Herat Seferi, Nadir Han'ın Abdali Afganlarına karşı askeri operasyonlarıyla sonuçlanan bir dizi aralıklı çatışmadan oluşan askeri bir operasyondu. Nadir Han, bu operasyona başlamadan önce hükümdarı ve prensi II. Tahmasb'a karşı başarılı bir sefer düzenledi. Aşağılanan Tahmasb, 4 Mayıs 1729'da Meşhed'den ayrıldı ve Nadir'in Herat seferine katıldı. Böylece Nadir, yürüyüş boyunca Tahmasb'ın yanında olmasını sağladı.
Herat Seferi | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nadir'in seferleri | |||||||||||
Bir yürüyüşteki ana manevraları gösteren bir askeri diyagram | |||||||||||
| |||||||||||
Taraflar | |||||||||||
Safevi devleti | Abdali Afganlar | ||||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||||
Nadir Han (yaralı) | Allahyar Han Zülfikar Han | ||||||||||
Güçler | |||||||||||
Yaklaşık 20.000 | 27.000 Zülfikar Han yönetiminde 12.000 Allahyar Han yönetiminde 15.000 | ||||||||||
Kayıplar | |||||||||||
Normal sayıda | Yüksek sayıda |
Bu kampanya Nadir Han'ı yeni askeri bilgiler edinmeye veya uygulamaya yöneltti. Sonuç olarak, ölümcül hafif süvari ordularına karşı savaşabilecek bir ordu modeli yaratmayı başardı. Bu sistemde oluşturulan ordu, Gilzai Afganlarının sayısal olarak üstün ordusunu Damğan Savaşı'nda yendi.
Savaşın arka planı
Tahmasb'la yaşanan sorunları çözdükten sonra, Nadir Kürt ve Yomut kabileleri üzerine birkaç sefer düzenledi. 1728 yazında ise Afganlara karşı da çeşitli seferler düzenlendi. Bu sırada Tahmasb'ın eski saray adamları olan Muhammed Ali Han ve akrabası Zülfikar Han, Mazenderan ve Astrabad'ın yeni yöneticileri olduklarını ilan ettiler. Tahmasb, bu işe karışmadığını Nadir'e inandırmak istese de, Nadir onun Zülfikar'la olan ilişkisinden haberdar olduğunu bildirdi. Kasım 1728'de Nadir, Tahmasib'le birlikte Mazenderan'a geldi. Muhammed Ali Han hemen ona biat etti, ancak Zülfikar boyun eğmedi. Sonunda o da tutuklandı. Aralık'ın sonlarında, Nadir Gilan'ı ele geçirdiği için Ruslara elçi göndererek geri vermelerini talep etti. 1729 Mart'ında Nadir, Meşhed'de Nevruz Bayramını kutladı ve sonunda Herat'a karşı geniş kapsamlı hazırlıklara başladı.
Nadir'in seferlerine tanık olan Yunan tüccar Basil Vatatzes'e göre, Nadir ordusunu savaşa hazırlamak için günlük eğitim seansları düzenlerdi. Eğitim alanına gelir, bin kişilik veya yüz askerlik grupları selamlardı.
Ordunun eğitimini tamamladıktan sonra, Nadir Tahmasb'la birlikte Meşhed'den Herat'a doğru yola çıktı. Kısa bir süre sonra, ordunun hazırlık seviyesinden haberdar olan Afganlar, Herat'ta Allahyar Han liderliğinde birleştiler.
Savaş
Kafir Kale Savaşı
İki ordu, Herat'tan 50 mil batıda, Kafir Kale adı verilen bir yerde karşılaştılar. Allahyar Han Nadir, askerlerini yine piyadelerin topçularının ortadan kuşatmasıyla dikkatli bir şekilde konumlandırdı. Sengan savaşında olduğu gibi, yine ana kuvvetlerin dışında bir süvari rezervinin başında pozisyon aldı. Düşmanın gücünü öğrenmek için küçük bir süvari grubuyla çatışmak için gönderdi. Afganların bu saldırıyı başarılı bir şekilde savuşturması, onun tüm planlarını bozdu. Afganlar, ordusunun sol kanadına saldırdı ve savaş düzenini bozdu. Tüfekçiler geri çekiliyordu. Bunu gören Nadir, kendisi de savaşa katılarak birkaç Afganı öldürdü. Afganlar doğuya doğru geri çekilmeye başladı ve çatışma sırasında Nadir ayağından yaralandı. Gece, Nadir ordusuna geri çekilme emri verdi.
Güç kaybeden Afganlar, Hari Rud nehrinin yönünde geri çekilmeye karar verdiler. Nadir, Herat'a yaklaşarak ilerledi. Sonraki iki gün boyunca küçük çatışmalar yaşandı. Durumun iyi olmadığını gören Allahyar Han, barış yapmak için elçi gönderdi. Nadir ise Afgan liderlerinin hepsinin yanına gelerek anlaşma imzalamalarını istedi. Bu sırada kendisine yardım geldiğini duyan Allahyar Han yeniden direnişe geçti. Ancak Şekiban yakınlarında gerçekleşen ve 2 gün süren savaşlardan sonra Afganlar yenildiler. Allahyar Han tekrar barış istedi, Nadir ise cevabında Afgan liderlerinin bir bir yanına gelerek ordularını bırakmalarını istedi. Bu cevaptan sonra Abdali kabilesinin liderleri bir bir Nadir'in yanına gelerek itaat ettiklerine dair yemin ettiler. Onlar Gilzayilere yardım edecekler ve gelecekte ona karşı çıkmayacaklarına söz verdiler.
Sonuç
Daha sonra boyun eğdirilen Afganlar, Nadir'in güvendiği savaşçıları ve generalleri oldu. Bazı Afgan kabileleri Meşhed'in çevresine taşındı. Nadir Tahmasib ile birlikte 1 Temmuz 1729'da Meşhed şehrine geldi.
Bu yenilginin ardından Afganlar bir kez ayaklandı. Ancak isyanları bastırıldı. Afganların yenilgisi, Safevi İmparatorluğu'nda Afganların yenilmezliği mitinin yıkılmasıyla sonuçlanmış ve Gilzai Afganları ile savaş öncesinde savaşçıların moralinin yükselmesine neden olmuştur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Moghtader, Gholam-Hussein(2008). The Great Battles of Nader Shah,p. 16. Donyaye Ketab
- ^ a b c d Maykl Aksvörti (2018). Nadir şah. Bakı: Şərq-Qərb.
- ^ Mehman Süleymanov (2010). Mehman Süleymanov. Tahran. ISBN . 25 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Nisan 2023.
- ^ Ghafouri, Ali(2008). History of Iran's wars: from the Medes to now,p. 371. Etela'at Publishing
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Herat Seferi Nadir Han in Abdali Afganlarina karsi askeri operasyonlariyla sonuclanan bir dizi aralikli catismadan olusan askeri bir operasyondu Nadir Han bu operasyona baslamadan once hukumdari ve prensi II Tahmasb a karsi basarili bir sefer duzenledi Asagilanan Tahmasb 4 Mayis 1729 da Meshed den ayrildi ve Nadir in Herat seferine katildi Boylece Nadir yuruyus boyunca Tahmasb in yaninda olmasini sagladi Herat SeferiNadir in seferleriBir yuruyusteki ana manevralari gosteren bir askeri diyagramTarih4 Mayis 1 Temmuz 1729BolgeHorasanSebepII Tahmasb ve Nadir Han in Horasan da Safevi egemenligini yeniden kurma arzusuSonucSafevi devleti kazandi Cografi DegisikliklerAfganlar yeniden Safevi Imparatorlugu nun tebaasi oldular TaraflarSafevi devletiAbdali AfganlarKomutanlar ve liderlerNadir Han yarali Allahyar Han Zulfikar HanGuclerYaklasik 20 00027 000 Zulfikar Han yonetiminde 12 000 Allahyar Han yonetiminde 15 000KayiplarNormal sayidaYuksek sayida Bu kampanya Nadir Han i yeni askeri bilgiler edinmeye veya uygulamaya yoneltti Sonuc olarak olumcul hafif suvari ordularina karsi savasabilecek bir ordu modeli yaratmayi basardi Bu sistemde olusturulan ordu Gilzai Afganlarinin sayisal olarak ustun ordusunu Damgan Savasi nda yendi Savasin arka planiTahmasb la yasanan sorunlari cozdukten sonra Nadir Kurt ve Yomut kabileleri uzerine birkac sefer duzenledi 1728 yazinda ise Afganlara karsi da cesitli seferler duzenlendi Bu sirada Tahmasb in eski saray adamlari olan Muhammed Ali Han ve akrabasi Zulfikar Han Mazenderan ve Astrabad in yeni yoneticileri olduklarini ilan ettiler Tahmasb bu ise karismadigini Nadir e inandirmak istese de Nadir onun Zulfikar la olan iliskisinden haberdar oldugunu bildirdi Kasim 1728 de Nadir Tahmasib le birlikte Mazenderan a geldi Muhammed Ali Han hemen ona biat etti ancak Zulfikar boyun egmedi Sonunda o da tutuklandi Aralik in sonlarinda Nadir Gilan i ele gecirdigi icin Ruslara elci gondererek geri vermelerini talep etti 1729 Mart inda Nadir Meshed de Nevruz Bayramini kutladi ve sonunda Herat a karsi genis kapsamli hazirliklara basladi Nadir in seferlerine tanik olan Yunan tuccar Basil Vatatzes e gore Nadir ordusunu savasa hazirlamak icin gunluk egitim seanslari duzenlerdi Egitim alanina gelir bin kisilik veya yuz askerlik gruplari selamlardi Ordunun egitimini tamamladiktan sonra Nadir Tahmasb la birlikte Meshed den Herat a dogru yola cikti Kisa bir sure sonra ordunun hazirlik seviyesinden haberdar olan Afganlar Herat ta Allahyar Han liderliginde birlestiler SavasKafir Kale Savasi Iki ordu Herat tan 50 mil batida Kafir Kale adi verilen bir yerde karsilastilar Allahyar Han Nadir askerlerini yine piyadelerin topcularinin ortadan kusatmasiyla dikkatli bir sekilde konumlandirdi Sengan savasinda oldugu gibi yine ana kuvvetlerin disinda bir suvari rezervinin basinda pozisyon aldi Dusmanin gucunu ogrenmek icin kucuk bir suvari grubuyla catismak icin gonderdi Afganlarin bu saldiriyi basarili bir sekilde savusturmasi onun tum planlarini bozdu Afganlar ordusunun sol kanadina saldirdi ve savas duzenini bozdu Tufekciler geri cekiliyordu Bunu goren Nadir kendisi de savasa katilarak birkac Afgani oldurdu Afganlar doguya dogru geri cekilmeye basladi ve catisma sirasinda Nadir ayagindan yaralandi Gece Nadir ordusuna geri cekilme emri verdi Guc kaybeden Afganlar Hari Rud nehrinin yonunde geri cekilmeye karar verdiler Nadir Herat a yaklasarak ilerledi Sonraki iki gun boyunca kucuk catismalar yasandi Durumun iyi olmadigini goren Allahyar Han baris yapmak icin elci gonderdi Nadir ise Afgan liderlerinin hepsinin yanina gelerek anlasma imzalamalarini istedi Bu sirada kendisine yardim geldigini duyan Allahyar Han yeniden direnise gecti Ancak Sekiban yakinlarinda gerceklesen ve 2 gun suren savaslardan sonra Afganlar yenildiler Allahyar Han tekrar baris istedi Nadir ise cevabinda Afgan liderlerinin bir bir yanina gelerek ordularini birakmalarini istedi Bu cevaptan sonra Abdali kabilesinin liderleri bir bir Nadir in yanina gelerek itaat ettiklerine dair yemin ettiler Onlar Gilzayilere yardim edecekler ve gelecekte ona karsi cikmayacaklarina soz verdiler SonucDaha sonra boyun egdirilen Afganlar Nadir in guvendigi savascilari ve generalleri oldu Bazi Afgan kabileleri Meshed in cevresine tasindi Nadir Tahmasib ile birlikte 1 Temmuz 1729 da Meshed sehrine geldi Bu yenilginin ardindan Afganlar bir kez ayaklandi Ancak isyanlari bastirildi Afganlarin yenilgisi Safevi Imparatorlugu nda Afganlarin yenilmezligi mitinin yikilmasiyla sonuclanmis ve Gilzai Afganlari ile savas oncesinde savascilarin moralinin yukselmesine neden olmustur Ayrica bakinizKafir Kale Savasi Nadir Sah Damgan SavasiKaynakca Moghtader Gholam Hussein 2008 The Great Battles of Nader Shah p 16 Donyaye Ketab a b c d Maykl Aksvorti 2018 Nadir sah Baki Serq Qerb erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Mehman Suleymanov 2010 Mehman Suleymanov Tahran ISBN 978 600 91345 8 8 25 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Nisan 2023 Ghafouri Ali 2008 History of Iran s wars from the Medes to now p 371 Etela at Publishing