Doğu gürgeni (Carpinus orientalis), huşgiller (Betulaceae) familyasından anavatanı Kuzey İran ile Güneydoğu Avrupa olan bir gürgen türü.
Carpinus orientalis | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | |||||||||||||||
Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||
Carpinus orientalis Mill., Gard. Dict. ed. 8: n.º 3 (1768).
| |||||||||||||||
Dağılımı |
Genel özellikleri
Carpinus orientalis, Güneydoğu Avrupa'daki alçak dağların kuru ve kayalık yamaçlarında yaygın olarak bulunan küçük bir ağaç veya çalıdır. Geniş yayılış alanı Karadeniz üzerinden Kafkasya bölgesine ulaşır. Kireçli toprakları tercih eden ve genellikle bozuk yerlerde bulunan, kanaatkâr ve kuraklığa dayanıklı bir türdür. Güçlü emme kapasitesi ve sert odunu sayesinde, kaliteli yakacak odun ve odun kömürü üretimi için genellikle baltalık meşçerelerinde yönetilir. Bu ağaç için önemli bir zararlı veya hastalık kaydedilmemiştir.
Morfolojik özellikler
Pürüzsüz gri kabuklu küçük ağaç veya çalıdır. Genç sürgünler kahverengi, yoğun yatık-cılız tüylüdür. Tomurcuklar kırmızımsı-kahverengi, ± tüylüdür. Yapraklar yumurtamsı ila yumurta-mızrak şeklinde, tabanı geniş veya hafif kalp şeklinde, 3-6 x 2-3 cm, 12-15 çift damarlı, düzenli duble testere dişli, üstü tüysüz, orta damar, yan damarlar ve damar bileşim yerlerinin altı yatık-cılızdır. involukrum loblu değil, düzensiz testere dişli, 1.2-2 x 0.8-1.3 cm, güçlü damarlı, ± tüysüzdür.
IUCN Kırmızı listesi
Bu tür geniş bir yayılışa sahiptir ve bilinen bir tehdit yoktur. Bu nedenle Asgari Endişe olarak değerlendirilir.
Coğrafi dağılım bilgileri
Bu tür güney Avrupa'da kuzeydoğu İtalya ve Sicilya'dan Balkanlar'ın doğusundan Kırım, Anadolu, Kafkasya bölgesi ve kuzey İran'a kadar bulunur. Arnavutluk; Ermenistan; Azerbaycan; Bosna Hersek; Bulgaristan; Hırvatistan; Gürcistan; Yunanistan (Yunanistan (anakara)); Macaristan; İran İslam Cumhuriyeti; İtalya (Sicilya, İtalya (anakara)); Lübnan; Moldova; Karadağ; Kuzey Makedonya; Romanya; Rusya Federasyonu (Stavropol, Severo-Osetiya, Çeçenya, Dağıstan, İnguşetya, Kabardey-Balkarya, Karaçay-Çerkesya, Krasnodar); Sırbistan; Slovenya; Suriye Arap Cumhuriyeti; Türkiye (Avrupa ve Asya kısmı); Ukrayna.
Habitat ve Ekoloji bilgileri
Karışık yaprak döken orman ve çalılıkların ortak bir bileşeni olan küçük bir ağaç veya çalıdır. Kuraklığa dayanıklı, esas olarak sığ humus bakımından fakir ve hatta kayalık topraklardaki yamaçlarda yetişen ve kireçli substratları (rendzina) tercih eden, termofil ve kserofil bir türdür. Geniş yayılış alanı boyunca bu tür, farklı ekolojik alışkanlıklar sergiler. Doğuya doğru, daha ılıman iklimlerde daha düşük sıcaklıkları tolere eden daha yüksek rakımlarda meydana gelir. Güneydoğu Avrupa'da, Akdeniz altı bitki örtüsünün tipik bir unsurudur ve bazı kıtasal etkilerin (daha soğuk kışlar) olduğu iç bölgelerde de bulunabilir.. Çok kanaatkârdır, açık ve bozulmuş alanları kolayca kolonize edebilir ve güçlü bir şekilde yenilenebilir, birincil meşe ormanlarının sömürülmesinden sonra olduğu gibi boş habitatlarda varlığını teşvik edebilir. Bu tür, ormanda hem baskın hem de ikincil bir tür olarak bulunur. Bulunduğu başlıca ağaç toplulukları, Quercus pubescens, Quercus cerris, Quercus frainetto, Ostrya carpinifolia ve Fraxinus ornusun oluşturduğu karışık yaprak döken ormanlardır.
Kullanımı
Diğer gürgenler gibi (bazen demirağacı olarak da adlandırılır), doğu gürgeninin ahşabı çok serttir. Küçük boyutu ve çalımsı yapısı nedeniyle bu ağaç yüksek değer üretmez. Odunu geçmişte daha çok alet sapı ve diğer küçük ev eşyalarının yapımında kullanılırdı. Kök emicilerden rejenerasyon konusundaki yüksek kabiliyeti sayesinde, yakacak odun veya odun kömürü olarak yakıt üretimi için baltalıklarda yönetilebilir. Korunan bölgeler meşcereler ayrıca çayırların tamamen kuru olduğu kurak yazlarda hayvancılık için bir besin kaynağı olarak kullanılır Bu kanaatkar gürgen aynı zamanda yeniden ağaçlandırma ve bozulmuş kuru arazilerin restorasyonu için uygundur ve orman yangınlarına karşı oldukça dirençlidir. Yoğun yaprakları ve kirliliğe karşı direnci ile takdir edilen bir süs bitkisi olarak ve ayrıca yeniden filizlenme kabiliyeti nedeniyle bir çit olarak kullanılabilir.
Alt türler
- Carpinus orientalis subsp. macrocarpa
- Carpinus orientalis subsp. orientalis.
Kaynakça
- ^ Sikkema, R.; Caudullo, G. (2016). "Carpinus orientalis in Europe: distribution, habitat, usage and threats".
- ^ Davis, P.H. (ed.) 1965–1988. Flora of Turkey and the East Aegean Islands. 9 vols. + Supplement. University Press, Edinburgh. Reference page.
- ^ a b c Shaw, K.; Roy, S.; Wilson, B. (2014). "Carpinus orientalis". The IUCN Red List of Threatened Species. doi:10.2305/IUCN.UK.2014-3.RLTS.T194499A2342177.en. 8 Ağustos 2018 tarihinde
|arşiv-url=
kullanmak için|url=
gerekiyor () arşivlendi. - ^ H. Akhani, H. Ziegler, Phytocoenologia 32, 455 (2002).
- ^ a b c d C. Blasi, R. Di Pietro, L. Filesi, P. Fortini, Phytocoenologia 31, 33 (2001).
- ^ A. Čarni, et al., Plant Biosystems 143, 1 (2009).
- ^ R. Popović, M. Kojić, B. Karadžić, Bocconea 5, 431 (1997).
- ^ V. Matevski, et al., Forest vegetation of the Galičica mountain range in Macedonia (Založba ZRC, Ljubljana, 2011).
- ^ U. Bohn, et al., Karte der natürlichen Vegetation Europas; Map of the Natural Vegetation of Europe (Landwirtschaftsverlag, 2000).
- ^ a b c P. M. Pijut, The Woody Plant Seed Manual, F. T. Bonner, R. P. Karrfalt, eds., Agriculture Handbook 727 (U.S. Department of Agriculture, Forest Service, 2008), pp. 328–332.
- ^ V. L. Komarov, et al., Flora of the USSR - Volume V (Keter Press, Jerusalem, 1970).
- ^ a b M. Goldstein, G. Simonetti, M. Watschinger, Alberi d’Europa (A. Mondadori, 1995).
- ^ V. P. Papanastasis, P. D. Platis, O. DiniPapanastasi 37, 187 (1997).
- ^ S. S. Radanova, Ecologia Balkanica 5, 55 (2014).
- ^ T. Tsitsoni, M. Tsakaldimi, C. Tsouri, African Journal of Agricultural Research 8, 4501 (2013).
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dogu gurgeni Carpinus orientalis husgiller Betulaceae familyasindan anavatani Kuzey Iran ile Guneydogu Avrupa olan bir gurgen turu Carpinus orientalisKorunma durumuAsgari endise altinda IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaTakim FagalesFamilya BetulaceaeCins CarpinusTur C orientalisIkili adlandirmaCarpinus orientalisMill Gard Dict ed 8 n º 3 1768 Vikitur de Carpinus orientalis ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Wikimedia Commons ta Carpinus orientalis ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunurDagilimiGenel ozellikleriCarpinus orientalis Guneydogu Avrupa daki alcak daglarin kuru ve kayalik yamaclarinda yaygin olarak bulunan kucuk bir agac veya calidir Genis yayilis alani Karadeniz uzerinden Kafkasya bolgesine ulasir Kirecli topraklari tercih eden ve genellikle bozuk yerlerde bulunan kanaatkar ve kurakliga dayanikli bir turdur Guclu emme kapasitesi ve sert odunu sayesinde kaliteli yakacak odun ve odun komuru uretimi icin genellikle baltalik mescerelerinde yonetilir Bu agac icin onemli bir zararli veya hastalik kaydedilmemistir Morfolojik ozelliklerPuruzsuz gri kabuklu kucuk agac veya calidir Genc surgunler kahverengi yogun yatik ciliz tuyludur Tomurcuklar kirmizimsi kahverengi tuyludur Yapraklar yumurtamsi ila yumurta mizrak seklinde tabani genis veya hafif kalp seklinde 3 6 x 2 3 cm 12 15 cift damarli duzenli duble testere disli ustu tuysuz orta damar yan damarlar ve damar bilesim yerlerinin alti yatik cilizdir involukrum loblu degil duzensiz testere disli 1 2 2 x 0 8 1 3 cm guclu damarli tuysuzdur IUCN Kirmizi listesiBu tur genis bir yayilisa sahiptir ve bilinen bir tehdit yoktur Bu nedenle Asgari Endise olarak degerlendirilir Cografi dagilim bilgileriBu tur guney Avrupa da kuzeydogu Italya ve Sicilya dan Balkanlar in dogusundan Kirim Anadolu Kafkasya bolgesi ve kuzey Iran a kadar bulunur Arnavutluk Ermenistan Azerbaycan Bosna Hersek Bulgaristan Hirvatistan Gurcistan Yunanistan Yunanistan anakara Macaristan Iran Islam Cumhuriyeti Italya Sicilya Italya anakara Lubnan Moldova Karadag Kuzey Makedonya Romanya Rusya Federasyonu Stavropol Severo Osetiya Cecenya Dagistan Ingusetya Kabardey Balkarya Karacay Cerkesya Krasnodar Sirbistan Slovenya Suriye Arap Cumhuriyeti Turkiye Avrupa ve Asya kismi Ukrayna Habitat ve Ekoloji bilgileriKarisik yaprak doken orman ve caliliklarin ortak bir bileseni olan kucuk bir agac veya calidir Kurakliga dayanikli esas olarak sig humus bakimindan fakir ve hatta kayalik topraklardaki yamaclarda yetisen ve kirecli substratlari rendzina tercih eden termofil ve kserofil bir turdur Genis yayilis alani boyunca bu tur farkli ekolojik aliskanliklar sergiler Doguya dogru daha iliman iklimlerde daha dusuk sicakliklari tolere eden daha yuksek rakimlarda meydana gelir Guneydogu Avrupa da Akdeniz alti bitki ortusunun tipik bir unsurudur ve bazi kitasal etkilerin daha soguk kislar oldugu ic bolgelerde de bulunabilir Cok kanaatkardir acik ve bozulmus alanlari kolayca kolonize edebilir ve guclu bir sekilde yenilenebilir birincil mese ormanlarinin somurulmesinden sonra oldugu gibi bos habitatlarda varligini tesvik edebilir Bu tur ormanda hem baskin hem de ikincil bir tur olarak bulunur Bulundugu baslica agac topluluklari Quercus pubescens Quercus cerris Quercus frainetto Ostrya carpinifolia ve Fraxinus ornusun olusturdugu karisik yaprak doken ormanlardir KullanimiDiger gurgenler gibi bazen demiragaci olarak da adlandirilir dogu gurgeninin ahsabi cok serttir Kucuk boyutu ve calimsi yapisi nedeniyle bu agac yuksek deger uretmez Odunu gecmiste daha cok alet sapi ve diger kucuk ev esyalarinin yapiminda kullanilirdi Kok emicilerden rejenerasyon konusundaki yuksek kabiliyeti sayesinde yakacak odun veya odun komuru olarak yakit uretimi icin baltaliklarda yonetilebilir Korunan bolgeler mescereler ayrica cayirlarin tamamen kuru oldugu kurak yazlarda hayvancilik icin bir besin kaynagi olarak kullanilir Bu kanaatkar gurgen ayni zamanda yeniden agaclandirma ve bozulmus kuru arazilerin restorasyonu icin uygundur ve orman yanginlarina karsi oldukca direnclidir Yogun yapraklari ve kirlilige karsi direnci ile takdir edilen bir sus bitkisi olarak ve ayrica yeniden filizlenme kabiliyeti nedeniyle bir cit olarak kullanilabilir Alt turlerCarpinus orientalis subsp macrocarpa Carpinus orientalis subsp orientalis Kaynakca Sikkema R Caudullo G 2016 Carpinus orientalis in Europe distribution habitat usage and threats Eksik ya da bos url yardim Davis P H ed 1965 1988 Flora of Turkey and the East Aegean Islands 9 vols Supplement University Press Edinburgh Reference page a b c Shaw K Roy S Wilson B 2014 Carpinus orientalis The IUCN Red List of Threatened Species doi 10 2305 IUCN UK 2014 3 RLTS T194499A2342177 en 8 Agustos 2018 tarihinde arsiv url kullanmak icin url gerekiyor yardim arsivlendi Eksik ya da bos url yardim H Akhani H Ziegler Phytocoenologia 32 455 2002 a b c d C Blasi R Di Pietro L Filesi P Fortini Phytocoenologia 31 33 2001 A Carni et al Plant Biosystems 143 1 2009 R Popovic M Kojic B Karadzic Bocconea 5 431 1997 V Matevski et al Forest vegetation of the Galicica mountain range in Macedonia Zalozba ZRC Ljubljana 2011 U Bohn et al Karte der naturlichen Vegetation Europas Map of the Natural Vegetation of Europe Landwirtschaftsverlag 2000 a b c P M Pijut The Woody Plant Seed Manual F T Bonner R P Karrfalt eds Agriculture Handbook 727 U S Department of Agriculture Forest Service 2008 pp 328 332 V L Komarov et al Flora of the USSR Volume V Keter Press Jerusalem 1970 a b M Goldstein G Simonetti M Watschinger Alberi d Europa A Mondadori 1995 V P Papanastasis P D Platis O DiniPapanastasi 37 187 1997 S S Radanova Ecologia Balkanica 5 55 2014 T Tsitsoni M Tsakaldimi C Tsouri African Journal of Agricultural Research 8 4501 2013