Tepebaşı, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.
Tepebaşı | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Tepebaşı Tepebaşı'nın Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Şavşat |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 1276 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 88 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08700 |
Tarihçe
Tepebaşı köyünün eski adı Ziosi veya Dziosi'dir. Gürcüce bir yer adı olan Ziosi (ზიოსი) veya Dziosi (ძიოსი), Türkçeye Ziyos şeklinde girmiştir. Nitekim 1835 tarihli Osmanlı nüfus defteri ile Artvin vilayeti hakkında 1927 tarihli bir kaynakta Ziyos (زییوس)olarak geçer.
Ziosi, tarihsel Gürcistan'ın güneybatı kesimini oluşturan bölgelerden biri olan Şavşeti'de. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü, 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Ziosi Kilisesi ve Ziosi Kalesi bu dönemden kalmış olmalıdır.
Ziosi, 1835 tarihli Osmanlı nüfus defterinde "Ziyos" adıyla Çıldır Eyaleti'ne bağlı İmerhevi sancağının köylerinden biriydi. Askere alma ve vergi salma amacıyla Osmanlı idaresinin sadece erkek nüfusunu tespit ettiği bu tarihte köyde 17 hanede 76 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Ziyos köyünün toplam nüfusunun yaklaşık 152 kişiden oluştuğu söylenebilir.
Ziosi köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafında Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin Dzios (Дзіосъ) adıyla kaydetti yerleşim, Artvin sancağının Şavşet-İmerhevi kazasına bağlı Çihori nahiyesinin dört köyünden biriydi. Köye bağlı "Sarvan" (Сарванъ) adında bir mahalle bulunuyordu ve bu mahallede 3 hane yaşıyordu. 1886 nüfus tespitine göre Ziosi köyünün nüfusu, 32'si erkek ve 36'sı kadın olmak üzere, 10 hanede yaşayan 68 kişiden oluşuyordu. Bu nüfusun tamamı Gürcü olarak kaydedilmiştir.
Gürcü tarihçi Zakaria Çiçinadze 1890'ların başında köyün adını Dziosi (ძიოსი) olarak yazmış ve bu yerleşimi İmerhevi vadisinde Gürcü dilinin konuşulduğu köyler arasında saymıştır. Çiçinadze'nin verdiği bilgiye göre, bu tarihten önce, Rus idaresindeki köyden Osmanlı ülkesine 15 hane göç etmişti.
Ziosi köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarında Rusların bölgeden çekilmesinin ardından Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 7 Mayıs 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya, Artvin sancağını Gürcistan'ın bir parçası olarak tanıdı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Ziosi köyünü de kapsayan Artvin bölgesi Türkiye'ye bırakıldı.
Ziosi köyü, 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespitinde "Ziosi" adıyla Artvin livasının Şavşat kazasına bağlı İmerhev nahiyesinin köylerinden biriydi. Köydeki 12 hanede, 57'si kadın ve 51'i erkek olmak üzere, 108 kişi yaşıyordu. Bu tespitte de köyünün nüfusu Gürcü olarak kaydedilmiştir. Nitekim Ziosi'de Saçuradziri (საჭურაძირი), Çalati (ჭალათი), Gağmieti (გაღმიეთი), Tbati (ტბათი), Tskaro (წყარო) gibi yer adları Gürcücedir. Ziosi veya Ziyos Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Tepebaşı olarak değiştirilmiştir. Tepebaşı köyü, 1940 genel nüfus sayımında Çoruh vilayetinin Şavşat kazasının Meydancık nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 191 kişiden oluşuyordu. 1965 yılında ise köyde 278 kişi yaşıyordu ve bu nüfus içinde 109 kişi okuma yazma biliyordu.
Coğrafya
Tepebaşı köyü, Artvin il merkezine 98 km, Şavşat ilçe merkezine ise 33 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 85 |
2020 | 88 |
2019 | 88 |
2018 | 84 |
2017 | 74 |
2016 | 77 |
2015 | 81 |
2014 | 71 |
2013 | 75 |
2012 | 85 |
2011 | 86 |
2010 | 87 |
2009 | 89 |
2008 | 88 |
2007 | 87 |
2000 | 197 |
1990 | 227 |
1985 | 229 |
Kaynakça
- ^ "Tepebasi, Turkey Page". Fallingrain.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Şavşat Tepebaşı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ Hasan Hüseyin Alemdar - Çıldır Eyaleti İmerhev Sancağı 2771 Numaralı Nüfus Defteri’nin Çevirisi ve Değerlendirmesi, Rize, 2020, s. 83. 15 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Yüksek lisans tezi
- ^ a b "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 161". 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021.
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 68. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Hasan Hüseyin Alemdar - Çıldır Eyaleti İmerhev Sancağı 2771 Numaralı Nüfus Defteri’nin Çevirisi ve Değerlendirmesi, Rize, 2020, s. 158-160. 15 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Yüksek lisans tezi
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 1475". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Haziran 2023.
- ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcüler ve Gürcistan'daki Köyleri (Gürcüce), Tiflis, 1913, s. 295" (PDF). 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 12 Haziran 2023.
- ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcülerin Osmanlı Ülkesine Büyük Göçü (Gürcüce), Tiflis, 1912, s. 140" (PDF). 10 Kasım 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 12 Haziran 2023.
- ^ ""Российско-грузинский договор 07.5.1920 г. (полный текст и карта) - один из многих нарушенных Кремлем" / "07.5.1920 tarihli Rus-Gürcü Anlaşması (tam metin ve harita) Kremlin Tarafından İhlal Edilen Birçok Anlaşmadan Biridir"". 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Haziran 2023.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Haziran 2023.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021.
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 192 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 169.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 89.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Tepebaşı, Şavşat için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tepebasi Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli bir koydur TepebasiKoyArtvin in Turkiye deki konumuTepebasiTepebasi nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceSavsatCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1276 mNufus 2021 Toplam88Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08700TarihceTepebasi koyunun eski adi Ziosi veya Dziosi dir Gurcuce bir yer adi olan Ziosi ზიოსი veya Dziosi ძიოსი Turkceye Ziyos seklinde girmistir Nitekim 1835 tarihli Osmanli nufus defteri ile Artvin vilayeti hakkinda 1927 tarihli bir kaynakta Ziyos زییوس olarak gecer Ziosi tarihsel Gurcistan in guneybati kesimini olusturan bolgelerden biri olan Savseti de Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Ziosi Kilisesi ve Ziosi Kalesi bu donemden kalmis olmalidir Ziosi 1835 tarihli Osmanli nufus defterinde Ziyos adiyla Cildir Eyaleti ne bagli Imerhevi sancaginin koylerinden biriydi Askere alma ve vergi salma amaciyla Osmanli idaresinin sadece erkek nufusunu tespit ettigi bu tarihte koyde 17 hanede 76 erkek yasiyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince Ziyos koyunun toplam nufusunun yaklasik 152 kisiden olustugu soylenebilir Ziosi koyu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafinda Rusya ya birakildi Rus idaresinin Dzios Dzios adiyla kaydetti yerlesim Artvin sancaginin Savset Imerhevi kazasina bagli Cihori nahiyesinin dort koyunden biriydi Koye bagli Sarvan Sarvan adinda bir mahalle bulunuyordu ve bu mahallede 3 hane yasiyordu 1886 nufus tespitine gore Ziosi koyunun nufusu 32 si erkek ve 36 si kadin olmak uzere 10 hanede yasayan 68 kisiden olusuyordu Bu nufusun tamami Gurcu olarak kaydedilmistir Gurcu tarihci Zakaria Cicinadze 1890 larin basinda koyun adini Dziosi ძიოსი olarak yazmis ve bu yerlesimi Imerhevi vadisinde Gurcu dilinin konusuldugu koyler arasinda saymistir Cicinadze nin verdigi bilgiye gore bu tarihten once Rus idaresindeki koyden Osmanli ulkesine 15 hane goc etmisti Ziosi koyu Birinci Dunya Savasi nin sonlarinda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 7 Mayis 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla Sovyet Rusya Artvin sancagini Gurcistan in bir parcasi olarak tanidi Ancak Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti arasinda 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla Ziosi koyunu de kapsayan Artvin bolgesi Turkiye ye birakildi Ziosi koyu 1922 yilinda Artvin livasinda yapilan nufus tespitinde Ziosi adiyla Artvin livasinin Savsat kazasina bagli Imerhev nahiyesinin koylerinden biriydi Koydeki 12 hanede 57 si kadin ve 51 i erkek olmak uzere 108 kisi yasiyordu Bu tespitte de koyunun nufusu Gurcu olarak kaydedilmistir Nitekim Ziosi de Sacuradziri საჭურაძირი Calati ჭალათი Gagmieti გაღმიეთი Tbati ტბათი Tskaro წყარო gibi yer adlari Gurcucedir Ziosi veya Ziyos Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Tepebasi olarak degistirilmistir Tepebasi koyu 1940 genel nufus sayiminda Coruh vilayetinin Savsat kazasinin Meydancik nahiyesine bagliydi ve nufusu 191 kisiden olusuyordu 1965 yilinda ise koyde 278 kisi yasiyordu ve bu nufus icinde 109 kisi okuma yazma biliyordu CografyaTepebasi koyu Artvin il merkezine 98 km Savsat ilce merkezine ise 33 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 852020 882019 882018 842017 742016 772015 812014 712013 752012 852011 862010 872009 892008 882007 872000 1971990 2271985 229Kaynakca Tepebasi Turkey Page Fallingrain com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Artvin Savsat Tepebasi Koy Nufusu Nufusune com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2022 Hasan Huseyin Alemdar Cildir Eyaleti Imerhev Sancagi 2771 Numarali Nufus Defteri nin Cevirisi ve Degerlendirmesi Rize 2020 s 83 15 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yuksek lisans tezi a b Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 161 29 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Temmuz 2021 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 68 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Hasan Huseyin Alemdar Cildir Eyaleti Imerhev Sancagi 2771 Numarali Nufus Defteri nin Cevirisi ve Degerlendirmesi Rize 2020 s 158 160 15 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yuksek lisans tezi Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Sira no 1475 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Haziran 2023 Zakaria Cicinadze Musluman Gurculer ve Gurcistan daki Koyleri Gurcuce Tiflis 1913 s 295 PDF 19 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 12 Haziran 2023 Zakaria Cicinadze Musluman Gurculerin Osmanli Ulkesine Buyuk Gocu Gurcuce Tiflis 1912 s 140 PDF 10 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 12 Haziran 2023 Rossijsko gruzinskij dogovor 07 5 1920 g polnyj tekst i karta odin iz mnogih narushennyh Kremlem 07 5 1920 tarihli Rus Gurcu Anlasmasi tam metin ve harita Kremlin Tarafindan Ihlal Edilen Bircok Anlasmadan Biridir 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Haziran 2023 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Haziran 2023 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Temmuz 2021 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 192 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 169 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 89 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarTepebasi Savsat icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft