Şakir Selim (d. 10 Nisan 1942-18 Kasım 2008), Kırım Tatarı şair, yayımcı, çevirmen.
Şakir Selim | |
---|---|
Doğum | 10 Nisan 1942 Kırım |
Ölüm | 18 Kasım 2008 (66 yaşında) Kırım |
Meslek | Şair |
Milliyet | Kırım Tatar |
Kırım Tatar Edebiyatının sürgünde yetişen neslinin en tanınmış simalarındandır.
Yaşamı
1942 yılında Kırım'ın Akşeyh Rayonu'nun Büyük As köyünde doğdu. Sekiz çocuklı bir ailenin en küçüğü idi. İki yaşındayken ailesi Özbekistan'ın Cambay kasabasına sürgün edildi. Önce Cambay’da, ardından Taşkent'te yaşadı.
Küçük yaşta annesini kaybetti. Altı yaşında köydeki ilkokula başladı. 1958'de ortaokulu bitirdi; öğrenimine Semerkant'ta öğretmen okulunda devam etti. 16-17 yaşından itibaren şiir yazmaya başladı.
İki yıl öğretmenlik yaptıktan sonra askere çağrıldı. Üç yıl Sibirya'da ordu hizmetinde bulundu. İlk defa 1963 yılında "Lenin Bayrağı" gazetesinde şiiri yayımlandı. 1965 yılında Semerkant Devlet Üniversitesi Filoloji Fakültesi'nin Rus Dili ve Edebiyatı bölümüne girdi. 1971'de üniversiteden mezun oldu.
1971'den itibaren Lenin Bayrağı gazetesinin Semerkant muhabiri olarak görev yaptı. 1972'de "Aqbardaq" isimli şiir kitabı yayımlandı.
1989 yılında Kırım'a döndü ve Dostluk gazetesinde çalışmaya başladı. Aynı zamanda Edebiyat ve Sanat isimli edebiyat dergisinde yazarlık yaptı. 1997'de Yıldız dergisinde başyazar oldu. 2007'ye kadar Yıldız gazetesinde baş yazarlığı sürdürdü.
"Duygularım", "Sevgi Alevi", "Uyanuv", "Yellerim Dinle" ve Tüşünce" isimli şiir kitapları basılan Şakir Selim, 1996 yılında Ankara'da Kutlu Doğum Haftası nedeniyle düzenlenen şiir yarışmasında birinci oldu. Yine aynı yıl Kıbrıs'ta ve Ankara'da düzenlenen Türk Dünyası Şairleri Şöleni'nde Arif Nihat Asya Ödülü'nü kazandı.
Şakir Selim, Kırım Tatarcası'na birçok eser tercüme etmiştir. 1997’de Adam Mitskeviç’in Kırım Sonetleriisimli eserini Kırım Türkçesine çevirdiği için Polkul fondunun Polonya Ödülünü kazandı.
1988’de de şaire Kırım Tatar Tiyatrosu grubundakilerle birlikte Yüksek Devlet Mükâfatı verildi. 2006’da da Bekir Çobanzade Edebiyat Mükafatı'na layık görüldü.
Bir kez Kırım Tatar Millî Meclisi'ne seçilerek, milletvekilliği yaptı. Bir süre Kırım Tatar Yazarlar Birliği başkanlığının sürdürdü. Önemli sağlık problemleri nedeniyle 2008'de görevinden ayrıldı. Ağır bir hastalığın ardından 18 Kasım 2008 günü öldü.
Eserleri
Şiir kitapları
- Aqbardaq, Şiirler Kitabı, Taşkent, 1971
- Duyğularım, Şiirler Kitabı, Taşkent, 1975
- Sevgi Alevi, Şiirler Kitabı, Taşkent, 1982
- Uyanuv, Şiirler Kitabı, Taşkent, 1982
- Yellerni Diŋle, Şiirler Kitabı, Taşkent, 1986
- Tüşünce, Şiirler Kitabı, Akmescit, 1997
- Qırımname, Şiirler Kitabı, Akmescit, 2006
- Qırımname II, Şiirler Kitabı, Akmescit, 2008
Tercümeleri
- Hamit Gulam, ‚Ebedîlik‛ (Roman), Taşkent, 1981, (Özbekçeden çevirenler:Çerkes-Ali, Ş. Selim)
- Kavkas Esiri‛ (A. S. Puşkin ‚Kavkazskiy plennik‛ poema, Rusçadan), Yıldız, 1999, No: 3, s.11-32
- Küçük Tragediyalar‛(A. S. Puşkin, Rusçadan)
- Quşçıq‛ 1823, ‚Sağır qadığa…‛ 1830 (A. S. Puşkin şiirleri, Rusçadan)
- Motsart ve Saleri‛ (A. S: Puşkin ‚Motsart i Saleri‛, Rusçadan)
- M. Yu. Lermontov (Şiirler, Rusçadan)
- N. V. Gogol ‚Evlenüv‛ (‚Jenitba‛ pesası, Rusçadan)
- T. Şevçenko ‚Katerina‛. Poyema (Ukrain tilinden). Yıldız, 1998. No: 9-10, s.16-34
- A. Mitskeviç ‚Qırım sonetleri‛ (Leh tilinden)
- U. Şekspir ‚Makbet‛ (Rusçadan)
- U. Şekspir ‚Romeo ve Culyetta‛ (parça, Rusçadan)
- P. Merime ‚Karmen‛ (Rusçadan)
- Mustay Karim ‚Ay tutulğan gece‛ (‚V lunnuyu noç‛ pesa)
- Yedi Kocalı Hürmüz‛ (Sadık Şendil, Türkçeden, pesa)
- Danilo Kononenko (şiirler, Ukrain tilinden)
- Rauf Parfi. Eŋ uzun tercimei alım. Asret anamnıŋ aynenisi. Brend İyentsşke vatan aqqında mektübim. Şiirler. Yıldız, 1987, No: 3. s.120-124
- Aleksandr Tvardovskiy. Hatıra uquqınen. Poema. (Rusçadan) Yıldız, 1998, No: 6, s.11-23
Kaynakça
- ^ a b c d Ertane Baydar, Arzu Sema. (PDF). A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı 47, Erzurum, 21012. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020.
- ^ Karaş, Ertuğrul. . Emel Dergisi, Sayı 228 Yıl 2009. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020.
- ^ . Vatankirim.net sitesi. 9 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020.
Dış bağlantılar
- Alem-i Medeniye kitaphanesinde Şakir Selimniñ şiirleri 6 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kırım Tatar Millî Meclisi | |
---|---|
Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu • Refat Çubarov • Remzi İlyasov • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • Şakir Selim • • • • • • |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sakir Selim d 10 Nisan 1942 18 Kasim 2008 Kirim Tatari sair yayimci cevirmen Sakir SelimDogum10 Nisan 1942 1942 04 10 KirimOlum18 Kasim 2008 66 yasinda KirimMeslekSairMilliyetKirim Tatar Kirim Tatar Edebiyatinin surgunde yetisen neslinin en taninmis simalarindandir Yasami1942 yilinda Kirim in Akseyh Rayonu nun Buyuk As koyunde dogdu Sekiz cocukli bir ailenin en kucugu idi Iki yasindayken ailesi Ozbekistan in Cambay kasabasina surgun edildi Once Cambay da ardindan Taskent te yasadi Kucuk yasta annesini kaybetti Alti yasinda koydeki ilkokula basladi 1958 de ortaokulu bitirdi ogrenimine Semerkant ta ogretmen okulunda devam etti 16 17 yasindan itibaren siir yazmaya basladi Iki yil ogretmenlik yaptiktan sonra askere cagrildi Uc yil Sibirya da ordu hizmetinde bulundu Ilk defa 1963 yilinda Lenin Bayragi gazetesinde siiri yayimlandi 1965 yilinda Semerkant Devlet Universitesi Filoloji Fakultesi nin Rus Dili ve Edebiyati bolumune girdi 1971 de universiteden mezun oldu 1971 den itibaren Lenin Bayragi gazetesinin Semerkant muhabiri olarak gorev yapti 1972 de Aqbardaq isimli siir kitabi yayimlandi 1989 yilinda Kirim a dondu ve Dostluk gazetesinde calismaya basladi Ayni zamanda Edebiyat ve Sanat isimli edebiyat dergisinde yazarlik yapti 1997 de Yildiz dergisinde basyazar oldu 2007 ye kadar Yildiz gazetesinde bas yazarligi surdurdu Duygularim Sevgi Alevi Uyanuv Yellerim Dinle ve Tusunce isimli siir kitaplari basilan Sakir Selim 1996 yilinda Ankara da Kutlu Dogum Haftasi nedeniyle duzenlenen siir yarismasinda birinci oldu Yine ayni yil Kibris ta ve Ankara da duzenlenen Turk Dunyasi Sairleri Soleni nde Arif Nihat Asya Odulu nu kazandi Sakir Selim Kirim Tatarcasi na bircok eser tercume etmistir 1997 de Adam Mitskevic in Kirim Sonetleriisimli eserini Kirim Turkcesine cevirdigi icin Polkul fondunun Polonya Odulunu kazandi 1988 de de saire Kirim Tatar Tiyatrosu grubundakilerle birlikte Yuksek Devlet Mukafati verildi 2006 da da Bekir Cobanzade Edebiyat Mukafati na layik goruldu Bir kez Kirim Tatar Milli Meclisi ne secilerek milletvekilligi yapti Bir sure Kirim Tatar Yazarlar Birligi baskanliginin surdurdu Onemli saglik problemleri nedeniyle 2008 de gorevinden ayrildi Agir bir hastaligin ardindan 18 Kasim 2008 gunu oldu EserleriSiir kitaplari Aqbardaq Siirler Kitabi Taskent 1971 Duygularim Siirler Kitabi Taskent 1975 Sevgi Alevi Siirler Kitabi Taskent 1982 Uyanuv Siirler Kitabi Taskent 1982 Yellerni Diŋle Siirler Kitabi Taskent 1986 Tusunce Siirler Kitabi Akmescit 1997 Qirimname Siirler Kitabi Akmescit 2006 Qirimname II Siirler Kitabi Akmescit 2008Tercumeleri Hamit Gulam Ebedilik Roman Taskent 1981 Ozbekceden cevirenler Cerkes Ali S Selim Kavkas Esiri A S Puskin Kavkazskiy plennik poema Ruscadan Yildiz 1999 No 3 s 11 32 Kucuk Tragediyalar A S Puskin Ruscadan Qusciq 1823 Sagir qadiga 1830 A S Puskin siirleri Ruscadan Motsart ve Saleri A S Puskin Motsart i Saleri Ruscadan M Yu Lermontov Siirler Ruscadan N V Gogol Evlenuv Jenitba pesasi Ruscadan T Sevcenko Katerina Poyema Ukrain tilinden Yildiz 1998 No 9 10 s 16 34 A Mitskevic Qirim sonetleri Leh tilinden U Sekspir Makbet Ruscadan U Sekspir Romeo ve Culyetta parca Ruscadan P Merime Karmen Ruscadan Mustay Karim Ay tutulgan gece V lunnuyu noc pesa Yedi Kocali Hurmuz Sadik Sendil Turkceden pesa Danilo Kononenko siirler Ukrain tilinden Rauf Parfi Eŋ uzun tercimei alim Asret anamniŋ aynenisi Brend Iyentsske vatan aqqinda mektubim Siirler Yildiz 1987 No 3 s 120 124 Aleksandr Tvardovskiy Hatira uquqinen Poema Ruscadan Yildiz 1998 No 6 s 11 23Kaynakca a b c d Ertane Baydar Arzu Sema PDF A U Turkiyat Arastirmalari Enstitusu Dergisi Sayi 47 Erzurum 21012 26 Mart 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 26 Mart 2020 Karas Ertugrul Emel Dergisi Sayi 228 Yil 2009 26 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Mart 2020 Vatankirim net sitesi 9 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Mart 2020 Dis baglantilarAlem i Medeniye kitaphanesinde Sakir Selimnin siirleri 6 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kirim Tatar Milli MeclisiMustafa Abdulcemil Kirimoglu Refat Cubarov Remzi Ilyasov Sakir Selim