Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Ekim 2020) () ( |
Kolbastı, Faroz Kesmesi, Hoptek ya da MetelikTrabzon, Ordu, Giresun ve kısmen Rize'de oynanan bir halk dansının adıdır.
Tarihçe
Bir anlatıya göre 1930'lu yıllarda ağaların olduğu bir dönemde ortaya çıkmıştır. Rivayete göre Faroz, Değirmendere, Arafilboyu ve Boztepe'deki mağaralarda ağalar eğlenirdi. Kolluk kuvvetlerinin bu eğlencelere baskın yaptığı, ağaların da basılmamak için kapıya gözcü yerleştirdiği söylenmektedir. Rivayete göre gözcüler kolluk kuvvetlerini gördüğü an içeri haber getirir, içerdekiler haberi aldıklarında sesi kısarlardı. Basılan ağalar kısık sesle "Geldiler, bastılar, vurdular" demeye başlardı. Kol kuvvetleri böyle baskınlar yaptığı için oyuna kolbastı denildiği iddia edilmektedir. Bununla birlikte Anadolu'nun neredeyse her yerinde Kol oyunu, Kol horonu, Kol havası adlarıyla oynanan halk oyunlarının varlığı bu tezin bir yakıştırma olduğunu düşündürmektedir.
Bir diğer anlatı ise, Farozlu balıkçıların bereketli avlardan sonra düzenledikleri eğlencelerde hoptek adıyla oynanan ve sonradan Faroz kesmesi adı verilen oyunun 1970'lerde Erkan Ocaklı'nın okuduğu Kolbastı türküsünden sonra popüler olması üzerinedir. Oyunun en eski adı olan Hoptek kelimesinin kökeni bilinmemekte Slav dilleriyle ilişkili olduğu ileri sürülmektedir.
Müzik
Kolbastı adlı ezgi Nejat Buhara tarafından Trabzon'da derlenmiş ve müzik repertuvarına Trabzon ezgisi olarak geçmiştir. İlk kolbastı kaydı ise taşplağa Trabzon havalarını da okuyan Picoğlu Osman tarafından 1943 yılında yapılmış olup bugün bilinen ezgilerin tümünden farklıdır ve hoptek oyununun orijinal kaydesi olması muhtemeldir.
Bununla birlikte Karadeniz’de 9/8'lik kol oyunu havaları, 7/8'lik kol horonları, Trabzon'da Kolbastı/optek, Giresun'da metelik olarak dereboyu kavaklar adlandırılan müziklerin tümüyle kolbastı oynanabilmektedir.
Oyun
Günümüzde kolbastı adıyla oynanan oyun Anadolu'da kol oyunu olarak bilinen oyunlardan hem çok daha hızlı hem de figürsel ve adımlama tekniği açısından farklıdır. Kolbastıda yöreye uygun kürek çekme, yüzme, ağ atma, olta atma, ağ çekme, balık tutma gibi yerli insanların uğraşlarını simgelediği iddia edilen gelişigüzel hareketler vardır. Buna karşın son yıllarda oyunun popülerlik kazanmasıyla daha da hareketli bir hal almıştır. Özellikle Avrupa Türkleri oyuna yeni hareketler eklemiştir. Trabzonsporlu futbolcular bazı galibiyetlerini sahada veya soyunma odasında kolbastı oynayarak kutlamaktadır.
Kaynakça
- ^ Aça, Mustafa (2020). Denizin çocukları: Giresun ve Trabzon yöresi balıkçılarının meslek folkloru. Hiperlink eğit.ilet.yay.san.tic.ve ltd.sti. ISBN . 24 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.
- ^ Çiçek, Seyfullah (2011). Topal Osman (Osman Ağa): kurtuluş savaşı'nın efsane kahramani milis p. yarbay. Arı Sanat. ISBN . 24 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.
- ^ Ülkütaşır, M. Şakir (1972). Cumhuriyet'le birlikte Türkiye'de folklor ve etnografya çalışmaları. Başbakanlık Basımevi. 24 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.
- ^ . 19 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2009.
- ^ "Trabzonsporlu futbolcular soyunma odasında kolbastı oynadı!". milliyet.com.tr. 30 Temmuz 2020. 31 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.
Dış bağlantılar
- Trabzon Gençlik Merkezi Kolbastı Ekibi 4 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Trabzon ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Giresun ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Kolbasti haber gazete kitap akademik JSTOR Ekim 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Kolbasti Faroz Kesmesi Hoptek ya da MetelikTrabzon Ordu Giresun ve kismen Rize de oynanan bir halk dansinin adidir TarihceBir anlatiya gore 1930 lu yillarda agalarin oldugu bir donemde ortaya cikmistir Rivayete gore Faroz Degirmendere Arafilboyu ve Boztepe deki magaralarda agalar eglenirdi Kolluk kuvvetlerinin bu eglencelere baskin yaptigi agalarin da basilmamak icin kapiya gozcu yerlestirdigi soylenmektedir Rivayete gore gozculer kolluk kuvvetlerini gordugu an iceri haber getirir icerdekiler haberi aldiklarinda sesi kisarlardi Basilan agalar kisik sesle Geldiler bastilar vurdular demeye baslardi Kol kuvvetleri boyle baskinlar yaptigi icin oyuna kolbasti denildigi iddia edilmektedir Bununla birlikte Anadolu nun neredeyse her yerinde Kol oyunu Kol horonu Kol havasi adlariyla oynanan halk oyunlarinin varligi bu tezin bir yakistirma oldugunu dusundurmektedir Bir diger anlati ise Farozlu balikcilarin bereketli avlardan sonra duzenledikleri eglencelerde hoptek adiyla oynanan ve sonradan Faroz kesmesi adi verilen oyunun 1970 lerde Erkan Ocakli nin okudugu Kolbasti turkusunden sonra populer olmasi uzerinedir Oyunun en eski adi olan Hoptek kelimesinin kokeni bilinmemekte Slav dilleriyle iliskili oldugu ileri surulmektedir MuzikKolbasti adli ezgi Nejat Buhara tarafindan Trabzon da derlenmis ve muzik repertuvarina Trabzon ezgisi olarak gecmistir Ilk kolbasti kaydi ise tasplaga Trabzon havalarini da okuyan Picoglu Osman tarafindan 1943 yilinda yapilmis olup bugun bilinen ezgilerin tumunden farklidir ve hoptek oyununun orijinal kaydesi olmasi muhtemeldir Bununla birlikte Karadeniz de 9 8 lik kol oyunu havalari 7 8 lik kol horonlari Trabzon da Kolbasti optek Giresun da metelik olarak dereboyu kavaklar adlandirilan muziklerin tumuyle kolbasti oynanabilmektedir OyunGunumuzde kolbasti adiyla oynanan oyun Anadolu da kol oyunu olarak bilinen oyunlardan hem cok daha hizli hem de figursel ve adimlama teknigi acisindan farklidir Kolbastida yoreye uygun kurek cekme yuzme ag atma olta atma ag cekme balik tutma gibi yerli insanlarin ugraslarini simgeledigi iddia edilen gelisiguzel hareketler vardir Buna karsin son yillarda oyunun populerlik kazanmasiyla daha da hareketli bir hal almistir Ozellikle Avrupa Turkleri oyuna yeni hareketler eklemistir Trabzonsporlu futbolcular bazi galibiyetlerini sahada veya soyunma odasinda kolbasti oynayarak kutlamaktadir Kaynakca Aca Mustafa 2020 Denizin cocuklari Giresun ve Trabzon yoresi balikcilarinin meslek folkloru Hiperlink egit ilet yay san tic ve ltd sti ISBN 6052817879 24 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2020 Cicek Seyfullah 2011 Topal Osman Osman Aga kurtulus savasi nin efsane kahramani milis p yarbay Ari Sanat ISBN 9944742260 24 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2020 Ulkutasir M Sakir 1972 Cumhuriyet le birlikte Turkiye de folklor ve etnografya calismalari Basbakanlik Basimevi 24 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2020 19 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Subat 2009 Trabzonsporlu futbolcular soyunma odasinda kolbasti oynadi milliyet com tr 30 Temmuz 2020 31 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2020 Dis baglantilarTrabzon Genclik Merkezi Kolbasti Ekibi 4 Aralik 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Trabzon ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Giresun ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz