Koyun (Ovis), keçiler ile birlikte Caprinae alt familyası içerisinde yer alan bir memeli cinsi. Cinsin coğrafi olarak ve nüfusça en yaygın türü Evcil koyun olmaktadır, ancak pek çok yabani tür de Ovis cinsine aittir.
Koyun | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Koyun sürüsü | ||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Metne bakınız. |
Evcil koyun, tahminen 6000 ila 8000 yıl önce evcilleştirilmiş olup, köpeğin yanında en eski ev hayvanlarındandır. Gevişgetirenler ailesinin tür olarak en zengin familyasıdır. Kuzey Amerika, Avrupa, Asya ve özellikle Afrika'da yayılmışlardır. Güney Amerika'ya ve Avustralya'ya insan eliyle ulaşmışlardır. Farklı biyotoplarda, özellikle steplerde, dağlık kesimlerde, az da olsa ormanlarda bulunurlar. Bitkisel besinlerle beslenirler, sürü oluşturma eğilimleri çok yüksektir.
Sütü, yünü ve eti için yetiştirilen koyunların burun kısımları çıplak ve nemli, vücutları kalın tüylerle kaplıdır. Erkeklerde her zaman bir çift boynuz bulunurken, dişilerde bazen bulunur. Boynuzlar üzerindeki boğumlar yaş hesaplamasında kullanılır. Vücutlarında ekstra kıl oluşumları (sakal, yele) bulunur. Yılda 2 kez ve her defasında 1-3 yavru doğururlar. Gebelik süreleri 5-11 aydır. Koyunların ömürleri 10 ila 12 yıl arasıdır. Koyundan elde edilen kürke post adı verilir.
İsimlendirme
Yavru koyunlar cinsiyet fark etmeksizin kuzu olarak adlandırılır. 6. aydan sonra kuzular, 1 yaşına gelinceye kadar toklu olarak isimlendirilir. Şişek terimi, 1 ile 2 yaş arasındaki koyunlar için kullanılır. Daha sonraki dönemlerde koyunlar cinsiyetlerine ve damızlık durumlarına göre farklı isimler alırlar.
Koç, 2 yaşından büyük ve damızlık için kullanılan erkek koyundur. Anaç koyun ise koçun dişi versiyonudur. Marya, damızlık olarak kullanılmayan veya yaşlanmış dişi koyunları ifade eder. Högeç ise erkek koyundur.
Türleri
Ovis ammon | Argali | |
Ovis aries aries | Evcil koyun | |
Ovis orientalis orientalis group | ||
Ovis orientalis vignei group | Urial | |
Ovis canadensis | Amerika yaban koyunu | |
Ovis dalli | Dall koyunu |
Kaynakça
- ^ a b Zootekni. Anadolu Üniversitesi.
Dış bağlantılar
- Zootekni Forumları 31 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Türkiye'deki Irklar 29 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sheep (rus) 19 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- State University|başlık=Breeds of Livestock - Sheep: (Ovis aries)|erişimtarihi=2 Ağustos 2006[]
- Genetic origins of domestic sheep 24 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İspanyolca)
- Koyun hakkında 9 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İspanyolca)
- (Almanca)
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Koyun Ovis keciler ile birlikte Caprinae alt familyasi icerisinde yer alan bir memeli cinsi Cinsin cografi olarak ve nufusca en yaygin turu Evcil koyun olmaktadir ancak pek cok yabani tur de Ovis cinsine aittir KoyunKoyun surusuBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataAlt sube VertebrataInfa sube GnathostomataSinif MammaliaTakim Artiodactyla cift toynaklilar Familya Bovidae boynuzlugiller Alt familya CaprinaeCins Ovis Linnaeus 1758TurlerMetne bakiniz Otlakta gezinen bir kuzu Sevimlilikleri ve uysalliklariyla bilinen koyun yavrulari ergenlesinceye dek kuzu olarak adlandirilir Patagonya Arjantin koyun Evcil koyun tahminen 6000 ila 8000 yil once evcillestirilmis olup kopegin yaninda en eski ev hayvanlarindandir Gevisgetirenler ailesinin tur olarak en zengin familyasidir Kuzey Amerika Avrupa Asya ve ozellikle Afrika da yayilmislardir Guney Amerika ya ve Avustralya ya insan eliyle ulasmislardir Farkli biyotoplarda ozellikle steplerde daglik kesimlerde az da olsa ormanlarda bulunurlar Bitkisel besinlerle beslenirler suru olusturma egilimleri cok yuksektir Sutu yunu ve eti icin yetistirilen koyunlarin burun kisimlari ciplak ve nemli vucutlari kalin tuylerle kaplidir Erkeklerde her zaman bir cift boynuz bulunurken disilerde bazen bulunur Boynuzlar uzerindeki bogumlar yas hesaplamasinda kullanilir Vucutlarinda ekstra kil olusumlari sakal yele bulunur Yilda 2 kez ve her defasinda 1 3 yavru dogururlar Gebelik sureleri 5 11 aydir Koyunlarin omurleri 10 ila 12 yil arasidir Koyundan elde edilen kurke post adi verilir IsimlendirmeYavru koyunlar cinsiyet fark etmeksizin kuzu olarak adlandirilir 6 aydan sonra kuzular 1 yasina gelinceye kadar toklu olarak isimlendirilir Sisek terimi 1 ile 2 yas arasindaki koyunlar icin kullanilir Daha sonraki donemlerde koyunlar cinsiyetlerine ve damizlik durumlarina gore farkli isimler alirlar Koc 2 yasindan buyuk ve damizlik icin kullanilan erkek koyundur Anac koyun ise kocun disi versiyonudur Marya damizlik olarak kullanilmayan veya yaslanmis disi koyunlari ifade eder Hogec ise erkek koyundur TurleriOvis ammon ArgaliOvis aries aries Evcil koyunOvis orientalis orientalis groupOvis orientalis vignei group UrialOvis canadensis Amerika yaban koyunuOvis dalli Dall koyunuKaynakca a b Zootekni Anadolu Universitesi Dis baglantilarZootekni Forumlari 31 Agustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkiye deki Irklar 29 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sheep rus 19 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde State University baslik Breeds of Livestock Sheep Ovis aries erisimtarihi 2 Agustos 2006 olu kirik baglanti Genetic origins of domestic sheep 24 Agustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ispanyolca Koyun hakkinda 9 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ispanyolca Almanca Ayrica bakinizBharal Davar Merinos