Kuzey gerçek balina yunusu (Lissodelphis borealis), Büyük Okyanus'un kuzeyinde bulunan küçük ve ince bir deniz memeli türü. Kuzey Pasifik'in derin sularında genellikle diğer deniz memelileriyle de birlikte 2.000'e kadar ulaşan sayıda gruplarla dolaşırlar. Bu tür iki gerçek balina yunusu türünden birisidir, diğeri ise Güney Yarımküre'nin soğuk sularında bulunan güney gerçek balina yunusudur.
Kuzey gerçek balina yunusu | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ortalama bir insan ile boyut karşlaştırması | ||||||||||||||
Korunma durumu | ||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Lissodelphis borealis Peale, 1848 | ||||||||||||||
doğal yaşam alanı |
Sınıflandırma
Bu tür ilk defa Titian Peale tarafından 1848'de açıklanmıştır. Lissodelphis cinsi balinaların yunusgiller ailesine yerleştirilmiştir. Cinsin ismi Yunanca "pürüzsüz, düz" manasına gelen lisso ve delphis kelimelerinden türemiştir;borealis ise yayılımlarının kuzeyde olduklarını anlatmaktadır. Bu türün yaygın isimleri daha önce kuzey gerçek balina domuz balığı, yılan domuz balığı ve Pasifik kuzey gerçek balina domuz balığı olarak kullanılmıştır. Bu cinsin iki türü de gerçek balinalar olan Eubalaena'dan türetilmiş gerçek balina yunusu olarak anılmıştır, ki bu cinsin bir sırt yüzgeci yoktur.
Özellikleri
Bu yunuslar eğimli alınla birlikte bir aerodinamik gövdeye sahiptir, bu nedenle diğer yunuslardan daha incedirler ve kıvrımlı ve pürüzsüz sırtlarında yüzgeç yoktur. Kısa buruna, düz bir ağız yapısına ve çenelerinde düzensiz beyaz bir yamaya sahiptirler. Yüzgeçleri küçük, kavisli, dar ve sivridir. Alt kısımları kısmen beyaz ya da daha açık bir renkken gövdeleri genellikle siyahtır. Kuyrukları üçgen şeklinde ve aynı yüzgeçleri gibi sivridir. Yetişkinlerin ağırlıkları 60–100 kg (130–220 lb) arasındadır. Bu tür dışarıdan görünmeyen 74 ile 108 arasında ince ve keskin dişlere sahiptir. Yavru iken grimsi kahverengi ya da bazen krem rengindedir. Bu şekilde bir yıl durduktan sonra, gövdeleri neredeyse tamamen siyaha dönmeden önce, göbeklerinde belirgin bir beyaz ve çenelerinin altında ise ince beyaz bir çizgi oluşur.
Yetişkinleri 2–3 m uzunluğunda; dişileri 2.3–2.6 m (75–8.5 ft), erkekleri ise 3.1 m (102 ft) olarak kaydedilmiştir, ama renk ve görünümleri farklı cinsiyetlerde farklılıklar göstermemektedir. Yeni doğanlar ise 90 cm (35 in) uzunluğundadır. Kuzey gerçek balina yunuslarının gövdelerinde güney türüne göre daha az beyazlık bulunmaktadır.
Kuzey gerçek balina yunusları bireyler halinde veya 2000 kadar büyük gruplar halinde dolaşırlar. Grupların ortalama sayısı doğu Kuzey Pasifik'te 110 iken batı Kuzey Pasifik'te 200'dür. Bu yunuslar sık sık pasifik beyaz yanlı yunusları ile bir araya gelirler.
Bu yunuslar açık okyanusta 30–40 km/h (19–25 mph) hızına ulaşabilirler hatta bazen sığ kıyılar boyunca. Balık ararlarken 200 m (660 ft) derine dalabilirler, özellikle ışıldakgil ve kalamar ararken. 24 ila 8 °C (75 to −17,6 °F) arasındaki soğuk sularda bulunurlar, 51°N ile 31°N enlemlerinde Kuzey Amerika ve Asya'nın batı kıyısı arasında.
19. yüzyılın ortalarında Yanki balinacıları bazen bu yunusları yemek için avlarlardı. 20. yüzyılın sonlarındaki kayıtlara göre büyük sayıda L. borealis türünün ağlar ile yakalanmış ve büyük ölçekli kalamar balıkçılığı için kullanılmıştır, ki bu da bu yunusların nüfusunun dörtte üçünü azaltmıştır. Şu anki nüfusun tam olarak bilinmemesine rağmen, IUCN Kırmızı Listesine göre bu tür asgari endişe altındaki türler arasındadır.
Davranışları
Hızlı hareket ettiklerinde, bir grup su boyunca sıçrıyormuş gibi görünür, sanki birlikte ağır sıçramalar yapıyorlarmış gibi. Bazen bir sıçramalarında 7 m uzağa gidebilmektedirler. Bu yunuslar sık sık teknelere yaklaşıp tekne yanında yüzerler. Bu muhteşem yüzücüler bazen akrobatik hareket yaparken de görülürler.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Hammond, P.S.; Bearzi, G.; Bjørge, A.; Forney, K.; Karczmarski, L.; Kasuya, T.; Perrin, W.F.; Scott, M.D.; Wang, J.Y. & Wells, R.S. (2008). Lissodelphis borealis. IUCN 2008. IUCN Nesli Tükenme Tehlikesi Altında Olan Türlerin Kırmızı Listesi. Erişim tarihi: 24 March 2009. Database entry includes a brief justification of why this species is of least concern.
- ^ a b "Lissodelphis borealis (Peale, 1848)". Bütünleştirilmiş Taksonomik Bilgi Sistemi.
- ^ a b Fertl, Dagmar. . Whales & Whale Spotting. 18 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2009.
- ^ a b "Lissodelphis borealis (Peale, 1848)". discoverlife.org. Smithsonian Enstitüsü. 19 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Temmuz 2009.
- ^ . Encyclopedia of life. 16 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2009.
- ^ "Lissodelphis peronii". Department of the Environment, Water, Heritage and the Arts, Canberra. 10 Eylül 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2009.
- ^ a b c Jefferson, Thomas A.; Newcomer, M. (23 Nisan 1993). "Lissodelphis borealis" (PDF). Mammalian Species, 425. The American Society of Mammalogists. ss. 1-6. doi:10.2307/3504154. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Ekim 2016.
- ^ a b c d e f . MarineBio. 19 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2009.
- ^ Erie, of Fairhaven, 1852 (Nicholson Whaling Collection).
Dış bağlantılar
- Balina ve Yunus Topluluğu24 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Denizdeki sesler - Kuzey gerçek balina yunusu5 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kuzey gercek balina yunusu Lissodelphis borealis Buyuk Okyanus un kuzeyinde bulunan kucuk ve ince bir deniz memeli turu Kuzey Pasifik in derin sularinda genellikle diger deniz memelileriyle de birlikte 2 000 e kadar ulasan sayida gruplarla dolasirlar Bu tur iki gercek balina yunusu turunden birisidir digeri ise Guney Yarimkure nin soguk sularinda bulunan guney gercek balina yunusudur Kuzey gercek balina yunusuOrtalama bir insan ile boyut karslastirmasiKorunma durumuAsgari endise altinda IUCN 2 3 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim Cetacea Balinalar Familya Delphinidae Yunusgiller Cins LissodelphisTur L borealisIkili adlandirmaLissodelphis borealis Peale 1848dogal yasam alaniSiniflandirmaBu tur ilk defa Titian Peale tarafindan 1848 de aciklanmistir Lissodelphis cinsi balinalarin yunusgiller ailesine yerlestirilmistir Cinsin ismi Yunanca puruzsuz duz manasina gelen lisso ve delphis kelimelerinden turemistir borealis ise yayilimlarinin kuzeyde olduklarini anlatmaktadir Bu turun yaygin isimleri daha once kuzey gercek balina domuz baligi yilan domuz baligi ve Pasifik kuzey gercek balina domuz baligi olarak kullanilmistir Bu cinsin iki turu de gercek balinalar olan Eubalaena dan turetilmis gercek balina yunusu olarak anilmistir ki bu cinsin bir sirt yuzgeci yoktur OzellikleriBu yunuslar egimli alinla birlikte bir aerodinamik govdeye sahiptir bu nedenle diger yunuslardan daha incedirler ve kivrimli ve puruzsuz sirtlarinda yuzgec yoktur Kisa buruna duz bir agiz yapisina ve cenelerinde duzensiz beyaz bir yamaya sahiptirler Yuzgecleri kucuk kavisli dar ve sivridir Alt kisimlari kismen beyaz ya da daha acik bir renkken govdeleri genellikle siyahtir Kuyruklari ucgen seklinde ve ayni yuzgecleri gibi sivridir Yetiskinlerin agirliklari 60 100 kg 130 220 lb arasindadir Bu tur disaridan gorunmeyen 74 ile 108 arasinda ince ve keskin dislere sahiptir Yavru iken grimsi kahverengi ya da bazen krem rengindedir Bu sekilde bir yil durduktan sonra govdeleri neredeyse tamamen siyaha donmeden once gobeklerinde belirgin bir beyaz ve cenelerinin altinda ise ince beyaz bir cizgi olusur Yetiskinleri 2 3 m uzunlugunda disileri 2 3 2 6 m 75 8 5 ft erkekleri ise 3 1 m 102 ft olarak kaydedilmistir ama renk ve gorunumleri farkli cinsiyetlerde farkliliklar gostermemektedir Yeni doganlar ise 90 cm 35 in uzunlugundadir Kuzey gercek balina yunuslarinin govdelerinde guney turune gore daha az beyazlik bulunmaktadir Kuzey gercek balina yunuslari bireyler halinde veya 2000 kadar buyuk gruplar halinde dolasirlar Gruplarin ortalama sayisi dogu Kuzey Pasifik te 110 iken bati Kuzey Pasifik te 200 dur Bu yunuslar sik sik pasifik beyaz yanli yunuslari ile bir araya gelirler Bu yunuslar acik okyanusta 30 40 km h 19 25 mph hizina ulasabilirler hatta bazen sig kiyilar boyunca Balik ararlarken 200 m 660 ft derine dalabilirler ozellikle isildakgil ve kalamar ararken 24 ila 8 C 75 to 17 6 F arasindaki soguk sularda bulunurlar 51 N ile 31 N enlemlerinde Kuzey Amerika ve Asya nin bati kiyisi arasinda 19 yuzyilin ortalarinda Yanki balinacilari bazen bu yunuslari yemek icin avlarlardi 20 yuzyilin sonlarindaki kayitlara gore buyuk sayida L borealis turunun aglar ile yakalanmis ve buyuk olcekli kalamar balikciligi icin kullanilmistir ki bu da bu yunuslarin nufusunun dortte ucunu azaltmistir Su anki nufusun tam olarak bilinmemesine ragmen IUCN Kirmizi Listesine gore bu tur asgari endise altindaki turler arasindadir DavranislariHizli hareket ettiklerinde bir grup su boyunca sicriyormus gibi gorunur sanki birlikte agir sicramalar yapiyorlarmis gibi Bazen bir sicramalarinda 7 m uzaga gidebilmektedirler Bu yunuslar sik sik teknelere yaklasip tekne yaninda yuzerler Bu muhtesem yuzuculer bazen akrobatik hareket yaparken de gorulurler Ayrica bakinizBalina ve yunuslar listesi Deniz biyolojisiKaynakca a b Hammond P S Bearzi G Bjorge A Forney K Karczmarski L Kasuya T Perrin W F Scott M D Wang J Y amp Wells R S 2008 Lissodelphis borealis IUCN 2008 IUCN Nesli Tukenme Tehlikesi Altinda Olan Turlerin Kirmizi Listesi Erisim tarihi 24 March 2009 Database entry includes a brief justification of why this species is of least concern a b Lissodelphis borealis Peale 1848 Butunlestirilmis Taksonomik Bilgi Sistemi a b Fertl Dagmar Whales amp Whale Spotting 18 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2009 a b Lissodelphis borealis Peale 1848 discoverlife org Smithsonian Enstitusu 19 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Temmuz 2009 Encyclopedia of life 16 Mart 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Temmuz 2009 Lissodelphis peronii Department of the Environment Water Heritage and the Arts Canberra 10 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2009 a b c Jefferson Thomas A Newcomer M 23 Nisan 1993 Lissodelphis borealis PDF Mammalian Species 425 The American Society of Mammalogists ss 1 6 doi 10 2307 3504154 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Ekim 2016 a b c d e f MarineBio 19 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Temmuz 2009 Erie of Fairhaven 1852 Nicholson Whaling Collection Dis baglantilarBalina ve Yunus Toplulugu24 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Denizdeki sesler Kuzey gercek balina yunusu5 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde