Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Madison Dışındaki Küçük Ayaklanma (İng. Slight Rebellion off Madison) Amerikalı yazar J. D. Salinger'ın ilk kez The New Yorker dergisinin 21 Aralık 1946 tarihinde yayımlanan sayısında çıkan öyküsüdür. Salinger'ın 1941 yılında yazdığı bu hikâye kahramanı Holden Caulfield olan ilk çalışmasıdır.The New Yorker'ın 1941'in Eylül ayında kabul ettiği Madison Dışındaki Küçük Ayaklanma 1946 yılına kadar basılamadı.
| "Madison Dışındaki Küçük Ayaklanma" | |
|---|---|
 Öykü The New Yorker'ın 82. sayfasında basıldı | |
| Yazar | J. D. Salinger |
| Özgün adı | "Slight Rebellion off Madison" |
| Ülke | ABD |
| Dil | İngilizce |
| Yayımlanma | The New Yorker |
| Önceki | "Doğumgünü Çocuğu (Birthday Boy)" |
| Sonraki | "1941'de Hiç Beli Olmayan Bir Genç Kız (Young Girl in 1941 with No Waist at All)" |
Salinger bu öyküsünü "özel okula giden bir oğlanın Noel tatilinde geçen acıklı küçük komedisi" olarak tanımladı. Yazarın diğer Holden Caulfield çalışmalarında olduğu gibi mizahi bir dille başlayan ve dokunaklı bir sonla biten Küçük Ayaklanma diyalog ağırlıklı bir öyküdür.
Açıklama
1941 yılının başlarında Salinger yazacağı özel bir tema ve karakter arayışına girdi. Bu arayışın sonucunda ortaya Holden Caulfield ve yazarın Caulfield'lı ilk eseri olan Madison Dışındaki Küçük Ayaklanma çıktı.
Eylül 1941'de Esquire dergisinde Kırık Öykünün Kalbi adındaki çalışması basılan Salinger Madison Dışındaki Küçük Ayaklanma'yı tamamlamasının ardından hızlı bir sonuç almak istedi ve eserini bu talebiyle birlikte ajansı Dorothy Olding'e iletti. Olding de oyalanmadan eseri saygın bir edebiyat dergisi olan The New Yorker'a Kasım ayında yolladı. New Yorker'dan kabul haberi alan Salinger'ın hem çok şaşırdığı hem de çok sevindiği söylenir. Derginin editörleri öyküyü Noel sayısında basmaya karar verdiler.
7 Aralık 1941'de Japonya'nın Pearl Harbor'ı bombalamasının ardından ABD başkanı Franklin D. Roosevelt bu ülkeye savaş ilan ettiklerini açıkladı. Ülkede savaş ilan edilmesinin ardından New Yorker editörleri New Yorklu varlıklı bir ailenin nevrotik ergen oğullarının hayatından memnun olmaması sebebiyle ufak bir ayaklanma çıkarmasıyla ilgili öykünün günün şartlarına uygun olmadığına karar verdiler. Dünyanın durumuyla karşılaştırıldığında Holden'ın sorunları küçük kalıyordu. Bu yüzden hikâyenin basımı iptal edildi.
Konusu
Madison Dışındaki Küçük Ayaklanma üçüncü kişinin ağzından anlatılır. Sadece erkeklerin kabul edildiği Pencey Yatılı Okulu'nda okuyan Holden Morrisey Caulfield Noel tatili için New York'taki evine döner. Eve girip bavulunu girişe bıraktıktan sonra annesini öpen Holden'ın bir sonraki hareketi kız arkadaşı Sally Hayes'e telefon etmek olur. O akşam Sally'le buluştuktan sonra birer içki içip Wedgwood Room'da dansa giderler. Akşam taksiyle eve dönerken Holden Sally'e onu sevdiğini söyler. Ertesi gün Broadway'de Alfred Lunt'un sahibi olduğu 'nda O Mistress Mine isimli oyunu izlerler. Çıkışta Radio City'de paten kayarlar. Holden bu sırada içki içmeye başlar.
