Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddede bulunmasına karşın yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir. (Aralık 2023) () |
Benguela yunusu ya da Heaviside yunusu (Cephalorhynchus heavisidii) Cephalorhynchus cinsindeki dört yunus türünden biridir. Namibya kıyısında ve Güney Afrika'nın batı kıyısında bulunur. Haviside yunusu ve Güney Afrika yunusu diye de bilinir.
| Benguela yunusu | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Korunma durumu | ||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Cephalorhynchus heavisidii Gray, 1828 | ||||||||||||||||
 Benguela yunusu doğal yaşam alanı |
İsimlendirme
Heaviside yunusunun adı 19. yüzyılın başlarında Namibya'dan Birleşik Krallık'a bu türden bir yunusu getiren gemi kaptanı Haviside 'ın adından gelmektedir. Ancak ismi deniz memelileri ve diğer hayvan türleri toplayan önde gelen cerrah yüzbaşı Heaviside ile karıştırılmıştır. Bu karışıklık nedeniyle popüler literatürde ikinci isim daha çok kullanılmaktadır.
Fiziksel tanımlama
Benguela yunusu 1,80 metrelik boyu ve 75 kg.'luk ağırlığıyla küçük bir yunustur. Boyutları ve küt burunları nedeniyle bu yunuslar porpoise ile karıştırılırlar. Başları koyu gridir. Sırtlarının ön kısmı ile yanları daha açık gridir. Sırt yüzgeçleri, kuyrukları ve sırtlarının arka kısmı yine koyu gridir. Karınları beyazdır ve sırt yüzgeci altında yanlarda beyazlıklar bulunur.
Erkekler cinsel erişkinliğe 7-9 yıl arasında ulaşır. Dişiler de aynı zamanda doğurganlığa ulaşır. Hamilelik dönemi büyük bir olasılıkla on aydır. Çiftleşme ilkbaharda ve yazları olur. Dişilerin her üç yılda bir doğurduğuna inanılmaktadır. Benguela yunusunun bilinen maksimum yaşı yirmi yıldır. Görece kısa olan bu yaşam süresi ve aralıklı doğumlar doğal olarak popülasyonun düşük bir artış hızına sahip olmasına neden olur. Bu nedenle bu türün popülasyon sayısı avlanmaya karşı oldukça hassastır.
Davranış
Benguela yunusları hareketli ve sosyal hayvanlardır. Tipik olarak 5-10 bireyden oluşan ve bazen de daha büyük gruplarla dolaşırlar. Çok hızlı yüzebilirler. Oyunlarının ve sosyal aktivitelerinin bir parçası da dik olarak denizden dışarı sıçramak, havada dönmek ve ses çıkarmadan ve su sıçratmadan tekrar denize dalmaktır.
Popülasyon ve dağılım
Her ne kadar Namibya'nın açıklarında gözlemlenebilseler de Benguela yunusu biliminsanları tarafından sistematik olarak incelenmemiştir. Namibya'nın kuzey sahilinde 17° güney enleminden Güney Afrika'nın güney ucuna kadar bir aralıkta görülmektedirler. Cape Town gibi nüfusu yoğun şehirlerle, Walvis Bay gibi kasabalardan gözlemlendikleri bildirilmektedir. 'nde jıyıdan ya da limandan yapılan tekne gezilerinde görülebilirler. Sayıları hakkında bir tahminde bulunulmamıştır.
Notlar
- Balinalar Uzmanlık Grubu (1996). Cephalorhynchus heavisidii. 2006 IUCN Kırmızı Liste. IUCN 2006. 8 Mayıs 2006'da çekildi. Bilgibankası girişinde bu türün neden tehdit altında olduğu açıklanmaktadır.
- National Audubon Society: Guide to Marine Mammals of the World Reeves, Stewart, Clapham and Powell, (2002)
- Cephalorhynchus dolphins, Encyclopedia of Marine Mammals, p200-202, Stephen M. Dawson (1998)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede kaynak listesi bulunmasina karsin metin ici kaynaklarin yetersizligi nedeniyle bazi bilgilerin hangi kaynaktan alindigi belirsizdir Lutfen kaynaklari uygun bicimde metin icine yerlestirerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Aralik 2023 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Benguela yunusu ya da Heaviside yunusu Cephalorhynchus heavisidii Cephalorhynchus cinsindeki dort yunus turunden biridir Namibya kiyisinda ve Guney Afrika nin bati kiyisinda bulunur Haviside yunusu ve Guney Afrika yunusu diye de bilinir Benguela yunusuKorunma durumuDurumu belirsiz IUCN 2 3 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim CetaceaAlt takim OdontocetiFamilya DelphinidaeCins CephalorhynchusTur C heavisidiiIkili adlandirmaCephalorhynchus heavisidii Gray 1828Benguela yunusu dogal yasam alaniIsimlendirmeHeaviside yunusunun adi 19 yuzyilin baslarinda Namibya dan Birlesik Krallik a bu turden bir yunusu getiren gemi kaptani Haviside in adindan gelmektedir Ancak ismi deniz memelileri ve diger hayvan turleri toplayan onde gelen cerrah yuzbasi Heaviside ile karistirilmistir Bu karisiklik nedeniyle populer literaturde ikinci isim daha cok kullanilmaktadir Fiziksel tanimlamaBenguela yunusu 1 80 metrelik boyu ve 75 kg luk agirligiyla kucuk bir yunustur Boyutlari ve kut burunlari nedeniyle bu yunuslar porpoise ile karistirilirlar Baslari koyu gridir Sirtlarinin on kismi ile yanlari daha acik gridir Sirt yuzgecleri kuyruklari ve sirtlarinin arka kismi yine koyu gridir Karinlari beyazdir ve sirt yuzgeci altinda yanlarda beyazliklar bulunur Erkekler cinsel eriskinlige 7 9 yil arasinda ulasir Disiler de ayni zamanda dogurganliga ulasir Hamilelik donemi buyuk bir olasilikla on aydir Ciftlesme ilkbaharda ve yazlari olur Disilerin her uc yilda bir dogurduguna inanilmaktadir Benguela yunusunun bilinen maksimum yasi yirmi yildir Gorece kisa olan bu yasam suresi ve aralikli dogumlar dogal olarak populasyonun dusuk bir artis hizina sahip olmasina neden olur Bu nedenle bu turun populasyon sayisi avlanmaya karsi oldukca hassastir DavranisBenguela yunuslari hareketli ve sosyal hayvanlardir Tipik olarak 5 10 bireyden olusan ve bazen de daha buyuk gruplarla dolasirlar Cok hizli yuzebilirler Oyunlarinin ve sosyal aktivitelerinin bir parcasi da dik olarak denizden disari sicramak havada donmek ve ses cikarmadan ve su sicratmadan tekrar denize dalmaktir Populasyon ve dagilimHer ne kadar Namibya nin aciklarinda gozlemlenebilseler de Benguela yunusu biliminsanlari tarafindan sistematik olarak incelenmemistir Namibya nin kuzey sahilinde 17 amp deg guney enleminden Guney Afrika nin guney ucuna kadar bir aralikta gorulmektedirler Cape Town gibi nufusu yogun sehirlerle Walvis Bay gibi kasabalardan gozlemlendikleri bildirilmektedir nde jiyidan ya da limandan yapilan tekne gezilerinde gorulebilirler Sayilari hakkinda bir tahminde bulunulmamistir NotlarBalinalar Uzmanlik Grubu 1996 Cephalorhynchus heavisidii 2006 IUCN Kirmizi Liste IUCN 2006 8 Mayis 2006 da cekildi Bilgibankasi girisinde bu turun neden tehdit altinda oldugu aciklanmaktadir National Audubon Society Guide to Marine Mammals of the World Reeves Stewart Clapham and Powell 2002 Cephalorhynchus dolphins Encyclopedia of Marine Mammals p200 202 Stephen M Dawson 1998 ISBN 0 12 551340 2