Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İvan Samoyloviç (Ukraynaca: Іван Самойлович, Rusça: Ива́н Самойло́вич, Lehçe: Iwan Samojłowicz; ö. 1690), 1672'den 1687'ye kadar Sol-kıyı Ukraynası hetman'ıydı. Hüküm sürdüğü dönem, Kazak Hetmanlığı'nın Rusya Çarlığı'na sıkıca bağlanması ve Sağ-kıyı Ukrayna'sını Lehistan-Litvanya Birliği'nden geri alma girişimleriyle geçmiştir.
| İvan Samoyloviç | |
|---|---|
 | |
| 5. Ukrayna Kazakları hetmanı | |
| Görev süresi 17 Haziran 1672 - 1687 | |
| Yerine geldiği | Petro Doroşenko Demyan Mnohohrişni (Rus çarı tarafından tayin edilen) |
| Yerine gelen | İvan Mazepa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | y. 1630 Khodorkiv, Lehistan-Litvanya Birliği |
| Ölüm | 1690 Tobolsk, Sibirya, Rusya Çarlığı |
| Milliyeti | Ruten (Ukraynalı) |
Yaşamı
İvan Samoyloviç, ilk olarak İvan Bryuhovetski'nin Rusya Çarlığına karşı gerçekleştirdiği isyanı sırasında ön plana çıktı. Bryuhovetski'nin idamından sonra, Demyan Mnohohrişni'yi yeni hetman olarak destekledi ve Rus Çarına bağlılık yemini etti. Mnohohrişni'nin onayını da alarak, 17 Haziran 1672'de Konotop'ta Sol-kıyı Ukraynası'nın hetmanı seçildi. Devlet işleri içerisinde, Ukrayna'daki iç durumun istikrara kavuşturulmasına büyük önem verdi. Ukrayna'nın o dönem paralı askerleri - serdiuk (Piyade) ve companiskyi (Süvari) alaylarının genişletilmesine destek verdi. Ayrıca devlet seçkinlerinin güçlenmesine de katkı sağladı. Samoyloviç döneminde gerçekleşen devlet adamlarının güçlenmesi durumu kendinden sonraki hetmanlar zamanında da, devlet idaresi içerisinde önemli yere sahiptir.
Samoyloviç'in yönetimi sırasında, 1667 'na göre Ukrayna toprakları resmi olarak Lehistan-Litvanya Birliği ile Rusya Çarlığı arasında Sol-kıyı Ukraynası ve Sağ Kıyı Ukraynası olarak ikiye bölündü. Bu bölünme ülkenin kalkınmasını tamamen zora sokmuştu. Böylece Sağ-kıyı Ukraynası, komşu devletlerin sürekli savaşlarına dahil olmak durumunda kaldı. Bu nedenle Hetman olarak, Ukrayna topraklarını birleştirmekte kararlıydı. 1674'te Ukrayna'nın sağ-kıyısında askeri bir sefer başlattı. Buradaki halk sürekli bir mücadele içinde ve anavatanlarında özgürce yaşama hakkını yeniden kazanmak istemekteydi. Halkın büyük bir kısmı hetmanın ordusunu direnmeden karşıladı. Ayrıca Leh kralının yanlıları, desteklere rağmen İvan Samoyloviç'i yenemediler. Sağ-kıyı Ukraynası'nın hetman'ı Petro Doroşenko, bu seferde belirleyici bir karar almıştır. 1676'da gücünden İvan Samoyloviç lehine vazgeçmeyi gönüllü olarak kabul ederek Sağ-kıyı Ukraynası'nı İvan Samoyloviç'e teslim etti. Ayrıca , Ukrayna devletinin tek idari merkezi statüsünü aldı.
Bu birleşme durumu aynı zamanda diğer ülkeler tarafından tanınmaya da gerek duymaktaydı. Bunun için 1681'de Hetman Samoyloviç, bir yanda Osmanlı padişahı ile Kırım Hanlığı, diğer yanda Rusya Çarlığı arasındaki Bahçesaray Antlaşması'nın imzalanmasında önemli biri oldu. Anlaşmaya göre Ukrayna topraklarının bir kısmının kaderi belirlendi.
Anısına yapılanlar
- Ukrayna köyü Khodorkiv'de Hetman Samoyloviç anıtı. Yazar Igor Zarichnyi, 2003.
- Baturyn'de İvan Samoyloviç Caddesi.
- Zaporizhzhia'daki Ivan Samoilovich Caddesi.
Kaynakça
- ^ . Гетьманська столиця (Ukraynaca). 17 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023.
- ^ . umoloda.kyiv.ua. 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2022.
- ^ . baturyn-rada.gov.ua. 2 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2022.
Dış bağlantılar
![image]()
Wikimedia Commons'ta Ivan Samoylovych ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur- 'da İvan Samoyloviç 3 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ivan Samoylovic Ukraynaca Ivan Samojlovich Rusca Iva n Samojlo vich Lehce Iwan Samojlowicz o 1690 1672 den 1687 ye kadar Sol kiyi Ukraynasi hetman iydi Hukum surdugu donem Kazak Hetmanligi nin Rusya Carligi na sikica baglanmasi ve Sag kiyi Ukrayna sini Lehistan Litvanya Birligi nden geri alma girisimleriyle gecmistir Ivan Samoylovic5 Ukrayna Kazaklari hetmaniGorev suresi 17 Haziran 1672 1687Yerine geldigi Petro Dorosenko Demyan Mnohohrisni Rus cari tarafindan tayin edilen Yerine gelen Ivan MazepaKisisel bilgilerDogum y 1630 Khodorkiv Lehistan Litvanya BirligiOlum 1690 Tobolsk Sibirya Rusya CarligiMilliyeti Ruten Ukraynali YasamiIvan Samoylovic ilk olarak Ivan Bryuhovetski nin Rusya Carligina karsi gerceklestirdigi isyani sirasinda on plana cikti Bryuhovetski nin idamindan sonra Demyan Mnohohrisni yi yeni hetman olarak destekledi ve Rus Carina baglilik yemini etti Mnohohrisni nin onayini da alarak 17 Haziran 1672 de Konotop ta Sol kiyi Ukraynasi nin hetmani secildi Devlet isleri icerisinde Ukrayna daki ic durumun istikrara kavusturulmasina buyuk onem verdi Ukrayna nin o donem parali askerleri serdiuk Piyade ve companiskyi Suvari alaylarinin genisletilmesine destek verdi Ayrica devlet seckinlerinin guclenmesine de katki sagladi Samoylovic doneminde gerceklesen devlet adamlarinin guclenmesi durumu kendinden sonraki hetmanlar zamaninda da devlet idaresi icerisinde onemli yere sahiptir Samoylovic in yonetimi sirasinda 1667 na gore Ukrayna topraklari resmi olarak Lehistan Litvanya Birligi ile Rusya Carligi arasinda Sol kiyi Ukraynasi ve Sag Kiyi Ukraynasi olarak ikiye bolundu Bu bolunme ulkenin kalkinmasini tamamen zora sokmustu Boylece Sag kiyi Ukraynasi komsu devletlerin surekli savaslarina dahil olmak durumunda kaldi Bu nedenle Hetman olarak Ukrayna topraklarini birlestirmekte kararliydi 1674 te Ukrayna nin sag kiyisinda askeri bir sefer baslatti Buradaki halk surekli bir mucadele icinde ve anavatanlarinda ozgurce yasama hakkini yeniden kazanmak istemekteydi Halkin buyuk bir kismi hetmanin ordusunu direnmeden karsiladi Ayrica Leh kralinin yanlilari desteklere ragmen Ivan Samoylovic i yenemediler Sag kiyi Ukraynasi nin hetman i Petro Dorosenko bu seferde belirleyici bir karar almistir 1676 da gucunden Ivan Samoylovic lehine vazgecmeyi gonullu olarak kabul ederek Sag kiyi Ukraynasi ni Ivan Samoylovic e teslim etti Ayrica Ukrayna devletinin tek idari merkezi statusunu aldi Bu birlesme durumu ayni zamanda diger ulkeler tarafindan taninmaya da gerek duymaktaydi Bunun icin 1681 de Hetman Samoylovic bir yanda Osmanli padisahi ile Kirim Hanligi diger yanda Rusya Carligi arasindaki Bahcesaray Antlasmasi nin imzalanmasinda onemli biri oldu Anlasmaya gore Ukrayna topraklarinin bir kisminin kaderi belirlendi Anisina yapilanlarUkrayna koyu Khodorkiv de Hetman Samoylovic aniti Yazar Igor Zarichnyi 2003 Baturyn de Ivan Samoylovic Caddesi Zaporizhzhia daki Ivan Samoilovich Caddesi Kaynakca Getmanska stolicya Ukraynaca 17 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Mayis 2023 umoloda kyiv ua 1 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2022 baturyn rada gov ua 2 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2022 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Ivan Samoylovych ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur da Ivan Samoylovic 3 Aralik 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde