Ferik Polatbekov veya Fyodor Lıtkin (1897, İrkutsk Oblastı, Rus İmparatorluğu - Kasım 1918), Bolşevik Sovyet Kürdü siyasetçi, şair, gazeteci, hatip, devrimcidir.
Ferik Polatbekov | |
---|---|
Doğum | 01 Ocak 1897 İrkutsk Oblastı, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 17 Kasım 1918 (21 yaşında) |
Milliyet | Sovyet Kürdü |
Diğer ad(lar)ı | Fyodor Lıtkin |
Vatandaşlık | Rus İmparatorluğu |
Meslek | Siyasetçi, şair, gazeteci, hatip, devrimci |
Etkin yıllar | 1915-1918 |
Önemli eser(ler) |
|
Din | Yezîdî |
Partner(ler) | Olga |
Ebeveyn(ler) |
|
Hayatı
Kars'ın Digor ilçesinin Harabe Digor (bugünkü Uzunkaya) köyünde doğan Ferik Polatbekov, Kars'ın ilk bolşevik devrimcisi olarak bilinir. Anna Kartaşeva adlı bir Rus annenin ve Egit adlı Yezîdî Kürt bir babanın çocuğu olarak, babasının sürgünde olduğu İrkutsk Oblastı'nda doğdu. Ancak 1907 yılında, o dönem Rus İmparatorluğu toprağı olan babasının memleketi Kars Oblastı'ndaki Digor'a ailece dönerek orada hayatına devam etti. Baso adlı bir erkek, Nurê ve Marusya adlı iki kızkardeşi vardı.
Anne ve babasının ayrılmasıyla annesi Anna Ferik ve kardeşi Marusya'yı alarak kendi memleketi Sibirya'ya döner. Ferik İrkutsk Gimnazyumu'nda şiir ve sosyalizm ile tanışır. Annesinin öldüğü 1915 yılında yayınlattığı ilk şiir kitabı Pesnya Yunosti (Gençlik Türküsü)'yi annesine adar.
Rus belgelerinde ismi Fyodor Lıtkin olarak geçer. Litkin, annesinin ilk eşinin soyadıdır. Fyodor da annesinin verdiği isimdir.
Digor'a kızkardeşini götüren Polatbekov, 1917 yılının Temmuz sonunda Sibirya'ya döner ve Olga adlı kadınla birlikte Tomsk şehrine yerleşirler. Burada Tomsk Üniversitesi Filoloji Fakültesi'ne kaydolur. Eylül ayında Bolşeviklerin gazetesi olan Znamya Revolyutsii (Devrim Bayrağı) gazetesinde yazıları yayınlanmaya başladı.
Tomsk Sovyeti seçimlerinde en büyük parti seçilen Bolşeviklere karşı SR'ler, Menşevikler ve Demokrat Kadetler) gibi tüm diğer partiler birleşip, Sovyet karşıtı kendi iktidar ortaklıklarını kurdular. 1917 Ekim Devrimi'nin ardından Tomsk'ta Bolşevikler Sovyet iktidarını kurmak için mücadele etmektedirler. Bolşevizm karşıtları 15 Aralık 1917 tarihinde Tomsk Sovyeti toplantısını kundaklarlar. Ferik yangından zor kurtulur.
Henüz 21 yaşındayken Sibirya'da Sovyet Hükûmeti'nde İçişleri Bakanı ve Sibirya Merkez Yürütme Kurulu (Tsentrosibir) üyesi olarak görev yaptı.
1918 yılının 17 ile 22 Kasım tarihleri arasında Beyaz Ordu ve Çekoslovak Karşı devrimci savaş esirleri tarafından öldürüldü.
Eserleri
Gazete yazılarının dışında iki yüzün üzerinde şiiri ve birkaç öyküsü vardır. Bunların arasında ilk şiir kitabının adı Gençlik Türküsü, uzun öykülerinden birinin adı da Êskandır.
Etkileri
Ferik Polatbekov'un kişiliği ve edebi yapıtları 1970'li yıllarda Erivan'da Kürt çocukları için hazırlanan Kürt Dili ve Edebiyatı kitaplarında da yer almaktaydı. Kürt folklor uzmanı Heciyê Cindî 1967 yılında yazdığı Hewari (Çağrı) adlı bekgesel tarhi romanında ailesinin yaşamını anlatmıştır.
Adı verilen köy
Ermenistan'ın Armavir İdari Bölgesi'ne bağlı, çoğunluğunu Yezîdîlerin oluşturduğu Ferik köyünün ismi onun anısına verilmiştir. Köyün önceki adı Kurekend'dir.
Kaynakça
- ^ a b Badem, Candan; Alakom, Rohat (Ekim-Kasım 2012). "Ferik Polatbekov (1897-1918): Karslı Bir Kürdün Digor'dan Sibirya'ya Uzanan Öyküsü". Kürt Tarihi, 3. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Kasım 2017.
- ^ Celil, Ordixane (1975). Zmane kurdi. Erivan: Miroê Esed. ss. 76-78.
- ^ Cindi, Heciye (1967). Hewari. Erivan, Moskova: Sov. Pisatel.
- ^ Kiesling, Brady (Haziran 2000). (PDF) (İngilizce). Erivan/Washington, DC: US embassy to Armenia's website. s. 36. 26 Haziran 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2017.
Ferik, named in honor of the revolutionary and poet Ferik Polatbekov
Dış bağlantılar
- Can, Hüseyin (Nisan 2013). Kürtler ve Stalin (PDF) (Birinci bas.). İşçi Kolektifi Yayınları. ss. 31-36. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Kasım 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ferik Polatbekov veya Fyodor Litkin 1897 Irkutsk Oblasti Rus Imparatorlugu Kasim 1918 Bolsevik Sovyet Kurdu siyasetci sair gazeteci hatip devrimcidir Ferik PolatbekovDogum01 Ocak 1897 1897 01 01 Irkutsk Oblasti Rus ImparatorluguOlum17 Kasim 1918 21 yasinda MilliyetSovyet KurduDiger ad lar iFyodor LitkinVatandaslikRus ImparatorluguMeslekSiyasetci sair gazeteci hatip devrimciEtkin yillar1915 1918Onemli eser ler Genclik Turkusu siir kitabi Eskan uzun oyku DinYezidiPartner ler OlgaEbeveyn ler Babasi Egit Polatbekov annesi Anna LitkinHayatiKars in Digor ilcesinin Harabe Digor bugunku Uzunkaya koyunde dogan Ferik Polatbekov Kars in ilk bolsevik devrimcisi olarak bilinir Anna Kartaseva adli bir Rus annenin ve Egit adli Yezidi Kurt bir babanin cocugu olarak babasinin surgunde oldugu Irkutsk Oblasti nda dogdu Ancak 1907 yilinda o donem Rus Imparatorlugu topragi olan babasinin memleketi Kars Oblasti ndaki Digor a ailece donerek orada hayatina devam etti Baso adli bir erkek Nure ve Marusya adli iki kizkardesi vardi Anne ve babasinin ayrilmasiyla annesi Anna Ferik ve kardesi Marusya yi alarak kendi memleketi Sibirya ya doner Ferik Irkutsk Gimnazyumu nda siir ve sosyalizm ile tanisir Annesinin oldugu 1915 yilinda yayinlattigi ilk siir kitabi Pesnya Yunosti Genclik Turkusu yi annesine adar Rus belgelerinde ismi Fyodor Litkin olarak gecer Litkin annesinin ilk esinin soyadidir Fyodor da annesinin verdigi isimdir Digor a kizkardesini goturen Polatbekov 1917 yilinin Temmuz sonunda Sibirya ya doner ve Olga adli kadinla birlikte Tomsk sehrine yerlesirler Burada Tomsk Universitesi Filoloji Fakultesi ne kaydolur Eylul ayinda Bolseviklerin gazetesi olan Znamya Revolyutsii Devrim Bayragi gazetesinde yazilari yayinlanmaya basladi Tomsk Sovyeti secimlerinde en buyuk parti secilen Bolseviklere karsi SR ler Mensevikler ve Demokrat Kadetler gibi tum diger partiler birlesip Sovyet karsiti kendi iktidar ortakliklarini kurdular 1917 Ekim Devrimi nin ardindan Tomsk ta Bolsevikler Sovyet iktidarini kurmak icin mucadele etmektedirler Bolsevizm karsitlari 15 Aralik 1917 tarihinde Tomsk Sovyeti toplantisini kundaklarlar Ferik yangindan zor kurtulur Henuz 21 yasindayken Sibirya da Sovyet Hukumeti nde Icisleri Bakani ve Sibirya Merkez Yurutme Kurulu Tsentrosibir uyesi olarak gorev yapti 1918 yilinin 17 ile 22 Kasim tarihleri arasinda Beyaz Ordu ve Cekoslovak Karsi devrimci savas esirleri tarafindan olduruldu EserleriGazete yazilarinin disinda iki yuzun uzerinde siiri ve birkac oykusu vardir Bunlarin arasinda ilk siir kitabinin adi Genclik Turkusu uzun oykulerinden birinin adi da Eskandir EtkileriFerik Polatbekov un kisiligi ve edebi yapitlari 1970 li yillarda Erivan da Kurt cocuklari icin hazirlanan Kurt Dili ve Edebiyati kitaplarinda da yer almaktaydi Kurt folklor uzmani Heciye Cindi 1967 yilinda yazdigi Hewari Cagri adli bekgesel tarhi romaninda ailesinin yasamini anlatmistir Adi verilen koyErmenistan in Armavir Idari Bolgesi ne bagli cogunlugunu Yezidilerin olusturdugu Ferik koyunun ismi onun anisina verilmistir Koyun onceki adi Kurekend dir Kaynakca a b Badem Candan Alakom Rohat Ekim Kasim 2012 Ferik Polatbekov 1897 1918 Karsli Bir Kurdun Digor dan Sibirya ya Uzanan Oykusu Kurt Tarihi 3 15 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Kasim 2017 Celil Ordixane 1975 Zmane kurdi Erivan Miroe Esed ss 76 78 Cindi Heciye 1967 Hewari Erivan Moskova Sov Pisatel Kiesling Brady Haziran 2000 PDF Ingilizce Erivan Washington DC US embassy to Armenia s website s 36 26 Haziran 2008 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 27 Kasim 2017 Ferik named in honor of the revolutionary and poet Ferik Polatbekov Dis baglantilarCan Huseyin Nisan 2013 Kurtler ve Stalin PDF Birinci bas Isci Kolektifi Yayinlari ss 31 36 1 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Kasim 2017