Sally ve Holden oturduklarında aralarında duygusal bir konuşma geçer. Duygusal bir çöküntü yaşadığı ortaya çıkan Holden Sally'e her şeyden nefret ettiğini itiraf eder. Genç adam New York'tan, Fifth Avenue ve Madison Avenue otobüslerinden, otobüslerde orta kapıdan inmekten, filmlerden, oyunlardan nefret ettiğini açıklar. Kıza cebindeki 112 dolarla New England'a kaçmayı, oraya yerleşmeyi ve evlenmeyi teklif eder. Holden orada bir iş bulup ikisine de bakacaktır. Tam bir Beyaz Protestan Amerikalı olan Sally Holden'ın bu küçük ayaklanmasının sebebini ve ne demek istediğini anlamaz. Böyle bir şey yapamayacaklarını söyleyerek oğlanın teklifini reddeder. Kıza sinirlenip onu aşağılayan Holden Pencey Yatılı Okulu'ndan sınıf arkadaşı Carl Luce ile buluşur. İki arkadaş Wadsworth Bar'da içki içip sarhoş olurlar. Gece saat ikide Sally'i arar ve planladıkları gibi Noel ağacını süslemek için ona yardım edemeyeceğini sorar.
Öykü Holden'ın Madison Avenue otobüsünü beklemek için bardan ayrılmasıyla sonlanır.
Çavdar Tarlasında Çocuklar ile karşılaştırma
Salinger, Madison Dışındaki Küçük Ayaklanma'da anlattıklarını tek romanı Çavdar Tarlasında Çocuklar'da da kısmen kullandı. Romanın 15. bölümündeki Sally Hayes ile telefon görüşmesi, 17. bölümündeki kızla buluşması ve 20. bölümdeki sarhoş telefon konuşmasının temelleri bu öyküdedir.
Öyküyle roman arasındaki en önemli fark anlatıcısındadır. Roman Holden'ın ağzından anlatılırken öyküyü üçüncü bir şahıs anlatır. Başka bir şahsın hikâyeyi anlatması Holden'ın dans ediş şekli gibi konularda öykünün kahramanıyla dalga geçebilme şansını vermiştir. Romanda anlatıcı Holden olduğu için böyle bir şeye rastlanmaz.
Madison Dışındaki Küçük Ayaklanma ile Çavdar Tarlasında Çocuklar arasındaki bazı farklar aşağıda listelenmiştir:
- Küçük Ayaklanma'yı üçüncü bir kişi anlatır. Bu yüzden Holden'ın romana yayılmış olan keskin yargıları hikâyede daha azdır.
- Holden romanda okuldan atıldığı için eve döner. Oysa öyküde Noel tatili için evdedir.
- Hikâyede Holden'ın kardeşi olduğundan bahsedilmez.
- Romanda tıpkı Holden Caulfield'ın kahramanı başka bir öykü olan Ben Deliyim'de olduğu gibi Holden deliliğinden dem vurur. Oysa Küçük Ayaklanma'da böyle bir vurgulama yoktur.
Kaynakça
- Beidler, Peter G. (2011), A Reader's Companion to J.D. Salinger's The Catcher in the Rye, Coffeetown Press,
- Bloom, Harold (2005), Holden Caulfield: Major literary characters, Infobase Publishing,
- Graham, Sarah (2007), J. D. Salinger's The Catcher in the Rye: A Routledge Guide, Taylor & Francis,
- Reiff, Raychel Haugrud (2008), J.D. Salinger: The Catcher in the Rye and Other Works, Marshall Cavendish,
- Slawenski, Kenneth (2011), Üzüntü Muz Kabuğu ve J. D. Salinger, Sel Yayınları,
Notlar
- ^ Öykünün Türkçe isminin alındığı kitap: Slawenski 2011, s. 142
- ^ Öykünün Türkçe isminin alındığı kitap: Slawenski 2011, s. 146
- ^ Öykünün Türkçe isminin alındığı kitap: Slawenski 2011, s. 45
- ^ Reiff 2008, s. 145
- ^ Reiff 2008, s. 115
- ^ Slawenski 2011, s. 48
- ^ Bloom 2005, s. 152
- ^ Bloom 2005, s. 153
- ^ Beidler 2011, s. 23
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Madison Disindaki Kucuk Ayaklanma Ing Slight Rebellion off Madison Amerikali yazar J D Salinger in ilk kez The New Yorker dergisinin 21 Aralik 1946 tarihinde yayimlanan sayisinda cikan oykusudur Salinger in 1941 yilinda yazdigi bu hikaye kahramani Holden Caulfield olan ilk calismasidir The New Yorker in 1941 in Eylul ayinda kabul ettigi Madison Disindaki Kucuk Ayaklanma 1946 yilina kadar basilamadi Madison Disindaki Kucuk Ayaklanma Oyku The New Yorker in 82 sayfasinda basildiYazarJ D SalingerOzgun adi Slight Rebellion off Madison UlkeABDDilIngilizceYayimlanmaThe New YorkerOnceki Dogumgunu Cocugu Birthday Boy Sonraki 1941 de Hic Beli Olmayan Bir Genc Kiz Young Girl in 1941 with No Waist at All Salinger bu oykusunu ozel okula giden bir oglanin Noel tatilinde gecen acikli kucuk komedisi olarak tanimladi Yazarin diger Holden Caulfield calismalarinda oldugu gibi mizahi bir dille baslayan ve dokunakli bir sonla biten Kucuk Ayaklanma diyalog agirlikli bir oykudur Aciklama1941 yilinin baslarinda Salinger yazacagi ozel bir tema ve karakter arayisina girdi Bu arayisin sonucunda ortaya Holden Caulfield ve yazarin Caulfield li ilk eseri olan Madison Disindaki Kucuk Ayaklanma cikti Eylul 1941 de Esquire dergisinde Kirik Oykunun Kalbi adindaki calismasi basilan Salinger Madison Disindaki Kucuk Ayaklanma yi tamamlamasinin ardindan hizli bir sonuc almak istedi ve eserini bu talebiyle birlikte ajansi Dorothy Olding e iletti Olding de oyalanmadan eseri saygin bir edebiyat dergisi olan The New Yorker a Kasim ayinda yolladi New Yorker dan kabul haberi alan Salinger in hem cok sasirdigi hem de cok sevindigi soylenir Derginin editorleri oykuyu Noel sayisinda basmaya karar verdiler 7 Aralik 1941 de Japonya nin Pearl Harbor i bombalamasinin ardindan ABD baskani Franklin D Roosevelt bu ulkeye savas ilan ettiklerini acikladi Ulkede savas ilan edilmesinin ardindan New Yorker editorleri New Yorklu varlikli bir ailenin nevrotik ergen ogullarinin hayatindan memnun olmamasi sebebiyle ufak bir ayaklanma cikarmasiyla ilgili oykunun gunun sartlarina uygun olmadigina karar verdiler Dunyanin durumuyla karsilastirildiginda Holden in sorunlari kucuk kaliyordu Bu yuzden hikayenin basimi iptal edildi KonusuMadison Disindaki Kucuk Ayaklanma ucuncu kisinin agzindan anlatilir Sadece erkeklerin kabul edildigi Pencey Yatili Okulu nda okuyan Holden Morrisey Caulfield Noel tatili icin New York taki evine doner Eve girip bavulunu girise biraktiktan sonra annesini open Holden in bir sonraki hareketi kiz arkadasi Sally Hayes e telefon etmek olur O aksam Sally le bulustuktan sonra birer icki icip Wedgwood Room da dansa giderler Aksam taksiyle eve donerken Holden Sally e onu sevdigini soyler Ertesi gun Broadway de Alfred Lunt un sahibi oldugu nda O Mistress Mine isimli oyunu izlerler Cikista Radio City de paten kayarlar Holden bu sirada icki icmeye baslar Sally ve Holden oturduklarinda aralarinda duygusal bir konusma gecer Duygusal bir cokuntu yasadigi ortaya cikan Holden Sally e her seyden nefret ettigini itiraf eder Genc adam New York tan Fifth Avenue ve Madison Avenue otobuslerinden otobuslerde orta kapidan inmekten filmlerden oyunlardan nefret ettigini aciklar Kiza cebindeki 112 dolarla New England a kacmayi oraya yerlesmeyi ve evlenmeyi teklif eder Holden orada bir is bulup ikisine de bakacaktir Tam bir Beyaz Protestan Amerikali olan Sally Holden in bu kucuk ayaklanmasinin sebebini ve ne demek istedigini anlamaz Boyle bir sey yapamayacaklarini soyleyerek oglanin teklifini reddeder Kiza sinirlenip onu asagilayan Holden Pencey Yatili Okulu ndan sinif arkadasi Carl Luce ile bulusur Iki arkadas Wadsworth Bar da icki icip sarhos olurlar Gece saat ikide Sally i arar ve planladiklari gibi Noel agacini suslemek icin ona yardim edemeyecegini sorar Oyku Holden in Madison Avenue otobusunu beklemek icin bardan ayrilmasiyla sonlanir Cavdar Tarlasinda Cocuklar ile karsilastirmaSalinger Madison Disindaki Kucuk Ayaklanma da anlattiklarini tek romani Cavdar Tarlasinda Cocuklar da da kismen kullandi Romanin 15 bolumundeki Sally Hayes ile telefon gorusmesi 17 bolumundeki kizla bulusmasi ve 20 bolumdeki sarhos telefon konusmasinin temelleri bu oykudedir Oykuyle roman arasindaki en onemli fark anlaticisindadir Roman Holden in agzindan anlatilirken oykuyu ucuncu bir sahis anlatir Baska bir sahsin hikayeyi anlatmasi Holden in dans edis sekli gibi konularda oykunun kahramaniyla dalga gecebilme sansini vermistir Romanda anlatici Holden oldugu icin boyle bir seye rastlanmaz Madison Disindaki Kucuk Ayaklanma ile Cavdar Tarlasinda Cocuklar arasindaki bazi farklar asagida listelenmistir Kucuk Ayaklanma yi ucuncu bir kisi anlatir Bu yuzden Holden in romana yayilmis olan keskin yargilari hikayede daha azdir Holden romanda okuldan atildigi icin eve doner Oysa oykude Noel tatili icin evdedir Hikayede Holden in kardesi oldugundan bahsedilmez Romanda tipki Holden Caulfield in kahramani baska bir oyku olan Ben Deliyim de oldugu gibi Holden deliliginden dem vurur Oysa Kucuk Ayaklanma da boyle bir vurgulama yoktur KaynakcaBeidler Peter G 2011 A Reader s Companion to J D Salinger s The Catcher in the Rye Coffeetown Press ISBN 9781603810135 Bloom Harold 2005 Holden Caulfield Major literary characters Infobase Publishing ISBN 9780791081747 Graham Sarah 2007 J D Salinger s The Catcher in the Rye A Routledge Guide Taylor amp Francis ISBN 9780415344524 Reiff Raychel Haugrud 2008 J D Salinger The Catcher in the Rye and Other Works Marshall Cavendish ISBN 9780761425946 Slawenski Kenneth 2011 Uzuntu Muz Kabugu ve J D Salinger Sel Yayinlari ISBN 9789755705200 Notlar Oykunun Turkce isminin alindigi kitap Slawenski 2011 s 142 Oykunun Turkce isminin alindigi kitap Slawenski 2011 s 146 Oykunun Turkce isminin alindigi kitap Slawenski 2011 s 45 Reiff 2008 s 145 Reiff 2008 s 115 Slawenski 2011 s 48 Bloom 2005 s 152 Bloom 2005 s 153 Beidler 2011 s 23