Tlaşkala (Nahuatl dilinde Tlaxcallān, "mısır ekmeği diyarı" anlamına gelir) Kolomb öncesi Amerika’da Orta Meksika bölgesinde yer alan uygarlıktır. Tlaxcala esas olarak dört ayrı şehir devletinin konfederasyonudur. Bu şehirler; Ocotelolco, Quiahuiztlan, Tepeticpac ve Tizatlan şehirleridir. Şehirler sırayla tüm Tlaşkala yönetimini alırlar.
Tarihçe
Tlaşkala, Aztek İmparatorluğu tarafından hiçbir zaman fethedilemedi ancak sürekli olarak savaş halinde oldu. İspanyol konkistadorların Yeni Dünyayı işgalleri sırasında Tlaşkala, Azteklere karşı İspanyollardan yana olmuştur. Azteklere karşı yapılan savaşların neredeyse hepsinde piyade askerlerinin çoğunluğu Tlaşkala tarafından sağlanmıştır.
Yapılan antlaşma sonucu İspanyollar diğer Amerikalı yerli kabilelerden farklı olarak Tlaşkala'ya özel bir statü tanımışlar ve uygulanan encomienda sisteminde ayrıcalıklı bir yer vermişlerdir.
Konkistador yazar Bernal Diaz del Castillo İspanyollarla Tlaşkala arasındaki ilk muharebeyi anlatırken, eğer Tizatlan lideri Yaşlı Xicotencatl olmasaydı İspanyolların hayatta kalamayacağını belirtir. Buna göre Tizatlan lideri oğlu olan komutan Genç Xicotencatl’ı ikna ederek denizlerin ötesinden gelen bu yabancıları öldürmektense onlarla müttefik olmayı seçer. Bu sayede Tlaşkala, bölgede Aztek egemenliğine son verse de kendi halkının da boyunduruk altına girmesini ancak bir süreliğine ertelemiş olacaktır.
Konkistador kaynakları
Diego Muñoz Camargo'nun yazdığı Tlaşkala Tarihi adlı eser 1585 yılında veya daha önce kaleme alınmıştır. Burada Meksika’nın fethi resimlerle anlatılmaktadır. Çizimler İspanyolların denetiminde Tlaşkala sanatçılarınca yapılmıştır. Diğer bir eser olan Crónica Mexicayotl ise Fernando Alvarado Tezozomoc tarafından hem İspanyolca hem de Nahuatl dilinde yazılmıştır. Eserin 16.yüzyılın sonlarına doğru kaleme alındığı düşünülmektedir.
Kaynakça
- ^ İspanyollarla iş birliği yapan Genç Xicotencatl, Cortes tarafından 1521 yılında Tenochtitlan muhasarasına katılmadığı gerekçesiyle idam edilecektir.
Konuyla ilgili eserler
- Alvarado Tezozomoc, Fernando (1944). Crónica Mexicana. Mexico: Manuel Orozco y Berra, Leyenda.
- Gibson, Charles (1952). Tlaxcala in the Sixteenth Century. New Haven: Yale University Press.
- Hassig, Ross (2001). "Xicotencatl: rethinking an indigenous Mexican hero", Estudios de Cultura Nahuatl, UNAM.
- Hicks, Frederic (2009). Land and Succession in the Indigenous Noble Houses of Sixteenth-Century Tlaxcala. Ethnohistory, 56:4, 569–588.
- Muñoz Camargo, Diego (1982) [1892]. Historia de Tlaxcala. Alfredo Chavero. México.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tlaskala Nahuatl dilinde Tlaxcallan misir ekmegi diyari anlamina gelir Kolomb oncesi Amerika da Orta Meksika bolgesinde yer alan uygarliktir Tlaxcala esas olarak dort ayri sehir devletinin konfederasyonudur Bu sehirler Ocotelolco Quiahuiztlan Tepeticpac ve Tizatlan sehirleridir Sehirler sirayla tum Tlaskala yonetimini alirlar TarihceTlaskala Aztek Imparatorlugu tarafindan hicbir zaman fethedilemedi ancak surekli olarak savas halinde oldu Ispanyol konkistadorlarin Yeni Dunyayi isgalleri sirasinda Tlaskala Azteklere karsi Ispanyollardan yana olmustur Azteklere karsi yapilan savaslarin neredeyse hepsinde piyade askerlerinin cogunlugu Tlaskala tarafindan saglanmistir Yapilan antlasma sonucu Ispanyollar diger Amerikali yerli kabilelerden farkli olarak Tlaskala ya ozel bir statu tanimislar ve uygulanan encomienda sisteminde ayricalikli bir yer vermislerdir Konkistador yazar Bernal Diaz del Castillo Ispanyollarla Tlaskala arasindaki ilk muharebeyi anlatirken eger Tizatlan lideri Yasli Xicotencatl olmasaydi Ispanyollarin hayatta kalamayacagini belirtir Buna gore Tizatlan lideri oglu olan komutan Genc Xicotencatl i ikna ederek denizlerin otesinden gelen bu yabancilari oldurmektense onlarla muttefik olmayi secer Bu sayede Tlaskala bolgede Aztek egemenligine son verse de kendi halkinin da boyunduruk altina girmesini ancak bir sureligine ertelemis olacaktir Konkistador kaynaklariTlaskala ile Ispanyollarin bir araya gelmesi Gorusmelerde Ispanyollara tercumanlik ve danismanlik yapan La Malinche ortadadir Diego Munoz Camargo nun yazdigi Tlaskala Tarihi adli eser 1585 yilinda veya daha once kaleme alinmistir Burada Meksika nin fethi resimlerle anlatilmaktadir Cizimler Ispanyollarin denetiminde Tlaskala sanatcilarinca yapilmistir Diger bir eser olan Cronica Mexicayotl ise Fernando Alvarado Tezozomoc tarafindan hem Ispanyolca hem de Nahuatl dilinde yazilmistir Eserin 16 yuzyilin sonlarina dogru kaleme alindigi dusunulmektedir Kaynakca Ispanyollarla is birligi yapan Genc Xicotencatl Cortes tarafindan 1521 yilinda Tenochtitlan muhasarasina katilmadigi gerekcesiyle idam edilecektir Konuyla ilgili eserlerAlvarado Tezozomoc Fernando 1944 Cronica Mexicana Mexico Manuel Orozco y Berra Leyenda Gibson Charles 1952 Tlaxcala in the Sixteenth Century New Haven Yale University Press Hassig Ross 2001 Xicotencatl rethinking an indigenous Mexican hero Estudios de Cultura Nahuatl UNAM Hicks Frederic 2009 Land and Succession in the Indigenous Noble Houses of Sixteenth Century Tlaxcala Ethnohistory 56 4 569 588 Munoz Camargo Diego 1982 1892 Historia de Tlaxcala Alfredo Chavero Mexico