Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mordehay Vanunu (14 Ekim 1954) (vaftiz adı: John Crossman). 1986 yılında İngiliz Sunday Times gazetesine İsrail'in gizli açıklamasının ardından 30 Eylül 1986 tarihinde Roma'da Mossad ajanlarınca bayıltılarak İsrail'e kaçırılan ve vatana ihânet suçundan yargılanıp 18 yıl hüküm giyen İsrailli nükleer teknisyen.
Aşkelon cezaevinde 18 yıl hapis yatan Vanunu, 21 Nisan 2004 tarihinde serbest bırakıldı.
Hayatı
Vanunu, 1954 yılında Sefarad Yahudisi bir ailenin çocuğu olarak Fas'ta doğdu. Vanunu'nun babası bir haham idi. 1963 yılında Vanunu'nun ailesi, Fas'ta Yahudi düşmanlığının yaygın olduğu bir dönemde dönüş yasası sayesinde İsrail'e göç etti. O dönem dokuz yaşında olan Vanunu'nun dört erkek ve bir kız kardeşinin yanı sıra İsrail'de altı kardeşi daha bulunuyordu. Ailesi Beerşeba'ya yerleşen Vanunu, radikal Ortodoks Yahudilik bir ilkokula yazıldı. Daha sonra Bnei Akiva Yeshiva lisesine girdiyse de eğitimini orada tamamlamadı. 1971 yılında İsrail Savunma Kuvvetleri'nde göreve çağrıldı. Vanunu, 1973 Arap-İsrail Savaşı'na tanık oldu ve 1974 yılında görevini tamamlandıktan sonra, Tel Aviv Üniversitesi'nde fizik eğitimi almaya başladı. İki sınavında yaşadığı başarısızlığının ardından üniversitedeki ilk yılının bitimiyle üniversiteyi bıraktı.
İsrail'in güneyinde dokuz yıl Dimona nükleer santralinde görev yaptı. Vanunu, 1986 yılında İngiliz Sunday Times'la irtibat kurdu ve Dimona'da çalışan bir teknisyen olduğunu ve bazı şeyleri açıklamak istediğini söyledi. İsrail'in Dimona nükleer reaktörüyle ilgili fotoğraf ve bilgileri İngiliz Sunday Times gazetesine sızdıran Vanunu, o sıralar Londra'da tanıştığı ve samimi bir arkadaşlık kurduğu Cheryl Bentov (‘Cindy’ kod adı) adlı istihbarat görevlisi tarafından beraber Roma'ya gitmeye ikna edildi. Cheryl Bentov tarafından ikna edilen Vanunu, Sunday Times'ta haberin çıkmasından kısa bir zaman önce aldatılarak götürüldüğü Roma'da İsrail gizli servisi tarafından bayıltılıp kaçırıldı. Gazete haberi 5 Ekim 1986'da "Revealed: The Secrets of Israel's Nuclear Arsenal" ("İsrail'in Nükleer Silahları Hakkında Bilinmeyenler Ortaya Serildi") manşetiyle yayınladı. Vanunu, İngiliz Sunday Times gazetesine İsrail'in güneyinde dokuz yıl görev yaptığı Dimona nükleer santraliyle ilgili bilgi sızdırdığı gerekçesiyle 1986 yılında vatana ihanet ve casusluk suçlarından ötürü 18 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Vanunu, hapis hayatının uzun bir zamanını diğer mahkûmlardan izole edilerek tek başına bir hücrede geçirdi. Hristiyanlığı seçen Vanunu, 1997'de 42 yaşındayken Amerikalı Nick and Mary Eoloff çiftinin yasal himayesine girdi. Mary Eoloff, Vanunu hakkındaki ilk izlenimlerini: "O kadar yaşlı gibiydi ki, onu gördüğümde, böyle görüşmemizin insanlık dışı olduğunu düşündüm. Akvaryumdaki bir balık gibiydi" sözüyle aktarmıştır.
"Dimona: The Third Temple? The Story Behind the Vanunu Revelation." kitabının yazarı Mark Gaffney'in anlattıklarına göre, Vanunu'nun ilk ayları küçük karanlık bir odada geçti. Yerdeki bir şiltenin üzerinde kâh uyuyarak, kâh uyanık; sorgulanarak. Sorgulayanlar Vanunu'nun kimliğini gizlemek istiyordu. Bıyık bırakmaya, akıl hastalarının giydiği tipte bir kep giymeye zorlandı. Adını bile değiştirmeye çalıştılar: "David Enosh".
Notlar:
- İsrail'de Dimona'daki "Negev Nükleer Araştırma Merkezi"nin kuruluşuna Fransız yardımıyla 1958'de başlandı. 60'larda Dimona'da nükleer silah çalışmaları yapıldığı anlaşıldığında ABD İsrail'den inceleme yapılmasına izin vermesini istemiş, İsrail, incelemenin uluslararası bir kuruluş değil ABD tarafından ve önceden haber verilerek yapılması şartıyla izin vermişti. ABD ekiplerinin Dimona'daki çalışmaları çok geçmeden herhangi bir sonuç alınamadan durma noktasına geldi. İnceleme ekipleri İsrail'in Dimona'da sadece belirli yerleri incelemeye olanak tanıdığından, istedikleri gibi çalışamadıklarından yakınıyorlardı. Çalışmalar 1969'da tamamen durdu.
- ABD Dışişleri Bakanı Madeleine Albrigght, Eoloff'ların Vanunu'nun serbest bırakılması için yaptığı başvuruya, "İsrail'in iç işlerine karışamayız" diye cevap vermişti.
- Nick ve Mary Eoloff, "Pax Christi" adlı bir grupta yer almış insanlar. Nükleer silahlanmaya, ABD'nin Latin Amerika ülkelerine müdahalesine karşı çıkmışlar. Mary altı kez göz altına alınmış..
- MSNBC, 2003 başlarında İsrail'deki "sratejik silah" üretim merkezlerini interaktif bir haritayla birlikte haber yaptı. Habere göre, İsrail'in güneyindeki Dimona'da "tekstil fabrikası" olarak gösterilen yerde, "Dimona Center"da yılda 40 kg silah sınıfı ("weapon grade") plütonyum üretiliyor. En az 10, belki 20 yıldır. Tesis Amerikan hava savunma sistemleri tarafından korunuyor. Dimona kasabasından 14 km, Ürdün sınırından 40 km uzaklıktaki tesiste üretilen silahlarla İsrail'in bugün 100 - 200 nükleer silaha (bir nükleer silahta 4 kg plütonyum kullanıldığından hareketle) sahip olduğu tahmin ediliyor. Ayrıca Dimona'da şimdiye kadar 170 kg "Lityum-6" ve 220 kg "Lityum-6 Döteryum" üretildiği tahmin ediliyor. Bir termo-nükleer silah için bu maddeden yaklaşık 6 kg gerekiyor. Yani İsrail'in elinde şu anda 35 adet termo-nükler silah olabilir.
Dış bağlantılar
- İsrail’in susturmak istediği adam3 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mordehay Vanunu 14 Ekim 1954 vaftiz adi John Crossman 1986 yilinda Ingiliz Sunday Times gazetesine Israil in gizli aciklamasinin ardindan 30 Eylul 1986 tarihinde Roma da Mossad ajanlarinca bayiltilarak Israil e kacirilan ve vatana ihanet sucundan yargilanip 18 yil hukum giyen Israilli nukleer teknisyen Askelon cezaevinde 18 yil hapis yatan Vanunu 21 Nisan 2004 tarihinde serbest birakildi Mordehay Vanunu 2009HayatiVanunu 1954 yilinda Sefarad Yahudisi bir ailenin cocugu olarak Fas ta dogdu Vanunu nun babasi bir haham idi 1963 yilinda Vanunu nun ailesi Fas ta Yahudi dusmanliginin yaygin oldugu bir donemde donus yasasi sayesinde Israil e goc etti O donem dokuz yasinda olan Vanunu nun dort erkek ve bir kiz kardesinin yani sira Israil de alti kardesi daha bulunuyordu Ailesi Beerseba ya yerlesen Vanunu radikal Ortodoks Yahudilik bir ilkokula yazildi Daha sonra Bnei Akiva Yeshiva lisesine girdiyse de egitimini orada tamamlamadi 1971 yilinda Israil Savunma Kuvvetleri nde goreve cagrildi Vanunu 1973 Arap Israil Savasi na tanik oldu ve 1974 yilinda gorevini tamamlandiktan sonra Tel Aviv Universitesi nde fizik egitimi almaya basladi Iki sinavinda yasadigi basarisizliginin ardindan universitedeki ilk yilinin bitimiyle universiteyi birakti Israil in guneyinde dokuz yil Dimona nukleer santralinde gorev yapti Vanunu 1986 yilinda Ingiliz Sunday Times la irtibat kurdu ve Dimona da calisan bir teknisyen oldugunu ve bazi seyleri aciklamak istedigini soyledi Israil in Dimona nukleer reaktoruyle ilgili fotograf ve bilgileri Ingiliz Sunday Times gazetesine sizdiran Vanunu o siralar Londra da tanistigi ve samimi bir arkadaslik kurdugu Cheryl Bentov