SMS Yorck,Alman İmparatorluk Donanması için inşa edilen Roon sınıfı zırhlı kruvazörlerden ikincisi ve sonuncusu idi. İsmini, Prusyalı mareşal 'dan aldı. İnşasına 1903 yılında Hamburg'daki tersanesinde başlandı. 16.241.000 Goldmark'a malolan kruvazörün inşası Kasım 1905'te tamamlandı. Deplasmanı 9.875 metrik tona çıkabilmekteydi ve dört adet 21 cm'lik (8,3 inç) ana bataryalarla donatılmıştı. Azamî hızı 20.4 knot (37,8 km/sa; 23,5 mph) idi.
SMS Yorck Kaiser Wilhelm Kanalı'nda | |
Tarihçe | |
---|---|
Alman İmparatorluğu | |
Adı | Yorck |
Adının geldiği yer/kişi | |
İnşa eden | , Hamburg |
Kızağa konuluşu | Şubat 1903 |
Denize indirilişi | 14 Mayıs 1904 |
Görevlendirme | Kasım 1905 |
Akıbet | 4 Kasım 1914'te yanlışlıkla Alman mayınlarına çarparak battı. |
Genel karakteristik | |
Sınıf ve tipi | Roon sınıfı zırhlı kruvazör |
Deplasman | 9.533 metrik ton (normal) 10.266 metrik ton (tam yük) |
Uzunluk | 127.8 m (419 ft) |
Genişlik | 20.2 m (66 ft) |
Su çekimi | 7.76 m (25.5 ft) |
İtme gücü | 3 şaftlı, 19.000 BG (14.000 kW) |
Hız | 21 knot (39 km/sa; 24 mph) |
Menzil | 12 kn (22 km/sa; 14 mph) hızla 4.200 deniz mili (7.800 km; 4.800 mil) |
Kişi kapasitesi | 35 subay 598 er |
Silah donanımı | 4 × 21 cm (8.3 inç) / 40 Kalibre silah 10 × 15 cm (5.9 inç) / 35 kalibre silah 14 × 8,8 cm (3.5 inç) silah 4 × 45 cm (18 inç) torpido tüpü |
Zırh | Kemer 80 ilâ 100 mm (3.1 / 3.9 inç) Taret 150 mm (5.9 inç) Güverte 40 ilâ 60 (1.6 / 2.4 inç) |
Geminin yedi yıllık, kısa bir hizmeti oldu ve ardından görevine son verilerek yedeğe alındı. I. Dünya Savaşı'nın başlaması üzerine tekrar göreve alındı ve cephe hattı hizmetine geri döndü. 3-4 Kasım 1914'te Yarmouth Baskını'ndan geri dönerken ağır sis altında seyir hatası sebebiyle yanlışlıkla Alman mayın tarlasına girdi. Ağır can kaybı ile gemi hızlıca battı. Ölenlerin sayısı hakkında kaynaklar birbiriyle uyuşmazlık göstermektedir. Facianın ardından geminin komutanı askerî mahkemeye çıkarılarak ihmalden dolayı suçlu bulundu. 1929-1930, 1965 ve son olarak 1982 yıllarında olmak üzere Yorck, kademeli olarak parçalandı.
İnşası
Yorck, Ersatz Deutschland geçici ismiyle sipariş edildi ve Hamburg'daki tersanesinde 167 inşa numarası ile inşa edildi. 1902 yılında gemi omurgası kızağa kondu ve 14 Mayıs 1904 tarihinde denize indirildi. Donatım çalışmalarının 21 Kasım 1905 tarihinde tamamlanmasının ardından, aynı gün Alman İmparatorluk Donanması'nda göreve başladı. Geminin Alman İmparatorluk Hükûmeti'ne maliyeti 16.241.000 Goldmark oldu.
Yorck'un deplasmanı inşa edildiğinde 9.087 metrik tondu ve tam yük ile deplasmanı 9.875 metrik tona çıkabiliyordu. Uzunluğu 126,5 m, genişliği 19,6 m ve ön su çekimi 7,43 m idi. Dikey vaziyetteki üçlü genleşme tipi buhar motorları ile 17.272 BG (12.880 kW) güç sağlanmakta ve denemelerde maksimum 20,4 knot (37,8 km/sa; 23,5 mph) hız yapılabilmekteydi. Yorck, 1.630 ton kömürle ve 12 kn (22 km/sa; 14 mph) seyir hızıyla maksimum 5.080 deniz mili (9.410 km; 5.850 mil) uzağa gidebilmekteydi.
İkiz taret kulelerinde ikişer adet 21 cm'lik (8,3 inç) ana bataryalarla silahlandırılmıştı, bu taret kuleleri gemi üst yapısının ön ve arka kısımlarındaydı. İkincil silahları ise on adet 15 cm'lik (5,9 inç) top, on dört adet 8,8 cm'lik (3,5 inç) top ve dört adet 45 cm'lik (18 inç) su altı torpido tüpü idi; bunlardan biri pruvada, biri kıçta ve ikisi de geminin yanlarında bulunuyordu.
Hizmet geçmişi
Barış zamanı
Yorck, 14 Mayıs 1904 tarihinde denize indirildi ve 21 Kasım 1905'te Alman Donanması'nda hizmete girdi. Geminin donanmaya tesliminde Generalfeldmarschall Wilhelm von Hahnke "Atasözü der ki; (Si vis pacem, para bellum) Eğer barış istiyorsan savaşa hazırlan... Yorck'un silahları ve makineleri, sadece demir kalpli ve sağlam iradeli insanlarca işletilmeli, onlar ki Alman halkının büyüklüğü ve onuru için mücadele eden, gerektiğinde hayatlarını hiçe saymayı emir bilen insanlar" ifadesini kullandı. Donanmaya katılmasından sonra Yorck, kruvazör filosunda hizmet verdi. Daha sonra İmparatorluk Donanması'nın amirali olacak olan Franz von Hipper, 1 Ekim 1911'den 26 Ocak 1912'ye kadar Yorck'un kaptanlığını yaptı.
1913 yılının Mart ayı başlarında donanma, Kuzey Denizi'ndeki Helgoland adası yakınlarında manevralarda bulundu. 4 Mart'ın erken saatlerinde S178 destroyeri dalgalı denizde formasyondan koptu ve Yorck'un önüne geçmeye çalıştı. Büyük bir dalgaya kapılan destroyer Yorck'a çarptı ve S178'i ortadan ikiye böldü. 83 denizciden ancak 13'ü kurtarılabildi. Bu kazanın ardından görevden uzaklaştırılan Yorck Mayıs 1913'te yedek donanmada beklemeye alınırken, mürettebatının çoğu yeni tamamlanan muharebe kruvazörü Seydlitz'e transfer edildi. O zaman muharebe kruvazörü filosunun vekil komutanı olan Hipper, "Seydlitz iyi bir ruha ve yüksek morale, Yorck'un eski mürettebatından taşınan ruha sahip" diye belirtti. 12 Ağustos 1914 tarihinde Yorck tekrar göreve alındı ve III. Keşif Grubuna atandı.
