Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Glukoz tolerans testi, hastalara belirli bir miktarda glukozun verildiği ve ardından verilen glukozun kandan ne kadar çabuk sürede temizlendiğini belirlemek için kan örneklerinin alındığı tıbbi bir testtir. Test genellikle diyabet, insülin direnci, bozulmuş beta hücre fonksiyonu, ve bazen reaktif hipoglisemi ve akromegali veya daha nadir karbohidrat metabolizması bozukluklarını test etmek için kullanılır. Testin en sık yapılan versiyonunda, oral glukoz tolerans testi (OGTT), standart dozda glukoz ağız yoluyla alınır ve iki saat sonra kan düzeyleri kontrol edilir. Glukoz tolerans testinin birçok varyasyonu yıllar boyunca farklı standart dozlarda glukoz, farklı uygulama yolları, farklı aralıklar ve örnekleme süreleri ve kan glukozuna ek olarak farklı maddeler ölçümlerinin de eklenmesiyle geliştirilmiştir.
Tarihçe
Glukoz tolerans testi ilk olarak 1923'te Jerome W. Conn tarafından tanımlanmıştır.
Test, 1913 yılında ATB Jacobson tarafından kandaki karbonhidrat alımının kan glukozu dalgalanmalarına, ve öncülüğün (1921'de ilk gözlemci H. Staub ve K. Traugott'dan sonra Staub-Traugott Fenomeni olarak adlandırıldığına karar verirken yaptığı çalışmalara dayanıyordu) 1922'de glukoz verilen normal bir hastanın, başlangıçtaki bir sıçramadan sonra hızlı bir şekilde normal kan glukoz seviyesine geri döneceği ve sonraki glukoz yüklemelerine karşı daha iyi bir reaksiyon göstereceği görülmüştür.
Test
1970'lerden beri Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve diyabetle ilgilenen öteki organizasyonlar standart bir doz ve süre üzerinde anlaştılar.
Hazırlanması
Hastaya, testten önceki günlerde veya haftalarda karbonhidrat alımını kısıtlamaması talimatı verilir. Hastanın sağlıklı olduğu zamandaki glukoz metabolizmasını yansıtamayacağından, hastalık durumunda test yapılmamalıdır. Tam bir yetişkin dozu, kilosu 42.6 kg'dan (94 lb) daha az olan bir kişiye verilmemelidir veya bu durumda aşırı glukoz yüklemesi yanlış pozitif sonuç verebilir. Glukoz toleransı öğleden sonra önemli bir düşüşün gözlendiği diurnal (günlük) bir ritim gösterebileceği için, OGTT sabahları yapılır. Hastalara, testlerden 8-12 saat önce hiçbir besin tüketmemesi (yalnızca su içebilir) talimatı verilir. Büyük dozlarda alınan salisilatlar, diüretikler, antikonvülsanlar ve oral kontraseptifler gibi ilaçlar glukoz tolerans testini etkiler.
Yöntem
- Hastadan sıfırıncı zaman (başlangıç çizgisi) kan örneği alınır.
- Hastaya daha sonra 5 dakikalık bir zaman dilimi içerisinde içmesi için ölçülen bir dozda (aşağıda belirtilmiştir) glukoz çözeltisi verilir.
- Kan glukoz (kan şekeri) ve bazen de insülin düzeylerini ölçmek için aralıklarla kan alınır. Numunelerin aralıkları ve sayısı testin amacına göre değişir. Basit diyabet taraması için en önemli örnek 2. saatte alınan örneklerdir ve bu durumda sadece 0. ve 2. saatte numune alınabilir. Hekim tarafından talep edilen protokole bağlı olarak, laboratuvar 6 saate kadar kan alınmaya devam edilebilir.
Glukoz dozu ve çeşitleri
- 75 gram oral doz, tüm erişkinlerde kullanılmak üzere DSÖ'nün önerisidir, ve ABD'de kullanılan ana dozajdır. Doz sadece çocuklarda ağırlığa göre ayarlanır. Verilen doz 5 dakika içerisinde içilmelidir.
- Gebelikte ortaya çıkan gestasyonel diyabetin taraması yapılırken, genellikle kullanılan değişik bir tür, bir saatte 50 g'lık glukoza karşı yanıt ölçülmesidir. Eğer değer yüksek çıkarsa, bu üç saat boyunca 100 g'lık bir testle takip edilir.
- Birleşik Krallık genel uygulamasında, standart glukoz dozu, gazlı bir içecek olan orginal 394 ml Lucozade enerji içeceği ile sağlanmıştır, ancak bu, günümüzde amaca uygun içecekler glukoz solüsyomları ile yer değiştirmektedir.
- Portekiz'de standart glukoz dozu, bir PET şişesindeki 200 ml'lik sıvı klinik laboratuvar veya hastane tarafından sağlanır. En çok bilinen marka, Portekiz'de üretilen TopStar'dır. Öneriler, tüm yetişkinler için 75 gr'lık bir oral doz olup, çocuklarda kilolarına göre ayarlanır. Bununla birlikte, portakal, limon ve kola aromasında bulunan 50 g ve 100 g'lık dozlar da kullanılır.
Ölçülen maddeler ve çeşitleri
Eğer böbrek glukozürisi (kandaki normal seviyelere rağmen idrarda şeker atılırsa) şüphesi varsa, açlık ve 2 saatlik kan testleri ile birlikte idrar örnekleri de test için de alınabilir.
Numune alma yöntemi
Yukarıda tanımlanan ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından belirtilen tanı kriterleri sadece venöz yoldan alınan kan örnekleri içindir (koldaki bir damardan alınan bir kan örneği). Kan glukozunu ölçmek için gittikçe yaygınlaşan bir yöntem, daha az invaziv olan, hasta için daha elverişli olan ve gerçekleştirmek için minimum eğitim gerektiren kılcal damardan alınan veya parmak ucundan alına kanı örneklemektir. Açlık kan glukoz seviyelerinin hem kılcal hem de venöz örneklerde benzer olduğu gösterilmesine karşın, postprandiyal (bir öğünden sonra ölçülen) kan glukoz seviyeleri değişebilir. DSÖ tarafından verilen tanı kriterleri sadece venöz kan örnekleri için uygundur. Kılcal kan damarınlarından alınan kanlarda yapılan testlerin artan popülaritesi göz önünde bulundurulduğunda, DSÖ iki örnek türü arasında bir dönüşüm faktörü hesaplanmasını önermiştir, ancak 2017 itibarıyla, bazı tıp profesyonellerinin kendilerine ait çeşitli dönüşüm faktörlerini kendilerine göre adapte etmelerine karşın, DSÖ tarafından hiçbir dönüşüm faktörü yayınlanmamıştır.
Çeşitleri
Standart iki saatlik bir GTT (Glukoz Tolerans testi), tüm diabetes mellitus tiplerini teşhis etmek ya da dışlamak için yeterlidir, ancak diyabetin daha daha erken evrelerini tespit etmekte başarısızdır.
Daha uzun süreli yapılan testler, reaktif hipoglisemiyi tespit etmek veya hipotalamik obezitenin alt tiplerini tanımlamak gibi çeşitli başka amaçlar için kullanılmıştır. İnsülin seviyeleri bazen insülin direncini veya insülin eksikliğini tespit etmek için ölçülür.
GTT (Glukoz Tolerans Testi), reaktif hipoglisemi tanısında sınırlı bir öneme sahiptir, çünkü normal çıkan değerler,hastanın sahip olduğu anormal OGTT ile gösterilen anormalliğinin diğer semptomları ile ilişkili olduğunu kanıtlamaz ve reaktif hipoglisemi semptomu göstermeyen pek çok hasta OGTT sonunda düşük glukoz seviyesi sergileyebilir.
Oral glukoz zorlama testi
Oral glukoz zorlama testi (OGZT), gebe kadınları gestasyonel diyabet bulgularını kontrol etmek için kullanılan OGTT'nin kısa bir versiyonudur. Günün herhangi bir saatinde aç karnına olmanın zorunu olmadığı bir zamanda, yapılabilir. Test, 50 gr glukoz yüklemesini takiben yapılan 1 saat sonraki ölçümden ibarettir.
OGTT'nın sınırları
OGTT, periferal dokulardaki insülin direnci miktarı ve insülin üreten pankreas beta hücrelerinin azalan insülin salgılama kapasitesi arasındaki farkı ayırt edemez.. OGTT, hiperinsülinemik-öglisemik kelepçe tekniğinden (insülin direncini ölçmek için "altın standart"tır) veya insülin tolerans testinden daha az doğrudur, ancak teknik olarak daha kolaydır. Teknik açıdan zor iki testin hiçbiri klinik bir ortamda kolaylıkla uygulanamaz veya epidemiyolojik çalışmalarda kullanılamaz. HOMA-IR (homeostatik model değerlendirmesi), epidemiyolojik çalışmalarda kullanılabilen normal kişilerde insülin direncini ölçmenin uygun bir yoludur, ancak diyabetik hastalar için hatalı sonuçlar verebilir.
Başvurular
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2018.
- ^ https://doi.org/10.1016%2Fj.amjcard.2011.03.013 []
- ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 13 Mart 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2018.
- ^ Conn, JW. "Interpretation of the glucose tolerance test. The necessity of a standard preparatory diet". Am J Med Sci. 1940; 199: 555–64.
- ^ Jacobsen ATB. Untersuchungen über den Einfluss verschiedener Nahrungsmittel auf den Blutzucker bei normalen, zuckerkranken und graviden Personen. Biochem Z 1913; 56:471–94
- ^ Traugott, K. "Über das Verhalten des Blutzuckerspiegels bei wiederholter und verschiedener Art enteraler Zuckerzufuhr and dessen Bedeutung für die Leberfunktion. Klin. Wochenschr. 1: 892, 1922.
- ^ Staub, H., Biochem. Z., 1921, cxviii, 93.
- ^ a b World Health Organization and International Diabetes Federation (1999). Definition, diagnosis and classification of diabetes mellitus and its complications. Geneva, Switzerland: World Health Organization.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2018.
- ^ . 3 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2018.
- ^ (PDF). 6 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2018.
- ^ https://doi.org/10.1016%2Fj.diabet.2011.01.002 []
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Glukoz tolerans testi hastalara belirli bir miktarda glukozun verildigi ve ardindan verilen glukozun kandan ne kadar cabuk surede temizlendigini belirlemek icin kan orneklerinin alindigi tibbi bir testtir Test genellikle diyabet insulin direnci bozulmus beta hucre fonksiyonu ve bazen reaktif hipoglisemi ve akromegali veya daha nadir karbohidrat metabolizmasi bozukluklarini test etmek icin kullanilir Testin en sik yapilan versiyonunda oral glukoz tolerans testi OGTT standart dozda glukoz agiz yoluyla alinir ve iki saat sonra kan duzeyleri kontrol edilir Glukoz tolerans testinin bircok varyasyonu yillar boyunca farkli standart dozlarda glukoz farkli uygulama yollari farkli araliklar ve ornekleme sureleri ve kan glukozuna ek olarak farkli maddeler olcumlerinin de eklenmesiyle gelistirilmistir TarihceGlukoz tolerans testi ilk olarak 1923 te Jerome W Conn tarafindan tanimlanmistir Test 1913 yilinda ATB Jacobson tarafindan kandaki karbonhidrat aliminin kan glukozu dalgalanmalarina ve onculugun 1921 de ilk gozlemci H Staub ve K Traugott dan sonra Staub Traugott Fenomeni olarak adlandirildigina karar verirken yaptigi calismalara dayaniyordu 1922 de glukoz verilen normal bir hastanin baslangictaki bir sicramadan sonra hizli bir sekilde normal kan glukoz seviyesine geri donecegi ve sonraki glukoz yuklemelerine karsi daha iyi bir reaksiyon gosterecegi gorulmustur Test1970 lerden beri Dunya Saglik Orgutu DSO ve diyabetle ilgilenen oteki organizasyonlar standart bir doz ve sure uzerinde anlastilar Hazirlanmasi Hastaya testten onceki gunlerde veya haftalarda karbonhidrat alimini kisitlamamasi talimati verilir Hastanin saglikli oldugu zamandaki glukoz metabolizmasini yansitamayacagindan hastalik durumunda test yapilmamalidir Tam bir yetiskin dozu kilosu 42 6 kg dan 94 lb daha az olan bir kisiye verilmemelidir veya bu durumda asiri glukoz yuklemesi yanlis pozitif sonuc verebilir Glukoz toleransi ogleden sonra onemli bir dususun gozlendigi diurnal gunluk bir ritim gosterebilecegi icin OGTT sabahlari yapilir Hastalara testlerden 8 12 saat once hicbir besin tuketmemesi yalnizca su icebilir talimati verilir Buyuk dozlarda alinan salisilatlar diuretikler antikonvulsanlar ve oral kontraseptifler gibi ilaclar glukoz tolerans testini etkiler Yontem Hastadan sifirinci zaman baslangic cizgisi kan ornegi alinir Hastaya daha sonra 5 dakikalik bir zaman dilimi icerisinde icmesi icin olculen bir dozda asagida belirtilmistir glukoz cozeltisi verilir Kan glukoz kan sekeri ve bazen de insulin duzeylerini olcmek icin araliklarla kan alinir Numunelerin araliklari ve sayisi testin amacina gore degisir Basit diyabet taramasi icin en onemli ornek 2 saatte alinan orneklerdir ve bu durumda sadece 0 ve 2 saatte numune alinabilir Hekim tarafindan talep edilen protokole bagli olarak laboratuvar 6 saate kadar kan alinmaya devam edilebilir Glukoz dozu ve cesitleri 75 gram oral doz tum eriskinlerde kullanilmak uzere DSO nun onerisidir ve ABD de kullanilan ana dozajdir Doz sadece cocuklarda agirliga gore ayarlanir Verilen doz 5 dakika icerisinde icilmelidir Gebelikte ortaya cikan gestasyonel diyabetin taramasi yapilirken genellikle kullanilan degisik bir tur bir saatte 50 g lik glukoza karsi yanit olculmesidir Eger deger yuksek cikarsa bu uc saat boyunca 100 g lik bir testle takip edilir Birlesik Krallik genel uygulamasinda standart glukoz dozu gazli bir icecek olan orginal 394 ml Lucozade enerji icecegi ile saglanmistir ancak bu gunumuzde amaca uygun icecekler glukoz solusyomlari ile yer degistirmektedir Portekiz de standart glukoz dozu bir PET sisesindeki 200 ml lik sivi klinik laboratuvar veya hastane tarafindan saglanir En cok bilinen marka Portekiz de uretilen TopStar dir Oneriler tum yetiskinler icin 75 gr lik bir oral doz olup cocuklarda kilolarina gore ayarlanir Bununla birlikte portakal limon ve kola aromasinda bulunan 50 g ve 100 g lik dozlar da kullanilir Olculen maddeler ve cesitleri Eger bobrek glukozurisi kandaki normal seviyelere ragmen idrarda seker atilirsa suphesi varsa aclik ve 2 saatlik kan testleri ile birlikte idrar ornekleri de test icin de alinabilir Numune alma yontemiYukarida tanimlanan ve Dunya Saglik Orgutu WHO tarafindan belirtilen tani kriterleri sadece venoz yoldan alinan kan ornekleri icindir koldaki bir damardan alinan bir kan ornegi Kan glukozunu olcmek icin gittikce yayginlasan bir yontem daha az invaziv olan hasta icin daha elverisli olan ve gerceklestirmek icin minimum egitim gerektiren kilcal damardan alinan veya parmak ucundan alina kani orneklemektir Aclik kan glukoz seviyelerinin hem kilcal hem de venoz orneklerde benzer oldugu gosterilmesine karsin postprandiyal bir ogunden sonra olculen kan glukoz seviyeleri degisebilir DSO tarafindan verilen tani kriterleri sadece venoz kan ornekleri icin uygundur Kilcal kan damarinlarindan alinan kanlarda yapilan testlerin artan popularitesi goz onunde bulunduruldugunda DSO iki ornek turu arasinda bir donusum faktoru hesaplanmasini onermistir ancak 2017 itibariyla bazi tip profesyonellerinin kendilerine ait cesitli donusum faktorlerini kendilerine gore adapte etmelerine karsin DSO tarafindan hicbir donusum faktoru yayinlanmamistir CesitleriStandart iki saatlik bir GTT Glukoz Tolerans testi tum diabetes mellitus tiplerini teshis etmek ya da dislamak icin yeterlidir ancak diyabetin daha daha erken evrelerini tespit etmekte basarisizdir Daha uzun sureli yapilan testler reaktif hipoglisemiyi tespit etmek veya hipotalamik obezitenin alt tiplerini tanimlamak gibi cesitli baska amaclar icin kullanilmistir Insulin seviyeleri bazen insulin direncini veya insulin eksikligini tespit etmek icin olculur GTT Glukoz Tolerans Testi reaktif hipoglisemi tanisinda sinirli bir oneme sahiptir cunku normal cikan degerler hastanin sahip oldugu anormal OGTT ile gosterilen anormalliginin diger semptomlari ile iliskili oldugunu kanitlamaz ve reaktif hipoglisemi semptomu gostermeyen pek cok hasta OGTT sonunda dusuk glukoz seviyesi sergileyebilir Oral glukoz zorlama testiOral glukoz zorlama testi OGZT gebe kadinlari gestasyonel diyabet bulgularini kontrol etmek icin kullanilan OGTT nin kisa bir versiyonudur Gunun herhangi bir saatinde ac karnina olmanin zorunu olmadigi bir zamanda yapilabilir Test 50 gr glukoz yuklemesini takiben yapilan 1 saat sonraki olcumden ibarettir OGTT nin sinirlariOGTT periferal dokulardaki insulin direnci miktari ve insulin ureten pankreas beta hucrelerinin azalan insulin salgilama kapasitesi arasindaki farki ayirt edemez OGTT hiperinsulinemik oglisemik kelepce tekniginden insulin direncini olcmek icin altin standart tir veya insulin tolerans testinden daha az dogrudur ancak teknik olarak daha kolaydir Teknik acidan zor iki testin hicbiri klinik bir ortamda kolaylikla uygulanamaz veya epidemiyolojik calismalarda kullanilamaz HOMA IR homeostatik model degerlendirmesi epidemiyolojik calismalarda kullanilabilen normal kisilerde insulin direncini olcmenin uygun bir yoludur ancak diyabetik hastalar icin hatali sonuclar verebilir Basvurular Arsivlenmis kopya 5 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2018 https doi org 10 1016 2Fj amjcard 2011 03 013 yalin URL a b c Arsivlenmis kopya 13 Mart 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2018 Conn JW Interpretation of the glucose tolerance test The necessity of a standard preparatory diet Am J Med Sci 1940 199 555 64 Jacobsen ATB Untersuchungen uber den Einfluss verschiedener Nahrungsmittel auf den Blutzucker bei normalen zuckerkranken und graviden Personen Biochem Z 1913 56 471 94 Traugott K Uber das Verhalten des Blutzuckerspiegels bei wiederholter und verschiedener Art enteraler Zuckerzufuhr and dessen Bedeutung fur die Leberfunktion Klin Wochenschr 1 892 1922 Staub H Biochem Z 1921 cxviii 93 a b World Health Organization and International Diabetes Federation 1999 Definition diagnosis and classification of diabetes mellitus and its complications Geneva Switzerland World Health Organization Arsivlenmis kopya 12 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2018 3 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Aralik 2018 Arsivlenmis kopya 30 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2018 PDF 6 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2020 Arsivlenmis kopya 26 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2018 Arsivlenmis kopya 17 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2018 https doi org 10 1016 2Fj diabet 2011 01 002 yalin URL