Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sıcaklıkölçer ya da Termometre, (Antik Yunanca'dan: thermos sıcaklık ve métron ölçü; eski dilde: mizanül-harâre) sıcaklığı ölçmek için kullanılan alet.
Meteorolojide Celsius, Fahrenheit veya Kelvin gibi değişik ölçekler termometrelerde kullanılmaktadır. Gündelik kullanımdaki termometrelerin çoğu, değişen sıcaklık karşısında sıvıların hacim değiştirmesi mantığına dayanır. Bu cinsten en fazla kullanılan termometreler cıvalı termometrelerdir. Sıcaklığın çok düşük olduğu yerlerde ise donma sıcaklığı daha düşük olan alkollü termometreler tercih edilir.
Yapısı
En çok rastlananı cıvalı termometredir. Bu çok küçük kesite sahip ve üst ucu kapalı bir tüpten ibarettir. Alt ucundaysa içinde cıva bulunan küresel veya silindirik bir hazne bulunur. Isıtılmasıyla, cıva genişler ve tüpte yükselir. Tüpün kesitinin küçük olmasından dolayı az bir hacim büyümesinde cıvanın yükselmesi oldukça fazladır.
Termometre iki sabit nokta arasında kalibre edilir. Bunlar suyun donma noktasıyla kaynama noktasıdır. Normal atmosfer basıncında (760 mm cıva basıncı) bu iki nokta arasındaki mesafe Celsius termometresinde 100 eşit parçaya bölünür. Bunların her biri bir Centigrad'ı (1 °C) gösterir. Fahrenheit ölçüsündeyse bu 180 eşit parçaya bölünür. Bunların her biriyse Fahrenheit'i (1 °F) gösterir. Bu ölçümde, suyun donma ve kaynama noktası sırayla 32 °F ve 212 °F olarak belirlenir. ölçümündeyse bu noktalar 0°R ve 80°R olarak isimlendirilir. Ara da 80 parçaya bölünür. Cıva -38.83 °C'de donduğu için çok düşük sıcaklıkların ölçümü için uygun değildir. Bu tür olanlar donma noktası düşük olan renkli alkolle doldurulmuştur. Ulaşılabilecek en düşük sıcaklık mutlak sıfır olup, -273,16 °C'dir. Mutlak sıfırdan başlayan bir ölçü de Kelvin'dir, yani -273,16 °C = 0K'dır.
Isınınca genleşmeleri sıcaklıkla orantılı olan katı, sıvı, gaz maddelerden çeşitli termometreler yapılmıştır. Çok yaygın olarak kullanılan sıvılı ve metal termometrelerdir. Sıvılı Termometreler: Sıvılı termometrelerde genleşmeleri büyüyen ve sıcaklıkla orantılı olan sıvılar kullanılır. İnce cam boru içindeki sıvı; cıva ise cıvalı termometre, alkol ise alkollü termometre adını alır. Cıva -39 santigrat derecede donar, 357 santigrat derecede kaynar. Cıvalı termometreler ile -39 santigrat derece ile 357 santigrat derece arasındaki sıcaklıkları ölçebiliriz. Çok soğuk kış günlerinde bu termometreler kullanılmaz. Bunu yerine donma sıcaklığı daha düşük olan alkollü termometreler kullanılır. Çünkü alkol yaklaşık olarak-115 santigrat derecede donar. Bu termometreleri kutuplarda kullanmak mümkündür. Ancak kılcal boru içindeki sıvının iyi görülebilmesi için kırmızı, mavi, sarı vb. renkli boya maddeleri ile boyanması gerekir. Sıvılı termometreler kullanıldıkları yerlere göre çeşitli isimler alırlar. Duvar termometresi, laboratuvar termometresi ve hasta termometresi gibi. Hasta Termometresi: Cıvalı bir termometredir. Vücut sıcaklığını ölçmede kullanılır. 35 santigrat derece ile 42 santigrat derece arasındaki sıcaklıkları 1/10 incelikle ölçer. Bu termometrelerin haznesi ile kılcal borunu birleştiği yerde bir boğum bulunur. Vücut sıcaklığı ölçüldükten sonra termometre sapından tutularak sallanır. Neden? Yeni bir ölçmeye hazır olan termometre ağız içi ya da koltuk altına konularak vücut sıcaklığı ölçülür. Metal Termometre: Cıvalı ve alkollü termometreler ile ölçülemeyen sıcaklık derecelerini ölçmek için metal termometreler kullanılır. Metal termometreler ile 1600 santigrat dereceye kadar olan yüksek sıcaklıklar ölçülebilir. Fabrika ve fırınlar kullanıldığı yerlerdir.
Kaynakça
Resimler
-
![image]()
Dijital termometre -
![image]()
Bimetal termometre -
![image]()
Galilei termometresi -
![image]()
Cıvalı termometre -
![image]()
Et termometresi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sicaklikolcer ya da Termometre Antik Yunanca dan thermos sicaklik ve metron olcu eski dilde mizanul harare sicakligi olcmek icin kullanilan alet Termometre Meteorolojide Celsius Fahrenheit veya Kelvin gibi degisik olcekler termometrelerde kullanilmaktadir Gundelik kullanimdaki termometrelerin cogu degisen sicaklik karsisinda sivilarin hacim degistirmesi mantigina dayanir Bu cinsten en fazla kullanilan termometreler civali termometrelerdir Sicakligin cok dusuk oldugu yerlerde ise donma sicakligi daha dusuk olan alkollu termometreler tercih edilir YapisiEn cok rastlanani civali termometredir Bu cok kucuk kesite sahip ve ust ucu kapali bir tupten ibarettir Alt ucundaysa icinde civa bulunan kuresel veya silindirik bir hazne bulunur Isitilmasiyla civa genisler ve tupte yukselir Tupun kesitinin kucuk olmasindan dolayi az bir hacim buyumesinde civanin yukselmesi oldukca fazladir Termometre iki sabit nokta arasinda kalibre edilir Bunlar suyun donma noktasiyla kaynama noktasidir Normal atmosfer basincinda 760 mm civa basinci bu iki nokta arasindaki mesafe Celsius termometresinde 100 esit parcaya bolunur Bunlarin her biri bir Centigrad i 1 C gosterir Fahrenheit olcusundeyse bu 180 esit parcaya bolunur Bunlarin her biriyse Fahrenheit i 1 F gosterir Bu olcumde suyun donma ve kaynama noktasi sirayla 32 F ve 212 F olarak belirlenir olcumundeyse bu noktalar 0 R ve 80 R olarak isimlendirilir Ara da 80 parcaya bolunur Civa 38 83 C de dondugu icin cok dusuk sicakliklarin olcumu icin uygun degildir Bu tur olanlar donma noktasi dusuk olan renkli alkolle doldurulmustur Ulasilabilecek en dusuk sicaklik mutlak sifir olup 273 16 C dir Mutlak sifirdan baslayan bir olcu de Kelvin dir yani 273 16 C 0K dir Isininca genlesmeleri sicaklikla orantili olan kati sivi gaz maddelerden cesitli termometreler yapilmistir Cok yaygin olarak kullanilan sivili ve metal termometrelerdir Sivili Termometreler Sivili termometrelerde genlesmeleri buyuyen ve sicaklikla orantili olan sivilar kullanilir Ince cam boru icindeki sivi civa ise civali termometre alkol ise alkollu termometre adini alir Civa 39 santigrat derecede donar 357 santigrat derecede kaynar Civali termometreler ile 39 santigrat derece ile 357 santigrat derece arasindaki sicakliklari olcebiliriz Cok soguk kis gunlerinde bu termometreler kullanilmaz Bunu yerine donma sicakligi daha dusuk olan alkollu termometreler kullanilir Cunku alkol yaklasik olarak 115 santigrat derecede donar Bu termometreleri kutuplarda kullanmak mumkundur Ancak kilcal boru icindeki sivinin iyi gorulebilmesi icin kirmizi mavi sari vb renkli boya maddeleri ile boyanmasi gerekir Sivili termometreler kullanildiklari yerlere gore cesitli isimler alirlar Duvar termometresi laboratuvar termometresi ve hasta termometresi gibi Hasta Termometresi Civali bir termometredir Vucut sicakligini olcmede kullanilir 35 santigrat derece ile 42 santigrat derece arasindaki sicakliklari 1 10 incelikle olcer Bu termometrelerin haznesi ile kilcal borunu birlestigi yerde bir bogum bulunur Vucut sicakligi olculdukten sonra termometre sapindan tutularak sallanir Neden Yeni bir olcmeye hazir olan termometre agiz ici ya da koltuk altina konularak vucut sicakligi olculur Metal Termometre Civali ve alkollu termometreler ile olculemeyen sicaklik derecelerini olcmek icin metal termometreler kullanilir Metal termometreler ile 1600 santigrat dereceye kadar olan yuksek sicakliklar olculebilir Fabrika ve firinlar kullanildigi yerlerdir KaynakcaResimlerDijital termometre Bimetal termometre Galilei termometresi Civali termometre Et termometresi