Dr. Zekâi Muammer Tunçman (1895, İstanbul – 1980), Türk hekim, mikrobiyolog.
Dr. Zekâi Muammer Tunçman | |
---|---|
Doğum | 1895 İstanbul |
Ölüm | 1980 |
Milliyet | Türk |
Eğitim | Darülfünun Tıp Fakültesi |
Meslek | Hekim ve mikrobiyolog |
Ödüller | Légion d'honneur (1959) |
Türkiye'de mikrobiyolojinin kurucularındandır. Kuduz hastalığına karşı 1928 yılında başladığı ve bütün ömrü boyunca sürdürdüğü mücadelesi nedeniyle “Türkiye’nin Pasteur'ü” olarak anılır.
Yaşamı
1895 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Fatih Merkez Rüştiyesi ve Vefa İdadisi'nin ardından 1913 yılında Darülfünun Tıp Fakültesi'ne girdi. Tıp Fakültesi öğrencileri I. Dünya Savaşı nedeniyle bir yıl erken mezun edildikleri için 1918’de fakülteden mezun oldu. Savaş sırasında Yalova Hastanesi’nde görev yaptı; savaştan sonra bir süre serbest hekimlik yaptı ve ardından İstanbul Bakteriyolojihanesi’nde asistan olarak çalışmaya başladı.
İstanbul'un işgal altında olduğu 1920 yılında Anadolu'ya kinin, aşı, serum ve pek çok ilacın gönderilmesi yasak olmasına rağmen Anadolu'ya gönderilmek üzere çalıştığı labatatuvarda gizlice kolera ve veba kültürleri hazırladı. Ayrıca Anadolu'dan talep edilen yüzbin çiçek aşısını Sıhhiye Müdürü Abdullah Cevdet'in göz yumması ile bir başka laboratuvardan dışarı çıkardı. Eşi Muazzez Hanım ile birlikte yanlarına aldıkları aşı, serum, kültür ve deney hayvanlarıyla birlikte İnebolu’ya, oradan Kastamonu’ya kaçmayı başardı. Dört yıl boyunca Kastamonu’da aşı ve serum üretti; demir borular döşeterek içme sularının sterilizasyonunu sağladı ve halk sağlığına yönelik yazılar yazıp konferanslar verdi.
Türk Kurtuluş Savaşı sona erdikten sonra Bursa'ya tayin edildi; Ahmetvefikpaşa Hastanesi Bakteriyoloji Laboratuvarı şefi oldu. Bu görevi sırasında Bursa’nın içme suyunun temizlenmesini sağladı; “Bursa Tıbbi Müsamereleri” adlı bilimsel bir toplantı örgütledi. Bu, yaşamı boyunca düzenleyeceği pek çok ulusal ve uluslrarası mikrobiyoloji toplantısının öncüsü oldu.
1925’te Bursa’da çalıştığı hastaneyi ziyaret eden Refik Saydam'ın önerisi ile uzmanlık için Avrupa sınavlarına katıldı ve kazandı. Üç arkadaşı ile birlikte devlet tarafından Paris’teki Pasteur Enstitüsü’ne kuduz konusunda eğitim görmek için gönderildi. 1927’te ihtisasını bitirip Türkiye’ye döndü. Önce İstanbul Kuduz Müessesesi müdürlüğüne, birkaç ay sonra Diyarbakır Kuduz Müessesesi müdürlüğüne atandı.
Zekâi Muammer Bey Diyarbakır'da “mükemmel” diye tanımlanan bir hastane kurdu. O dönemde çok yaygın olan sıtma, kızıl, kuduz, çiçek hastalıkları ile savaştı. Ulaşım sorunu yüzünden merkeze gelemeyenler için Diyarbakır çevresinde çok sayıda aşı istasyonu kurdu; hazırladığı aşı ve serumları bu istasyonlara gönderdi. “Semple” adı verilen aşının başarısı ve kullanım kolaylığı konusunda Sağlık Bakanlığı’nı ikna edip uygulanması için onay çıkarttı. Aşı, yıllar boyu bütün yurtta kullanıldı. Kent halkını temiz içme suyuna kavuşturdu.
1932’de İstanbul'da artan kuduz vakaları nedeniyle acil olarak İstanbul Kuduz Müessesi müdürü olarak atandı. Müessese’deki aşılama tekniğini iyileştirdi; ağrı veren enjektörleri değiştirdi, aşının usule uygun üretimini sağladı.
1937’de İhsan Şükrü Aksel ile birlikte yalancı kuduz (aujezisky) virüsünü izole etmeyi başararak dünyada bir ilki gerçekleştirdi.
1947’de BCG aşısının Türkiye’ye getirilmesi konusunda Sağlık Bakanlığı’nı ikna etti; böylece BCG laboratuvarları kuruldu ve tüberküloza karşı başarılı bir aşı kampanyasına başlandı.
1957’de yarasalarda kuduz virüsünü araştırdı ve virüsü izole etti. Horoz, tavuk gibi hayvanların gagalaması sonucu kuduz bulaşmayacağını kanıtladı; bu nedenle başvuranların boş yere aşı olmasını önledi. Buluşları ve başarıları uluslararası konferanslarda ve dergilerde bilim dünyasına sunuldu. Kuduz aşısının astım krizlerini ortadan kaldırdığını ortaya koyması, onun araştırmalarının ilginç sonuçlarından birisidir. Kuduzla ilgili çalışmaları nedeniyle Dr. Zekai Muammer Tunçman'a Fransız hükûmeti tarafından 1959 yılında Légion d'honneur şövalye nişanı verilmiştir.
Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti'nin başkanlığını 30 yıl boyunca sürdüren Tunçman, 1948’den 1970'lerin sonuna kadar Mikrobiyoloji dergisini ve kuduz konusunda dört dilde yayımlanan Rabies adlı bir dergiyi çıkardı. Kuduz hastalığı konusunda birçok yayımlanmış kitabı vardır.
1980 yılında bağırsak kanseri nedeniyle hayatını kaybetmiştir.
Kaynakça
- ^ a b c d e Kayar, Ayda. "Türkiye Aşıyı Onun Sayesine Tanıdı". Hürriyet gazetesi, 6 Kasım 2001. 7 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Aralık 2015.
- ^ a b c d Gümüşoğlu, Firdevs. (PDF). Pharma Şark , Syaı 4, Yıl 2001. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2015.
- ^ . Türk Tabipler Birliği Broşürü, Mart 2003. 6 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dr Zekai Muammer Tuncman 1895 Istanbul 1980 Turk hekim mikrobiyolog Dr Zekai Muammer TuncmanDogum1895 IstanbulOlum1980MilliyetTurkEgitimDarulfunun Tip FakultesiMeslekHekim ve mikrobiyologOdullerLegion d honneur 1959 Turkiye de mikrobiyolojinin kurucularindandir Kuduz hastaligina karsi 1928 yilinda basladigi ve butun omru boyunca surdurdugu mucadelesi nedeniyle Turkiye nin Pasteur u olarak anilir Yasami1895 yilinda Istanbul da dunyaya geldi Fatih Merkez Rustiyesi ve Vefa Idadisi nin ardindan 1913 yilinda Darulfunun Tip Fakultesi ne girdi Tip Fakultesi ogrencileri I Dunya Savasi nedeniyle bir yil erken mezun edildikleri icin 1918 de fakulteden mezun oldu Savas sirasinda Yalova Hastanesi nde gorev yapti savastan sonra bir sure serbest hekimlik yapti ve ardindan Istanbul Bakteriyolojihanesi nde asistan olarak calismaya basladi Istanbul un isgal altinda oldugu 1920 yilinda Anadolu ya kinin asi serum ve pek cok ilacin gonderilmesi yasak olmasina ragmen Anadolu ya gonderilmek uzere calistigi labatatuvarda gizlice kolera ve veba kulturleri hazirladi Ayrica Anadolu dan talep edilen yuzbin cicek asisini Sihhiye Muduru Abdullah Cevdet in goz yummasi ile bir baska laboratuvardan disari cikardi Esi Muazzez Hanim ile birlikte yanlarina aldiklari asi serum kultur ve deney hayvanlariyla birlikte Inebolu ya oradan Kastamonu ya kacmayi basardi Dort yil boyunca