Cindy kod adi adli istihbarat gorevlisi tarafindan beraber Roma ya gitmeye ikna edildi Cheryl Bentov tarafindan ikna edilen Vanunu Sunday Times ta haberin cikmasindan kisa bir zaman once aldatilarak goturuldugu Roma da Israil gizli servisi tarafindan bayiltilip kacirildi Gazete haberi 5 Ekim 1986 da Revealed The Secrets of Israel s Nuclear Arsenal Israil in Nukleer Silahlari Hakkinda Bilinmeyenler Ortaya Serildi mansetiyle yayinladi Vanunu Ingiliz Sunday Times gazetesine Israil in guneyinde dokuz yil gorev yaptigi Dimona nukleer santraliyle ilgili bilgi sizdirdigi gerekcesiyle 1986 yilinda vatana ihanet ve casusluk suclarindan oturu 18 yil hapis cezasina carptirildi Vanunu hapis hayatinin uzun bir zamanini diger mahkumlardan izole edilerek tek basina bir hucrede gecirdi Hristiyanligi secen Vanunu 1997 de 42 yasindayken Amerikali Nick and Mary Eoloff ciftinin yasal himayesine girdi Mary Eoloff Vanunu hakkindaki ilk izlenimlerini O kadar yasli gibiydi ki onu gordugumde boyle gorusmemizin insanlik disi oldugunu dusundum Akvaryumdaki bir balik gibiydi sozuyle aktarmistir Dimona The Third Temple The Story Behind the Vanunu Revelation kitabinin yazari Mark Gaffney in anlattiklarina gore Vanunu nun ilk aylari kucuk karanlik bir odada gecti Yerdeki bir siltenin uzerinde kah uyuyarak kah uyanik sorgulanarak Sorgulayanlar Vanunu nun kimligini gizlemek istiyordu Biyik birakmaya akil hastalarinin giydigi tipte bir kep giymeye zorlandi Adini bile degistirmeye calistilar David Enosh Notlar Israil de Dimona daki Negev Nukleer Arastirma Merkezi nin kurulusuna Fransiz yardimiyla 1958 de baslandi 60 larda Dimona da nukleer silah calismalari yapildigi anlasildiginda ABD Israil den inceleme yapilmasina izin vermesini istemis Israil incelemenin uluslararasi bir kurulus degil ABD tarafindan ve onceden haber verilerek yapilmasi sartiyla izin vermisti ABD ekiplerinin Dimona daki calismalari cok gecmeden herhangi bir sonuc alinamadan durma noktasina geldi Inceleme ekipleri Israil in Dimona da sadece belirli yerleri incelemeye olanak tanidigindan istedikleri gibi calisamadiklarindan yakiniyorlardi Calismalar 1969 da tamamen durdu ABD Disisleri Bakani Madeleine Albrigght Eoloff larin Vanunu nun serbest birakilmasi icin yaptigi basvuruya Israil in ic islerine karisamayiz diye cevap vermisti Nick ve Mary Eoloff Pax Christi adli bir grupta yer almis insanlar Nukleer silahlanmaya ABD nin Latin Amerika ulkelerine mudahalesine karsi cikmislar Mary alti kez goz altina alinmis MSNBC 2003 baslarinda Israil deki sratejik silah uretim merkezlerini interaktif bir haritayla birlikte haber yapti Habere gore Israil in guneyindeki Dimona da tekstil fabrikasi olarak gosterilen yerde Dimona Center da yilda 40 kg silah sinifi weapon grade plutonyum uretiliyor En az 10 belki 20 yildir Tesis Amerikan hava savunma sistemleri tarafindan korunuyor Dimona kasabasindan 14 km Urdun sinirindan 40 km uzakliktaki tesiste uretilen silahlarla Israil in bugun 100 200 nukleer silaha bir nukleer silahta 4 kg plutonyum kullanildigindan hareketle sahip oldugu tahmin ediliyor Ayrica Dimona da simdiye kadar 170 kg Lityum 6 ve 220 kg Lityum 6 Doteryum uretildigi tahmin ediliyor Bir termo nukleer silah icin bu maddeden yaklasik 6 kg gerekiyor Yani Israil in elinde su anda 35 adet termo nukler silah olabilir Dis baglantilarIsrail in susturmak istedigi adam3 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Vanunu Israel s nuclear telltale 8 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Subat 2012 Israil mahkemesine gore Vanunu hala tehlikeli olu kirik baglanti National Catholic Reporter in 24 Kasim 2000 tarihli sayisi