Çember ya da dönge, düzlemde sabit bir noktaya eşit uzaklıkta bulunan noktaların kümesinin oluşturduğu yuvarlak, geometrik şekil. Çemberin çevrelediği 2 boyutlu alana daire denir.
Bir çember çevre: C çap: D yarıçap: R merkez veya orijin: O | |
Tip | Konik kesit |
---|---|
Alan | πR2 |
Çevre | C = 2πR |
Tanımda bahsi geçen sabit noktaya çemberin merkezi, eşit uzaklıkların her birine yarıçap, yarıçapın iki katı uzunluğa ise çap denir. Genellikle, merkez o, yarıçap r, çap ise R (Büyük r harfi) ile gösterilir (R=2r). Çemberde sonsuz yarıçap ve çap vardır. Yarıçap ve çapların uzunlukları sabittir.
Çember üzerindeki iki noktayı birleştiren doğru parçasına ise kiriş adı verilir. Çemberde sonsuz sayıda kiriş vardır. Kirişlerin uzunlukları farklı olabilir. Bu anlamda, merkeze göre birbirine simetrik olan iki noktayı birleştiren doğru parçasının uzunluğu aynı zamanda çapa eşittir. Çap en uzun kiriştir.
Analitik geometride çemberin denklemi x y-koordinat sisteminde şu biçimde yazılabilir:
Eğer çemberin merkezi koordinat sistemi içinde (0,0) noktası olursa, yukarıdaki ifade
şeklinde de yazılabilir ve bu çembere yarıçap 1 olduğunda birim çember denir.
Çevre formülü
Yarıçapı r olan bir çember için çevre sayısının formülünden bulunur
formülüyle bulunur.
Çemberin özellikleri
- Çemberin iki noktası arasında kalan parçaya çember yayı (çember parçası) denir.
- Bir kesenin, çember içerisinde kalan parçasına kiriş denir.
- Çemberi iki eş parçaya ayıran doğru parçasına çap denir. Merkezden geçen kiriş, çaptır.
- Merkez ile, çember üzerindeki bir noktayı birleştiren doğru parçasına yarıçap denir. Küçük r (r) ile gösterilir.
- Çember, bulunduğu düzlemi; çemberin iç bölgesi, dış bölgesi ve kendi olmak üzere üç bölgeye ayırır. Çemberin kendi ve iç bölgesinin birleşimine daire denir.
Çemberin açıları
Çemberin merkezi, merkez açının köşesidir. Çevre açının köşesi, çemberin üzerindedir. Merkez açının içinde kalan çember parçasına, merkez açının gördüğü yay; çevre açının içinde kalan çember parçasına, çevre açının gördüğü yay denir. Merkez açının kenarlarının, çemberi kestiği noktaların arasındaki yaylardan birisi majör, yani büyük çember yayı, diğeri de minör, yani küçük çember yayıdır. Merkez açının gördüğü yay, minör yaydır. Merkez açının ölçüsü, 0 ile 180 derece arasında, çember yaylarının ise, 0 ile 360 derece arasındadır.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cember ya da donge duzlemde sabit bir noktaya esit uzaklikta bulunan noktalarin kumesinin olusturdugu yuvarlak geometrik sekil Cemberin cevreledigi 2 boyutlu alana daire denir CemberBir cember cevre C cap D yaricap R merkez veya orijin OTipKonik kesitAlanpR2CevreC 2pR Tanimda bahsi gecen sabit noktaya cemberin merkezi esit uzakliklarin her birine yaricap yaricapin iki kati uzunluga ise cap denir Genellikle merkez o yaricap r cap ise R Buyuk r harfi ile gosterilir R 2r Cemberde sonsuz yaricap ve cap vardir Yaricap ve caplarin uzunluklari sabittir Cember uzerindeki iki noktayi birlestiren dogru parcasina ise kiris adi verilir Cemberde sonsuz sayida kiris vardir Kirislerin uzunluklari farkli olabilir Bu anlamda merkeze gore birbirine simetrik olan iki noktayi birlestiren dogru parcasinin uzunlugu ayni zamanda capa esittir Cap en uzun kiristir Analitik geometride cemberin denklemi x y koordinat sisteminde su bicimde yazilabilir x a 2 y b 2 r2 displaystyle left x a right 2 left y b right 2 r 2 Eger cemberin merkezi koordinat sistemi icinde 0 0 noktasi olursa yukaridaki ifade x2 y2 r2 displaystyle x 2 y 2 r 2 seklinde de yazilabilir ve bu cembere yaricap 1 oldugunda birim cember denir Cevre formuluYaricapi r olan bir cember icin cevre p displaystyle pi sayisinin formulunden bulunur p CR C2r displaystyle pi frac mbox C R frac mbox C 2r C 2 p r displaystyle mbox C 2 cdot pi cdot r formuluyle bulunur Cemberin ozellikleriCemberin iki noktasi arasinda kalan parcaya cember yayi cember parcasi denir Bir kesenin cember icerisinde kalan parcasina kiris denir Bir AB kirisi ve gosterilisi Cemberi iki es parcaya ayiran dogru parcasina cap denir Merkezden gecen kiris captir Bir cemberin capi R Merkez ile cember uzerindeki bir noktayi birlestiren dogru parcasina yaricap denir Kucuk r r ile gosterilir Cember bulundugu duzlemi cemberin ic bolgesi dis bolgesi ve kendi olmak uzere uc bolgeye ayirir Cemberin kendi ve ic bolgesinin birlesimine daire denir Cemberin acilariCemberin merkezi merkez acinin kosesidir Cevre acinin kosesi cemberin uzerindedir Merkez acinin icinde kalan cember parcasina merkez acinin gordugu yay cevre acinin icinde kalan cember parcasina cevre acinin gordugu yay denir Merkez acinin kenarlarinin cemberi kestigi noktalarin arasindaki yaylardan birisi major yani buyuk cember yayi digeri de minor yani kucuk cember yayidir Merkez acinin gordugu yay minor yaydir Merkez acinin olcusu 0 ile 180 derece arasinda cember yaylarinin ise 0 ile 360 derece arasindadir Bir AB cember yayi ve gosterilisi Bir cemberin yaricapi r Ayrica bakinizMatematiksel sekillerin listesi