Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kedi makisigiller (Cheirogaleidae) makimsiler (Lemuriformes) grubundan bir primat familyası. Madagaskar adasının farklı orman türlerinde çoğu ağaçta yaşayan, gece aktif, küçük boy hayvanlardır. Şu an familyanın 30 türü tanınmaktadır.
| Kedi makisigiller | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 (Cheirogaleus major) | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Türler | |||||||||||||||
| Metne bakınız. | |||||||||||||||
Özellikleri
Kedi makisigillerin uzunlukları 9 – 29 cm (kuyruk 13 – 37 cm) ve ağırlıkları 25 - 600 gram arası değişir. En küçükleri olan (Microcebus berthae) aynı zamanda tüm lemur takımının en küçüğüdür. Vücut uzun, kuyruk vücuttan daha uzun olur. Ön bacakları arka bacaklarından kısadır.
Bir parmağın dışında her parmaklarında tırnakları bulunur; bu parmak tüm nemli burunlu maymunlar'da olduğu gibi, temizlik parmağı olarak evrimleşmiş ikinci ayak parmağıdır. Yumuşak ve yünlü olan postlarının rengi gri ve kahverengi arası değişir. Kafa yuvarlağımsı, gözler iri ve birbirine yakın, kulaklar büyük ve çoğunlukla tüysüz olur.
Yayılım
Çoğu makisiler gibi kedi makisigiller de Madagaskar adasında, farklı orman şekillerinde yaşar. Bu lemur familyası gayet yaygındır; birçok bölgelerde en az bir türe rastlamak mümkündür.
Yaşam şekli ve beslenme
Kedi makisigiller ağaçta yaşayan, gece aktif hayvanlardır. Gündüzü ağaç kovuklarında, yapraktan yaptıkları bir yuvada veya başka bir sığınakta geçirirler. Ağacın dalları arasında dört ayak üzerinde yürür, kuyrukları ile dengeyi sağlayarak uzun mesafeleri de sıçrayıp aşabilirler. Yere nadir inerler.
Çoğu türler farklı yapılı gruplar oluşturur. Bazı türlerde bir erkeğin bölgesi birkaç dişinin bölgesi ile örtüşür. Bazı diğer türlerde ise bir çift ömür boyu beraber kalır.
Kuraklık dönemindeki besin yoksunluğunda açlık çekmemek için bazı türler (günde birkaç saat veya daha uzun zaman) hareket etmedikleri bir duruma girer (). Bu durumda vücut ısısı sağlam kalmaz ve dışarıdaki sıcaklığa uyum sağlar ve metabolizma yavaşlar. Kalın kuyruklu makilerde bu durum hatta aylarca sürer ve kış uykusu olarak değerlendirilebilir. Aynı kış uykusu yapan hayvanlar gibi, kuraklık dönemine doğru normalinden fazla yiyerek kalın kuyruğunda yağ depolar.
Kedi makisigiller her şey yiyicidir (omnivor). Meyve, çiçek, nektar gibi bitkisel şeylerin yanında böcek, örümcek ve küçük omurgalıları da yerler.
Üreme
Kasım ayı civarında çiftleşme zamanı başlar. 60 günlük bir gebelikten sonra 2 - 4 yavru doğar. Anne yavruyu emzirdiği ilk 1 - 2 ay yanında taşır. 1 - 2 yıl içinde ergenleşirler. İnsanların bakımında bulunanları arasında 20 yaşına varanları olmuştur, ancak tabiat'da daha az yaşadıkları tahmin edilir.
Tehdit
En büyük düşmanları baykuşlar, yılanlar ve Madagaskar etçilleridir. İnsanlarca yapılan tehdit ise ormanın yok edilmesidir. Genel olarak büyük makiler kadar tehdit altında değildirler. Ancak birçok yeni bulunan tür hakkında ayrıntılı bilgi mevcut değil.
Sınıflandırma
Kedi makisigiller önceleri makigiller familyasına eklenirlerdi, ancak vücut yapılarında ve yaşam şekillerinde olan farklarından dolayı artık ayrı bir familya olarak kabul edilirler.
Familya'nın 5 cinsi 30 türe ayrılır:
- (Phaner):
- (Phaner furcifer)
- (Phaner pallescens)
- (Phaner parienti)
- (Phaner electromontis)
- veya Asıl kedi makileri (Cheirogaleus):
- (Cheirogaleus major)
- (Cheirogaleus crossleyi)
- (Cheirogaleus sibreei)
- (Cheirogaleus ravus)
- (Cheirogaleus minusculus)
- (Cheirogaleus medius)
- (Cheirogaleus adipicaudatus)
- Allocebus
- (Allocebus trichotis)
- (Mirza):
- (Mirza zaza) und
- (Mirza coquereli)
- (Microcebus):
- (Microcebus berthae)
- (Microcebus bongolavensis)
- (Microcebus danfossi)
- (Microcebus griseorufus)
- (Microcebus jollyae)
- (Microcebus lehilahytsara)
- (Microcebus macarthurii)
- (Microcebus mamiratra)
- (Microcebus mittermeieri)
- (Microcebus murinus)
- (Microcebus myoxinus)
- (Microcebus ravelobensis)
- (Microcebus rufus)
- (Microcebus sambiranensis)
- (Microcebus simmonsi)
- (Microcebus tavaratra)
Çatal şeritli makiler ayrı bir alt familya'ya konulmakta (Phanerinae), diğer cinsler ise Cheirogaleinae alt familyasını oluşturur. Familya içerisindeki akrabalık mesafeleri şu şekilde gösterilebilir:
Kedi makisigiller (Cheirogaleidae) ├──Çatal şeritli makiler (Phanerinae, Phaner) └──Cheirogaleinae ├──Kalın kuyruklu makiler (Cheirogaleus) └──N.N. ├──Tüy kulaklı maki (Allocebus) └──N.N. ├──Fare makileri (Microcebus) └──Büyük fare makileri (Mirza)
Kitaplar
- Thomas Geissmann: Vergleichende Primatologie, Springer-Verlag 2003,
- Ronald M. Nowak: Walker's Mammals of the World. Johns Hopkins University Press, 1999
- R. Mittermeier, J. Ganzhorn, W. Konstant, K. Glander, I. Tattersall, C. Groves, A. Rylands, A. Hapke, J. Ratsimbazafy, M. Mayor, E. Louis jr., Y. Rumpler, C. Schwitzer und R. Rasoloarison: Lemur Diversity in Madagascar. In: International Journal of Primatology 29 (2008), S. 1607–1656.
Kaynakça
Dış bağlantılar
 Wikimedia Commons'ta Kedi makisigiller ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. |
 Wikispecies'te Kedi makisigiller ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur. |
| Wikimedia Commons'ta Kedi makisigiller ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kedi makisigiller Cheirogaleidae makimsiler Lemuriformes grubundan bir primat familyasi Madagaskar adasinin farkli orman turlerinde cogu agacta yasayan gece aktif kucuk boy hayvanlardir Su an familyanin 30 turu taninmaktadir Kedi makisigiller Cheirogaleus major Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim PrimatesAlt takim StrepsirrhiniUst familya LemuroideaFamilya Cheirogaleidae J E Gray 1873TurlerMetne bakiniz Microcebus murinus OzellikleriKedi makisigillerin uzunluklari 9 29 cm kuyruk 13 37 cm ve agirliklari 25 600 gram arasi degisir En kucukleri olan Microcebus berthae ayni zamanda tum lemur takiminin en kucugudur Vucut uzun kuyruk vucuttan daha uzun olur On bacaklari arka bacaklarindan kisadir Bir parmagin disinda her parmaklarinda tirnaklari bulunur bu parmak tum nemli burunlu maymunlar da oldugu gibi temizlik parmagi olarak evrimlesmis ikinci ayak parmagidir Yumusak ve yunlu olan postlarinin rengi gri ve kahverengi arasi degisir Kafa yuvarlagimsi gozler iri ve birbirine yakin kulaklar buyuk ve cogunlukla tuysuz olur YayilimCogu makisiler gibi kedi makisigiller de Madagaskar adasinda farkli orman sekillerinde yasar Bu lemur familyasi gayet yaygindir bircok bolgelerde en az bir ture rastlamak mumkundur Yasam sekli ve beslenmeKedi makisigiller agacta yasayan gece aktif hayvanlardir Gunduzu agac kovuklarinda yapraktan yaptiklari bir yuvada veya baska bir siginakta gecirirler Agacin dallari arasinda dort ayak uzerinde yurur kuyruklari ile dengeyi saglayarak uzun mesafeleri de sicrayip asabilirler Yere nadir inerler Cogu turler farkli yapili gruplar olusturur Bazi turlerde bir erkegin bolgesi birkac disinin bolgesi ile ortusur Bazi diger turlerde ise bir cift omur boyu beraber kalir Kuraklik donemindeki besin yoksunlugunda aclik cekmemek icin bazi turler gunde birkac saat veya daha uzun zaman hareket etmedikleri bir duruma girer Bu durumda vucut isisi saglam kalmaz ve disaridaki sicakliga uyum saglar ve metabolizma yavaslar Kalin kuyruklu makilerde bu durum hatta aylarca surer ve kis uykusu olarak degerlendirilebilir Ayni kis uykusu yapan hayvanlar gibi kuraklik donemine dogru normalinden fazla yiyerek kalin kuyrugunda yag depolar Kedi makisigiller her sey yiyicidir omnivor Meyve cicek nektar gibi bitkisel seylerin yaninda bocek orumcek ve kucuk omurgalilari da yerler UremeKasim ayi civarinda ciftlesme zamani baslar 60 gunluk bir gebelikten sonra 2 4 yavru dogar Anne yavruyu emzirdigi ilk 1 2 ay yaninda tasir 1 2 yil icinde ergenlesirler Insanlarin bakiminda bulunanlari arasinda 20 yasina varanlari olmustur ancak tabiat da daha az yasadiklari tahmin edilir TehditEn buyuk dusmanlari baykuslar yilanlar ve Madagaskar etcilleridir Insanlarca yapilan tehdit ise ormanin yok edilmesidir Genel olarak buyuk makiler kadar tehdit altinda degildirler Ancak bircok yeni bulunan tur hakkinda ayrintili bilgi mevcut degil Siniflandirma Cheirogaleus medius Kedi makisigiller onceleri makigiller familyasina eklenirlerdi ancak vucut yapilarinda ve yasam sekillerinde olan farklarindan dolayi artik ayri bir familya olarak kabul edilirler Familya nin 5 cinsi 30 ture ayrilir Phaner Phaner furcifer Phaner pallescens Phaner parienti Phaner electromontis veya Asil kedi makileri Cheirogaleus Cheirogaleus major Cheirogaleus crossleyi Cheirogaleus sibreei Cheirogaleus ravus Cheirogaleus minusculus Cheirogaleus medius Cheirogaleus adipicaudatus Allocebus Allocebus trichotis Mirza Mirza zaza und Mirza coquereli Microcebus Microcebus berthae Microcebus bongolavensis Microcebus danfossi Microcebus griseorufus Microcebus jollyae Microcebus lehilahytsara Microcebus macarthurii Microcebus mamiratra Microcebus mittermeieri Microcebus murinus Microcebus myoxinus Microcebus ravelobensis Microcebus rufus Microcebus sambiranensis Microcebus simmonsi Microcebus tavaratra Catal seritli makiler ayri bir alt familya ya konulmakta Phanerinae diger cinsler ise Cheirogaleinae alt familyasini olusturur Familya icerisindeki akrabalik mesafeleri su sekilde gosterilebilir Kedi makisigiller Cheirogaleidae Catal seritli makiler Phanerinae Phaner Cheirogaleinae Kalin kuyruklu makiler Cheirogaleus N N Tuy kulakli maki Allocebus N N Fare makileri Microcebus Buyuk fare makileri Mirza KitaplarThomas Geissmann Vergleichende Primatologie Springer Verlag 2003 ISBN 3 540 43645 6 Ronald M Nowak Walker s Mammals of the World Johns Hopkins University Press 1999 ISBN 0 8018 5789 9 R Mittermeier J Ganzhorn W Konstant K Glander I Tattersall C Groves A Rylands A Hapke J Ratsimbazafy M Mayor E Louis jr Y Rumpler C Schwitzer und R Rasoloarison Lemur Diversity in Madagascar In International Journal of Primatology 29 2008 S 1607 1656 Kaynakca nach Mittermeier et al 2008 nach Geissmann 2003 S 49Dis baglantilarWikimedia Commons ta Kedi makisigiller ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Wikispecies te Kedi makisigiller ile ilgili detayli taksonomi bilgileri bulunur Wikimedia Commons ta Kedi makisigiller ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir