Matematiğin bir dalı olan karmaşık analizde, 'nın ardından adlandırılan Morera teoremi, bir fonksiyonun holomorf olduğunu kanıtlamak için önemli bir ölçüttür.
Morera teoremi, karmaşık düzlem üzerindeki açık bir D kümesi üzerinde tanımlı, sürekli, karmaşık değerli ve D içindeki her kapalı C eğrisi için
ifadesini sağlayan bir f fonksiyonunun D üzerinde holomorf olması gerektiğini ifade eder. Morera teoreminin varsayımı, f 'nin D üzerinde terstürevi olduğuna denktir.
Teoremin tersi genel anlamda doğru değildir. Holomorf bir fonksiyon, ek varsayımlar konulmadıkça, tanım kümesi üzerinde terstüreve sahip olmak zorunda değildir. Örneğin, Cauchy integral teoremi, holomorf bir fonksiyonun üzerindeki çizgi integralinin ancak fonksiyonun tanım kümesinin basit bağlantılı olması durumunda sıfır olacağını ifade eder.
Kanıt
Görece olarak teoremin basit bir kanıtı vardır. f için açıkça bir terstürev oluşturulur. Ondan sonra teorem, gerçeğinden yola çıkılarak kanıtlanır.
Genellemeyi kaybetmeden, D 'nin olduğu varsayılabilir. D içinde bir a noktası sabitlensin ve D üzerinde aşağıdaki gibi karmaşık değerli bir F fonksiyonu tanımlansın:
Yukarıdaki integral, D içinde a 'dan b 'ye herhangi bir yol üzerinden alınabilir. Burada F fonksiyonu iyi tanımlıdır çünkü hipotez gereği f 'nin a 'dan b 'ye giden herhangi iki eğri boyunca integrali eşittir. Hesabın temel teoremi sayesinde F 'nin türevinin f olduğu görülür:
Özellikle, F holomorftur. O zaman f de holomorf bir fonksiyonun türevi olduğu için holomorftur.
Uygulamalar
Morera teoremi karmaşık analizde standart bir araçtır. Bir holomorf fonksiyon cebirsel olmayan bir yolla oluşturulacaksa, hemen hemen tüm argümanlarda Morera teoremi kullanılır.
Düzgün limitler
Örneğin, f1, f2, ... açık bir küme üzerinde sürekli bir f fonksiyonuna bir holomorf fonksiyon dizisi olsun. Cauchy integral teoreminden her n için ve disk içinde kapalı her C eğrisi için
ifadesinin doğru olduğu görülür. Düzügün yakınsaklık sayesinde de her kapalı C eğrisi için
ifadesinin doğruluğu biliniyor. Bu yüzden, Morera teoreminden dolayı f holomorf olmalıdır. Bu gerçek, aynı zamanda, herhangi açık bir Ω ⊆ C kümesi için, u : Ω → C şeklinde tanımlanan ve analitik tüm fonksiyonların kümesi A(Ω)'nın supremum norm'a göre bir olduğunu göstermek için de kullanılabilir.
Sonsuz toplamlar ve integraller
Morera teoremi ayrıca Riemann zeta fonksiyonu
veya gama fonksiyonu
gibi toplamlar ve integraller yoluyla tanımlanmış fonksiyonların analitikliğini göstermek için de kullanılabilir.
Hipotezlerin zayıflatılması
Morera teoreminin hipotezleri epeyce zayıflatılabilir. Özellikle, D bölgesi içindeki her kapalı T üçgeni için
integralinin sıfır olması yeterlidir. Bu aslında, holomorfiyi ayırıcı bir niteliğe sokar, yani f ancak ve ancak yukarıdaki koşullar sağlanırsa holomorftur.
Kaynakça
- Ahlfors, Lars (1 Ocak 1979), Complex Analysis, McGraw-Hill, ISBN
- Conway, John B. (1 Nisan 2001), Functions of One Complex Variable I, Graduate Texts in Mathematics, Springer, ISBN
- G. Morera, "Un teorema fondamentale nella teoria delle funzioni di una variabile complessa", Rend. del R. Instituto Lombardo di Scienze e Lettere (2) 19 (1886) 304–307
- Rudin, Walter (1 Mayıs 1986), Real and Complex Analysis, McGraw-Hill, ISBN
Dış bağlantılar
- MathWorld'deki Morera Teoremi bilgisi22 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- EoM makalesi17 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Matematigin bir dali olan karmasik analizde nin ardindan adlandirilan Morera teoremi bir fonksiyonun holomorf oldugunu kanitlamak icin onemli bir olcuttur Eger her C boyunca sifirsa o zaman f D uzerinde holomorftur Morera teoremi karmasik duzlem uzerindeki acik bir D kumesi uzerinde tanimli surekli karmasik degerli ve D icindeki her kapali C egrisi icin Cf z dz 0 displaystyle oint C f z dz 0 ifadesini saglayan bir f fonksiyonunun D uzerinde holomorf olmasi gerektigini ifade eder Morera teoreminin varsayimi f nin D uzerinde tersturevi olduguna denktir Teoremin tersi genel anlamda dogru degildir Holomorf bir fonksiyon ek varsayimlar konulmadikca tanim kumesi uzerinde terstureve sahip olmak zorunda degildir Ornegin Cauchy integral teoremi holomorf bir fonksiyonun uzerindeki cizgi integralinin ancak fonksiyonun tanim kumesinin basit baglantili olmasi durumunda sifir olacagini ifade eder Kanita dan b ye iki yol boyunca integraller esittir cunku farklari kapali bir dongu boyunca integraldir Gorece olarak teoremin basit bir kaniti vardir f icin acikca bir tersturev olusturulur Ondan sonra teorem gerceginden yola cikilarak kanitlanir Genellemeyi kaybetmeden D nin oldugu varsayilabilir D icinde bir a noktasi sabitlensin ve D uzerinde asagidaki gibi karmasik degerli bir F fonksiyonu tanimlansin F b abf z dz displaystyle F b int a b f z dz Yukaridaki integral D icinde a dan b ye herhangi bir yol uzerinden alinabilir Burada F fonksiyonu iyi tanimlidir cunku hipotez geregi f nin a dan b ye giden herhangi iki egri boyunca integrali esittir Hesabin temel teoremi sayesinde F nin turevinin f oldugu gorulur F z f z displaystyle F z f z Ozellikle F holomorftur O zaman f de holomorf bir fonksiyonun turevi oldugu icin holomorftur UygulamalarMorera teoremi karmasik analizde standart bir aractir Bir holomorf fonksiyon cebirsel olmayan bir yolla olusturulacaksa hemen hemen tum argumanlarda Morera teoremi kullanilir Duzgun limitler Ornegin f1 f2 acik bir kume uzerinde surekli bir f fonksiyonuna bir holomorf fonksiyon dizisi olsun Cauchy integral teoreminden her n icin ve disk icinde kapali her C egrisi icin Cfn z dz 0 displaystyle oint C f n z dz 0 ifadesinin dogru oldugu gorulur Duzugun yakinsaklik sayesinde de her kapali C egrisi icin Cf z dz limn Cfn z dz 0 displaystyle oint C f z dz lim n rightarrow infty oint C f n z dz 0 ifadesinin dogrulugu biliniyor Bu yuzden Morera teoreminden dolayi f holomorf olmalidir Bu gercek ayni zamanda herhangi acik bir W C kumesi icin u W C seklinde tanimlanan ve analitik tum fonksiyonlarin kumesi A W nin supremum norm a gore bir oldugunu gostermek icin de kullanilabilir Sonsuz toplamlar ve integraller Morera teoremi ayrica Riemann zeta fonksiyonu z s n 1 1ns displaystyle zeta s sum n 1 infty frac 1 n s veya gama fonksiyonu G a 0 xa 1e xdx displaystyle Gamma alpha int 0 infty x alpha 1 e x dx gibi toplamlar ve integraller yoluyla tanimlanmis fonksiyonlarin analitikligini gostermek icin de kullanilabilir Hipotezlerin zayiflatilmasiMorera teoreminin hipotezleri epeyce zayiflatilabilir Ozellikle D bolgesi icindeki her kapali T ucgeni icin Tf z dz displaystyle oint partial T f z dz integralinin sifir olmasi yeterlidir Bu aslinda holomorfiyi ayirici bir nitelige sokar yani f ancak ve ancak yukaridaki kosullar saglanirsa holomorftur KaynakcaAhlfors Lars 1 Ocak 1979 Complex Analysis McGraw Hill ISBN 978 0070006577 Conway John B 1 Nisan 2001 Functions of One Complex Variable I Graduate Texts in Mathematics Springer ISBN 978 3540903284 G Morera Un teorema fondamentale nella teoria delle funzioni di una variabile complessa Rend del R Instituto Lombardo di Scienze e Lettere 2 19 1886 304 307 Rudin Walter 1 Mayis 1986 Real and Complex Analysis McGraw Hill ISBN 978 0070542341 Dis baglantilarMathWorld deki Morera Teoremi bilgisi22 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde EoM makalesi17 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde