Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır.Mayıs 2021) () ( |
Manisa Tarzanı, resmî kayıtlara göre Ahmeddin Carlak ya da kendi ifadesi ile Ahmet Bedevi (d. 1899, Samarra, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 31 Mayıs 1963, Manisa, Türkiye), Kerkük kökenli bir Türkmen. Türk Kurtuluş Savaşı'nda savaştığı için İstiklal Madalyası sahibidir. Hayatını Manisa'yı tüm Türkiyeye örnek olacak şekilde ağaçlandırmaya adamış ve yaşadığı süre boyunca binlerce ağaç dikmiştir. Spil Dağı'nda yaşayan ve Manisa sokaklarında üzerinde sadece şort ile dolaşan Ahmeddin Carlak'a halk 1934 yapımı Tarzan filmi Manisa sinemalarında gösterime girdikten sonra yaşamını bu filmle özdeşleştirerek Manisa Tarzanı adını takmıştır. 1963 yılında hayatını kaybedince Manisa halkınca bir efsaneye dönüştürülmüş, ilde birçok heykeli dikilmiştir. Her yıl ölüm yıldönümü olan 31 Mayıs gününde Manisa'da hatırası için törenler düzenlenir.
Manisa Tarzanı | |
---|---|
Doğum | Ahmeddin Carlak 1899 Samarra, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 31 Mayıs 1963 (64 yaşında) Manisa, Türkiye |
Anıtlar | Manisa'nın birçok yerinde |
Milliyet | Türk |
Diğer ad(lar)ı | Ahmet Bedevi |
Etnik köken | Türkmen |
Vatandaşlık | Osmanlı İmparatorluğu, Türkiye |
Ödüller | İstiklal Madalyası |
Hayatı
Türk Ordusu'nda hem I. Dünya Savaşı, ardından hem de Türk Kurtuluş Savaşı'na katılır. Ancak Türk Kurtuluş Savaşı'ndan hemen önce, Kafkas Cephesi'nde Kâzım Karabekir Paşa'nın komutası altında er olarak görev alır.
Kurtuluş Savaşı'nın ardından Türkiye Büyük Millet Meclisince kırmızı şeritli (kurdeleli) İstiklal Madalyası ile şereflendirilir. Her resmi kutlamada göğsüne bağladığı bir palmiye yaprağının üzerine bu madalyayı takar ve tören alanına büyük bir gurur içinde katılır.
Kurtuluş Savaşı sonlarında İtilaf Devletleri Ordularını geri çekilişleri esnasında Batı Anadolu'daki her yeri ateşe verir. Alevler öyle kuvvetlidir ki Manisa'nın yemyeşil manzarası katran karasına dönüşür.
Tutkulu bir doğa sevdalısı olarak bu durumu üzüntüyle gören Bedevi, savaş sonrasında Manisa'nın manzarasını tekrar yeşile dönüştürmek üzere burada kalmaya karar verir. Askerlik bitmiştir, ancak ona göre bu vatan için ağaç dikmek yeni bir kutsal görevdir. Azimle mücadele ederek birkaç senede mutlu sona ulaşır.
Yoksul ve yalnız bir yaşam geçirir. 1 Haziran 1933'te 30 lira aylıkla bahçıvan yardımcısı olarak Manisa Belediyesi'nin kadrosuna alınır.
Bir gün başrolünde Johnny Weissmuller' in oynadığı 1934 yapımı Tarzan filmi Manisa sinemalarında gösterime girdiğinde halk, Ahmet Bedevi'nin yaşamını bu filmle özdeşleştirerek onu "Manisa Tarzanı" olarak anmaya başlar.
Kendisi de yoksul olduğu halde Belediye'den aldığı aylığı fakirlere yiyecek ve giyecek almak için harcayacak kadar yardımseverdir.
Yaz-kış şortla ve lastik pabuçlarla dolaşır. Sadece üzerine eski gazete sererek kullandığı ahşap bir sedirinin bulunduğu Spil Dağı'ndaki küçük kulübesinde yorgansız, yataksız ve yastıksız uyur.
Tek malvarlığı bunlardır. Yaşamında fazla masrafı olmadığından paraya ihtiyaç duymaz, kazancını fakirler için harcar.
Bir süre sonra saçını ve sakalını uzatmaya karar verir ve görünümünden ötürü halk ona "hacı" demeye başlar. Başkalarının 25-30 dakikada çıkabildiği Spil Dağı'ndaki o, lastik pabuçlarıyla birkaç dakikada çıkar, kendi saatine göre saat 12:00 olunca muhtemelen askeriyeden kalma eski bir top arabasından 1 el top atışı yaparak saatin 12:00 olduğunu halka da bildirir. Bu yüzden halktan bazıları ona "topçu hacı" da der.
Demokrat Parti yetkilileri Ahmet Bedevi'ye seçimleri kazandırdıkları takdirde Manisa'da tek bir ağaç bile kesilmeyeceğinin sözünü verdi. Ahmet Bedevi, çocuklarını can tehlikesinden kurtarmış bir baba coşkusuyla Demokrat Parti yetkililerine yardım etti. Demokrat Parti seçimi kazandığında Ahmet Bedevi kandırıldığını anladı. İnsanların acımasız dünyasından kaçan, dağlarda nefes aldığını anlayan, evlatlarım dediği ağaçların gölgesinde soluklanan Ahmet Bedevi kandırılmasına kandırılmıştı ama hiç yılmadı. "Başka yerde yaşayamam" dediği Türkiye'nin her karışını görmek için 'ne üye oldu.
1950 genel seçimlerinde bayan bir öğretmenle birlikte Demokrat Parti (DP) (ki aynı adlı filmde bu parti "Ulusal Parti" olarak değiştirilmiş şekilde geçer) lehinde şehirde büyük bir kampanyaya girişir. Tüm şehir onun arkasında DP'ye destek için bir arı sürüsü gibi çalışır. Kampanyaya tüm şehir halkı katılır. Sonuçta DP kazanır.
Tarzan yeni arkadaşlarıyla beraber Toroslar'a, Cilo Dağı'nın, Munzur Dağı'nın tepesine çıktı. Buralara dalgalanması için Türk bayrağı dikti. Anadolu'yu şehir şehir gezdi. Gittiği her yerde dikkat çeken Tarzan, insanların ilgileri karşısında hem utanıyor hem de bundan mutluluk duyuyordu.
Ölümü
Manisa'nın ağaç ve yeşilliği ile özdeşleşen Tarzan, Türkiye'deki dağların zirvelerine tırmanmayı tamamlayıp Manisa'ya döndüğünde, kesilmiş ağaçları görünce, "Yokluğumdan yararlanıp ulu çamları kesmişler, evlatlarını kaybetmiş baba gibiyim, göğsüme hançer saplanıyor, dayanamıyorum" diyerek kahroldu. O kadar üzüldü ki kalp spazmı geçirerek hastaneye kaldırıldı. Aşırı efor nedeniyle kalp yetmezliği teşhisi konuldu. Kendisini daha az yorması önerilse de, o tam iyileşmeden hastaneden çıktığı gibi; kent merkezindeki park içerisine hazırlanmış yeni kulübesi yerine, Spil Dağı eteklerindeki kulübesine yerleşti. Sağlık şartları bakımından tekrar hastaneye kaldırıldığı 31 Mayıs 1963 günü ise hayatını kaybetti.
Manisa Tarzanıyla ilgili anılar
"Anıtın Çiçeklerine Ben Bakarım"
8 Eylül 1956'da öğrencilerinden Engin Kongar Niğde'deki Aladağların Demirkazık zirvesine tırmanırken kayalıklardan yuvarlanarak hayatını kaybeder. Üç yıl sonra Kongar'ın anısına yapılan bir anıt için açılış düzenlenir ve kalabalık arasında Bedevi de vardır. Bedevi'nin aklına birden nişanlısı Meral'in ölümü gelir. O da Türk Kurtuluş Savaşı'nda Türk Ordusuna katkıda bulunmak üzere gönüllü olarak Bedeviyle beraber cepheye giderken kayalıklardan yuvarlanarak hayatını kaybeder. Bedevi hamle yapsa da onu kurtaramaz.
Bu acıyı tekrar hissederek Kongar'ın gözü yaşlı annesinin yanına gelir ve "Anneciğim üzülme, ben bu anıtın çiçeklerine her gün bakar, onları hiç soldurtmam" der.
"Onu görmek için halk izdiham yaratıyordu"
Manisa Dağcılık Kulübü Kurucularından Haydar AKSAKAL anlatıyor:
"Tarzan'la birlikte Konya'ya gitmiştik. Orada Mevlana Müzesi'ni gezmeye karar verdik. Tarzan, kenti her zamanki gibi şortuyla geziyordu ve müzeye geldiğimizde kapıdaki görevli, onu bu kılığıyla içeri alamayacağını söyledi. İçeri girmek için direnmemiz işe yaramadı. Ancak daha sonra Tarzan, görevliye kapıdaki tabelayı gösterdi. Tabelada Mevlana'nın o meşhur sözü, "" yazıyordu. Bunun üzerine görevli çok mahcup oldu; özür dileyerek bizi içeri kendisi davet etti.
Tarzan her zamanki gibi Konya'da da kılığıyla çok dikkat çekmişti. İnsanlar onu görmek ve ona dokunmak için birbirini eziyor, zaman zaman trafiğin bile aksamasına neden oluyorlardı. Bu nedenle dönemin Konya Valisi şehirde gezmemizi yasaklamıştı ve şehirden ayrılana kadar stadyumda kalmamızı istemişti. Niğde'de de insanların izdihamı yüzünden ezilme tehlikesi atlatıp polise sığındık. Buna rağmen Tarzan insanların arasına çok karışmayan, içe kapanık bir yapıdaydı."
Kaynakça
Genel
- http://www.agaclar.net/index.php?id=21082 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Özel
- "Onlar Hep Oradaydı" yazar: Sunay Akın
- Manisa Valiliğince Manisa'nın tanıtımı amacıyla basılan çeşitli yayınlar.
- Erdoğan, Metin. Dört Efsane Çevreci: Mustafa Kemal Atatürk, Manisa Tarzanı,Halikarnas Balıkçısı, Hayrettin Karaca. Cenova Yayınları. s. 224. ISBN .
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde onerilmeyen bicimde kaynaklandirilmistir Gosterilen kaynaklar kaynak gosterme sablonlari kullanilarak dipnot belirtme bicemine uygun olarak duzenlenmelidir Mayis 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Manisa Tarzani resmi kayitlara gore Ahmeddin Carlak ya da kendi ifadesi ile Ahmet Bedevi d 1899 Samarra Osmanli Imparatorlugu o 31 Mayis 1963 Manisa Turkiye Kerkuk kokenli bir Turkmen Turk Kurtulus Savasi nda savastigi icin Istiklal Madalyasi sahibidir Hayatini Manisa yi tum Turkiyeye ornek olacak sekilde agaclandirmaya adamis ve yasadigi sure boyunca binlerce agac dikmistir Spil Dagi nda yasayan ve Manisa sokaklarinda uzerinde sadece sort ile dolasan Ahmeddin Carlak a halk 1934 yapimi Tarzan filmi Manisa sinemalarinda gosterime girdikten sonra yasamini bu filmle ozdeslestirerek Manisa Tarzani adini takmistir 1963 yilinda hayatini kaybedince Manisa halkinca bir efsaneye donusturulmus ilde bircok heykeli dikilmistir Her yil olum yildonumu olan 31 Mayis gununde Manisa da hatirasi icin torenler duzenlenir Manisa TarzaniDogumAhmeddin Carlak 1899 Samarra Osmanli ImparatorluguOlum31 Mayis 1963 64 yasinda Manisa TurkiyeAnitlarManisa nin bircok yerindeMilliyetTurkDiger ad lar iAhmet BedeviEtnik kokenTurkmenVatandaslikOsmanli Imparatorlugu TurkiyeOdullerIstiklal MadalyasiHayatiTurk Ordusu nda hem I Dunya Savasi ardindan hem de Turk Kurtulus Savasi na katilir Ancak Turk Kurtulus Savasi ndan hemen once Kafkas Cephesi nde Kazim Karabekir Pasa nin komutasi altinda er olarak gorev alir Kurtulus Savasi nin ardindan Turkiye Buyuk Millet Meclisince kirmizi seritli kurdeleli Istiklal Madalyasi ile sereflendirilir Her resmi kutlamada gogsune bagladigi bir palmiye yapraginin uzerine bu madalyayi takar ve toren alanina buyuk bir gurur icinde katilir Kurtulus Savasi sonlarinda Itilaf Devletleri Ordularini geri cekilisleri esnasinda Bati Anadolu daki her yeri atese verir Alevler oyle kuvvetlidir ki Manisa nin yemyesil manzarasi katran karasina donusur Tutkulu bir doga sevdalisi olarak bu durumu uzuntuyle goren Bedevi savas sonrasinda Manisa nin manzarasini tekrar yesile donusturmek uzere burada kalmaya karar verir Askerlik bitmistir ancak ona gore bu vatan icin agac dikmek yeni bir kutsal gorevdir Azimle mucadele ederek birkac senede mutlu sona ulasir Yoksul ve yalniz bir yasam gecirir 1 Haziran 1933 te 30 lira aylikla bahcivan yardimcisi olarak Manisa Belediyesi nin kadrosuna alinir Bir gun basrolunde Johnny Weissmuller in oynadigi 1934 yapimi Tarzan filmi Manisa sinemalarinda gosterime girdiginde halk Ahmet Bedevi nin yasamini bu filmle ozdeslestirerek onu Manisa Tarzani olarak anmaya baslar Kendisi de yoksul oldugu halde Belediye den aldigi ayligi fakirlere yiyecek ve giyecek almak icin harcayacak kadar yardimseverdir Yaz kis sortla ve lastik pabuclarla dolasir Sadece uzerine eski gazete sererek kullandigi ahsap bir sedirinin bulundugu Spil Dagi ndaki kucuk kulubesinde yorgansiz yataksiz ve yastiksiz uyur Tek malvarligi bunlardir Yasaminda fazla masrafi olmadigindan paraya ihtiyac duymaz kazancini fakirler icin harcar Bir sure sonra sacini ve sakalini uzatmaya karar verir ve gorunumunden oturu halk ona haci demeye baslar Baskalarinin 25 30 dakikada cikabildigi Spil Dagi ndaki o lastik pabuclariyla birkac dakikada cikar kendi saatine gore saat 12 00 olunca muhtemelen askeriyeden kalma eski bir top arabasindan 1 el top atisi yaparak saatin 12 00 oldugunu halka da bildirir Bu yuzden halktan bazilari ona topcu haci da der Demokrat Parti yetkilileri Ahmet Bedevi ye secimleri kazandirdiklari takdirde Manisa da tek bir agac bile kesilmeyeceginin sozunu verdi Ahmet Bedevi cocuklarini can tehlikesinden kurtarmis bir baba coskusuyla Demokrat Parti yetkililerine yardim etti Demokrat Parti secimi kazandiginda Ahmet Bedevi kandirildigini anladi Insanlarin acimasiz dunyasindan kacan daglarda nefes aldigini anlayan evlatlarim dedigi agaclarin golgesinde soluklanan Ahmet Bedevi kandirilmasina kandirilmisti ama hic yilmadi Baska yerde yasayamam dedigi Turkiye nin her karisini gormek icin ne uye oldu 1950 genel secimlerinde bayan bir ogretmenle birlikte Demokrat Parti DP ki ayni adli filmde bu parti Ulusal Parti olarak degistirilmis sekilde gecer lehinde sehirde buyuk bir kampanyaya girisir Tum sehir onun arkasinda DP ye destek icin bir ari surusu gibi calisir Kampanyaya tum sehir halki katilir Sonucta DP kazanir Tarzan yeni arkadaslariyla beraber Toroslar a Cilo Dagi nin Munzur Dagi nin tepesine cikti Buralara dalgalanmasi icin Turk bayragi dikti Anadolu yu sehir sehir gezdi Gittigi her yerde dikkat ceken Tarzan insanlarin ilgileri karsisinda hem utaniyor hem de bundan mutluluk duyuyordu OlumuManisa nin agac ve yesilligi ile ozdeslesen Tarzan Turkiye deki daglarin zirvelerine tirmanmayi tamamlayip Manisa ya dondugunde kesilmis agaclari gorunce Yoklugumdan yararlanip ulu camlari kesmisler evlatlarini kaybetmis baba gibiyim gogsume hancer saplaniyor dayanamiyorum diyerek kahroldu O kadar uzuldu ki kalp spazmi gecirerek hastaneye kaldirildi Asiri efor nedeniyle kalp yetmezligi teshisi konuldu Kendisini daha az yormasi onerilse de o tam iyilesmeden hastaneden ciktigi gibi kent merkezindeki park icerisine hazirlanmis yeni kulubesi yerine Spil Dagi eteklerindeki kulubesine yerlesti Saglik sartlari bakimindan tekrar hastaneye kaldirildigi 31 Mayis 1963 gunu ise hayatini kaybetti Manisa Tarzaniyla ilgili anilarManisa Tarzani heykeli Anitin Ciceklerine Ben Bakarim 8 Eylul 1956 da ogrencilerinden Engin Kongar Nigde deki Aladaglarin Demirkazik zirvesine tirmanirken kayaliklardan yuvarlanarak hayatini kaybeder Uc yil sonra Kongar in anisina yapilan bir anit icin acilis duzenlenir ve kalabalik arasinda Bedevi de vardir Bedevi nin aklina birden nisanlisi Meral in olumu gelir O da Turk Kurtulus Savasi nda Turk Ordusuna katkida bulunmak uzere gonullu olarak Bedeviyle beraber cepheye giderken kayaliklardan yuvarlanarak hayatini kaybeder Bedevi hamle yapsa da onu kurtaramaz Bu aciyi tekrar hissederek Kongar in gozu yasli annesinin yanina gelir ve Annecigim uzulme ben bu anitin ciceklerine her gun bakar onlari hic soldurtmam der Onu gormek icin halk izdiham yaratiyordu Manisa Dagcilik Kulubu Kurucularindan Haydar AKSAKAL anlatiyor Tarzan la birlikte Konya ya gitmistik Orada Mevlana Muzesi ni gezmeye karar verdik Tarzan kenti her zamanki gibi sortuyla geziyordu ve muzeye geldigimizde kapidaki gorevli onu bu kiligiyla iceri alamayacagini soyledi Iceri girmek icin direnmemiz ise yaramadi Ancak daha sonra Tarzan gorevliye kapidaki tabelayi gosterdi Tabelada Mevlana nin o meshur sozu yaziyordu Bunun uzerine gorevli cok mahcup oldu ozur dileyerek bizi iceri kendisi davet etti Tarzan her zamanki gibi Konya da da kiligiyla cok dikkat cekmisti Insanlar onu gormek ve ona dokunmak icin birbirini eziyor zaman zaman trafigin bile aksamasina neden oluyorlardi Bu nedenle donemin Konya Valisi sehirde gezmemizi yasaklamisti ve sehirden ayrilana kadar stadyumda kalmamizi istemisti Nigde de de insanlarin izdihami yuzunden ezilme tehlikesi atlatip polise sigindik Buna ragmen Tarzan insanlarin arasina cok karismayan ice kapanik bir yapidaydi KaynakcaGenel http www agaclar net index php id 21082 Kasim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ozel Onlar Hep Oradaydi yazar Sunay Akin Manisa Valiligince Manisa nin tanitimi amaciyla basilan cesitli yayinlar Erdogan Metin Dort Efsane Cevreci Mustafa Kemal Ataturk Manisa Tarzani Halikarnas Balikcisi Hayrettin Karaca Cenova Yayinlari s 224 ISBN 9786056813146 Kaynakca Manisa il yilligi 1967 1968 Turkiye Ticaret Matbaacilik CNN Turk 20 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2020 www agaclar net 24 Kasim 2003 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2020