Birinci Dünya Savaşı
3 Kasım'da Yorck, Alman Donanması'nın savaştaki ilk saldırısına katıldı. Öncelikli olarak Seydlitz, Moltke, Von der Tann muharebe kruvazörlerinden ve Blücher büyük zırhlı kruvazöründen oluşan I. Keşif Grubu'na atanarak, grubun gücünü artırdı. I. Keşif Grubu Tuğamiral Hipper tarafından komuta edilmekteydi. Kısa süre sonra gruba, İngiliz kıyılarındaki Great Yarmouth'un bombalanması emredildi. Dört büyük kruvazör limanı bombalasa da fazla hasar veremedi. Baskında Alman mayın gemilerinin bıraktığı mayınlar sayesinde İngiliz denizaltısı battı.Helgoland Körfezi'ne dönmek üzere ayrılan Hipper'in filosu, yoğun sis ile karşılaştı. Sis, gemilerin Wilhelmshaven'a girmesini engelledi, bunun üzerine gemiler Schillig açıklarında demirledi. Yorck, 4 Kasım'ın erken saatlerinde Wilhelmshaven'a girmeye çalıştı; fakat mürettebatın seyir hatası sebebiyle mayın arazisine giren gemi iki adet mayına çarptı ve alabora oldu; ağır can kaybı yaşandı.
Kayıp mürettebatın sayısı konusunda basılı kaynaklar arasında farklı görüşler mevcuttur. V. E. Tarrant'ın Jutland: The German Perspective kitabında 629 mürettebattan 127'sinin kurtarıldığı belirtilirken,Erich Gröner'in German Warships 1815–1945 adlı kitabında 336 ölü sayısından belirtilmektedir. Daniel Butler'in Distant Victory adlı kitabı 235 kişinin batma esnasında mahvolduğunu belirtmektedir,The New York Times gazetesinde çıkan bir makalede 300'den fazla kayıp ile geminin battığı bilgisi yer almaktadır. Öte yandan Yorck'un kaptanı Piper, kurtarılanlar arasındaydı. Aralık 1914'te askeri mahkemede sorgulamaya tabi tutuldu; dikkatsizlikten ve emirlere itaatsizlikten dolayı suçlu bulundu. Geminin enkazı 1929-30 yıllarında kısmen hurdaya çıkarıldı. 1965'te daha fazla çalışma yapıldı. 1982 yılında çalışmaların tekrar başlamasıyla gemi enkazının kalanı da kaldırıldı.
Notlar
- ^ "SMS"in açılımı "Seiner Majestät Schiff"dir ve "Majesteleri'nin Gemisi" anlamına gelmektedir.
- ^ Ismarlanan Alman savaş gemileri, geçici isimler ile adlandırılıyorlardı; filoya eklenen yeni gemilere harf kodları veriliyordu, daha eski gemilerin yerine hizmete girecek olanlar ise "Ersatz (yerine hizmete gireceği gemi)" olarak adlandırılıyorlardı.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d Gröner, s. 51
- ^ Gardiner & Chesneau, s. 255
- ^ a b Rüger, s. 237
- ^ a b c d Gröner, s. 52
- ^ Philbin, s. 183
- ^ The Sinking of Torpedo-boat "S-178", s. 848
- ^ Staff, s. 22
- ^ Philbin, s. 24
- ^ Halpern, s. 39
- ^ a b c Tarrant, s. 30
- ^ a b Butler, s. 110
- ^ a b "Prison for Yorck's Captain" 14 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., New York Times: 28 Aralık 1914. (6 Şubat 2013 tarihinde görüntülenmiştir.)
- Genel
- Daniel Allen Butler. Distant Victory (2006). Westport, CT: Praeger Security International. .
- Robert Gardiner & Roger Chesneau & M. Eugene Kolesnik. Conway's All the World's Fighting Ships: 1860–1905 (1979). London: Conway Maritime Press. .
- Robert Gardiner & Randal Gray & Przemyslaw Budzbon. Conway's All the World's Fighting Ships: 1906–1922 (1984). Annapolis: Naval Institute Press. .
- Erich Gröner. German Warships: 1815–1945 (1990). Annapolis: Naval Institute Press. .
- Paul G. Halpern. A Naval History of World War I (1995). Annapolis: Naval Institute Press. .
- Tobias R. Philbin. Admiral Hipper: The Inconvenient Hero (1982). John Benjamins Publishing Company. .
- Jan Rüger. The Great Naval Game (2007). Cambridge: Cambridge University Press. .
- Gary Staff. German Battlecruisers: 1914–1918 (2006). Oxford: Osprey Books. .
- V. E. Tarrant. Jutland: The German Perspective (1995). Cassell Military Paperbacks. .
- "The Sinking of Torpedo-boat "S-178"". Proceedings (Annapolis, MD: United States Naval Institute) 39: 847–848. 1913. (Dergi)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
SMS Yorck Alman Imparatorluk Donanmasi icin insa edilen Roon sinifi zirhli kruvazorlerden ikincisi ve sonuncusu idi Ismini Prusyali maresal dan aldi Insasina 1903 yilinda Hamburg daki Blohm Voss tersanesinde baslandi 16 241 000 Goldmark a malolan kruvazorun insasi Kasim 1905 te tamamlandi Deplasmani 9 875 metrik tona cikabilmekteydi ve dort adet 21 cm lik 8 3 inc ana bataryalarla donatilmisti Azami hizi 20 4 knot 37 8 km sa 23 5 mph idi SMS Yorck Kaiser Wilhelm Kanali ndaTarihceAlman ImparatorluguAdiYorckAdinin geldigi yer kisiInsa edenBlohm amp Voss HamburgKizaga konulusuSubat 1903Denize indirilisi14 Mayis 1904GorevlendirmeKasim 1905Akibet4 Kasim 1914 te yanlislikla Alman mayinlarina carparak batti Genel karakteristikSinif ve tipiRoon sinifi zirhli kruvazorDeplasman9 533 metrik ton normal 10 266 metrik ton tam yuk Uzunluk127 8 m 419 ft Genislik20 2 m 66 ft Su cekimi7 76 m 25 5 ft Itme gucu3 saftli 19 000 BG 14 000 kW Hiz21 knot 39 km sa 24 mph Menzil12 kn 22 km sa 14 mph hizla 4 200 deniz mili 7 800 km 4 800 mil Kisi kapasitesi35 subay 598 erSilah donanimi4 21 cm 8 3 inc 40 Kalibre silah 10 15 cm 5 9 inc 35 kalibre silah 14 8 8 cm 3 5 inc silah 4 45 cm 18 inc torpido tupuZirhKemer 80 ila 100 mm 3 1 3 9 inc Taret 150 mm 5 9 inc Guverte 40 ila 60 1 6 2 4 inc Geminin yedi yillik kisa bir hizmeti oldu ve ardindan gorevine son verilerek yedege alindi I Dunya Savasi nin baslamasi uzerine tekrar goreve alindi ve cephe hatti hizmetine geri dondu 3 4 Kasim 1914 te Yarmouth Baskini ndan geri donerken agir sis altinda seyir hatasi sebebiyle yanlislikla Alman mayin tarlasina girdi Agir can kaybi ile gemi hizlica batti Olenlerin sayisi hakkinda kaynaklar birbiriyle uyusmazlik gostermektedir Facianin ardindan geminin komutani askeri mahkemeye cikarilarak ihmalden dolayi suclu bulundu 1929 1930 1965 ve son olarak 1982 yillarinda olmak uzere Yorck kademeli olarak parcalandi InsasiRoon sinifi kruvazorun plani ve irtifasi Yorck Ersatz Deutschland gecici ismiyle siparis edildi ve Hamburg daki Blohm Voss tersanesinde 167 insa numarasi ile insa edildi 1902 yilinda gemi omurgasi kizaga kondu ve 14 Mayis 1904 tarihinde denize indirildi Donatim calismalarinin 21 Kasim 1905 tarihinde tamamlanmasinin ardindan ayni gun Alman Imparatorluk Donanmasi nda goreve basladi Geminin Alman Imparatorluk Hukumeti ne maliyeti 16 241 000 Goldmark oldu Yorck un deplasmani insa edildiginde 9 087 metrik tondu ve tam yuk ile deplasmani 9 875 metrik tona cikabiliyordu Uzunlugu 126 5 m genisligi 19 6 m ve on su cekimi 7 43 m idi Dikey vaziyetteki uclu genlesme tipi buhar motorlari ile 17 272 BG 12 880 kW guc saglanmakta ve denemelerde maksimum 20 4 knot 37 8 km sa 23 5 mph hiz yapilabilmekteydi Yorck 1 630 ton komurle ve 12 kn 22 km sa 14 mph seyir hiziyla maksimum 5 080 deniz mili 9 410 km 5 850 mil uzaga gidebilmekteydi Ikiz taret kulelerinde ikiser adet 21 cm lik 8 3 inc ana bataryalarla silahlandirilmisti bu taret kuleleri gemi ust yapisinin on ve arka kisimlarindaydi Ikincil silahlari ise on adet 15 cm lik 5 9 inc top on dort adet 8 8 cm lik 3 5 inc top ve dort adet 45 cm lik 18 inc su alti torpido tupu idi bunlardan biri pruvada biri kicta ve ikisi de geminin yanlarinda bulunuyordu Hizmet gecmisiBaris zamani Yorck 14 Mayis 1904 tarihinde denize indirildi ve 21 Kasim 1905 te Alman Donanmasi nda hizmete girdi Geminin donanmaya tesliminde Generalfeldmarschall Wilhelm von Hahnke Atasozu der ki Si vis pacem para bellum Eger baris istiyorsan savasa hazirlan Yorck un silahlari ve makineleri sadece demir kalpli ve saglam iradeli insanlarca isletilmeli onlar ki Alman halkinin buyuklugu ve onuru icin mucadele eden gerektiginde hayatlarini hice saymayi emir bilen insanlar ifadesini kullandi Donanmaya katilmasindan sonra Yorck kruvazor filosunda hizmet verdi Daha sonra Imparatorluk Donanmasi nin amirali olacak olan Franz von Hipper 1 Ekim 1911 den 26 Ocak 1912 ye kadar Yorck un kaptanligini yapti 1913 yilinin Mart ayi baslarinda donanma Kuzey Denizi ndeki Helgoland adasi yakinlarinda manevralarda bulundu 4 Mart in erken saatlerinde S178 destroyeri dalgali denizde formasyondan koptu ve Yorck un onune gecmeye calisti Buyuk bir dalgaya kapilan destroyer Yorck a carpti ve S178 i ortadan ikiye boldu 83 denizciden ancak 13 u kurtarilabildi Bu kazanin ardindan gorevden uzaklastirilan Yorck Mayis 1913 te yedek donanmada beklemeye alinirken murettebatinin cogu yeni tamamlanan muharebe kruvazoru Seydlitz e transfer edildi O zaman muharebe kruvazoru filosunun vekil komutani olan Hipper Seydlitz iyi bir ruha ve yuksek morale Yorck un eski murettebatindan tasinan ruha sahip diye belirtti 12 Agustos 1914 tarihinde Yorck tekrar goreve alindi ve III Kesif Grubuna atandi Birinci Dunya Savasi Adi bilinmeyen Roon sinifi bir kruvazor 3 Kasim da Yorck Alman Donanmasi nin savastaki ilk saldirisina katildi Oncelikli olarak Seydlitz Moltke Von der Tann muharebe kruvazorlerinden ve Blucher buyuk zirhli kruvazorunden olusan I Kesif Grubu na atanarak grubun gucunu artirdi I Kesif Grubu Tugamiral Hipper tarafindan komuta edilmekteydi Kisa sure sonra gruba Ingiliz kiyilarindaki Great Yarmouth un bombalanmasi emredildi Dort buyuk kruvazor limani bombalasa da fazla hasar veremedi Baskinda Alman mayin gemilerinin biraktigi mayinlar sayesinde Ingiliz denizaltisi batti Helgoland Korfezi ne donmek uzere ayrilan Hipper in filosu yogun sis ile karsilasti Sis gemilerin Wilhelmshaven a girmesini engelledi bunun uzerine gemiler Schillig aciklarinda demirledi Yorck 4 Kasim in erken saatlerinde Wilhelmshaven a girmeye calisti fakat murettebatin seyir hatasi sebebiyle mayin arazisine giren gemi iki adet mayina carpti ve alabora oldu agir can kaybi yasandi Kayip murettebatin sayisi konusunda basili kaynaklar arasinda farkli gorusler mevcuttur V E Tarrant in Jutland The German Perspective kitabinda 629 murettebattan 127 sinin kurtarildigi belirtilirken Erich Groner in German Warships 1815 1945 adli kitabinda 336 olu sayisindan belirtilmektedir Daniel Butler in Distant Victory adli kitabi 235 kisinin batma esnasinda mahvoldugunu belirtmektedir The New York Times gazetesinde cikan bir makalede 300 den fazla kayip ile geminin battigi bilgisi yer almaktadir Ote yandan Yorck un kaptani Piper kurtarilanlar arasindaydi Aralik 1914 te askeri mahkemede sorgulamaya tabi tutuldu dikkatsizlikten ve emirlere itaatsizlikten dolayi suclu bulundu Geminin enkazi 1929 30 yillarinda kismen hurdaya cikarildi 1965 te daha fazla calisma yapildi 1982 yilinda calismalarin tekrar baslamasiyla gemi enkazinin kalani da kaldirildi Notlar SMS in acilimi Seiner Majestat Schiff dir ve Majesteleri nin Gemisi anlamina gelmektedir Ismarlanan Alman savas gemileri gecici isimler ile adlandiriliyorlardi filoya eklenen yeni gemilere harf kodlari veriliyordu daha eski gemilerin yerine hizmete girecek olanlar ise Ersatz yerine hizmete girecegi gemi olarak adlandiriliyorlardi KaynakcaOzel a b c d Groner s 51 Gardiner amp Chesneau s 255 a b Ruger s 237 a b c d Groner s 52 Philbin s 183 The Sinking of Torpedo boat S 178 s 848 Staff s 22 Philbin s 24 Halpern s 39 a b c Tarrant s 30 a b Butler s 110 a b Prison for Yorck s Captain 14 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde New York Times 28 Aralik 1914 6 Subat 2013 tarihinde goruntulenmistir GenelDaniel Allen Butler Distant Victory 2006 Westport CT Praeger Security International ISBN 0 275 99073 7 Robert Gardiner amp Roger Chesneau amp M Eugene Kolesnik Conway s All the World s Fighting Ships 1860 1905 1979 London Conway Maritime Press ISBN 0 85177 133 5 Robert Gardiner amp Randal Gray amp Przemyslaw Budzbon Conway s All the World s Fighting Ships 1906 1922 1984 Annapolis Naval Institute Press ISBN 0 87021 907 3 Erich Groner German Warships 1815 1945 1990 Annapolis Naval Institute Press ISBN 0 87021 790 9 Paul G Halpern A Naval History of World War I 1995 Annapolis Naval Institute Press ISBN 1 55750 352 4 Tobias R Philbin Admiral Hipper The Inconvenient Hero 1982 John Benjamins Publishing Company ISBN 90 6032 200 2 Jan Ruger The Great Naval Game 2007 Cambridge Cambridge University Press ISBN 0 521 87576 5 Gary Staff German Battlecruisers 1914 1918 2006 Oxford Osprey Books ISBN 978 1 84603 009 3 V E Tarrant Jutland The German Perspective 1995 Cassell Military Paperbacks ISBN 0 304 35848 7 The Sinking of Torpedo boat S 178 Proceedings Annapolis MD United States Naval Institute 39 847 848 1913 Dergi