Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zeybek, Batı Anadolu yöresinde görülen halk oyunudur. Zeybek kendi içinde türlere ayrılmaktadır:
Tek kişi tarafından ya da birkaç oyuncunun çember şeklinde dizilmesiyle oynanır. Zeybek, halkı koruyan cesur bir adamı temsil eder. Zeybek oynayan dansçı, kollarını omuz hizasında, elleri başıyla aynı hizada olacak şekilde iki yana doğru açar ve bazı oyunlarda kollarını dirseklerden hafifçe kırar. Büyük adımlar atarak ağır ağır hareket eder. Ara sıra yere doğru eğilip bir dizin yere dokundurulması, bu dansın belirgin hareketlerindendir. Bu tarz zeybekler İzmir, Aydın, Manisa, Denizli, Muğla ve Uşak taraflarında görülen zeybek türleridir. Buna Balıkesir'in Ege sahilleri de dahil edilebilir.
İç Ege illeri olan; Kütahya, Bursa, Afyonkarahisar, Balıkesir'in doğu kısımları, Eskişehir ve Bilecik kaşıklı zeybek tavrı etkisindedir. Yine Ankara taraflarında oynanan oyunlar kaşıklı zeybek kategorisine girer. Kaşıklı zeybek oyun karakteri Sinop'a kadar uzanan Batı Karadeniz Bölümü'nü de içine alır.
Burdur, Isparta, Antalya, Muğla-Fethiye ve Denizli'nin güney kısımları (Acıpayam çevresi) "Teke" zeybekleri içine girer ve kıvrak ezgileri vardır.
Balıkesir'in iç ve güney kısımlarında ise kırık zeybek (güvende) oyunlarına rastlanır.
Zeybeğin ortaya çıkışı'nın bağbozumu şenlikleriyle ilgisi vardır. İlk Çağ anadolusunda, şarap içme, üzüm ezme gibi olaylar değişik şölenlerle, festivallerle ve danslarla kutlanır, yüceltilirdi. Zeybek oyununda ayakların daha çok performans göstermesinin nedeni üzüm ezme ritüelininin taklit edilmesine bağlanır. Ayrıca zeybeklerin, başlarına bağladıkları oyalı ve işli bir takım aksesuarların üzüm taneleri, asma yaprakları gibi bir takım ilişkili öğeleri simgeledikleri bilinir. Ayrıca Peçenek askerlerinin kılığının Zeybek-Seymen kılığıyla benzerliklerine dair bilgiler, Bizans kroniklerinde de tesbit edildiği gibi Claude Cahen bu vakayı, İslam Kaynaklarına Göre Malazgirt Savaşı adlı makalesinde Bizans komutanlarından Kapadokyalı Alyatte emrindeki ücretli Peçenek askerlerinin kiyafetlerinin karşı cephedeki soydaşlarından ayırt edilemediği şeklindeki ifadeleriyle açıklamıştır. Bazı tarihçilere göre Zeybeklik-Seymenlik kültüründe Peçenek kültürünün büyük etkisi bulunmaktadır.
Türleri
- Ağır zeybek
Aydın Zeybeği olarak da adlandırılır. Genellikle şu türkü eşliğinde oynanır:
- Uzun olur (aman) efelerin pıçağı
- Beş yüz dirhem Şam Trablus kuşağı
- Serbest olur (aman) Anadolu uşağı
- Aşırdılar karlı (da) dağdan Keşiş'ten
- Bilmiş ol ki geçmiş olur iş işten
- Silâhı da elinde, kaması da belinde
- Yavrum İzmir yolunda ben bir güzele vuruldum
- Kaşıklı zeybek
- Kıvrak zeybek (Teke zeybeği)
- Kırık zeybek
- Toplu Güvende
Toplu olarak oynanan, eşlik ezgisi karcığar makamında olan, Balıkesir'e ait halk oyunudur.
Ayrıca bakınız
- Türk Halk Oyunları
- Abdal zeybeği, Kıbrıs'ta oynanan zeybek türü.
- Asmalı Mencere
- Gel Ayşem Gel Gezelim
 Tamburaci Osman Pehlivan - Zeybek |
Kaynakça
- ^ Hayati Kuzucu, Türk Milli Kimliğinin Oluşması Süreci ve Yukarı Teke Örneği Bağlamında Dirmil’in Demografisi, Burdur 2017, s. 119.
- ^ Mehmet Eröz, Milli Kültürümüz ve Meselelerimiz, Doğuş Yayın ve Dağıtım, İstanbul 1983, s. 85-86.
- ^ . 28 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zeybek Bati Anadolu yoresinde gorulen halk oyunudur Zeybek kendi icinde turlere ayrilmaktadir Zeybek oynayan bir cocuk Tek kisi tarafindan ya da birkac oyuncunun cember seklinde dizilmesiyle oynanir Zeybek halki koruyan cesur bir adami temsil eder Zeybek oynayan dansci kollarini omuz hizasinda elleri basiyla ayni hizada olacak sekilde iki yana dogru acar ve bazi oyunlarda kollarini dirseklerden hafifce kirar Buyuk adimlar atarak agir agir hareket eder Ara sira yere dogru egilip bir dizin yere dokundurulmasi bu dansin belirgin hareketlerindendir Bu tarz zeybekler Izmir Aydin Manisa Denizli Mugla ve Usak taraflarinda gorulen zeybek turleridir Buna Balikesir in Ege sahilleri de dahil edilebilir Ic Ege illeri olan Kutahya Bursa Afyonkarahisar Balikesir in dogu kisimlari Eskisehir ve Bilecik kasikli zeybek tavri etkisindedir Yine Ankara taraflarinda oynanan oyunlar kasikli zeybek kategorisine girer Kasikli zeybek oyun karakteri Sinop a kadar uzanan Bati Karadeniz Bolumu nu de icine alir Burdur Isparta Antalya Mugla Fethiye ve Denizli nin guney kisimlari Acipayam cevresi Teke zeybekleri icine girer ve kivrak ezgileri vardir Balikesir in ic ve guney kisimlarinda ise kirik zeybek guvende oyunlarina rastlanir Zeybegin ortaya cikisi nin bagbozumu senlikleriyle ilgisi vardir Ilk Cag anadolusunda sarap icme uzum ezme gibi olaylar degisik solenlerle festivallerle ve danslarla kutlanir yuceltilirdi Zeybek oyununda ayaklarin daha cok performans gostermesinin nedeni uzum ezme rituelininin taklit edilmesine baglanir Ayrica zeybeklerin baslarina bagladiklari oyali ve isli bir takim aksesuarlarin uzum taneleri asma yapraklari gibi bir takim iliskili ogeleri simgeledikleri bilinir Ayrica Pecenek askerlerinin kiliginin Zeybek Seymen kiligiyla benzerliklerine dair bilgiler Bizans kroniklerinde de tesbit edildigi gibi Claude Cahen bu vakayi Islam Kaynaklarina Gore Malazgirt Savasi adli makalesinde Bizans komutanlarindan Kapadokyali Alyatte emrindeki ucretli Pecenek askerlerinin kiyafetlerinin karsi cephedeki soydaslarindan ayirt edilemedigi seklindeki ifadeleriyle aciklamistir Bazi tarihcilere gore Zeybeklik Seymenlik kulturunde Pecenek kulturunun buyuk etkisi bulunmaktadir TurleriAgir zeybek Aydin Zeybegi olarak da adlandirilir Genellikle su turku esliginde oynanir Uzun olur aman efelerin picagi Bes yuz dirhem Sam Trablus kusagi Serbest olur aman Anadolu usagi Asirdilar karli da dagdan Kesis ten Bilmis ol ki gecmis olur is isten Silahi da elinde kamasi da belinde Yavrum Izmir yolunda ben bir guzele vuruldumKasikli zeybek Kivrak zeybek Teke zeybegi Kirik zeybek Toplu Guvende Toplu olarak oynanan eslik ezgisi karcigar makaminda olan Balikesir e ait halk oyunudur Harmandali Kerimoglu ZeybegiAyrica bakinizTurk Halk Oyunlari Abdal zeybegi Kibris ta oynanan zeybek turu Asmali Mencere Gel Aysem Gel GezelimHarici videoTamburaci Osman Pehlivan ZeybekKaynakca Hayati Kuzucu Turk Milli Kimliginin Olusmasi Sureci ve Yukari Teke Ornegi Baglaminda Dirmil in Demografisi Burdur 2017 s 119 Mehmet Eroz Milli Kulturumuz ve Meselelerimiz Dogus Yayin ve Dagitim Istanbul 1983 s 85 86 28 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Aralik 2014