Şıçepşin, şıkepşin veya Çerkes kemençesi, yaylı çalgılar sınıfından Adıgelerin kullandığı müzik aleti. Temelde kemençe ile benzerlikler gösterir.
Şıçepşin | |
---|---|
Şiçepşin | |
Türü | Yaylı çalgı |
İlişkili çalgılar | apepşin, |
Telleri at kılından yapılmıştır. Ses aralığı iki oktav kadardır. Eski dönemlerde haçeşlerde (Adige misafirhanesi) genel olarak çalınırdı. Bu alet eşliğinde woredıj (ady.: орэдыжъ, kbd.: уэрэдыжь "eski şarkı") denen kahramanlık şarkıları ya da Nart şarkıları söylenirdi. Hoyrat ve basit şarkıların bu müzik aleti ile çalınıp söylenmesi hoş karşılanmazdı.
Günümüzde Çerkes diasporasında tekrar bir canlanma gösterse de daha çok Çerkesya'da kullanılmaktadır. Türkiye'de de 20. yüzyıla kadar yaygın olmasa da kullanıldı.
İmalatı
Geleneksel şiçepşin
Gövdesi, boynu ve başı; dişbudak, armut veya kayın ağacından yapılmış tek bir parçadan oluşur. Karnı ise ladin, çam gibi daha yumuşak bir tahtadan yapılır.
Şikepşinenin uzunluğu 70 cm; gövde genişliği 7–20 cm; gövdenin derinliği 4–8 cm'dir. Baş kısmının iki yanında kulak denen iki burgu vardır.
Çalmadan önce, yay, mıstıuh (мыстыхъу ) veya mezişe (мэзышэ ) denen verniklerle ıslatılır.
Metal telli şiçepşin
Günümüz şiçepşinelerinde keman malzemeleri kullanılır. Telleri metaldendir ve sayıları dörde çıkar. Yay olarak da keman yayı kullanılır.
Sanatçılar
Etimoloji
шы "at" - кӀэ "kuyruk" - пщынэ "müzik aleti"
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sicepsin sikepsin veya Cerkes kemencesi yayli calgilar sinifindan Adigelerin kullandigi muzik aleti Temelde kemence ile benzerlikler gosterir SicepsinSicepsinTuruYayli calgiIliskili calgilarapepsin Telleri at kilindan yapilmistir Ses araligi iki oktav kadardir Eski donemlerde haceslerde Adige misafirhanesi genel olarak calinirdi Bu alet esliginde woredij ady oredyzh kbd ueredyzh eski sarki denen kahramanlik sarkilari ya da Nart sarkilari soylenirdi Hoyrat ve basit sarkilarin bu muzik aleti ile calinip soylenmesi hos karsilanmazdi Gunumuzde Cerkes diasporasinda tekrar bir canlanma gosterse de daha cok Cerkesya da kullanilmaktadir Turkiye de de 20 yuzyila kadar yaygin olmasa da kullanildi ImalatiGeleneksel sicepsin Govdesi boynu ve basi disbudak armut veya kayin agacindan yapilmis tek bir parcadan olusur Karni ise ladin cam gibi daha yumusak bir tahtadan yapilir Sikepsinenin uzunlugu 70 cm govde genisligi 7 20 cm govdenin derinligi 4 8 cm dir Bas kisminin iki yaninda kulak denen iki burgu vardir Calmadan once yay mistiuh mystyhu mestexʷ veya mezise mezyshe mazeʂa denen verniklerle islatilir Metal telli sicepsin Gunumuz sicepsinelerinde keman malzemeleri kullanilir Telleri metaldendir ve sayilari dorde cikar Yay olarak da keman yayi kullanilir Sanatcilar KCC KBC KBC AC ogrencileri AC AC AC AC AC AC ACEtimolojishy ʂe at kӀe t ʃʼa kuyruk pshyne pʃena muzik aleti