Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Akdamla, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.
| Akdamla | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Akdamla Akdamla'nın Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Şavşat |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1608 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 103 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08790 |
Tarihçe
Akdamla'ın eski adı Türkçe kaynaklarda Çıkta / Çıhta olarak geçer. Bu ad Gürcüce Çihta (ჩიხთა) veya Çihvta'dan (ჩიხვთა) gelir. Bir Gürcü köyü olan Çihta'da Gürcü dili ve Gürcüce mevki adları bugüne kadar korunmuştur.
Çihta'nın tarihi hakkında kesin bir bilgi mevcut değildir. Bununla birlikte buradaki kule ya da kilise kalıntısı ile adının Gürcüce olması, köyün Osmanlı dönemi öncesi bir yerleşme olduğunu işaret etmektedir. Osmanlı Devleti'nin 16. yüzyılın ortasında ele geçirdiği Çihta, bu dönemde Gürcü atabeglerin yönettiği Samtshe-Saatabago sınırları içindeyi. Uzun süre Osmanlı idaresinde kalan Çihta'yı 93 Harbi'nde Ruslar ele geçirdi.
Rus idaresi sırasında Çihta, Artvin sancağının Şavşet-İmerhevi kazasında yer alıyordu. 1886 nüfus sayımında Çihta (Чнхта) adıyla Cinali köyünün bir mahallesiydi. Bu tarihte Cinali köyünde 91 hanede 664 kişi yaşıyordu. Büyükçe bir yerleşim olan Çihta’da ise, 18 hane bulunuyordu. Köyde hane başına düşen ortalama kişi sayısı üzerinden mahallede yaklaşık 130 kişinin yaşadığı söylenebilir. Köyün nüfusu bu tarihte Gürcüler ve Türklerden oluşuyordu.
Çihta köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. Bu durum, Artvin ve Batum sancaklarını Gürcistan'ın parçası sayan Moskova Antlaşması'yla da Sovyet Rusya tarafından kabul edildi. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında, 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca köy Türkiye'ye bırakıldı.
Çihta, uzun süre Cinali (Ilıca) köyünün bir mahallesiydi. 1944 yılında "Çıkta" adıyla ayrı bir köy haline getirildi ve Şavşat kazasının Mirya nahiyesine bağlandı. Nitekim Çihta 1945 genel nüfus sayımında “Çıkta” adıyla Çoruh vilayetinin Şavşat ilçesinin Mirya bucağının köylerinden biriydi ve nüfusu 384 kişiden oluşuyordu. Çihta veya Çıkta "yabancı kökten geldiği" için köyün adı 1959 yılında Akdamla olarak değiştirildi. Bununla birlikte köyün eski adı yeni adıyla birlikte uzun süre "Akdamla (Çıkta)" biçiminde resmî kayıtlarda kullanılmıştır.
Akdamla köyünde günümüze ulaşan tek tarihsel yapı, Çihta Kulesi'dir. Kare planlı yapı (6x4 m), köyün kuzeyinde, deniz seviyesinden 2.210 metre yükseklikte, bir tepede yer alır. Günümüze yıkıntısı ulaşan yapının güneydoğu kısmında yuvarlak bir forma sahip olması, duvardan dışarı taşan bir kule veya kilisenin bir parçası olduğunu göstermektedir. Nitekim 1890'ların başında Şavşeti bölgesini dolaşan Gürcü tarihçi Zakaria Çiçinadze Çihta'da küçük bir kilisenin kalıntısından söz etmiştir.
Coğrafya
Akdamla, Artvin il merkezine 105 km, Şavşat ilçe merkezine 37 km uzaklıktadır.. Köyün ortalama rakımı 2.000 metredir. Köyün başlıca geçim kaynağı tarımdır. Köyde mısır, fasulye, patates ve korunga ekilmekte, hayvancılık ve arıcılık yapılmaktadır. Orman köyü olan Akdamla’nın çevresi sarıçam göknar ladin ormanları ile kaplıdır. Akdamla köyü güneyinden Zuvareti Sırtı, kuzeyinden Zelketi Ormanı ve doğudan Sapacık Yaylası'yla çevrilidir.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 104 |
| 2020 | 103 |
| 2019 | 108 |
| 2018 | 101 |
| 2017 | 76 |
| 2016 | 83 |
| 2015 | 96 |
| 2014 | 82 |
| 2013 | 96 |
| 2012 | 108 |
| 2011 | 112 |
| 2010 | 117 |
| 2009 | 116 |
| 2008 | 114 |
| 2007 | 123 |
| 2000 | 229 |
| 1990 | 371 |
| 1985 | 456 |
Kaynakça
- ^ . Fallingrain.com. 5 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Şavşat Akdamla Köy Nüfusu". Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b "1950 Umumi Nüfus Sayımı" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Mayıs 2022.
- ^ a b "Akdamla Köyü", Şavşat Belediyesi.[]
- ^ a b Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 95, .
- ^ Şavşeti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikidze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 425. 19 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, 1968, Ankara, s. 21.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1981). (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 314, .
- ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcüler ve Gürcistan'daki Köyleri (Gürcüce), Tiflis, 1913, s. 284" (PDF). 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Mayıs 2022.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Akdamla, Şavşat için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Akdamla Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli bir koydur AkdamlaKoyArtvin in Turkiye deki konumuAkdamlaAkdamla nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceSavsatCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1608 mNufus 2021 Toplam103Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08790TarihceAkdamla in eski adi Turkce kaynaklarda Cikta Cihta olarak gecer Bu ad Gurcuce Cihta ჩიხთა veya Cihvta dan ჩიხვთა gelir Bir Gurcu koyu olan Cihta da Gurcu dili ve Gurcuce mevki adlari bugune kadar korunmustur Cihta nin tarihi hakkinda kesin bir bilgi mevcut degildir Bununla birlikte buradaki kule ya da kilise kalintisi ile adinin Gurcuce olmasi koyun Osmanli donemi oncesi bir yerlesme oldugunu isaret etmektedir Osmanli Devleti nin 16 yuzyilin ortasinda ele gecirdigi Cihta bu donemde Gurcu atabeglerin yonettigi Samtshe Saatabago sinirlari icindeyi Uzun sure Osmanli idaresinde kalan Cihta yi 93 Harbi nde Ruslar ele gecirdi Rus idaresi sirasinda Cihta Artvin sancaginin Savset Imerhevi kazasinda yer aliyordu 1886 nufus sayiminda Cihta Chnhta adiyla Cinali koyunun bir mahallesiydi Bu tarihte Cinali koyunde 91 hanede 664 kisi yasiyordu Buyukce bir yerlesim olan Cihta da ise 18 hane bulunuyordu Koyde hane basina dusen ortalama kisi sayisi uzerinden mahallede yaklasik 130 kisinin yasadigi soylenebilir Koyun nufusu bu tarihte Gurculer ve Turklerden olusuyordu Cihta koyu Birinci Dunya Savasi nin sonunda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan bir sure Gurcistan in sinirlari icinde kaldi Bu durum Artvin ve Batum sancaklarini Gurcistan in parcasi sayan Moskova Antlasmasi yla da Sovyet Rusya tarafindan kabul edildi Ancak Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi uyarinca koy Turkiye ye birakildi Cihta uzun sure Cinali Ilica koyunun bir mahallesiydi 1944 yilinda Cikta adiyla ayri bir koy haline getirildi ve Savsat kazasinin Mirya nahiyesine baglandi Nitekim Cihta 1945 genel nufus sayiminda Cikta adiyla Coruh vilayetinin Savsat ilcesinin Mirya bucaginin koylerinden biriydi ve nufusu 384 kisiden olusuyordu Cihta veya Cikta yabanci kokten geldigi icin koyun adi 1959 yilinda Akdamla olarak degistirildi Bununla birlikte koyun eski adi yeni adiyla birlikte uzun sure Akdamla Cikta biciminde resmi kayitlarda kullanilmistir Akdamla koyunde gunumuze ulasan tek tarihsel yapi Cihta Kulesi dir Kare planli yapi 6x4 m koyun kuzeyinde deniz seviyesinden 2 210 metre yukseklikte bir tepede yer alir Gunumuze yikintisi ulasan yapinin guneydogu kisminda yuvarlak bir forma sahip olmasi duvardan disari tasan bir kule veya kilisenin bir parcasi oldugunu gostermektedir Nitekim 1890 larin basinda Savseti bolgesini dolasan Gurcu tarihci Zakaria Cicinadze Cihta da kucuk bir kilisenin kalintisindan soz etmistir CografyaAkdamla Artvin il merkezine 105 km Savsat ilce merkezine 37 km uzakliktadir Koyun ortalama rakimi 2 000 metredir Koyun baslica gecim kaynagi tarimdir Koyde misir fasulye patates ve korunga ekilmekte hayvancilik ve aricilik yapilmaktadir Orman koyu olan Akdamla nin cevresi saricam goknar ladin ormanlari ile kaplidir Akdamla koyu guneyinden Zuvareti Sirti kuzeyinden Zelketi Ormani ve dogudan Sapacik Yaylasi yla cevrilidir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 1042020 1032019 1082018 1012017 762016 832015 962014 822013 962012 1082011 1122010 1172009 1162008 1142007 1232000 2291990 3711985 456Kaynakca Fallingrain com 5 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Artvin Savsat Akdamla Koy Nufusu Nufusune com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b 1950 Umumi Nufus Sayimi PDF 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Mayis 2022 a b Akdamla Koyu Savsat Belediyesi olu kirik baglanti a b Taner Artvinli Artvin Yer Adlari Sozlugu Istanbul 2013 s 95 ISBN 9786055708856 Savseti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikidze Cemal Karalidze Batum 2016 s 425 19 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 407 11 6 6 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ekim 2020 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2022 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2022 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi 1968 Ankara s 21 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1981 PDF kutuphane tuik gov tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 314 ISBN 9789941478178 Zakaria Cicinadze Musluman Gurculer ve Gurcistan daki Koyleri Gurcuce Tiflis 1913 s 284 PDF 19 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Mayis 2022 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarAkdamla Savsat icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft