Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gorizia (Slovence: Gorica, Furlanca: Gurize, Almanca: Görz), İtalya'nın kuzey doğu coğrafi bölgesinde Friuli-Venezia Giulia özerk idari bölgesinde aynı ismi taşıyan Gorizia ili'nin merkezi olan bir şehir ve komündür.
| Gorizia Gorica | |
|---|---|
Comune di Gorizia | |
 | |
 Arma | |
  Gorizia | |
| Ülke |  İtalya |
| Bölge | Friuli-Venezia Giulia |
| İl | Gorizia ili |
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Rodolfo Ziberna |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 41 km² |
| Rakım | 86 m |
| Nüfus (2017) | |
| • Toplam | 34,428 |
| • Yoğunluk | 840/km² |
| Zaman dilimi | (OAS) |
| • Yaz (YSU) | (OAYS) |
| Posta kodu | 34170 |
| Alan kodu | 0481 |
Resmî site www.comune.gorizia.it | |
Coğrafi konum
Gorizia Alplerinin eteklerindeki tepelik bir arazide kurulmuştur. İtalya-Slovenya sınırında bulunmaktadır. Yörel bölgenin turizm, ticaret ve sanayi merkezi olma görevi yapmaktadır. Slovenya'da daha sonra bir tarihte kurulmuş ve 1947'den sonra hızla gelişmiş olan şehri ile coğrafi bakımdan bağlı olup iki şehir tek bir şehirsel bölge oluşturmaktadırlar.
Gorizia Nehri ile Vipava Nehrinin birleştiği bir mevkide kurulmuştur. "Collio tepeleri" nden bakılan bir küçük ovadadır, Bu tepeler çok olağanüstü kaliteli şarap üreten bağlarla kaplıdır. Şehir kuzeyinde bulunan dağ silsilesi dolayısıyla, civarındaki bölgelere büyük aksi etkiler yapan ve kuzeyden gelen bora fırtınasından korunaklıdır. Bu nedenle kuzeyde Alp dağlarına yanında olmakla beraber Gorizia'da ilimli bir Akdeniz iklimi hakimdir. Bu nedenle şehir bir popüler turizm çeken merkezdir.
Tarih
Orta Çağ
Habsburg Dönemi
I. Dünya Savaşı
İtalya bölümü
Görülecek turistik yerler
- Kale: Orta Çağlardan kalma surlardan oluşur ve o zamanlara bu şehrin bir önemli idari ve adli merkez olduğuna işaret eder. Üç önemli kısma bölünmüştür. "Corte dei Lanzi" şehrin silahlı koruyucuları için kurulmuştur ama bu kısımda bulunan büyük kule 16. yüzyılda yıkılmıştır. İkinci kısım 13. yüzyılda yapılmış olan "Palazzetto dei Conti (Kontlar Sarayı)" ve üçüncü kısım ise Venedik Cumhuriyeti için yapılmış " Palazzetto Veneto"dur. Bu kalenin küçük kilisesinde bazı Rönesans stili fresko tablo parçaları ve Venedik okulu artistlerinin yaptığı tablolar sergilenir. Kalede ayrıca "Gorizia'da Orta Çağlar Müzesi" bulunur.
- Katedral: Orijinal olarak 14. yüzyılda yapılmıştır ama I. Dünya Savaşı'nda Gorizia'nin birçok önemli yapısı gibi yerle bir olup savaştan sonra 1682′de yapılan plana göre yeniden yapılmıştır.
- San Ignatius di Loyola Kilisesi: Katolik kontr-devrime önayak olan Ignatius di Loyola anısına 1680-1725 döneminde Cizvitler tarafından yapılmıştır.
- Palazzo Attems Petzenstein: 19, yüzyıl yapımı ve tasarımı mimar Nicolò Pacassi.
- The church of San Rocco.
- Palazzo Cobenzl: Şehirde bulunan Başpiskoposluk merkezi.
- Lantieri'lerin Konağı:
- Palazzo Coronini Cronberg, including an art gallery.
- Transalpina demiryolu gar meydanı şimdi İtalya ve Slovenya arasında bölünmüştür.
- "Seminario Minore": İtalya'da çok iyi tanınmış akademik Dışişleri Araştırmaları çalışmaları yapan ve öğrencilere kurslar sağlayan Trieste Üniversitesi Uluslararası ve Diplomatik Bilimler Bölümü'nün merkezidir.
Sınırlar
İtalya'ya ait Gorizia Şehri ile Slovenya'ya ait Nova Gorica şehirleri arasında bir uluslararası sınır bulunmaktadır. 2007′ye kadar bu iki ülke arasında ancak belirli 5 sınır kapısından çok kontrollü giriş ve çıkış yapılmaktaydı ama Slovenya'nın 2007'de Avrupa Birliği'ne kabulü ile sınır giriş çıkışları serbest olmuştur. Ama 5 sınır kapısı hala kullanılmaktadır. Bunlar
- Casa Rossa-
- Via San Gabriele-Erjavceva Ulica
- Via del Rafut-Pristava
- San Pietro (Via Vittorio Veneto)/Šempeter pri Gorici
- Nova Gorica demiryolu garaj meydanı
- San Andrea-Vrtojba: Şehrin güneyinde ana karayolu sınır kapısı.
Tarihte demografi
Şu gösterge Görizia nüfusunun 18. yüzyıl sonlarından II. Dünya Savaşı başlarına kadar tarihsel gelişmesini, resmi Avusturya nüfus sayımlarına dayanarak, göstermektedir.
| Sayım | Etnik yapı | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Yıl | Gorizia | İtalyanlar ve Friulililer | Slovenler | Diğer Slavlar | Etnik Almanlar | Yahudiler |
| 1789 | 7.639 | - | - | - | - | 300 |
| 1850 | 10.581 | - | - | - | - | - |
| 1857 | 13.297 | - | - | - | - | - |
| 1869 | 16.659 | %66,6 | %21,0 | - | %10,8 | %1,8 |
| 1880 | 19.113 | %70,7 | %17,8 | %0,3 | %11,2 | %(1,4) |
| 1890 | 20.019 | %74,2 | %17,8 | %0,5 | %7,5 | - |
| 1900 | 23.765 | %67,8 | %20,0 | %0,5 | %11,6 | - |
| 1910 | 29.291 | %50,6 | %36,8 | %1,3 | %11,1 | %(0,9) |
| 1921 | 39.829 | %60,8 | %37,1 | - | - | - |
| 1924 | 45.540 | %70,6 | %28,5 | - | - | - |
| 1936 | 52.065 | %68,1 | %30,0 | - | - | - |
Kültür ve eğitim
Kardeş Şehirler
Gorizia şu kentlerle kardeş şehir bağlantısı kurmuştur:
Resimler
-
![image]()
Kale -
![image]()
Gorizia kalesi -
![image]()
Gorizia'nın Orta Çağ'daki merkezi. -
![image]()
Şehir Leopoldina kapısı 17. yy İmparator I. Leopold anısına yapılma -
![image]()
Saint Ignatius Kilisesi -
![image]()
Kale "Santo Spirito" Şapeli -
![image]()
İtalya-Slovenya sınırında eski Casa Rossa/Rožna Dolina gümrük kapısı -
![image]()
Cronberg Sarayı, Burbon Hanedandı mensuplarını sürgünde iken yaşadıkları saray -
![image]()
19. yuzyılda Gorizia
Kaynakça
- ^ Branko Marušič, Pregled politične zgodovine Slovencev na Goriškem (Nova Gorica: Goriški muzej, 2005)
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Gorizia ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Gorizia Belediyesi resmi website25 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İtalyanca) (İngilizce)
- Gorizia ve civari3 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce)
- "Gorizia oggi" den gunluk haberler 28 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İtalyanca)
- İtalyanca Wikipedia "Gorizia" maddesi 5 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gorizia Slovence Gorica Furlanca Gurize Almanca Gorz Italya nin kuzey dogu cografi bolgesinde Friuli Venezia Giulia ozerk idari bolgesinde ayni ismi tasiyan Gorizia ili nin merkezi olan bir sehir ve komundur Gorizia GoricaComune di GoriziaArmaGoriziaUlkeItalyaBolgeFriuli Venezia GiuliaIlGorizia iliIdare Belediye BaskaniRodolfo ZibernaYuzolcumu Toplam41 km Rakim86 mNufus 2017 Toplam34 428 Yogunluk840 km Zaman dilimiUTC 01 00 OAS Yaz YSU UTC 02 00 OAYS Posta kodu34170Alan kodu0481Resmi site www comune gorizia itCografi konumGorizia Alplerinin eteklerindeki tepelik bir arazide kurulmustur Italya Slovenya sinirinda bulunmaktadir Yorel bolgenin turizm ticaret ve sanayi merkezi olma gorevi yapmaktadir Slovenya da daha sonra bir tarihte kurulmus ve 1947 den sonra hizla gelismis olan sehri ile cografi bakimdan bagli olup iki sehir tek bir sehirsel bolge olusturmaktadirlar Gorizia Nehri ile Vipava Nehrinin birlestigi bir mevkide kurulmustur Collio tepeleri nden bakilan bir kucuk ovadadir Bu tepeler cok olaganustu kaliteli sarap ureten baglarla kaplidir Sehir kuzeyinde bulunan dag silsilesi dolayisiyla civarindaki bolgelere buyuk aksi etkiler yapan ve kuzeyden gelen bora firtinasindan korunaklidir Bu nedenle kuzeyde Alp daglarina yaninda olmakla beraber Gorizia da ilimli bir Akdeniz iklimi hakimdir Bu nedenle sehir bir populer turizm ceken merkezdir TarihOrta Cag Habsburg Donemi I Dunya Savasi Italya bolumuGorulecek turistik yerlerKale Orta Caglardan kalma surlardan olusur ve o zamanlara bu sehrin bir onemli idari ve adli merkez olduguna isaret eder Uc onemli kisma bolunmustur Corte dei Lanzi sehrin silahli koruyuculari icin kurulmustur ama bu kisimda bulunan buyuk kule 16 yuzyilda yikilmistir Ikinci kisim 13 yuzyilda yapilmis olan Palazzetto dei Conti Kontlar Sarayi ve ucuncu kisim ise Venedik Cumhuriyeti icin yapilmis Palazzetto Veneto dur Bu kalenin kucuk kilisesinde bazi Ronesans stili fresko tablo parcalari ve Venedik okulu artistlerinin yaptigi tablolar sergilenir Kalede ayrica Gorizia da Orta Caglar Muzesi bulunur Katedral Orijinal olarak 14 yuzyilda yapilmistir ama I Dunya Savasi nda Gorizia nin bircok onemli yapisi gibi yerle bir olup savastan sonra 1682 de yapilan plana gore yeniden yapilmistir San Ignatius di Loyola Kilisesi Katolik kontr devrime onayak olan Ignatius di Loyola anisina 1680 1725 doneminde Cizvitler tarafindan yapilmistir Palazzo Attems Petzenstein 19 yuzyil yapimi ve tasarimi mimar Nicolo Pacassi The church of San Rocco Palazzo Cobenzl Sehirde bulunan Baspiskoposluk merkezi Lantieri lerin Konagi Palazzo Coronini Cronberg including an art gallery Transalpina demiryolu gar meydani simdi Italya ve Slovenya arasinda bolunmustur Seminario Minore Italya da cok iyi taninmis akademik Disisleri Arastirmalari calismalari yapan ve ogrencilere kurslar saglayan Trieste Universitesi Uluslararasi ve Diplomatik Bilimler Bolumu nun merkezidir SinirlarItalya ya ait Gorizia Sehri ile Slovenya ya ait Nova Gorica sehirleri arasinda bir uluslararasi sinir bulunmaktadir 2007 ye kadar bu iki ulke arasinda ancak belirli 5 sinir kapisindan cok kontrollu giris ve cikis yapilmaktaydi ama Slovenya nin 2007 de Avrupa Birligi ne kabulu ile sinir giris cikislari serbest olmustur Ama 5 sinir kapisi hala kullanilmaktadir Bunlar Casa Rossa Via San Gabriele Erjavceva Ulica Via del Rafut Pristava San Pietro Via Vittorio Veneto Sempeter pri Gorici Nova Gorica demiryolu garaj meydani San Andrea Vrtojba Sehrin guneyinde ana karayolu sinir kapisi Tarihte demografiSu gosterge Gorizia nufusunun 18 yuzyil sonlarindan II Dunya Savasi baslarina kadar tarihsel gelismesini resmi Avusturya nufus sayimlarina dayanarak gostermektedir Sayim Etnik yapiYil Gorizia Italyanlar ve Friulililer Slovenler Diger Slavlar Etnik Almanlar Yahudiler1789 7 639 3001850 10 581 1857 13 297 1869 16 659 66 6 21 0 10 8 1 81880 19 113 70 7 17 8 0 3 11 2 1 4 1890 20 019 74 2 17 8 0 5 7 5 1900 23 765 67 8 20 0 0 5 11 6 1910 29 291 50 6 36 8 1 3 11 1 0 9 1921 39 829 60 8 37 1 1924 45 540 70 6 28 5 1936 52 065 68 1 30 0 Kultur ve egitimKardes SehirlerGorizia su kentlerle kardes sehir baglantisi kurmustur Klagenfurt Avusturya Lienz Avusturya Venlo Hollanda Zalaegerszeg Macaristan Kielce Polonya Ullapool Birlesik KrallikResimlerGorizia Kale Gorizia kalesi Gorizia nin Orta Cag daki merkezi Sehir Leopoldina kapisi 17 yy Imparator I Leopold anisina yapilma Saint Ignatius Kilisesi Kale Santo Spirito Sapeli Italya Slovenya sinirinda eski Casa Rossa Rozna Dolina gumruk kapisi Cronberg Sarayi Burbon Hanedandi mensuplarini surgunde iken yasadiklari saray 19 yuzyilda GoriziaKaynakca Branko Marusic Pregled politicne zgodovine Slovencev na Goriskem Nova Gorica Goriski muzej 2005 Ayrica bakinizFriuli Venezia Giulia Gorizia iliDis baglantilarWikimedia Commons ta Gorizia ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Gorizia Belediyesi resmi website25 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Italyanca Ingilizce Gorizia ve civari3 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Gorizia oggi den gunluk haberler 28 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Italyanca Italyanca Wikipedia Gorizia maddesi 5 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Italyanca