Marathi, Kalathas ve Stavros kumlu plahları nedeniyle yayılmaktadır. Bölgedeki bazı köyler sadece tatil için inşa edilen yazlık evlerdir.
Tarih
Yarımadanın tarihi, antik Girit'in en güçlü şehirlerinden biri olan Kidonya kentinin kurulması ile ilişkilidir.
Eleftherios Venizelos ve oğlu Sofoklis'in mezarları, Akrotiri'de, Hanya'ya bakan bir yerde bulunmaktadır. Venizelos 1897 yılında burada Yunan bayrağını Türklere ve Büyük Güçlere meydan okuyarak yükseltmiş ve yarımadayı Girit İsyanı'nın önemli merkezlerinden biri haline getirmiştir.
Manastırlar
Yarımadanın kuzeyindeki tepelerde üç manastır bulunmaktadır.
Aya Triada (Moni Tzangarolon)
Bu manastır sonradan Ortodoks kilisesine katılan iki Venedikli keşiş olan Jeremias ve Laurentius Zangarola (Giancarolo) tarafından 17. yüzyılda kurulmuştur. Bu kardeşler, Mourtari ailesinin bağışladığı eski bir manastırı yenilemişlerdir. Zeytin ve portakal bahçeleri içinde yer alan manastıra ait yapılar yaylada ve havalimanına gelen uçaklardan görülebilmektedir.
Manastırın anıtsal giriş kapısı, Rönesans unsurları barındıran kilise cephesi ve muhtemelen daha geç döneme ait çan kulesi, Venedik mimari etkisi göstermektedir.
Gouverneto Manastırı (Moni Gouverneto)
Aya Triada manastırının yaklaşık 5 km kuzeyinde bulunan Gouverneto manastırına oldukça küçük, arabayla geçilmesi zor bir geçitten geçerek ulaşılabilir. 16. yüzyılın başlarında kurulan manastır deniz seviyesinden yaklaşık 400 metre yükseklikte bulunmaktadır. Buradaki daha geç dönemlere ait binalar, içerisinde Meryem Ana'ya adanmış kilisenin de bulunduğu merkezi bir avlunun etrafında organize edilmişlerdir ve dışarıdan bir kaleyi andırmaktadırlar. Kilisenin dış cephesinde klasist sütunlar ve barok usulü süslemeler dikkat çekicidir. Kilisenin iç dekorasyonu ise 19. yüzyıla tarihlendirilmektedir. Manastır kütüphanesinde litürjik eşya ve ikonlar sergilenmektedir. Özellikle manastırın kurucusu olduğu tahmin ediln münzevi İoannis'i anma günü olan 7 Ekim günü birçok Hristiyan bu manastırı ve biraz daha ilerideki ilk manastırı ve mağarayı ziyaret etmektedir.
Katholiko
Gouverneto manastırının kuzeybatısında ve sadece buradan yürüyerek ulaşılabilecek kilise, yaklaşık yarım saat uzaklıkta denize açılan bir kanyonun sonunda bulunmaktadır. Burası muhtemelen bölgede kurulan ilk manastırın konumudur. Yol üzerinde bazı mağara, şapel (Arkoudia) ve yerleşim kalıntıları görmek mümkündür.
Arkoudia olarak da anılan bu mağaranın içerisinde hem neolitik ve bronz çağı buluntuları hem de klasik ve helenistik heykeller bulunmuştur. Bu buluntular ışığında mağaranın antik çağlardan bu yana Artemis ve Apollo kültlerine ibadet yeri olarak dini bir işlev üstlendiğini düşünülmektedir. Hristiyan döneminde Meryem Ana'ya adanan ve içerisinde çileci münzevilerin yaşadığı bu mağaranın biraz uzağında günümüzde terk edilmiş olan manastır kilisesi bulunmaktadır. MS 5. ila 6. yüzyıla tarihlenen bu manastırın, münzevi İoannis tarafından kurulduğu tahmin edilmektedir. Bu kilise, adeta kayalık cephenin oyulması suretiyle uçurum kenarına inşa edilmiştir. Manastırın çevresindeki binaların kalıntıları incir ağaçları ile çevrelenmiştir. Dışarıdan görülebilen bazı restorasyon çalışmaları, manastırın 16. yüzyılda Venedik usulünce yenilendiğini de göstermektedir. Manastır denize yakın olduğundan ve bu nedenle sık sık korsan saldırılarına maruz kaldığından 16. yüzyılda terk edilmiş, bu terk ediliş sonucu biraz daha içeride kalan Gouverneto manastırı kurulmuştur.
Yan Bilgiler
- Hanya Uluslararası Havalimanı yarımadanın tam ortasında yer almaktadır ve adını Yunan halk kahramanı Daskaloyannis'den almaktadır.
- Zorba filmi kısmen buradaki Stavros plajında çekilmiştir.
- Askeri açıdan önemli Suda Körfezi bölgesinde birkaç askeri kısıtlı alan bulunmaktadır.
Kaynakça
- C. Michael Hogan, Cydonia, Modern Antiquarian, January 23, 2008 [1] 8 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Arne Strid and Kit Tan (1986) Mountain Flora of Greece, Edinburgh University Press
Dipnotlar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Akrotiri Yarimadasi Yunanca Akrwthri Bati Girit in kuzeyinde Hanya nin kuzeydogusunda ancak Hanya bolgesel biriminde bulunan kayalikli bir yarimada Akrotiri Yarimadasi Yarimadanin basladigi yerin dogusunda Suda batisinda Hanya bulunmaktadir Eski ismi Kiamon olan yarimada Bizans doneminde Charaka adi altinda bilinmekteydi Yarimadanin en yuksek noktasi deniz seviyesinden 528 metre yuksekliktedir Cografya ve cevreAptera Akrotiri Girit Denizi ndeki Girit adasinin kuzeybatisinda kayalik bir burundur Hanya ve Suda kasabasi arasindaki genis bir gecitle adanin geri kalanina baglanan kabaca dairesel bir sekle sahiptir Guneyde yarimada ile ada arasinda Girit in en buyuk dogal limani olan Suda Korfezi bulunur ki bu korfez Akrotiri yarimadasi sayesinde olusmaktadir Kuzey kiyisi boyunca bir dizi tepeye sahip olan yarimadanin buyuk cogunlugu denizden biraz yuksekte bir platodur Akrotiri nin kayalik burnunda minimum Taraxacum bitkisi de dahil olmak uzere cesitli bitki ortusu bulunmaktadir Yarimada genelinde onceden bahcecilik ve zeytin yetistiriciligi yapilmaktaydi Son donemde ise ozellikle sahile yakin guneybati kesiminde cok sayida insaat yapildi Hanya sehrine yakinlik yarimadanin bu bolumunu cekici bir yerlesim bolgesi haline getirmektedir Ote yandan ayni bolgede turizm endustrisi de sahile yakinligi ve Marathi Kalathas ve Stavros kumlu plahlari nedeniyle yayilmaktadir Bolgedeki bazi koyler sadece tatil icin insa edilen yazlik evlerdir TarihYarimadanin tarihi antik Girit in en guclu sehirlerinden biri olan Kidonya kentinin kurulmasi ile iliskilidir Eleftherios Venizelos ve oglu Sofoklis in mezarlari Akrotiri de Hanya ya bakan bir yerde bulunmaktadir Venizelos 1897 yilinda burada Yunan bayragini Turklere ve Buyuk Guclere meydan okuyarak yukseltmis ve yarimadayi Girit Isyani nin onemli merkezlerinden biri haline getirmistir ManastirlarYarimadanin kuzeyindeki tepelerde uc manastir bulunmaktadir Aya Triada ManastiriAya Triada Moni Tzangarolon Bu manastir sonradan Ortodoks kilisesine katilan iki Venedikli kesis olan Jeremias ve Laurentius Zangarola Giancarolo tarafindan 17 yuzyilda kurulmustur Bu kardesler Mourtari ailesinin bagisladigi eski bir manastiri yenilemislerdir Zeytin ve portakal bahceleri icinde yer alan manastira ait yapilar yaylada ve havalimanina gelen ucaklardan gorulebilmektedir Manastirin anitsal giris kapisi Ronesans unsurlari barindiran kilise cephesi ve muhtemelen daha gec doneme ait can kulesi Venedik mimari etkisi gostermektedir Gouverneto ManastiriGouverneto Manastiri Moni Gouverneto Aya Triada manastirinin yaklasik 5 km kuzeyinde bulunan Gouverneto manastirina oldukca kucuk arabayla gecilmesi zor bir gecitten gecerek ulasilabilir 16 yuzyilin baslarinda kurulan manastir deniz seviyesinden yaklasik 400 metre yukseklikte bulunmaktadir Buradaki daha gec donemlere ait binalar icerisinde Meryem Ana ya adanmis kilisenin de bulundugu merkezi bir avlunun etrafinda organize edilmislerdir ve disaridan bir kaleyi andirmaktadirlar Kilisenin dis cephesinde klasist sutunlar ve barok usulu suslemeler dikkat cekicidir Kilisenin ic dekorasyonu ise 19 yuzyila tarihlendirilmektedir Manastir kutuphanesinde liturjik esya ve ikonlar sergilenmektedir Ozellikle manastirin kurucusu oldugu tahmin ediln munzevi Ioannis i anma gunu olan 7 Ekim gunu bircok Hristiyan bu manastiri ve biraz daha ilerideki ilk manastiri ve magarayi ziyaret etmektedir Katholiko Arkoudiotissa Magarasi Gouverneto manastirinin kuzeybatisinda ve sadece buradan yuruyerek ulasilabilecek kilise yaklasik yarim saat uzaklikta denize acilan bir kanyonun sonunda bulunmaktadir Burasi muhtemelen bolgede kurulan ilk manastirin konumudur Yol uzerinde bazi magara sapel Arkoudia ve yerlesim kalintilari gormek mumkundur Arkoudia olarak da anilan bu magaranin icerisinde hem neolitik ve bronz cagi buluntulari hem de klasik ve helenistik heykeller bulunmustur Bu buluntular isiginda magaranin antik caglardan bu yana Artemis ve Apollo kultlerine ibadet yeri olarak dini bir islev ustlendigini dusunulmektedir Hristiyan doneminde Meryem Ana ya adanan ve icerisinde cileci munzevilerin yasadigi bu magaranin biraz uzaginda gunumuzde terk edilmis olan manastir kilisesi bulunmaktadir MS 5 ila 6 yuzyila tarihlenen bu manastirin munzevi Ioannis tarafindan kuruldugu tahmin edilmektedir Bu kilise adeta kayalik cephenin oyulmasi suretiyle ucurum kenarina insa edilmistir Manastirin cevresindeki binalarin kalintilari incir agaclari ile cevrelenmistir Disaridan gorulebilen bazi restorasyon calismalari manastirin 16 yuzyilda Venedik usulunce yenilendigini de gostermektedir Manastir denize yakin oldugundan ve bu nedenle sik sik korsan saldirilarina maruz kaldigindan 16 yuzyilda terk edilmis bu terk edilis sonucu biraz daha iceride kalan Gouverneto manastiri kurulmustur Yarimadanin uydu goruntusu Hanya Uluslararasi Havalimani ortadaYan BilgilerHanya Uluslararasi Havalimani yarimadanin tam ortasinda yer almaktadir ve adini Yunan halk kahramani Daskaloyannis den almaktadir Zorba filmi kismen buradaki Stavros plajinda cekilmistir Askeri acidan onemli Suda Korfezi bolgesinde birkac askeri kisitli alan bulunmaktadir KaynakcaC Michael Hogan Cydonia Modern Antiquarian January 23 2008 1 8 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Arne Strid and Kit Tan 1986 Mountain Flora of Greece Edinburgh University Press 0 7486 0207 0Dipnotlar A Strid 1996 C M Hogan 2008