Kastamonu da asi ve serum uretti demir borular doseterek icme sularinin sterilizasyonunu sagladi ve halk sagligina yonelik yazilar yazip konferanslar verdi Turk Kurtulus Savasi sona erdikten sonra Bursa ya tayin edildi Ahmetvefikpasa Hastanesi Bakteriyoloji Laboratuvari sefi oldu Bu gorevi sirasinda Bursa nin icme suyunun temizlenmesini sagladi Bursa Tibbi Musamereleri adli bilimsel bir toplanti orgutledi Bu yasami boyunca duzenleyecegi pek cok ulusal ve uluslrarasi mikrobiyoloji toplantisinin oncusu oldu 1925 te Bursa da calistigi hastaneyi ziyaret eden Refik Saydam in onerisi ile uzmanlik icin Avrupa sinavlarina katildi ve kazandi Uc arkadasi ile birlikte devlet tarafindan Paris teki Pasteur Enstitusu ne kuduz konusunda egitim gormek icin gonderildi 1927 te ihtisasini bitirip Turkiye ye dondu Once Istanbul Kuduz Muessesesi mudurlugune birkac ay sonra Diyarbakir Kuduz Muessesesi mudurlugune atandi Zekai Muammer Bey Diyarbakir da mukemmel diye tanimlanan bir hastane kurdu O donemde cok yaygin olan sitma kizil kuduz cicek hastaliklari ile savasti Ulasim sorunu yuzunden merkeze gelemeyenler icin Diyarbakir cevresinde cok sayida asi istasyonu kurdu hazirladigi asi ve serumlari bu istasyonlara gonderdi Semple adi verilen asinin basarisi ve kullanim kolayligi konusunda Saglik Bakanligi ni ikna edip uygulanmasi icin onay cikartti Asi yillar boyu butun yurtta kullanildi Kent halkini temiz icme suyuna kavusturdu 1932 de Istanbul da artan kuduz vakalari nedeniyle acil olarak Istanbul Kuduz Muessesi muduru olarak atandi Muessese deki asilama teknigini iyilestirdi agri veren enjektorleri degistirdi asinin usule uygun uretimini sagladi 1937 de Ihsan Sukru Aksel ile birlikte yalanci kuduz aujezisky virusunu izole etmeyi basararak dunyada bir ilki gerceklestirdi 1947 de BCG asisinin Turkiye ye getirilmesi konusunda Saglik Bakanligi ni ikna etti boylece BCG laboratuvarlari kuruldu ve tuberkuloza karsi basarili bir asi kampanyasina baslandi 1957 de yarasalarda kuduz virusunu arastirdi ve virusu izole etti Horoz tavuk gibi hayvanlarin gagalamasi sonucu kuduz bulasmayacagini kanitladi bu nedenle basvuranlarin bos yere asi olmasini onledi Buluslari ve basarilari uluslararasi konferanslarda ve dergilerde bilim dunyasina sunuldu Kuduz asisinin astim krizlerini ortadan kaldirdigini ortaya koymasi onun arastirmalarinin ilginc sonuclarindan birisidir Kuduzla ilgili calismalari nedeniyle Dr Zekai Muammer Tuncman a Fransiz hukumeti tarafindan 1959 yilinda Legion d honneur sovalye nisani verilmistir Turk Mikrobiyoloji Cemiyeti nin baskanligini 30 yil boyunca surduren Tuncman 1948 den 1970 lerin sonuna kadar Mikrobiyoloji dergisini ve kuduz konusunda dort dilde yayimlanan Rabies adli bir dergiyi cikardi Kuduz hastaligi konusunda bircok yayimlanmis kitabi vardir 1980 yilinda bagirsak kanseri nedeniyle hayatini kaybetmistir Kaynakca a b c d e Kayar Ayda Turkiye Asiyi Onun Sayesine Tanidi Hurriyet gazetesi 6 Kasim 2001 7 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Aralik 2015 a b c d Gumusoglu Firdevs PDF Pharma Sark Syai 4 Yil 2001 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 28 Aralik 2015 Turk Tabipler Birligi Brosuru Mart 2003 6 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Aralik 2015