Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bolu, Bolu ilinin merkezi olan şehirdir.
| Bolu | |
|---|---|
Şehir | |
 | |
 Bolu merkez ilçesi | |
| Ülke | Türkiye |
| Bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İl | Bolu |
| İdare | |
| • Belediye başkanı | Tanju Özcan (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 8323 km² |
| Rakım | 726 m |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| Alan kodu | 0374 |
| Plaka kodu | 14 |
Resmî site http://www.bolu.bel.tr | |
Coğrafya
Türkiye yüz ölçümünün %1,015'lik bölümünü kaplayan Bolu ili, 8.323 km² yüz ölçümü ile Karadeniz Bölgesi'nin Batı Karadeniz bölümünde yer alır. İl arazisinin yaklaşık %18'ini tarım alanları oluşturmaktadır. Orman alanları ise %64’lük bir oran ile Türkiye ormanları içinde %2,55'lik paya sahiptir. Çayır ve meraların kapladığı alan yaklaşık %15'tir. Geriye kalan %8 dolayında alan ise tarım dışı alanlardır.
Ortalama rakım 1000 m, merkez ilçe rakımı ise 725 m civarındadır. Matematiksel konum açısından 30 derece 32 dakika - 32 derece 36 dakika Doğu boylamları ile 40 derece 06 dakika - 41 derece 01 dakika Kuzey enlemleri arasındadır.
Bolu İl Merkezine göre; Dörtdivan, Yeniçağa ve Gerede İlçeleri doğuda, Mengen kuzeydoğuda, Göynük ve Mudurnu İlçeleri güneybatıda, Seben ve Kıbrıscık İlçeleri ise güneyde yer almaktadır. Bolu’nun, batısında Düzce ve Sakarya, güneybatısında Bilecik ve Eskişehir, güneyinde Ankara, doğusunda Çankırı, kuzeyinde Zonguldak ve kuzey doğusunda Karabük İlleri yer alır.
Düzce'nin 584 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile (09.12.1999 tarih ve 23901 sayılı R.G.) il olarak ayrılmasıyla, Bolu'nun denizle bağlantısı kalmamıştır.
Dağlar: İl topraklarının %56'sını kaplamaktadır. İlin güneybatı - kuzeydoğu istikametinde Bolu Dağları; en yüksek yeri 1980 m. ile Çele Doruğu ve Abant Dağları (1748 m.), Gerede'nin kuzeyinde Arkot (1877 m.) ve Göl Dağları (1112 m.)dır. En güneyde ilk iki sıradan daha yüksek olan ve genel olarak Köroğlu Dağları (en yüksek yeri 2499 m.) adı verilen volkanik dağlar uzanır. Bolu'nun güneyindeki uzantısı Seben Dağları 1854 m. Mudurnu civarında Ardıç Dağları 1443 m. Güneydeki Çal Tepesi ise 1640 m. yüksekliğindedir.
Ovalar: İl Yüzölçümünün %8'ini kaplayan ovalar genel olarak batı – doğu istikametinde uzanırlar. 725 m. yükseltideki Bolu Ovası ve 1300 m. yükseltideki Gerede Ovaları en genişleridir. Diğer ovalar ise Yeniçağa Ovası, Mudurnu Ovası ve Göynük ilçesinin güneyinde Himmetoğlu Ovasıdır.
Akarsular: Bolu’da en önemli akarsular Büyüksu, Mengen Çayı, Aladağ Çayı, Mudurnu Çayı, Göynük Suyu, Çatak Suyu ve Gerede Çayıdır.
Göller: Yörede morfolojik yapının karmaşıklığı, akarsu sayısının çokluğu, yükselti farklılıkları ve eğimin fazlalığı gibi faktörler çok sayıda gölün oluşmasına neden olmuştur. Havzaların ve çanakların yüzölçümlerinin küçüklüğü göllerin de küçük alanlı olması sonucunu doğurmuştur. Abant Gölü, Yeniçağa, Çubuk, Sünnet, Yedigöller, Karagöl, Sülüklügöl, Karamurat en önemli göllerdir.
İklim: Bolu genellikle Batı Karadeniz ve Karadeniz iklim tiplerinin içinde yer almaktadır. Bunun yanında güneybatı bölümlerinde Marmara ve İç Anadolu iklim tipleri de görülmektedir. Son 52 yıllık verilere göre ortalama günlük güneşlenme süresi 5 saat 49 dakika, yıllık yağış 536 mm. yıllık ortalama yağışlı gün sayısı ise 137 gündür.
Bitki örtüsü: Bolu'da hakim bitki örtüsü ormanlardır. İl topraklarının %55'i ormanlarla kaplıdır. Karadere, Seben ve Aladağ Ormanları yurdumuzun en zengin ormanlarıdır. Hakim ağaç türleri kayın, gürgen, ıhlamur, dişbudak, meşe, kızılağaç, karaağaç, kavak, köknar ve sarıçamdır.
Ulaşım Ankara–İstanbul karayolu üzerinde bulunan Bolu'ya sadece kara yolu ile ulaşım sağlanabilmektedir.
Tarihçe
MÖ 1200’lü yıllarda bütün Hitit toprakları gibi Bolu da Friglerin elindeydi. MÖ 6. asırda Persler bölgeye hakim oldular. MÖ 336’da Büyük İskender Persleri yenerek Anadolu’nun birçok yeri gibi Bolu’yu da ele geçirdi. Büyük İskender’in ölümü üzerine Makedonya yıkılınca Bolu bölgesinde Bitinya Krallığı kuruldu. Yazılı belgeler, o dönemlerden kalan arkeolojik eserler ve tarih kaynaklarına göre, Trak göçleri sonunda Sakarya ve Filyos Nehrinin yayı içine yerleşen halk "Bithyn" ismi ile anılıyordu. Bu yüzden Bolu'nun da içinde bulunduğu Kuzeybatı Anadolu'ya "Bithynia" denilmiştir. Bithynler tarafından Salonia Campus denilen Bolu Ovası ve çevresinin adı Romalılar tarafından "Claudio Polis" olarak değiştirilmiştir. Bolu isminin de "Polis"ten geldiği sanılmaktadır. Üç tepe üzerinde kurulmuş olan şehir içte ve dışta surlara sahipti. Şehrin kuzeyinde Halı Hisarı bölgesinde bu surların kalıntıları görülebilmektedir. 1071 Malazgirt zaferinden sonra batıya yayılan Türkmenler 3 yıl sonra Bolu’ya yerleştiler. Selçuklu Devleti’nin komutanları Artuk, Tutuk, Danişmend, Karateki ve Saltuk Beyler Süleyman Şah’ın emrinde İstanbul sınırına dayandılar. Bu akınlar sırasında Bolu, Horasanlı Aslahaddin tarafından fethedilmiştir.
Bolu Yöresine Osmanlı akını ilk kez Osman Gazi tarafından başlatılmıştır. Bolu yöresinin tümüyle fethedilmesi ise Orhan Gazi döneminin ilk yıllarına (1324-1326) rastlar. Bir başka rivayete göre Osmanlılar zamanında bölgede, bol olarak Uluğ - Alim olması nedeniyle önceleri "Bol Uluğ", zamanla yöre "BOLU" olarak isimlendirilmiştir. Yıldırım Beyazid'in ölümü ile başlayan şehzadeler savaşına Bolu, birçok kez sahne oldu. Bolu, Ankara Savaşı sonrası Timur'un talan ettiği bölgelerin dışında kaldığı gibi, bu tehlike bitinceye kadar, Osmanlı Devleti'nin ikinci kurucusu sayılan Mehmed Çelebi'yi de Kızık Yaylasında barındıran belde olmuştur. Mehmed Çelebi'nin Osmanlı Devleti'nin birliğini sağlamasından sonra ise Bolu, düzenli bir yönetime kavuştu.
1324-1692 yılları arasında Bolu, 36 kazası olan bir sancak beyliği idi. XVI. Yüzyılda Bolu, ikinci derece Şehzade sancaklarından biri oldu. II. Bayezid döneminde Şehzade Süleyman (Kanuni) buraya atandı. 1683-1792 yılları arasında Bolu, Voyvodalıkla yönetildi. II. Mahmud zamanında ise Mutasarrıflığa dönüştürüldü. (1811) Tanzimat sonrası Bolu; Kastamonu eyaletine bağlandı (1864). 1909 yılında ise tekrar Mutasarrıflığa dönüştürüldü.
Mondros Mütarekesi'nin yürürlüğe girmesi ve İzmir'in işgal edilmesinin ardından Bolu yöresinde ilk Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Gerede'de örgütlendi. Bolu I. Dünya Savaşı'nda ve sonrasında düşman işgaline uğramadı fakat maddi zarar gördü. Mustafa Kemal Paşa önderliğinde yapılan milli mücadele dönemlerinin sonunda Bolu, 10 Ekim 1923'te Mutasarrıflık devrini tamamladı ve vilayet haline getirildi.
Nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927 | 55.991 | 7.215 | 48.776 |
| 1935 | 61.036 | 7.835 | 53.201 |
| 1940 | 62.040 | 8.103 | 53.937 |
| 1945 | 63.551 | 7.214 | 56.337 |
| 1950 | 43.492 | 7.954 | 35.538 |
| 1955 | 49.002 | 12.271 | 36.731 |
| 1960 | 54.888 | 13.745 | 41.143 |
| 1965 | 63.182 | 21.700 | 41.482 |
| 1970 | 69.200 | 26.944 | 42.256 |
| 1975 | 77.078 | 32.812 | 44.266 |
| 1980 | 87.257 | 38.283 | 48.974 |
| 1985 | 100.910 | 50.288 | 50.622 |
| 1990 | 113.596 | 60.789 | 52.807 |
| 2000 | 135.009 | 84.565 | 50.444 |
| 2007 | 156.498 | 107.857 | 48.641 |
| 2008 | 156.100 | 120.001 | 36.099 |
| 2009 | 159.070 | 120.021 | 39.049 |
| 2010 | 160.500 | 119.898 | 40.602 |
| 2011 | 167.343 | 125.842 | 41.501 |
| 2012 | 172.355 | 131.264 | 41.091 |
| 2013 | 174.687 | 140.131 | 34.556 |
| 2014 | 177.855 | 144.864 | 32.991 |
| 2015 | 186.275 | 153.783 | 32.492 |
| 2016 | 195.209 | 163.018 | 32.191 |
| 2017 | 199.702 | 168.187 | 31.515 |
| 2018 | 205.525 | 171.180 | 34.345 |
| 2019 | 212.358 | 178.038 | 34.320 |
| 2020 | 212.641 | 179.223 | 33.418 |
Belediye başkanları
Osmanlı dönemi
| № | Şehremini | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi |
|---|---|---|---|
| 1 | Çarıkçıoğlu Mustafa Bey (Özveren) | 1880 | 1886 |
| 2 | Ahmet Mazhar Efendi | 1886 | 1887 |
| (1) | Çarıkçıoğlu Mustafa Bey (Özveren) | 1887 | 1904 |
| 3 | Ahmet Süreyya Efendi (Karamanoğlu) | 1904 | 1906 |
| (1) | Çarıkçıoğlu Mustafa Bey (Özveren) | 1906 | 1914 |
| 4 | Taşhancızade Mustafa Bey | 1914 | 1916 |
| 5 | Ahmet Vasfi Nuhoğlu | 1916 | 1920 |
Cumhuriyet dönemi
| № | Belediye Başkanı | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | Parti | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 1920 | 1921 | Cumhuriyet Halk Partisi | ||
| 2 | 1921 | 1924 | |||
| 3 | Mehmet Tahir Hitit | 1924 | 1930 | ||
| 4 | 1930 | 1934 | |||
| 5 | 1934 | 1946 | |||
| 6 | 1946 | 1950 | |||
| 7 | 1950 | 1957 | Demokrat Parti | ||
| (3) | Mehmet Tahir Hitit | 1957 | 1958 | ||
| 8 | 1958 | 1960 | |||
| 9 | (Vali) | 1960 | 1963 | Askerî | |
| 10 | 1963 | 1968 | Cumhuriyet Halk Partisi | ||
| 11 | 1968 | 1980 | Adalet Partisi | ||
| 12 | Adnan Darendeliler (Vali) | 1980 | 1982 | Askerî | |
| 13 | 1982 | 1984 | |||
| 14 | 1984 | 1989 | Anavatan Partisi | ||
| 15 | 1989 | 1995 | Sosyaldemokrat Halkçı Parti | ||
| 1995 | 1999 | Cumhuriyet Halk Partisi | |||
| 16 | 1999 | 2004 | Demokratik Sol Parti | ||
| 17 | 28 Mart 2004 | 5 Nisan 2019 | Adalet ve Kalkınma Partisi | ||
| 18 | Tanju Özcan | 5 Nisan 2019 | Görevde | Cumhuriyet Halk Partisi | |
Kaynak:
Notlar
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Haziran 2022.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Merkez Nüfusu - Bolu". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Bolu Merkez Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "Eski Başkanlar". 16 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2024.
Dış bağlantılar
- Bolu Valiliği14 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bolu Belediyesi23 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Meb Bolu İl Milli Eğitim Müdürlüğü 2 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bolu İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü 2 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bolu İzzet Baysal Devlet Hastanesi 2 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bolu İl Sağlık Müdürlüğü 2 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bolu - İŞKUR 2 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bolu İl Jandarma Komutanlığı 2 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bolu Emniyet Müdürlüğü 2 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bolu Bolu ilinin merkezi olan sehirdir BoluSehirBolu merkez ilcesiUlkeTurkiyeBolgeKaradeniz BolgesiIlBoluIdare Belediye baskaniTanju Ozcan CHP Yuzolcumu Toplam8323 km Rakim726 mZaman dilimiUTC 03 00 TSI Alan kodu0374Plaka kodu14Resmi site http www bolu bel trCografyaTurkiye yuz olcumunun 1 015 lik bolumunu kaplayan Bolu ili 8 323 km yuz olcumu ile Karadeniz Bolgesi nin Bati Karadeniz bolumunde yer alir Il arazisinin yaklasik 18 ini tarim alanlari olusturmaktadir Orman alanlari ise 64 luk bir oran ile Turkiye ormanlari icinde 2 55 lik paya sahiptir Cayir ve meralarin kapladigi alan yaklasik 15 tir Geriye kalan 8 dolayinda alan ise tarim disi alanlardir Ortalama rakim 1000 m merkez ilce rakimi ise 725 m civarindadir Matematiksel konum acisindan 30 derece 32 dakika 32 derece 36 dakika Dogu boylamlari ile 40 derece 06 dakika 41 derece 01 dakika Kuzey enlemleri arasindadir Bolu Il Merkezine gore Dortdivan Yenicaga ve Gerede Ilceleri doguda Mengen kuzeydoguda Goynuk ve Mudurnu Ilceleri guneybatida Seben ve Kibriscik Ilceleri ise guneyde yer almaktadir Bolu nun batisinda Duzce ve Sakarya guneybatisinda Bilecik ve Eskisehir guneyinde Ankara dogusunda Cankiri kuzeyinde Zonguldak ve kuzey dogusunda Karabuk Illeri yer alir Duzce nin 584 Sayili Kanun Hukmunde Kararname ile 09 12 1999 tarih ve 23901 sayili R G il olarak ayrilmasiyla Bolu nun denizle baglantisi kalmamistir Daglar Il topraklarinin 56 sini kaplamaktadir Ilin guneybati kuzeydogu istikametinde Bolu Daglari en yuksek yeri 1980 m ile Cele Dorugu ve Abant Daglari 1748 m Gerede nin kuzeyinde Arkot 1877 m ve Gol Daglari 1112 m dir En guneyde ilk iki siradan daha yuksek olan ve genel olarak Koroglu Daglari en yuksek yeri 2499 m adi verilen volkanik daglar uzanir Bolu nun guneyindeki uzantisi Seben Daglari 1854 m Mudurnu civarinda Ardic Daglari 1443 m Guneydeki Cal Tepesi ise 1640 m yuksekligindedir Ovalar Il Yuzolcumunun 8 ini kaplayan ovalar genel olarak bati dogu istikametinde uzanirlar 725 m yukseltideki Bolu Ovasi ve 1300 m yukseltideki Gerede Ovalari en genisleridir Diger ovalar ise Yenicaga Ovasi Mudurnu Ovasi ve Goynuk ilcesinin guneyinde Himmetoglu Ovasidir Akarsular Bolu da en onemli akarsular Buyuksu Mengen Cayi Aladag Cayi Mudurnu Cayi Goynuk Suyu Catak Suyu ve Gerede Cayidir Goller Yorede morfolojik yapinin karmasikligi akarsu sayisinin coklugu yukselti farkliliklari ve egimin fazlaligi gibi faktorler cok sayida golun olusmasina neden olmustur Havzalarin ve canaklarin yuzolcumlerinin kucuklugu gollerin de kucuk alanli olmasi sonucunu dogurmustur Abant Golu Yenicaga Cubuk Sunnet Yedigoller Karagol Suluklugol Karamurat en onemli gollerdir Iklim Bolu genellikle Bati Karadeniz ve Karadeniz iklim tiplerinin icinde yer almaktadir Bunun yaninda guneybati bolumlerinde Marmara ve Ic Anadolu iklim tipleri de gorulmektedir Son 52 yillik verilere gore ortalama gunluk guneslenme suresi 5 saat 49 dakika yillik yagis 536 mm yillik ortalama yagisli gun sayisi ise 137 gundur Bitki ortusu Bolu da hakim bitki ortusu ormanlardir Il topraklarinin 55 i ormanlarla kaplidir Karadere Seben ve Aladag Ormanlari yurdumuzun en zengin ormanlaridir Hakim agac turleri kayin gurgen ihlamur disbudak mese kizilagac karaagac kavak koknar ve saricamdir Ulasim Ankara Istanbul karayolu uzerinde bulunan Bolu ya sadece kara yolu ile ulasim saglanabilmektedir TarihceMO 1200 lu yillarda butun Hitit topraklari gibi Bolu da Friglerin elindeydi MO 6 asirda Persler bolgeye hakim oldular MO 336 da Buyuk Iskender Persleri yenerek Anadolu nun bircok yeri gibi Bolu yu da ele gecirdi Buyuk Iskender in olumu uzerine Makedonya yikilinca Bolu bolgesinde Bitinya Kralligi kuruldu Yazili belgeler o donemlerden kalan arkeolojik eserler ve tarih kaynaklarina gore Trak gocleri sonunda Sakarya ve Filyos Nehrinin yayi icine yerlesen halk Bithyn ismi ile aniliyordu Bu yuzden Bolu nun da icinde bulundugu Kuzeybati Anadolu ya Bithynia denilmistir Bithynler tarafindan Salonia Campus denilen Bolu Ovasi ve cevresinin adi Romalilar tarafindan Claudio Polis olarak degistirilmistir Bolu isminin de Polis ten geldigi sanilmaktadir Uc tepe uzerinde kurulmus olan sehir icte ve dista surlara sahipti Sehrin kuzeyinde Hali Hisari bolgesinde bu surlarin kalintilari gorulebilmektedir 1071 Malazgirt zaferinden sonra batiya yayilan Turkmenler 3 yil sonra Bolu ya yerlestiler Selcuklu Devleti nin komutanlari Artuk Tutuk Danismend Karateki ve Saltuk Beyler Suleyman Sah in emrinde Istanbul sinirina dayandilar Bu akinlar sirasinda Bolu Horasanli Aslahaddin tarafindan fethedilmistir Bolu Yoresine Osmanli akini ilk kez Osman Gazi tarafindan baslatilmistir Bolu yoresinin tumuyle fethedilmesi ise Orhan Gazi doneminin ilk yillarina 1324 1326 rastlar Bir baska rivayete gore Osmanlilar zamaninda bolgede bol olarak Ulug Alim olmasi nedeniyle onceleri Bol Ulug zamanla yore BOLU olarak isimlendirilmistir Yildirim Beyazid in olumu ile baslayan sehzadeler savasina Bolu bircok kez sahne oldu Bolu Ankara Savasi sonrasi Timur un talan ettigi bolgelerin disinda kaldigi gibi bu tehlike bitinceye kadar Osmanli Devleti nin ikinci kurucusu sayilan Mehmed Celebi yi de Kizik Yaylasinda barindiran belde olmustur Mehmed Celebi nin Osmanli Devleti nin birligini saglamasindan sonra ise Bolu duzenli bir yonetime kavustu 1324 1692 yillari arasinda Bolu 36 kazasi olan bir sancak beyligi idi XVI Yuzyilda Bolu ikinci derece Sehzade sancaklarindan biri oldu II Bayezid doneminde Sehzade Suleyman Kanuni buraya atandi 1683 1792 yillari arasinda Bolu Voyvodalikla yonetildi II Mahmud zamaninda ise Mutasarrifliga donusturuldu 1811 Tanzimat sonrasi Bolu Kastamonu eyaletine baglandi 1864 1909 yilinda ise tekrar Mutasarrifliga donusturuldu Mondros Mutarekesi nin yururluge girmesi ve Izmir in isgal edilmesinin ardindan Bolu yoresinde ilk Mudafaa i Hukuk Cemiyeti Gerede de orgutlendi Bolu I Dunya Savasi nda ve sonrasinda dusman isgaline ugramadi fakat maddi zarar gordu Mustafa Kemal Pasa onderliginde yapilan milli mucadele donemlerinin sonunda Bolu 10 Ekim 1923 te Mutasarriflik devrini tamamladi ve vilayet haline getirildi NufusIzzet Baysal Caddesi nden bir gorunum Yil Toplam Sehir Kir1927 55 991 7 215 48 7761935 61 036 7 835 53 2011940 62 040 8 103 53 9371945 63 551 7 214 56 3371950 43 492 7 954 35 5381955 49 002 12 271 36 7311960 54 888 13 745 41 1431965 63 182 21 700 41 4821970 69 200 26 944 42 2561975 77 078 32 812 44 2661980 87 257 38 283 48 9741985 100 910 50 288 50 6221990 113 596 60 789 52 8072000 135 009 84 565 50 4442007 156 498 107 857 48 6412008 156 100 120 001 36 0992009 159 070 120 021 39 0492010 160 500 119 898 40 6022011 167 343 125 842 41 5012012 172 355 131 264 41 0912013 174 687 140 131 34 5562014 177 855 144 864 32 9912015 186 275 153 783 32 4922016 195 209 163 018 32 1912017 199 702 168 187 31 5152018 205 525 171 180 34 3452019 212 358 178 038 34 3202020 212 641 179 223 33 418Belediye baskanlariDemokrasi Meydani ndan bir gorunum Osmanli donemi Sehremini Gorev Baslangici Gorev Bitisi1 Carikcioglu Mustafa Bey Ozveren 1880 18862 Ahmet Mazhar Efendi 1886 1887 1 Carikcioglu Mustafa Bey Ozveren 1887 19043 Ahmet Sureyya Efendi Karamanoglu 1904 1906 1 Carikcioglu Mustafa Bey Ozveren 1906 19144 Tashancizade Mustafa Bey 1914 19165 Ahmet Vasfi Nuhoglu 1916 1920Cumhuriyet donemi Belediye Baskani Gorev Baslangici Gorev Bitisi Parti1 1920 1921 Cumhuriyet Halk Partisi2 1921 19243 Mehmet Tahir Hitit 1924 19304 1930 19345 1934 19466 1946 19507 1950 1957 Demokrat Parti 3 Mehmet Tahir Hitit 1957 19588 1958 19609 Vali 1960 1963 Askeri10 1963 1968 Cumhuriyet Halk Partisi11 1968 1980 Adalet Partisi12 Adnan Darendeliler Vali 1980 1982 Askeri13 1982 198414 1984 1989 Anavatan Partisi15 1989 1995 Sosyaldemokrat Halkci Parti1995 1999 Cumhuriyet Halk Partisi16 1999 2004 Demokratik Sol Parti17 28 Mart 2004 5 Nisan 2019 Adalet ve Kalkinma Partisi18 Tanju Ozcan 5 Nisan 2019 Gorevde Cumhuriyet Halk Partisi Kaynak Notlar Seben ilcesinin kurulmasi ile nufus azalmistir Kaynakca Arsivlenmis kopya 8 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Haziran 2022 Fasikul I Mufassal Neticeler Icmal Tablolari PDF 28 Tesrinevvel 1927 Umumi Nufus Tahriri DIE Erisim tarihi 28 Mayis 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link PDF 20 Ilktesrin 1935 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 20 Ilktesrin 1940 Genel Nufus Sayimi DIE 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2016 PDF 21 Ekim 1945 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 22 Ekim 1950 Umumi Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1955 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Merkez Nufusu Bolu nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Bolu Merkez Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Eski Baskanlar 16 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2024 Dis baglantilarBolu Valiligi14 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bolu Belediyesi23 Agustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Meb Bolu Il Milli Egitim Mudurlugu 2 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bolu Il Nufus ve Vatandaslik Mudurlugu 2 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bolu Izzet Baysal Devlet Hastanesi 2 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bolu Il Saglik Mudurlugu 2 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bolu ISKUR 2 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bolu Il Jandarma Komutanligi 2 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bolu Emniyet Mudurlugu 2 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde