Esas hat (Fransızca: Ligne de base, İngilizce: Baseline), uluslararası deniz hukukunda kıyı ülkesi ile karasularının sınırını belirtmektedir. Kıyı devletinin toprakları ve iç sular ise esas hattın içinde yer alır. Esas hat, Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesine göre belirlenmektedir. Kıyı devletine dahil sayılan karasularının azami genişlikleri de bu sözleşmeyle tanımlanan esas hattan itibaren ölçülmektedir.

Esas hat normalde . Ancak esas hat ile kıyı çizgisinin aynı doğrultuda olmadığı durumlar da vardır. Bu durum kara ile karasuları arasında iç suların var olmasıyla gözlenir. Limanlar, körfezler ve akarsu ağızları iç sular dahilindedir.
Bölgesel egemenlik
Deniz hukuku, devletlerin egemenlik alanları ile uluslararası sulardaki haklarını düzenler. Bu bağlamda esas hat kavramı, devletin tam egemenlik hakkına sahip olduğu kara ve iç sular ile herkesin erişimine açık olan deniz alanları arasındaki sınırı belirler.
Geçmişte, kara suları, devletin kara parçasına yakın olan ve doğrudan egemenlik uygulayabildiği deniz bölgeleri olarak kabul edilirdi. 17. yüzyılda, Hollandalı hukukçu 'in De Dominio Maris adlı eserinde belirtildiği üzere, bir devletin denizdeki hakimiyet alanı, silahlarının menzili kadar, yani yaklaşık 3 mil olarak kabul ediliyordu. Bu yaklaşım, birçok devlet tarafından standart olarak benimsenmişti.
Devletin sınırları içinde yer aldığı kabul edilen karasuları deniz yoluyla ulaşımda önemli bir yer taşıdığından bu sularda her milletten gemilere geleneksel hukuk tarafından "zararsız geçiş hakkı" tanınmıştır. Zararsız geçiş, bir devletin karasularından izin almaya gerek olmaksızın, zarar vermemek koşuluyla geçiş yapabilme hakkıdır.
Esas hat, genellikle suların en düşük seviyede olduğu zamandaki kıyı çizgisi boyunca belirlenir. Bu çizgi, devletin kontrol alanını tanımlar. Ancak bazı durumlarda esas hat, kıyı çizgisinden farklı bir doğrultuda olabilir. Örneğin, Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi'ne göre, nehir ağızlarında, en düşük su seviyesindeki noktalar arasında çekilen düz hatlar esas alınır ve bu hatların içindeki alanlar iç sular olarak kabul edilir.
Esas hat kuralına bazı istisnalar da vardır. Limanlar, körfezler ve kıyı çizgisi girintili çıkıntılı olan bölgeler gibi alanlarda, düz esas hat uygulaması geçerlidir. Ayrıca, adaların zincir oluşturduğu bölgeler de bu kapsama girer ve bu alanlar da iç sular olarak kabul edilir. Bu kurallar ve istisnalar, devletlerin deniz üzerindeki egemenlik haklarını belirlerken, deniz ulaşımı ve ticaretinin serbestçe ve güvenli bir şekilde yapılabilmesini sağlamayı amaçlar.
İç sular, bir ülkenin karasına yakın yerlerde bulunan ve kıyı devletinin kontrolü altında olan su alanlarıdır. Bu sular, genellikle bir ülkenin stratejik avantajını artırır. Bu suları savunması ve kontrolü ülke için daha kolaydır.
Kaynakça
- ^ a b Sur, Melda (2022). Uluslararası Hukukun Esasları. s. 356. ISBN .
- ^ . Oxford Public International Law (İngilizce). doi:10.1093/law/9780198253464.001.0001/law-9780198253464-chapter-9. 10 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2024.
- ^ Bouchat, Clarence J. (PDF). UNITED STATES ARMY WAR COLLEGE PRESS. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- 1982 tarihli Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi Türkçe metni
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Esas hat Fransizca Ligne de base Ingilizce Baseline uluslararasi deniz hukukunda kiyi ulkesi ile karasularinin sinirini belirtmektedir Kiyi devletinin topraklari ve ic sular ise esas hattin icinde yer alir Esas hat Birlesmis Milletler Deniz Hukuku Sozlesmesine gore belirlenmektedir Kiyi devletine dahil sayilan karasularinin azami genislikleri de bu sozlesmeyle tanimlanan esas hattan itibaren olculmektedir Uluslararasi deniz hukukuna iliskin deniz alanlari Esas hat normalde Ancak esas hat ile kiyi cizgisinin ayni dogrultuda olmadigi durumlar da vardir Bu durum kara ile karasulari arasinda ic sularin var olmasiyla gozlenir Limanlar korfezler ve akarsu agizlari ic sular dahilindedir Bolgesel egemenlikDeniz hukuku devletlerin egemenlik alanlari ile uluslararasi sulardaki haklarini duzenler Bu baglamda esas hat kavrami devletin tam egemenlik hakkina sahip oldugu kara ve ic sular ile herkesin erisimine acik olan deniz alanlari arasindaki siniri belirler Gecmiste kara sulari devletin kara parcasina yakin olan ve dogrudan egemenlik uygulayabildigi deniz bolgeleri olarak kabul edilirdi 17 yuzyilda Hollandali hukukcu in De Dominio Maris adli eserinde belirtildigi uzere bir devletin denizdeki hakimiyet alani silahlarinin menzili kadar yani yaklasik 3 mil olarak kabul ediliyordu Bu yaklasim bircok devlet tarafindan standart olarak benimsenmisti Devletin sinirlari icinde yer aldigi kabul edilen karasulari deniz yoluyla ulasimda onemli bir yer tasidigindan bu sularda her milletten gemilere geleneksel hukuk tarafindan zararsiz gecis hakki taninmistir Zararsiz gecis bir devletin karasularindan izin almaya gerek olmaksizin zarar vermemek kosuluyla gecis yapabilme hakkidir Esas hat genellikle sularin en dusuk seviyede oldugu zamandaki kiyi cizgisi boyunca belirlenir Bu cizgi devletin kontrol alanini tanimlar Ancak bazi durumlarda esas hat kiyi cizgisinden farkli bir dogrultuda olabilir Ornegin Birlesmis Milletler Deniz Hukuku Sozlesmesi ne gore nehir agizlarinda en dusuk su seviyesindeki noktalar arasinda cekilen duz hatlar esas alinir ve bu hatlarin icindeki alanlar ic sular olarak kabul edilir Esas hat kuralina bazi istisnalar da vardir Limanlar korfezler ve kiyi cizgisi girintili cikintili olan bolgeler gibi alanlarda duz esas hat uygulamasi gecerlidir Ayrica adalarin zincir olusturdugu bolgeler de bu kapsama girer ve bu alanlar da ic sular olarak kabul edilir Bu kurallar ve istisnalar devletlerin deniz uzerindeki egemenlik haklarini belirlerken deniz ulasimi ve ticaretinin serbestce ve guvenli bir sekilde yapilabilmesini saglamayi amaclar Ic sular bir ulkenin karasina yakin yerlerde bulunan ve kiyi devletinin kontrolu altinda olan su alanlaridir Bu sular genellikle bir ulkenin stratejik avantajini artirir Bu sulari savunmasi ve kontrolu ulke icin daha kolaydir Kaynakca a b Sur Melda 2022 Uluslararasi Hukukun Esaslari s 356 ISBN 9786052427583 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Oxford Public International Law Ingilizce doi 10 1093 law 9780198253464 001 0001 law 9780198253464 chapter 9 10 Haziran 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Haziran 2024 Bouchat Clarence J PDF UNITED STATES ARMY WAR COLLEGE PRESS 14 Subat 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Ayrica bakinizDeniz hukukuDis baglantilar1982 tarihli Birlesmis Milletler Deniz Hukuku Sozlesmesi Turkce metni