Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gölge oyunu, geleneksel olarak hayvan derilerinden kesilerek hazırlanmış insan, hayvan, eşya gibi figürlerin bir ışık kaynağı önünde oynatılarak, gölgelerinin gerdirilmiş, beyaz bir perdeye düşürüldüğü gösteri sanatıdır.
Kökenleri üzerine çeşitli görüşler olmakla birlikte; Asya'nın zengin gölge oyunu geleneği, bu sanatın Cava'dan(Endonezya), Hindistan'dan veya Çin kültürlerinden 10. yüzyıldan itibaren yayıldığı görüşünü desteklemektedir. İslam ülkelerinde görülen gölge oyununun, benzerlikler de göz önüne alındığında, Cava'dan geldiği tahmin edilmektedir. Anadolu'ya ise, 16. yüzyılda Mısır'dan gelmiş olma ihtimali büyüktür. Türklere, Cava ve Hindistan'dan, Çingene oynatıcılar yoluyla geldiği de iddia edilmektedir.
Zamanla bu oyuna Türkler kendi yaratıcılıklarını katmış; ona çok daha renkli, hareketli, özgün bir biçim vermişlerdir. Öyle ki, 19. yüzyılda Mısır'ı ziyaret eden gezginler, orada izledikleri oyunun Karagöz ve Hacivat olduğunu ve gölge oyununun Mısır'a Türkler tarafından getirildiğini düşünmüşlerdir.
İlk başlarda 28 farklı oyundan oluşan Hacivat Karagöz oyunları zamanla türemiştir. Ramazan ayında Kadir Gecesi hariç her akşam bir oyun oynanırdı.
Farklı yörelere ait insanlar, Zenne, Karagöz'ün karısı, vb. kişiler oyunda yer alırdı.
Piri Şeyh Küşteri olarak bilinir. Öyle ki oyunun oynandığı perdeye Küşteri Meydanı da denilirdi.
Mukaddime (giriş), Muhavere (atışma), Fasıl (asıl amacın, oyunun sergilendiği bölüm), Bitiş (yapılan hatalar için özür dilenilen ve bir sonraki oyun hakkında bilgi verilen bölüm) olmak üzere 4 bölümden oluşur.
Kaynakça
- And, Metin, "Geleneksel Türk Tiyatrosu", , İstanbul, 1985
Dış bağlantılar
- (İngilizce) The Shadow Theater of Anaphoria 22 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Karagöz.net Hayâli Emin Şenyer'in sitesi 5 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
British Müzesi'nden gölge oyunu figürleri
- Leylek (Türkiye, 19. yüzyıl sonu/20. yüzyıl başı) 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Palyaçoyu omuzlarında taşıyan iki uşak (Çin, 19. yüzyıl sonu/20. yüzyıl başı) 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Dev Kumbakarna (Endonezya, 19. yüzyıl) 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Modern Avrupa gölge tiyatro13 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Gölge tiyatrosunda yeni teknolojiler12 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Golge oyunu geleneksel olarak hayvan derilerinden kesilerek hazirlanmis insan hayvan esya gibi figurlerin bir isik kaynagi onunde oynatilarak golgelerinin gerdirilmis beyaz bir perdeye dusuruldugu gosteri sanatidir Golge oyunu Cakarta Endonezya Karagoz ve Hacivat oyununda perde arkasinda hayali Kokenleri uzerine cesitli gorusler olmakla birlikte Asya nin zengin golge oyunu gelenegi bu sanatin Cava dan Endonezya Hindistan dan veya Cin kulturlerinden 10 yuzyildan itibaren yayildigi gorusunu desteklemektedir Islam ulkelerinde gorulen golge oyununun benzerlikler de goz onune alindiginda Cava dan geldigi tahmin edilmektedir Anadolu ya ise 16 yuzyilda Misir dan gelmis olma ihtimali buyuktur Turklere Cava ve Hindistan dan Cingene oynaticilar yoluyla geldigi de iddia edilmektedir Zamanla bu oyuna Turkler kendi yaraticiliklarini katmis ona cok daha renkli hareketli ozgun bir bicim vermislerdir Oyle ki 19 yuzyilda Misir i ziyaret eden gezginler orada izledikleri oyunun Karagoz ve Hacivat oldugunu ve golge oyununun Misir a Turkler tarafindan getirildigini dusunmuslerdir Ilk baslarda 28 farkli oyundan olusan Hacivat Karagoz oyunlari zamanla turemistir Ramazan ayinda Kadir Gecesi haric her aksam bir oyun oynanirdi Farkli yorelere ait insanlar Zenne Karagoz un karisi vb kisiler oyunda yer alirdi Piri Seyh Kusteri olarak bilinir Oyle ki oyunun oynandigi perdeye Kusteri Meydani da denilirdi Mukaddime giris Muhavere atisma Fasil asil amacin oyunun sergilendigi bolum Bitis yapilan hatalar icin ozur dilenilen ve bir sonraki oyun hakkinda bilgi verilen bolum olmak uzere 4 bolumden olusur KaynakcaAnd Metin Geleneksel Turk Tiyatrosu Istanbul 1985Dis baglantilar Ingilizce The Shadow Theater of Anaphoria 22 Agustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Karagoz net Hayali Emin Senyer in sitesi 5 Aralik 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde British Muzesi nden golge oyunu figurleri Leylek Turkiye 19 yuzyil sonu 20 yuzyil basi 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Palyacoyu omuzlarinda tasiyan iki usak Cin 19 yuzyil sonu 20 yuzyil basi 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dev Kumbakarna Endonezya 19 yuzyil 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Modern Avrupa golge tiyatro13 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Golge tiyatrosunda yeni teknolojiler12 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde