Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sadık Doğanay (1933, Yücepınar, Zile, Tokat - 23 Ocak 1979, Zile) Türk Halk Müziği sanatçısı, söz yazarıdır.
Sadık Doğanay | |
|---|---|
| Doğum | 1933 Yücepınar, Zile, Tokat, Türkiye |
| Ölüm | 23 Ocak 1979 (46 yaşında) Zile, Tokat, Türkiye |
| Ölüm sebebi | Kalp krizi |
| Defin yeri | Yücepınar mezarlığı |
| Diğer ad(lar)ı | Sadık baba |
| Tanınma nedeni | Türk Halk Müziği sanatçısı, söz yazarı |
| Önemli eser(ler) | "Bir Güzelin Hasretinden Ahından" "El Vurup Yaremi İncitme Tabip" "İzzetli hürmetli bilirim seni" |
| Evlilik | Satı Doğanay |
| Çocuk(lar) | 6 |
Hayatı
Zileli aşık Kemterî kolunun önemli âşıklarından olan Sadık Doğanay, 1933 yılında Zile’ye bağlı oldukça yüksek rakımlı bir dağ ve orman köyü olan Yücepınar'da, İbrahim ve Feruze çiftinin altı çocuğundan üçüncüsü olarak dünyaya gelmiştir. Doğuştan gözleri görmeyen âşık o dönemlerdeki ekonomik yokluklar ve bilinçsizlik nedeniyle doktora götürülememiştir. Güçlü âşıklık geleneği olan bir ailede dünyaya gelmiş olan Sadık Doğanay, yedi-sekiz yaşlarına geldiğinde, o dönemin ünlü âşıklarından olan, bağlama ve kemanı ustalıkla çalabilen ve ilerde kayınpederi olacak olan amcası adıyla bilinen ’ın da desteği ile bağlama ve keman çalmasını öğrenmiştir.
Ocakzade bir ailenin ferdi olan âşık, çocuklukta amcası ve ustası olan Sefil Edna’dan öğrendikleriyle on dört-on beş yaşlarında köydeki cemlerde zakirlik yapmaya başlamıştır. Âşık’ın amcası Sefil Edna genellikle tarla işlerinden dolayı yazları köyde, kış aylarıda ise at sırtında çevre köyleri ve yakın vilayetleri zakirlik yapmak için çok gezermiş. Haftalarca bazen de aylarca köye gelmez, köyde durduğu zamanlarda ise bildiklerini yeğeni Sadık Doğanay’a öğretirmiş. Alevi, yol ve hizmet erkânı olan dedelik, zakirlik gibi özel konularda ve güncel, sosyal konularda kendini o günün olanaklarına göre oldukça iyi yetiştirmiştir. İlerleyen zamanlarda ise çevre köy ve ilçelerdeki cemlerde zakirlik yaparak çevrede kendisini tanıtmıştır.
Evlenme çağına geldiğinde görme özründen dolayı kimse âşığa kızını vermek istememiştir. Ancak, hem ustası, hem de amcası olan Abuzer Doğanay kendi kızı Satı Doğanay’ın gönül rızasını alarak âşık ile evlendirmiştir. Bu evlilikten sırasıyla Yadigâr, İbrahim, Zöhre, Abuzer, Mürüvvet ve Kemalettin olmak üzere altı çocukları olur.
Gezgin bir âşık olarak sık sık yakın çevredeki çeşitli illeri ve köyleri dolaşmış, Alevi-Bektaşî cem ayinlerinde dedelik ve zakirlik yapmış, çevredeki birçok konserde mahalli sanatçı olarak bağlama çalıp türküler, deyişler söylemiştir.
Çocuklarını okutmak amacıyla 1978 yılının Eylül ayında Zile’ye yerleşen Sadık Doğanay, 23 Ocak 1979'da Zile'de geçirdiği kalp krizi sonucu vefat etmiş, doğduğu köy olan Yücepınar’da dedesi Kemterî ve ustası (amcası) Sefil Edna’nın yanlarına defnedilmiştir.
Âşıklığa başladığı ilk yıllarda Nesimi, Virani, Şah Hatayî, Fuzuli, Pir Sultan Abdal, Âşık Veli, Seyit Seyfullah, Kâtibi, Kul Himmet, Derviş Ali, Sıtkı ve daha birçok âşığın deyişlerini ustamalı olarak söylemiş, bununla birlikte de yavaş yavaş kendi deyişlerini havalandırmıştır. Kendi deyişlerindeki konular daha çok tasavvuf ağırlıklı, Nazım biçimleri ise Türkü, Koşma, Semai şeklindedir. Genellikle 11’li ve 8’li hece veznini kullanmıştır. Deyişlerinde Sadık, Âşık Sadık ve Sadık Baba mahlaslarını kullanmakla birlikte bu araştırma sırasında derlediğimiz yeni şiirlerde, Sefil Sadık ve Sefil Sadık Baba mahlasını da kullandığı görülmüştür. Ayrıca yine bu çalışma sırasında Kubilay Dökmetaş tarafından bize ulaştırılan âşığın 1972 tarihli bir fotoğrafının arkasına Dr. Recai Özdil tarafından Sadık Baba ve Sefil Sadık mahlasları da not olarak düşülmüştür.
Günümüze dek birçok sanatçı tarafından ve Çöpçüler Kralı filminde de Kemal Sunal tarafından söylenen "Bir Güzelin Hasretinden Ahından" ile "El Vurup Yaremi İncitme Tabip" bilinen eserleri arasındadır.
Kaynakça
- ^ a b c d e "Sadık Doğanay - Ozanlarımız". www.turkuler.com. 29 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ocak 2023.
- ^ a b ERGÜ, Muaz. "Âşık Sadık Doğanay". 5 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ocak 2023.
- ^ . Türküler.com. 19 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2016.
- ^ . AşıkRemzani.net. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sadik Doganay 1933 Yucepinar Zile Tokat 23 Ocak 1979 Zile Turk Halk Muzigi sanatcisi soz yazaridir Sadik DoganayDogum1933 Yucepinar Zile Tokat TurkiyeOlum23 Ocak 1979 46 yasinda Zile Tokat TurkiyeOlum sebebiKalp kriziDefin yeriYucepinar mezarligiDiger ad lar iSadik babaTaninma nedeniTurk Halk Muzigi sanatcisi soz yazariOnemli eser ler Bir Guzelin Hasretinden Ahindan El Vurup Yaremi Incitme Tabip Izzetli hurmetli bilirim seni EvlilikSati DoganayCocuk lar 6HayatiZileli asik Kemteri kolunun onemli asiklarindan olan Sadik Doganay 1933 yilinda Zile ye bagli oldukca yuksek rakimli bir dag ve orman koyu olan Yucepinar da Ibrahim ve Feruze ciftinin alti cocugundan ucuncusu olarak dunyaya gelmistir Dogustan gozleri gormeyen asik o donemlerdeki ekonomik yokluklar ve bilincsizlik nedeniyle doktora goturulememistir Guclu asiklik gelenegi olan bir ailede dunyaya gelmis olan Sadik Doganay yedi sekiz yaslarina geldiginde o donemin unlu asiklarindan olan baglama ve kemani ustalikla calabilen ve ilerde kayinpederi olacak olan amcasi adiyla bilinen in da destegi ile baglama ve keman calmasini ogrenmistir Ocakzade bir ailenin ferdi olan asik cocuklukta amcasi ve ustasi olan Sefil Edna dan ogrendikleriyle on dort on bes yaslarinda koydeki cemlerde zakirlik yapmaya baslamistir Asik in amcasi Sefil Edna genellikle tarla islerinden dolayi yazlari koyde kis aylarida ise at sirtinda cevre koyleri ve yakin vilayetleri zakirlik yapmak icin cok gezermis Haftalarca bazen de aylarca koye gelmez koyde durdugu zamanlarda ise bildiklerini yegeni Sadik Doganay a ogretirmis Alevi yol ve hizmet erkani olan dedelik zakirlik gibi ozel konularda ve guncel sosyal konularda kendini o gunun olanaklarina gore oldukca iyi yetistirmistir Ilerleyen zamanlarda ise cevre koy ve ilcelerdeki cemlerde zakirlik yaparak cevrede kendisini tanitmistir Evlenme cagina geldiginde gorme ozrunden dolayi kimse asiga kizini vermek istememistir Ancak hem ustasi hem de amcasi olan Abuzer Doganay kendi kizi Sati Doganay in gonul rizasini alarak asik ile evlendirmistir Bu evlilikten sirasiyla Yadigar Ibrahim Zohre Abuzer Muruvvet ve Kemalettin olmak uzere alti cocuklari olur Gezgin bir asik olarak sik sik yakin cevredeki cesitli illeri ve koyleri dolasmis Alevi Bektasi cem ayinlerinde dedelik ve zakirlik yapmis cevredeki bircok konserde mahalli sanatci olarak baglama calip turkuler deyisler soylemistir Cocuklarini okutmak amaciyla 1978 yilinin Eylul ayinda Zile ye yerlesen Sadik Doganay 23 Ocak 1979 da Zile de gecirdigi kalp krizi sonucu vefat etmis dogdugu koy olan Yucepinar da dedesi Kemteri ve ustasi amcasi Sefil Edna nin yanlarina defnedilmistir Asikliga basladigi ilk yillarda Nesimi Virani Sah Hatayi Fuzuli Pir Sultan Abdal Asik Veli Seyit Seyfullah Katibi Kul Himmet Dervis Ali Sitki ve daha bircok asigin deyislerini ustamali olarak soylemis bununla birlikte de yavas yavas kendi deyislerini havalandirmistir Kendi deyislerindeki konular daha cok tasavvuf agirlikli Nazim bicimleri ise Turku Kosma Semai seklindedir Genellikle 11 li ve 8 li hece veznini kullanmistir Deyislerinde Sadik Asik Sadik ve Sadik Baba mahlaslarini kullanmakla birlikte bu arastirma sirasinda derledigimiz yeni siirlerde Sefil Sadik ve Sefil Sadik Baba mahlasini da kullandigi gorulmustur Ayrica yine bu calisma sirasinda Kubilay Dokmetas tarafindan bize ulastirilan asigin 1972 tarihli bir fotografinin arkasina Dr Recai Ozdil tarafindan Sadik Baba ve Sefil Sadik mahlaslari da not olarak dusulmustur Gunumuze dek bircok sanatci tarafindan ve Copculer Krali filminde de Kemal Sunal tarafindan soylenen Bir Guzelin Hasretinden Ahindan ile El Vurup Yaremi Incitme Tabip bilinen eserleri arasindadir Kaynakca a b c d e Sadik Doganay Ozanlarimiz www turkuler com 29 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ocak 2023 a b ERGU Muaz Asik Sadik Doganay 5 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ocak 2023 Turkuler com 19 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Nisan 2016 AsikRemzani net 22 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Nisan 2016