Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Merkezî sinir sistemi (MSS, zaman zaman İngilizce kısaltmasıyla: CNS yani "Central nervous system") sinir sisteminin en büyük bölümünü teşkil eder. Beyin ve omurilikten oluşur. Bazı sınıflandırmalarda retina ve kraniyal sinirler de MSS'ye dâhil edilir. Çevresel sinir sistemi ile birlikte davranış kontrolünde temel bir göreve sahip olan merkezî sinir sistemini çevresel sinir sisteminden ayıran belirgin bir sınır olmayıp ayrım keyfîdir. MSS, vücut boşluğunda, boşluktaki beyni ve spinal boşluktaki omuriliği kapsar. Omurgalılarda beyin kafatası ile korunurken, omurilik de omurga ile korunur. Bunların her ikisi de, (beyin ve omurilik zarı) ile çevrilmiştir. Şekilde kırmızı ile gösterilenler MSS'ye ait ana sinirlerdir.
| Sinir sistemi |
|---|
Gelişim
Omurgalıların embriyosunun ilk gelişimi esnasında nöral tabakadaki dikey oyuk gittikçe derinleşir ve büyüme her yöne doğru olur. İnsan embriyosunda altı hafta içinde ön beyin, serebrum ve ara beyin olarak bölünürken, art beyin, metensefalon ve olarak bölünür.
Merkezî sinir sistemi hastalıkları
Merkezî sinir sisteminin birçok hastalığı vardır. Bunlara, ensefalit gibi merkezî sinir sistemi enfeksiyonu; çocuk felci, nöron dejenerasyonu gibi Alzheimer hastalığı ve amyotrofik lateral skleroz, ve iltihap hastalıkları gibi multipl skleroz örnek verilebilir. Sonuçta merkezî sinir sistemi kanserleri, şiddetli rahatsızlıklara neden olur, bazı durumlarda beyin tümörü meydana gelir ve bu da büyük oranda ölümle sonuçlanır.
İlaç üretimi yapan bazı kuruluşlar, beynin nörolojik yapısının, rutin taramaya değil de yalnızca özel bir klinik soruya yanıt verebileceğini düşünüyor.
Merkezî sinir sisteminin görevleri
Beyin: Duyu organları, hafıza ve düşünce merkezidir. Kan basıncını ve hormonları düzenleme, açlık, susuzluk, uykusuzluk, uyku denetleme ve istemli çalışan organları kontrol etmekle görevlidir. Bu görevler üç kategoride toplanır:
- Canlının içinden veya dışından gelen bütün birleştirmek
- Canlının koordinasyonu
- Organlararası ve organ içi düzenlemeler
| Omurilik | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Beyin | Beyinsapı | Art beyin - Rombensefalon | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Orta beyin - Mezensefalon | Tektum, , , | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ön beyin - Prozensefalon | Ara beyin - Diensefalon | Epitalamus, Talamus, Hipotalamus, , Hipofiz, Epifiz, | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Serebrum | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Merkezi sinir sistemi MSS zaman zaman Ingilizce kisaltmasiyla CNS yani Central nervous system sinir sisteminin en buyuk bolumunu teskil eder Beyin ve omurilikten olusur Bazi siniflandirmalarda retina ve kraniyal sinirler de MSS ye dahil edilir Cevresel sinir sistemi ile birlikte davranis kontrolunde temel bir goreve sahip olan merkezi sinir sistemini cevresel sinir sisteminden ayiran belirgin bir sinir olmayip ayrim keyfidir MSS vucut boslugunda bosluktaki beyni ve spinal bosluktaki omuriligi kapsar Omurgalilarda beyin kafatasi ile korunurken omurilik de omurga ile korunur Bunlarin her ikisi de beyin ve omurilik zari ile cevrilmistir Sekilde kirmizi ile gosterilenler MSS ye ait ana sinirlerdir Sinir sistemiBeyin Omurilik Brakial pleksus Medyan sinir Beyincik Femoral sinir Siyatik sinirMerkezi sinir sistemini gosteren bir sekil 1 Beyin 2 Merkezi sinir sistemi beyin ve omurilik 3 Omurilik GelisimOmurgalilarin embriyosunun ilk gelisimi esnasinda noral tabakadaki dikey oyuk gittikce derinlesir ve buyume her yone dogru olur Insan embriyosunda alti hafta icinde on beyin serebrum ve ara beyin olarak bolunurken art beyin metensefalon ve olarak bolunur Merkezi sinir sistemi hastaliklariMerkezi sinir sisteminin bircok hastaligi vardir Bunlara ensefalit gibi merkezi sinir sistemi enfeksiyonu cocuk felci noron dejenerasyonu gibi Alzheimer hastaligi ve amyotrofik lateral skleroz ve iltihap hastaliklari gibi multipl skleroz ornek verilebilir Sonucta merkezi sinir sistemi kanserleri siddetli rahatsizliklara neden olur bazi durumlarda beyin tumoru meydana gelir ve bu da buyuk oranda olumle sonuclanir Ilac uretimi yapan bazi kuruluslar beynin norolojik yapisinin rutin taramaya degil de yalnizca ozel bir klinik soruya yanit verebilecegini dusunuyor Merkezi sinir sisteminin gorevleriBeyin Duyu organlari hafiza ve dusunce merkezidir Kan basincini ve hormonlari duzenleme aclik susuzluk uykusuzluk uyku denetleme ve istemli calisan organlari kontrol etmekle gorevlidir Bu gorevler uc kategoride toplanir Canlinin icinden veya disindan gelen butun birlestirmek Canlinin koordinasyonu Organlararasi ve organ ici duzenlemelerOmurilikBeyin Beyinsapi Art beyin Rombensefalon Pons Beyincik Medulla oblongataOrta beyin Mezensefalon Tektum On beyin Prozensefalon Ara beyin Diensefalon Epitalamus Talamus Hipotalamus Hipofiz Epifiz Serebrum Bazal ganglion Amigdala Hipokampus Neokorteks