Pistoia, Orta İtalya'da Toskana bölgesinde, aynı ismi taşıyan Pistoia ilinin merkezi; idari bakımdan bir komün ve şehirdir. Pistoia şehrinin belediye sınırları içindeki alanı 236,77 km²; nüfusu (30.9.2010 tahmini itibarıyla) 90.239 kişi olup; nüfus yoğunluğu 381,12 kişi/km² olur.
Pistoia | |
---|---|
Comune di Pistoia | |
Bayrak Arma | |
Pistoia | |
Ülke | İtalya |
Bölge | Toskana |
İl | Pistoia |
İdare | |
• Belediye Başkanı | Alessandro Tomasi |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 236,17 km² |
Rakım | 65 m |
Nüfus (31 Ağustos 2016) | |
• Toplam | 90,363 |
• Yoğunluk | 380/km² |
Zaman dilimi | (OAS) |
• Yaz (YSU) | (OAYS) |
Posta kodu | 51100 |
Alan kodu | 0573 |
Resmî site www.comune.pistoia.it |
Tarihçe
Pistoa'nın Latince ismi "Pistoria", "Pistorium" veya "Pistoriae" idi. MÖ6. yüzyılda Romalılar idaresine girmeden Kelt'lerin, "Ligurlar"'ın ve Etrüskler'in yerleşkesi olmuştu. Antik Roma döneminde çok önemli bir Roma yolu olan "Via Cassia" şehirden geçtiği için stratejik bir yerleşke olmuştur. Ünlü Romalı tarihçisi Gaius Sallustius Crispus'un incelediği MÖ 62 ortaya çıkan Lucius Sergius Catilina'nın "Catilina Tertibi"'nin merkezi bu şehir olmuştu.
Batı Roma çökmesi ile önemini kaybetmiştir. Sonra Lombardların eline geçmiştir. Lombard krallığı içinde bazı özel imtiyazları olan bir kraliyet şehri idi. 5. yüzyıldan sonra şehir bir başpiskoposluk merkezi olmuştu.
1177'de Pistoia bir bağımsız belde olarak kendini ilan etti. Bundan sonra İtalya'da önemli bir siyasi merkez oldu. Şehir etrafına surlar yapıldı ve şehir içinde çok süslü dinsel ve kamusal binalar yapıldı. Aynı zamanda şehrin önemli aileleri de kendilerine büyük konaklar ve villalar yaptırdılar.
Sonra Pistoia "Toskana Büyük Dükalığı" arazilerine katıldı. Bu dönemde şehrin siyasi ve kültürel hayatı kurulan Akademilerde çok canlı dönemler yaşadı. Özellikle 17. yüzyılda şehrin önemli konaklarında yapılan sosyal toplantılarda edebi şiirler ve nazım eserleri ciddi olarak incelendi ve zamanın ciddi müzik konserleri verildi. 17. yüzyılın sonlarında yapılan bir tiyatro binası bu akademiler için de bir merkez oldu.
Fakat 19. yüzyılda şehrin bu kültürel ve sosyal hareketliği, özellikle İtalya'nın birleştirilmesi ve önemli sosyal ve kültürel hareketlerin merkezi şehirlere kayması dolayısıyla diğer taşra şehirleri gibi Pistoia'da da zayıfladı.
Pistoia 1927'de bir il merkezi yapıldı.
Coğrafi konumu
Pistoia merkezi İtalya'da Apenin Dağları eteklerinde konumlanmıştır. Toskana Bölgesine dahil bir şehirdir. Merkezi olduğu Pistoia ili 1927'de Mussolini ve Faşistler idarede iken şimdi çevresinde bulunan komşu illerden alınan parçalarla kurulmuştur ve bu il günümüzde İtalya'da yüzölçümü bakımdan en küçük ildir.
Pistoia şehrinde çok hızla akan küçük çaylar şeklinde birkaç akarsu bulunur. Bunların başında şehrin batı varoşlarından geçen "Ombrone Pistoiese" gelir ve bu akarsunun temiz ve berrak suları (kahverengi alabalık gibi) kıymetli tatlısu balığı avcılığına elverişlidir.
Şehir deprem merkezlerine yakındır ve tarihi olarak 1196, 1293, 1527 ve 1815 yıllarında büyük deprem afetlerine maruz kalmıştır.
Pistoia iklimi ülkenin kuzeybatısında ve dağlara yakın olmasından özel olarak etkilenmektedir. Yazlar özellikle gündüzleri çok sıcak ve kuru geçmekte ise de yaz fırtınaları dolayısıyla biraz yağış alıp nemlidir. Bu nedenle diğer Toskana şehirlerine nazaran rakımı ve etrafındaki dağlık arazi yüzünden şehirde yazın boğucu sıcak akşamlar olmamaktadır. Kışları ise nispeten pek fazla soğuk geçmemektedir. Derece gündüzleri nadir olarak sıfır altına inmekte ve nadir olarak kar yağsa da hemen eriyip karlı manzaralar yaratmaktadır.
Şehrin İtalya'nın önemli şehirlerinden karayolları ile uzaklığı şu tablodan görülebilir:
Bari | 740 km |
Prato | 15 km |
Bologna | 120 km |
Floransa | 30 km |
Cenova | 200 km |
Milano | 315 km |
Napoli | 510 km |
Palermo | 1220 km |
Roma | 315 km |
Torino | 365 km |
Venedik | 275 km |
Demografi
Pistoia şehri İtalya'nın önemli şehirlerinde biri olup nüfusu (30.9.2010 tahmini itibarıyla) 90.239 kişidir. Nüfusun 19. ve 20. yüzyıllardan 2006'ya kadar gelişmesi su gösterimde izlenebilir:
Komşu beldeler
Pistoia komününün şu beldelerle sınırları vardır: Agliana, (PO), (BO), (BO), Lizzano in Belvedere (BO), Marliana, Montale, , Quarrata, Sambuca Pistoiese, , Serravalle Pistoiese
Kardeş şehirler
Pistoia şu kentlerle kardeş şehir bağlantısı kurmuştur:
Resimler
- Pistoia - Vescovi Sarayı
- Pistoia - San Zeno Katedrali
- Pistoia - katedral ve can kulesi
- Pistoia - Katedralin Vaftizhanesi
- Pistoia - Ospedale del Ceppo
- Pistoia Kütüphanesi
- Pistoia Tren Garı
- Pistoia - Manzoni Tiyatrosu
- Pistoia - Tarihsel merkezde tipik bir sokak
- Pistoia - San Paolo kilisesi
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- İtalyanca Vikipedi "Pistoia" maddesi 22 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Pistoia ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Pistoia Belediyesi resmi webitesi14 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İtalyanca) (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pistoia Orta Italya da Toskana bolgesinde ayni ismi tasiyan Pistoia ilinin merkezi idari bakimdan bir komun ve sehirdir Pistoia sehrinin belediye sinirlari icindeki alani 236 77 km nufusu 30 9 2010 tahmini itibariyla 90 239 kisi olup nufus yogunlugu 381 12 kisi km olur PistoiaKomunComune di PistoiaBayrakArmaPistoiaUlkeItalyaBolgeToskanaIlPistoiaIdare Belediye BaskaniAlessandro TomasiYuzolcumu Toplam236 17 km Rakim65 mNufus 31 Agustos 2016 Toplam90 363 Yogunluk380 km Zaman dilimiUTC 01 00 OAS Yaz YSU UTC 02 00 OAYS Posta kodu51100Alan kodu0573Resmi site www comune pistoia itTarihcePistoa nin Latince ismi Pistoria Pistorium veya Pistoriae idi MO6 yuzyilda Romalilar idaresine girmeden Kelt lerin Ligurlar in ve Etruskler in yerleskesi olmustu Antik Roma doneminde cok onemli bir Roma yolu olan Via Cassia sehirden gectigi icin stratejik bir yerleske olmustur Unlu Romali tarihcisi Gaius Sallustius Crispus un inceledigi MO 62 ortaya cikan Lucius Sergius Catilina nin Catilina Tertibi nin merkezi bu sehir olmustu Bati Roma cokmesi ile onemini kaybetmistir Sonra Lombardlarin eline gecmistir Lombard kralligi icinde bazi ozel imtiyazlari olan bir kraliyet sehri idi 5 yuzyildan sonra sehir bir baspiskoposluk merkezi olmustu 1177 de Pistoia bir bagimsiz belde olarak kendini ilan etti Bundan sonra Italya da onemli bir siyasi merkez oldu Sehir etrafina surlar yapildi ve sehir icinde cok suslu dinsel ve kamusal binalar yapildi Ayni zamanda sehrin onemli aileleri de kendilerine buyuk konaklar ve villalar yaptirdilar Sonra Pistoia Toskana Buyuk Dukaligi arazilerine katildi Bu donemde sehrin siyasi ve kulturel hayati kurulan Akademilerde cok canli donemler yasadi Ozellikle 17 yuzyilda sehrin onemli konaklarinda yapilan sosyal toplantilarda edebi siirler ve nazim eserleri ciddi olarak incelendi ve zamanin ciddi muzik konserleri verildi 17 yuzyilin sonlarinda yapilan bir tiyatro binasi bu akademiler icin de bir merkez oldu Fakat 19 yuzyilda sehrin bu kulturel ve sosyal hareketligi ozellikle Italya nin birlestirilmesi ve onemli sosyal ve kulturel hareketlerin merkezi sehirlere kaymasi dolayisiyla diger tasra sehirleri gibi Pistoia da da zayifladi Pistoia 1927 de bir il merkezi yapildi Cografi konumuPistoia merkezi Italya da Apenin Daglari eteklerinde konumlanmistir Toskana Bolgesine dahil bir sehirdir Merkezi oldugu Pistoia ili 1927 de Mussolini ve Fasistler idarede iken simdi cevresinde bulunan komsu illerden alinan parcalarla kurulmustur ve bu il gunumuzde Italya da yuzolcumu bakimdan en kucuk ildir Pistoia sehrinde cok hizla akan kucuk caylar seklinde birkac akarsu bulunur Bunlarin basinda sehrin bati varoslarindan gecen Ombrone Pistoiese gelir ve bu akarsunun temiz ve berrak sulari kahverengi alabalik gibi kiymetli tatlisu baligi avciligina elverislidir Sehir deprem merkezlerine yakindir ve tarihi olarak 1196 1293 1527 ve 1815 yillarinda buyuk deprem afetlerine maruz kalmistir Pistoia iklimi ulkenin kuzeybatisinda ve daglara yakin olmasindan ozel olarak etkilenmektedir Yazlar ozellikle gunduzleri cok sicak ve kuru gecmekte ise de yaz firtinalari dolayisiyla biraz yagis alip nemlidir Bu nedenle diger Toskana sehirlerine nazaran rakimi ve etrafindaki daglik arazi yuzunden sehirde yazin bogucu sicak aksamlar olmamaktadir Kislari ise nispeten pek fazla soguk gecmemektedir Derece gunduzleri nadir olarak sifir altina inmekte ve nadir olarak kar yagsa da hemen eriyip karli manzaralar yaratmaktadir Sehrin Italya nin onemli sehirlerinden karayollari ile uzakligi su tablodan gorulebilir Bari 740 kmPrato 15 kmBologna 120 kmFloransa 30 kmCenova 200 kmMilano 315 kmNapoli 510 kmPalermo 1220 kmRoma 315 kmTorino 365 kmVenedik 275 kmDemografiPistoia sehri Italya nin onemli sehirlerinde biri olup nufusu 30 9 2010 tahmini itibariyla 90 239 kisidir Nufusun 19 ve 20 yuzyillardan 2006 ya kadar gelismesi su gosterimde izlenebilir Komsu beldelerPistoia komununun su beldelerle sinirlari vardir Agliana PO BO BO Lizzano in Belvedere BO Marliana Montale Quarrata Sambuca Pistoiese Serravalle PistoieseKardes sehirlerPistoia su kentlerle kardes sehir baglantisi kurmustur Krusevac Sirbistan Pau Fransa Zittau AlmanyaResimlerPistoia Pistoia Vescovi Sarayi Pistoia San Zeno Katedrali Pistoia katedral ve can kulesi Pistoia Katedralin Vaftizhanesi Pistoia Ospedale del Ceppo Pistoia Kutuphanesi Pistoia Tren Gari Pistoia Manzoni Tiyatrosu Pistoia Tarihsel merkezde tipik bir sokak Pistoia San Paolo kilisesiAyrica bakinizToskana Pistoia il KaynakcaItalyanca Vikipedi Pistoia maddesi 22 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Italyanca Dis baglantilarWikimedia Commons ta Pistoia ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Pistoia Belediyesi resmi webitesi14 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Italyanca Ingilizce